Morgunblaðið - 02.02.1961, Side 16

*
MOXCVNBLABIÐ
Fímmtudfcgur 2. íebr. 1961
F O R
vörubifreið árgerð 1947 með tvískiptu drifi
og sturtum til sölu.
Þ. Þorgrímssofi & Co.
Borgartúni 7 ■— Sími 22235.
STOW lofthitarar
fyrir nýbyggingar, verkstæði og aðra vinnustaði
fyrirliggjandi.
Aukið afköstin með réttri notkun STOW lofthitara.
Þ. Þorgrímssofi & Co.
Borgartúni 7 — Sími 22235.
Ver viljum ráða nokkr-
ar vanar vélritunar-
stúlkur strax. Nanari
upplysingar gefur
Starfsmannahald SÍS,
S amb andshú s inu.
Starfsma.nnahald SÍS.
Nuddkona óskast
Upp. gefur yfirhjúkrunarkonan
í síma 36380.
Hrafnista D.A.S.
„3 tegundir tannkrems*
FIF
BQD
„Með piparmintubragði og virku Cuma-
sina-silfri, eyðir tannblæði og kemur í veg
fyrir tannskemmdir".
FlF
□ □□
„Sérlega hressandi með Chlorophyll, hinni
hreinu blaðgrænu, fjarlæðir leiða munn-
þefjan“.
QE3QQQ
„Er freyðir kröftuglega með piparmintu-
bragði“.
4
VEB Kosmetik-Werk Gera
Deutsche Demokratische Bepublik.
Sólveig Jónsdóttir Nesi v/ð
Seltjörn - Minning
f DAG er gerð útför Sólveigar
Jónsdóttur, húsfreyju í Nesi á
Seltjarnarnesi. Hún lézt á heiin
ili sínu 20. þ.m. eftir langvar.
andi og þungbæra vanheilsu
Sólveig var fædd 4. maí 1889
í Vík í Innri Akraneshreppi.
Hún var dóttir Jóns Sigurðsson
ar, útvegsbónda þar, Pálsson-
ar, bónda á Bala á Kjalarnesi,
en móðir Sigurðar var Sólveig
Sigurðardóttir, systir Magnús.
ar, bónda í Brautarholti, föður
Kristins, bónda í Engey. Móðir
Sólveigar í Nesi var Sigríður
Ólafsdóttir, bónda á Litlu Fells-
öxl, Magnússonar, bónda á Hóli
í Lundareykjadal, Bjornssonar
bónda á Hóli. Móðir Sigríðar
var Halldóra Jónsdóttir, bónda
í Tungufelli í Lundareykjadal,
og Sesselju Gunnlaugsdóttur,
bónda í Vogatungu (af Bólstaða-
hlíðarætt), og Guðlaugar Þórð.
ardóttur, föðursystur Þórðar
Sveinbjörnssonar háyfirdómara
í Nesi við Seltjörn.
Faðir Sólveigar, Jón Sigurðs-
son í Vík, var hinn mesti at-
orku-, framkvæmda- og fram-
faramaður, en hans naut við of
skamma stund, því að hann dó
á miðjum aldri rétt rúmlega fer.
ítugur. Stóð Sigrlfður þá uppi
ekkja með börn þeirra þrjú,
Soffíu, ellefu ára gamla, Sól-
veigu, sex ára, og Sigurjón, árs-
gamlan. Hún bjó þó áfram í Vík
næstu ár. En vorið, sem Sólveig
fermdist, fluttist móðir hennar
með son sinn til Reykjavíkur,
en Sólveig fór til systur sinnar,
sem þá var gift og hafði reist
bú á Reyni undir Akrafjalli.
Voru þær systur alla tíð sem
einn maður og máttu helzt
aldrei hvor af annarri sjá. Svo
bráðger var Sólveig, að hún
þurfti þá einskis manns gustuka
manneskja að vera, því að hún
var fyllilega jafnoki miðlunga
uppkominna, enda gekk hún þeg
ar að öllum algengum sveita-
störfum jafnt utan húss sem inn.
an. Haldgóða tilsögn hafði hún
fengið í heimilisstörfum, því að
þær systur höfðu numið af móð.
ur sinni, en hún hafði ung lært
hannyrðir og matreiðslu
Reykjavik, er hún bjó hjá föð-
ursystur sinni, Guðríði Magn
úsdóttur í Arabæ, móður Magn.
úsar Jóhannessonar læknis. Var
nú Sólveig á vetrum hjá móð
ur sinni í Reykjavík, þar sem
hún lærði fatasaum, hannyrðir
og fleira, en á sumrum var
hún í kaupavinnu hjá Soffíu
systur sinni. Tvö sumur réðst
hún þó kaupakona norður í land
því hún þráði mjög að kynnast
landi sínu, og eitt hennar mesta
yndi var að ferðast á góðum
hestum um fagrar sveitir.
