Morgunblaðið - 18.02.1961, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 18. febr. 1961
Myrkraverk
^ efftir BeverSey Cross
í þýðingu Bjarna Arngrímssonar
Þetta um vatnið var aðeins get- i
gáta en vissulega hafði ég haft |
áhrif á hann. Hver sem áætlunin
var, gat ég orðið þeim að gagni.
Eg var næstum búinn að gleyma
ákvörðun minni, sem ég var ný-
búinn að taka, um að láta ævin-
týrið eiga sig og var að flækja
mig í þessu aftur.
Lueien leit um öxl og benti
þremenningunum að fara út.
Moumou varð móðgaður og
skellti hurðinni, en Dédé og Beno
it brostu báðir uppörvandi um
leið og þeir fóru.
Lucien tók út öskju af Gaulois-
es-vindlingum og bauð mér.
„Ertu ennþá með okkur?“
„Eg er ekki á móti ykkur“.
„Þá segir Skýrgreiningin, að
þú sért með okkur“.
„Eg heimta skýringar, í þetta
skipti vil ég fá alla sólarsöguna".
„Þinn þáttur í málinu verður
hinn samf og fyrr. Okkur vantar
aðeins upplýsingar. Þú ferð til
kastalans, syngur söngva þína og
spyrð nokkurra spurninga. Hið
eina, sem ég sagði þér ekki um
kvöldið, er til hvers við ætlum
að nota upplýsingarnar“.
Hann byrjaði að leika sér að
litlu steinbrúnni, sem eftirlík-
ing vegarins yfir gler-ána lá yfir.
„Langar þig til að vita það?
Langar þig til að halda áfram?“
Eg kinkaði kolli og hann setti
brúna á sinn stað.
,,Við ætlum að ná honum út,
við ætlum að frelsa Tisson úr
fangelsinu“.
Eg gat ekki gert annað en að
glápa á hann, eins og hann væri
brjálaður. Þrátt fyrir það varð
ég allt í einu geysilega æstur.
Eg byrjaði að spyrja í óðaönn:
Hvernig? Hversvegna? Hvenær?
en hann klappaði bara á öxl
mér og sagði eitthvað um: „Þegar
þar að kemur“.
„Hefurðu nokkurntíma heyrt
sagt frá Náttförunum?" spurði
hann, þegar ég varð loksins rórri.
Eg hristi höfuðið.
„Eg man eitthvað um and-
spyrnuhreyfingar — “.
„Það er rétt“, tók hann fram
í, .,við vorum deild í andspyrnu
hreyfingunni".
„Við?“.
„Benoit, Moumou, Dédé og ég“.
,,Þessir þrír, þessir þrír þarna
úti?“ Mér lá við að hlæja.
„Hvers vegna ekki? Benoit get
ur ekið hverju sem er hvert sem
vera skal. Hann getur gert við
alla hluti, án verkfæra og vara-
hluta. Dédé er nú suðumaður að
atvinnu, en fyrir stríðið var hann
innbrotsþjófur. Hann getur opn
að allt og ég gef skipanir og
geri áætlahir. Við vorum einu
sinni mjög frægir“.
,,Og Moumou?"
„Honum bregður ekki við neit.t
Honum verður ekki meira um að
brjóta hálsa en að horfa á þá.
Hann er böðullinn og hann gerir
allt sem er sérlega ógeðslegt.
Flokk okkar er ekki mögulegt að
endurbæta, nema í þessu eina til
felli þörfnumst við manns, sem
getur leikið á banjó.“
,,En stríðið ..."
„Við sáum, að gróðavænlegt
var að halda saman og halda á-
fram fyrri iðju. Á yfirborðinu
verzlum við með notaðar olíu-
tunnur, en aðalviðskipti okkar
eru erfið verkefni".
„Eins og?“
• ,,Ja, við erum mjög virðinga-
verðir. Stjórnin notar okkur,
bandaríska leyniþjónustan og
Pinkerton’s hafa meira að segja
leitað til okkar. Auðvitað höfum
við gert fleira. Við vinnum fyrir
alla, sem borga“.
„Og Tisson? Hver borgar ykk
ur fyrir að bjarga Tisson?“
„Enginn. Þess vegna færð þú
ekki annað en listamannslaunin
þín. Þetta gerum við vegna á-
nægjunnar, eins og ég sagði,
hann var vinur okkar“.
