Morgunblaðið - 19.02.1961, Side 2

2
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 19. febr. 1961
Sænska frystihúsið fær
nýtt vinnslukerfi
Verður flökun ákvæbisvinna ?
— ÞETTA nýja kerfi gefur
tvímælalaust betri nýtingu
á fiskinum og það er einmitt
hún, sem er veigamesta at-
riði fiskverkunarinnar í dag,
sagði Einar Bergmann, verk-
stjóri í Sænska frystihúsinu,
er fréttamaður Mbl. brá sér
þangað í gær til þess að
skoða ný vinnslutæki, sem
þar voru tekin í notkun í
gærmorgun.
Breytingin er fyrst og fremst
gerð í flökunarsal hússins. Áður
voru notuð færibönd sem fluttu
fiskinn úr móttökunni til flakar
anna og önnur er fluttu flökin
til stúlknanna, til snyrtingar og
pökkunar. — Það var mikill ó-
‘kostur við þessi færibönd hve
effitt var að þrífa þau og svo
var alltaf hætta á því að fiskur
lægi lengur á böndunum eða
borðunum en hann mátti og
skemmdist því af því að hann
komst ekki strax í pakkningu,
sagði Einar.
Vigtað til hvers flakara
Nú er þessu annan veg háttað.
Þegar lo'kið er við að raga og
þvo fiskinn er hann fluttur á færi
bandi að vigt og er á henni veg-
ið ákveðið magn fyrir hvern
ílakara, sem síðan er sent með
loftbraut í þar til gerðan kassa,
sem er við hvert flökunarborð.
Síðan flakar flökunarmaðurinn
fiskinn og leggur flökin í bakka
en þau eru síðan metin og vegin
og flökunarmaðurinn fær endur-
sent það sem ekki telst fullboð-
leg vara. Með þessu fyrirkomu-
lagi má auðveldlega sjá bæði af-
köst og nýtingu hvers flakara og
er því hægt að ganga beint til
mannsins, ef hann gerir ekki
rétt, og leiðbeina honum.
Nýtingin þýðingarmest
Eins og að líkum lætur er nýt-
ing fisksins ákaflega þýðingar-
mikil. Sé hægt að auka nýtingu
um t.d. 3% gefur það auga leið
að slíkt varðar stórar fjárhæðir
þegar um mikla vinnslu er að
ræða.
Einar Bergmann segir að það sé
í rauninní enn þýðingarmeira að
auka nýtinguna heldur en reka
verkið áfram sem mest.
Ákvæðisvinna
Auk þessa er þetta nýja fyrir-
komulag vísir að því að hægt
verði að taka upp ákvæðisvinnu
flakara og enda sjálfsagt að sjá
það við þá menn, sem sýnilega
skara fram úr bæði hvað vöndun
vörunnar og afköst snertir.
Forsvarsmenn Sænska frysti-
hússins ræddu um það fyrir um
ári síðan við vinnslusérfræðing
S.H., sem þá var Snæbjörn
Bjarnason hvað hægt væri að
gera til endurbóta vinnslukerfis-
ins. Hóf hann þessar endurbætur
en núverandi vinnslusérfræðing-
ur Benedikt Sigurðsson lauk
þeim.
Það kerfi, að vigta til og frá
flökurunum þekkist hér á landi
en að loftbraut sé notuð til flutn
inganna er nýmæli.
Gerir meira en borga sig
Með þessu nýja fyrirkomulagi
-þarf tvo menn til viðbótar við
vigtun. Einar Bergmann telur
óhætt að fullyrða, þótt reynsla
liggi ekki enn fyrir um það efni,
að afkastaaukningin verði það
mikil við þessa nýbreytni að
þessi mannafjölgun geri meira en
borga sig.
Flugvöllurinn
lítið notaður
NESKAUPSTAÐ, 18. febrúar —
Vinna fer nú að hefjast hér við
flugvallargerð, því verkstjóri
flugmálastjórnarinnar Júlíus Þór
arinsson er kominn hingað aust-
ur. Verður byrjað á því að dæla
sandi til uppfyllingar og er á-
ætlað að Ijúka við alla uppfyll-
inguna á þessu ári.