Árið 1912 giftist Sólveig Gunn
steini Einarssyni, skipstjóra,
bónda í Skildinganesi (nú
Reynistaður) við Skerjafjörð,
hinum mesta athafnamanni, sem
umsýslu hafði bæði til sjós og
lands. Hann var þá ekkjumaður
með þrjú börn,_ þriggja, sex og
níu ára gömul. Á heimilinu voru
einnig fósturforeldrar hans, Er.
lendur frá Engey, fyrrum bóndi
í Skildinganesi, og Ólöf, kona
hans, auk vinnufólks ýmislegs,
sem allt af var þar margt svo
að yfirleitt voru þar ekki færri
en tuttugu manns í heimili. Hin
unga, þrekmikla, úrræðagóða og
stórhuga kona fékk nú ærið að
starfa, enda tók hún til óspilltra
málanna. Hún gekk jafnt að hey.
skap sem inniverkum af ann-
áluðum dugnaði. Heimilishald
var í góðum gömlum stíl og
heimilisiðnaður hafður í háveg.
um. Unnið var úr ullinni og fatn-
aður allur gerður heima. Kom
sér vel, að Sólveig kunni til
starfa og var mikilvirk, því að
hún saumaði sjálf allan karl-
mannafatnað, peysuföt og yfir-
hafnir. Hin stjórnsama, en vel-
viljaða húsmóðir vann brátt ást
og virðingu heimilisfólksins.
Móðir Sólveigar settist að á hinu
nýja heimili dóttur sinnar, en
með þeim mæðgum var alltaf
mikill kærleikur. Var hún dótt-
ur sinni mikill styrkur við hina
umsvifamiklu heimilisstjórn.
Annaðist hún að miklu leyti alla
matargerð. Varð hún minnis.
stæð öllum, sem henni kynntust,
vegna háttvísi sinnar og ljúf-
mennsku. Hún dó í Nesi árið
1925.
Stjúpbörnum sínum reyndist
Sólveig sem bezta móðir og á.
vann sér ást þeirra. Þau hjónin
eignuðust sjö börn. Árið 1919
festu þau kaup á Nesi á Sel-
tjarnarnesi og fluttust þangað
með bú sitt frá Skildinganesi.
Urðu þau nú sambýlingar ekkj-
unnar Kristínar Ólafsdóttur, en
jafnan hefur verið t víbýli á
þessu höfuðbóli. Var sambýli
hinna tveggja stórheimila alltaf
á þann hátt, sem bezt verður á
kosið, og voru þær Sólveig og
Kristín vinkonur til æviloka. f
Nesi hófu þau þegar í stað mikl.
ar framkvæmdir og jarðarbæt-
ur. Þrátt fyrir umfangsmikla bú-
sýslu vannst Sólveigu tími til
þess að sinna nokkuð listrænni
handavinnu, sem hugur hennar
stóð mjög til. Á heimilisiðnaðar.
sýningunni, sem haldin var
vegna alþingishátíðarinnar 1930,
átti hún nokkra muni, meðal
annars langsjal, sem hún hafði
spunnið í og prjónað og hlaut
verðlaun fyrir.
Börnum sínum veittu þau hjón
in traust uppeldi við starf og
nám heima og heiman eftir því,
sem hugur þeirra stóð til. Stjúp-
sonur Sólveigar dó á þrítugs-
aldri eftir langa viðureign við
erfiðan sjúkdóm. Reyndist hún
honum ætíð sem umhyggjusam-
asta móðir. Svo varð Sólveig
fyrir þeim þunga harmi að missa
bráðefnilegan son sinn af hörmu
legum slysförum aðeins 14 ára
gamlan, og níissiri síðar varð
maður hennar bráðkvaddur. Var
Sólveig þá hátt á fimmtugsaldri
og börn hennar tvö ófermd. Af
fádæma dugnaði bjó hún búi
sínu áfram í Nesi með börnum
sínum og lét engan bilbug á sér
finna, Um heyskapartímann var
hún venjulega fyrst út á morgn.
ana. Hún tók að sér vinnu fyrir
saumastofu í Reykjavík. Undr-
aðist fólk, hve afkastamikil hún
var. En svo kom að því, að
hún fór að kenna hins skæða
hjartasjúkdóms, sem æ síðan lék
hana svo hart eins og svo marga
aðra nú á tímum. Sólveig varð
nú að rifa seglin, hún lét af bú-
skap og leigði jörðina, en mjög
féll henni það þungt. Starfaði
hún enn mikið í sessi eftir því,
sem kraftar entust. Dvaldist hug
ur hennar þá löngum við börn
hennar og velfarnað þeirra, enda
hafa þau sem og tengdabörn og
stjúpdætur ávallt sýnt henni ást,
virðingu og umhyggjusemi.