Þetta. var stórtfenglegt. Vit-
firringslega rómantískt og stór-
fenglegt. Eg hef aldrei haft sam
vizkubit af að brjóta lögin og
ekkert gerði mér til að öll áætlun
in var óheiðarleg. Mig langaði til
að vera með í leiknum, hluti af
ævintýrinu. Eg sagði jafnvel við
sjálfan mig, að ritgerð mín yrði
betri, þekking mín ykist, ég fengi
ósvikna tilfinningu fyrir hinum
horfnu tímum. Eg myndi finna
sömu æsinguna í bllóðinu og mað
urinn, sem hafði synt yfir vatn
ið til að ná fundi Margrétar af
Aragóníu. Og meira en það. Eg
yrði þátttakandi í einkakrossferð
— frábæru og fáheyrðu afreki í
þágu vináttunnar. Munið, að ár
ið var 1953 og ég kom ungur. Kyn
slóð mín hefur ekki kynnzt
spánska borgarastríðinu, hefuir
ekkert tækifæri haft til þess að
berjast fyrir eitthvert málefni,
sem virtist vera þess virði. Það
voru engar krossferðir lengur. En
Náttfararnir höfðu haldið sam-
an haldið þeim félagsandá og
tryggð sem, allir urðu að auð-
sýna meðan á hernáminu stóð,
og mig sárlangaði til að verða
einn þeirra. Mér hafði verið sama
um Tisson, en nú var hann mér
allt.
Lucien spurði einu sinni enn.
,,Ertu enn á okkar bandi?“
„Eg er með ykkur“.
Hann klappaði mér á öxlina
og brosti, unz hann varð hinn
sami Lucien og á málverki Franc-
oise.
„Og svona ætlum við að ná
honum út“.
5.
Áætlunin var vitfirringsleg
blanda af ævintýrum Ali Baba
og greifans af Monte Christo
með 200 lítra tunnur í stað olíu
kerja og leikbúningatjöld í stað
inn fyrir seglpoka. Eg sá strax,
að hlutverk mitt í samsærinu
mundi hafa í för með sér fram
kvæmdir, ekki síður en upplýs
ingar. Þó að Lucien hefði nóg
af djörfu ímyndunarafli til þess
að finna upp samsæri um að
stela fanga úr Belleau-kastala,
hætti honum samt til að sjást
yfir smáatriðin. Og þótt meira
riði á venjulegu hugrekki og ein
faldri herkænsku en á flóknum
áætlunum til að vinna skemmdar
verk á skipalest eða sprengja
brú, varð að gera fullkomnar á-
ætlanir og vanda hvert smáatriði,
■ ef björgun Tisson átti að heppn-
I ast. Lucien hafði haft fyrir því
I að gera góða eftirlíkingu af kast
alanum, en samt sá ég strax að
margt var öðruvísi en það átti
að vera. Eg býst við að honum
hafi þótt gaman að hafa eftir-
líkinguna og orðið síðan leiður
á henni, jafnskjótt og hún varð
tilbúin. Hann þurfti mín með,
ekki aðeins til að leika á banjó.
Við létum eftirlíkinguna eiga
sig og tókum fram tvær teikning
ar, sem höfðu verið krotaðar á
lok af pappakassa. Honum hafði
tekizt að ná saman nægilegum
upplýsingum frá Chollet til að
gera grunnmynd af austurvængn
um og af miðhluta hússins, sem
innihélt borðsal yfirmanna. Og
af kortinu í bók Stogumber’s gát
um við séð nákvæmlega hvar
leikhúsið og kapellan voru. Af
þessum tveimur heimildum gát
um við sett saman nokkurn veg
inn nákvæma grunnmynd.
Um efri hæðirnar, einkanlega
þann hluta sem innihélt hina
mikilvægu fanga, vissum við
ekki neitt. Eina bendingin var,
að gangur þeirra lá inn í gömlu
greifastúkuna í kapellunni og að
dyrnar voru áreiðanlega notað
ar enn. Þessum mikilvægu föng-
um var leyft að vera við messu,
örugglega lokuðum bak við grind
ur. Þeir sátu milli varðanna á
hinum bólstruðu bekkjum í litlu
stúkunni. Þessar sömu dyr áttu
að vera leiðin, sem björgunar-
mennirnir færu, að minnsta kosti
kæmu þær þeim innjí rétta gang
inn. Dédé litli þurfti þá að ryðja
tveim hindrunum úr vegi, áður
en þeir kæmust til klefans. Fyrst
þurfti að opna aðaldyrnar á kap
ellunni og síðan dyrnar, ssem
lágu að ganginum.
Eg leit á kortið. ,,Og hvað um
austurhlið kastalans, það sem er
milli kapelluturnsins og eldhúss
yfirmannanna?“.
„Við verðum þegar komnir
inn“, sagði Lucien og hann dró
þrjá hringi á kortið við eldhús
vegginn. „Eins og hinir 40 þjóf
ar verðum við þegar komnir
inn“. Hann leiddi mig út í vinnu
skúrinn, og ég varð furðu lostinn.
Dédé stóð hálfboginn yfir
tunnu og gerði við gat á botni
Skáldið og mamma litla
1) Þú færð ekki að fara í bíó á
•unnudaginn nema....
2) Já, nema að ég verði góða
stúlkan og fari að hátta klukkan 8
svo að þið getið....
3) . ...farið í bíó á hverju kvöldi
og séð allar myndirnar, sem eru
bannaðar börnum — og mig langar
svo mikið að sjá.
Markús flytur King litla heim | ekki bát sinn verður hann að
i tjald sitt, en til þess að ofhlaða skilja Úlf eftir.