Brautin á að verða 11—1200 m
löng, en tæpur helmingur &r þeg
ar fullgerður. Geta sjúkravélar
og aðrar smærri flugvélar því
lent hér, en völlurinn hefur verið
notaður mjög lítið í vetur. Bjöm
Pálsson mun hafa áætlað að
halda uppi áætlunarferðum hin-g
Líður vel
PATREKSFIRÐI, 18. febrúar. —
Ekki gaf að fljúga með þýzku
sjómennina fjóra hingað vestur
svo að togarinn, Mond, fór suður
til Reykjavíkur og tók þá þar.
Sjómennirnir fjórir, sem slösuð-
ust, eru enn rúmfastir í sjúkra-
húsinu, en þeim líður vel eftir
atvikum. — Trausti.
Dálítil mynd frá
Dagsbrúnarkjöri
MEÐ LÍNUM þessum vildi ég
senda formanni Dagsbrúnar sér
staka kveðju. Þær eiga um leið
að bregða upp dálítilli mynd frá
síðustu kosningu í Dagsbrún og
vinnubrögðum formannsins.
Árið 1953 var ég að hætta
leigubílaakstri sem ég ekki þoldi
lengur. Leið mín lá þá beint í
almenna verkamannavinnu.
Hana hef ég stundað síðan og
stunda enn. Fyrsta árið var ég
á aukameðlimaskrá í Verka-
mannafélaginu Dagsbrún, en þeg
ar næsta ár varð ég virkur með
iimur félagsins og hef verið það
síðan. Hef ég alltaf kappkostað
að standa í fullum skilum við
félagið.
Dagskrá Alb'mgis
FUNDIR verða í báðum deildum Al-
þingis á mánudag kl. 1,30.
Dagskrá efri deildar: 1. Sala eyðijarð
arinnar Hellnahóls, frv. — 3. umr. 2.
Lögskráning sjómanna, frv. — 3. umr.
3. Sveitarstjórnarkosningar, frv. — 2.
umr. 4. Sveitarstjórnarlög, frv. — 3.
umr. 5. Tollskrá o. fl., frv. — 1. umr,
Dagskrá neðri deildar: 1. Alþjóðlega
framfarastofnunin, frv. — 3.. umr. 2.
Sameining Áfengisverzlunar og Tóbaks
einkasölu, frv. — 2. umr. 3. Verðflokk-
un á nýjum fiski, frv — Frh. 1. umr.
4. Almannatryggingar, frv. — 1. umr.
5. Fæðingarorlof, frv. — Frh. 2. umr.
Þegar kosning til stjórnar í
Dagsbrún fór fram á dögunum
fór ég á kjörstað. Flest árin, frá
því ég öðlaðist full réttindi
Dagsbrúnarverkamanna hef ég
tekið þátt í kosningunum. Eg tók
með mér á kjörstað fullgilda
kvittun gjaldkera félagsins, fyr
ir kr. 250 félagsgjaldi fyrir árið
1959, dagsett 13. apríl 1960. Þeg
ar ég kom á kjörstaðinn framvís
aði ég fyrrnefndri félagsgjalda-
kvittun, til þess að sanna rétt
minn til þátttöku í þessum kosn
ingum. En þá var mér sagt að
ég væri ekki á kjörskrá, — og
iþað sem meira var, ekki einu
sinni í félaginu. Eg sneri mér
þá til formanns Dagsbrúnar í
þeirri von að fá á þessu leiðrétt
ingu. Sýndi honum líka félags
gjaldakvittunina og benti honum
á þann rétt er hún veitti mér til
kosningaþátttöku. Hófst nú lang
varandi þras um það hvort ég
væri í Dagsbrún. Formaðurinn
spurði mig um sjálft félagsskír-
teinið. Eg hafði það ekki. enda
skitpi það ekki máli, heldur kvitt
unin um að ég væri skuldlaus við
félagið. Ein skýringin á þessu var
sú að mér væri ruglað saman við
annan félagsmann í Dagsbrún og
Framnald á bls. 23.
að að einhverju leyti, en úr því
hefur ekki orðið.
Íbúarnir í Neskaupstað eru
mjög óánægðir með samgöng-
ur strandferðaskipanna. Heklan
kemur alltaf við hér, en hún
kemur hins vegar aldrei inn á
smærri hafnirnar hér í kring.