Studdi hún þau með ráðum og
dáð, er þau voru að brjótast á-
fram. Sólveig átti heima í Nesi
til æviloka og naut þar stöðugrar
og kærleiksríkrar umönnunar
Ólafar, elztu dóttur sinnar, og
Jóhanns Ólafssonar, tengdasona?
síns. Allt frá þvi, að Sólveig
varð ekkja, var Ólöf henni og
systkinum sínum ómetanleg
stoð. Furðu lengi tókst hinni
þrekmiklu konu að veita hinum
miskunnarlausa sjúkdómi við.
nám, en nú hefur hún orðið að
lúta í lægra haldi, og i' dag er
lík hennar hafið út úr Nesstofu,
þar sem hún hafði áður staðið
sjálf í þungum sporum við lík.
börur ástvina sinna.
Sólveig, húsfreyja í Nesi, var
kona há vexti og bar sig vel,
Svipurinn var í senn þróttmikill
og mildur, bjartur og hreinn.
Hún var hreinskiptin og með
öllU undirhyggjulaus. Hlédræg
var hún að eðlisfari, en ekki
skorti hana einurð við hvern sem
var, ef svo bar undir. Einn höfuð
þátturinn í skapgerð hennar
f var hlýhugur og rík samúð með
mönnum og málleysingjum, og
svo var henni farið, að hún
kunni betur við, að samúðarinn.
ar sæjust nokkur merki í verki,
Kom þá til stórhugur hennar og
ósérhlífni. En jafnan vildi hún,
að það, sem hún lét gott af sér
leiða, væri á sem fæstra vitorði.
Þá, sem hjá Sólveigu voru, ekki
sízt börn og unglinga, lét hún
sér annt um langt fram yfir það,
er henni bar skylda til. Reyndi
hún ávallt að vekja með þeim
heilbrigðan metnað og manndóm
til sjálfsbjargar. Bróðursyni
sína og fleiri skyldmenni hafði
hún á heimili sínu um langan
eða • skamman tíma, og þegar
heimsstyrjöldin skall á, lét hún
sig ekki muna um að taka til
sín tvö börn, fjögurra og sex ára,
af stjúpdóttur sinni, sem setzt
hafði að í Englandi ásamt manni
sínum og hafa þau öll stríðsárin,
Gott var að vera gestur Sól<
veigar. Vel var fagnað þeim,
sem að garði bar, og veitt af
rausn.
Sólveig fylgdist ætíð með þjóð
málum af áhuga og var ákveðin
í skoðunum. Andlegum kröftum
hélt hún til dauðadags, og ekki
voru á henni ellimörk að sjá,
Hún hefði kosið að fresta ferð-
inni miklu enn um sinn þrátt
fyrir sjú'kdómserfiðið, en ekki
tjáir um slíkt að sakast. Hún átti
trúarvissu og trúarstyrk í ríkum
mæli.
Megi nú þeir, sem eiga um sárt
að binda eftir fráfall húsfreyj-
unnar í Nesi, finna huggun í
minningunni um hina merku og
ágætu konu, sem að loknu miklu
dagsverki, hefur fengið hvíld
eftir langt sjúkdómsstríð.
Magnús G. Jónsson
f
Bognar ekki en brotnar 1
bylnum stóra seinast.
ÞANNIG var hún, elzta húsmóð-
irin á Seltjarnarnesi, er kveður
okkur í dag og þannig munum
við hana, því svo var Sólveig í
Nesi.
En á stundum er þeim hægra
er bogna.
Það var ekki Sólveigar skap,
því að starfslöngun hennar og
athafnaþrá mun oft og tíðum
ekki hafa verið samferða heilsu,
enda ekki um það fengist.
Það finnst stundum anda kalt
hér, en aldrei andaði köldu þar
sem Sólveig var, þó á stundum
væri svalt. Hjá henni var ylur í
handtaki og þar sem hún réði
húsum varst þú velkominn.
Starfs Sólveigar og ættar verð
ur af öðrum getið, en mig lang-
ar aðeins, af því að mér finnst
það lýsa henni að nokkru, að
geta þess að í fleiri ár bjó hún í
tvíbýli, og að aldrei féll þar
skuggi á og það er mér kunnugt
að hennar gamla sambýlisfólki
kveður hana með innilegu þakk.
læti fyrir samverustundir. Og
svo munu fleiri.
Þetta er aðeins litil kveðja frá
okkur hjónum, með þökk fyrir
vináttu þína, sem ávallt var eins
og þú sjálf, hrein og bein.
Guð blessi þig.
Kjartan Einarsson