' — Hafðu ekki áhyggjur, vin-
ur. Ég fer og sæki hundinn þinn | ið. Svona vinur .... Nú skalt
strax og ég hef komið þér i rúm-j þú sofna. Andy verður hjá þér!
hennar og hélt ræðu yfir Benoit
meðan hinn eldri maður sullaði
rauðri málningu á ryðgaða, við
gerða þýzkaratunnu. Lucien skip
aði Moumou að koma með „un
américain" og eftir augnablik
stóð hinn stóri fábjáni rétt eins
og skapillur Caliban röltandi í átt
ina fr'á pýramídanum með blkk
tunnu veltandi á undan sér. Hún
var ein af þeim, sem notaðar eru
til að flytja í efnavörur. Á henni
var ekki spons með skrúfuðu
loki. í staðinn var hægt að taka
annan botninn af. Þunnt lokið
vr fellt að með gjörð, og henni
fest með spennu.
,,Viens, Dédé“, sagði Lucien.
„Lofaðu le rosbif að sjá bragðið
okkar“. Sá stutti slökkti á log-
suðutækinu og tók af sér svunt
una. Síðan klifraði hann létti-
lega upp í tóma tunnuna, eins
auðmjúkur og liðugur og hund-
ur. er sýnir listir sínar. En Luci-
en setti lokið á og festi spennuna.
Það var loftgat á tunnunni og
hann komst ágætlega fyrir í
henni.
,,Og hvernig ætlarðu að koma
tþeim inn fyrir?“
„Það er verk monsieur Benoit.
Hann tekur þig með sér næst
þegar hann fer. Það verður ef til
vill í næstu viku, kannske hann
fari með þig í næstu viku“.
Hann losaði spennuna á tunn
unni og Dédé ýtti upp lokinu
og klifraði út eins auðveldlega
og kjúklingur úr eggi.
„Hver á að gera þetta hjá kap
elíunni?" spurði ég. ,,Hver á að
hleypa ykkur út?“
„Það er eitt af því sem þú
átt að gera“, sagði Lucien. „Þú
átt að hleypa okkur út“.
Hinir annarlegu þremenningar
brostu og ég brosti á móti, jafn
ánægður og hver sá skólastrákur
verður, sem allt í einu hefur
fengið aðgang að leynifélagi.
„Og Tissón?“ spurði ég. „Hvern
ig kemst Tisson út?“
„Hann fer með þér“.
,Með mér?“
„í búningakörfu þinni ásamt
búning þínum“.
„Búning?"
„Við ætluðum að láta þig bú-
ast sem kúreka“.
Og ég gat einungis hrist höfuð
mitt til samþykkis eins og í
draumi.
Vika leið við allskonar ráða-
gerðir, skyndifundi í vinnustoí
unni og langar ráðstefnur á verk
stæðinu. Hvern dag var ég fyllt
ur dásamlegum nýjum lífsþrótti.
Það var stórkostlegt að vakna á
morgnana sem þátttakandi í sam
særi og ganga hinn gullna kónga
veg ævintýranna. Mig sárlang-
aði að segja öllum, hvernig við
ætluðum að bjarga hinum sak-
lausa Tisson úr svarta turninum.
3|lltvarpið
Laugardagur 18. febrúar
8.00 Morgunútvarp. — Bæn (Séra
Jón Auðuns dómprófastur). —
8.05 Morgunleikfimi. — 8.15 Tón-
leikar. — 8.30 Fréttir. — 8.35 Tón
leikar: — 9.10 Veðurfregnir. —
9.20 Tónleikar. —
12.00 Hádegisútvarp. I
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
12.50 Öskalög sjúklinga (Bryndís Sig*
urjónsdóttir).
14.30 Laugardagslögin — (15.00 Fréttir)
15.20 Skákþáttur (Guðm Arnlaugsson),
16.00 Fréttir og veðurfregnir.
16.05 Bridgeþáttur (Stefán Guðjohn*
sen).
16.30 Danskennsla (Heiðar Astvalds-
son danskennari).
17.00 Lög unga fólksins (Guðrún As-
mundsdóttir).
18.00 Útvarpssaga barnanna: ,,Atta
börn og amma þeirra í skógin-
um'* eftir Önnu Cath.-Westly
XIV. (Stefán Sigurðsson kennari
þýðir og les).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Tómstundaþáttur barna og ung-
linga (Jón Pálsson).
19.00 Tilkynningar. k
1930 Fréttir.
20.00 Tónleikar: Lög úr söngleiknum
„Hose Marie“ eftir Friml-Stothart
(Dorothy Kirsten, Nelson Eddy
og Howard Chandler kórinn
syngja; Leo Arnaud stjórnar kór
og hljómsveit).
20.25 Leikrit: „Fyrirvinnan" eftir W.
Somerset Maugham í þýðingu
Bagnars E. Kvaran. — Leikstjóri:
Ævar R. Kvaran.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Passíusálmar (18).
22.20 Góudans útvarpsins; þ. á. m. leik*
ur hljómsveit Guðmundar Finn-
björnssonar. Söngkona; Hulda
Emilsdóttir.
02.00 Dagskrárlok.