Herðubreið kemur hins vegar á
smáhafnimar, en ekki hingað.
Samgöngur eru því mjög erf-
iðar við nágrannaþorpin — og
kemur það sér oft mjög illa, því
fjórðungssjúkrahúsið er t. d. hér
í Neskaupstað og er oft auðveld-
ara fyrir fólk á næstu fjörðum
að fá ferð til Reykjavíkur en
hingað, þegar um læknishjálp er
að ræða. — Svavar.
Z' NA /5 hnúfar SV 50 ftnútar X Sn/Homa > oti \7 Skúrír K Þrumur W;s, KuMasM Hitaski!
Aðalfundur
Dagsbrúnar
Áðalfundur Verkamanna-
félagsins Dagsbrúnar verður
annað kvöld, mánudag, kl. 8,30
síðdegis.
Vorboðafundur
HAFN ARFIRÐI — Annað
kvöld kl. 8.30 er aðalfund-
ur Sjálfstæðiskvennafélagsins
Vorboðans. Þar fara fram
venjuleg aðalftundarstörf. Þá
verður upplestur, bingó og
kaffi framreitt. Konur eru
beðnar að fjölmenna og taka
með sér gesti.

Velsæmi
HVAÐ er velsæmi? Einskonar hreinskilni, sem knýr
mann til að taka það með í reikninginn, hvað hæfir
aldri manns, stöðu og ábyrgð. Þegar móðir mín
sagði: „Það er ekki gert“, vissum við að sú tegund
dóms var óriftanleg. Það var t. d. gagnstætt öllu
velsæmi, ef auðug kona skartaði sig með loðkápu
og gimsteinum, þegar nágrannakonurnar væru fá-
tækar og tötralegar. Það var heldur ekki sæmandi
á tímum þjóðlegrar eða staðarlegrar ógæfu að efna
til skemmtunar eða átveizlu.
Það er ekki sæmandi að auðmýkja eða lítillækka
aðra manneskju, hvert svo sem þjóðerni hennar er,
trú eða hörundslitur. Húsbóndi hefur heimild og er
jafnvel skyldugur til að gefa skipanir. Liðsforingi
verður að heimta aga. En hvorugur þeirra hefur rétt
til þess að særa tilfinningar þeirra, sem af tilviljun
eru undir þeirra stjórn. Það er þvert á móti sæmi-
legra hverjum þeim manni, sem hátt er settur, að
vekja ekki hjá öðrum hugboð um of mikla fjarlægð.
Velsæmi táknar ekki í höfuðdráttum kumpánaskap
og vinfengi, heldur virðingu fyrir öllum mannleg-
um sálum.
Allt er þetta augljóst og menn hafa vitað það
alveg frá öndverðu. En við höfum lifað þá tíma,
þegar pólitískir flokkar, eins og fasistar og nazist-
ar, viðurkenndu og breiddu út fyrirlitningu sína á
almennu velsæmi. Menn voru auðmýktir, píndir og
þeim var synjað um jafnrétti og jafnvel meðaumkv-
un. 1 fyrstu var skorturinn á velsæmi sýndur með
grófum. móðgunum, síðar með grimmdarlegum lík-
amsmeiðingum. Svo komu fangabúðirnar og gasklef-
arnir.
Við verðum að minnast þess, að þegar menn
hafa einu sinni valið þá leið, þá geta þeir ekki leng-
ur stanzað, eða snúið við. Ef við leyfum okkur að
tala ruddalega, þá förum við brátt að breyta rudda-
lega, þá getum við hæglega orðið afbrotamenn. Sið-
menning, sú siðmenning, sem við nutum, er einungis
þunn skorpa á tindi eldfjalls. Á 18. öld var svo að
sjá sem líkamspyndingar hefðu verið numdar úr
gildi fyrir fullt og allt. Þær komust í tízku á tutt-
ugustu öldinni, meira en nokkru sinni áður.
Sérhver velsæmisregla er rengd að nýju. Ein-
faldasta velsæmi er fótum troðið af vitstola leiðtog-
um. Nýjar þjóðir undirrita samninga með þeim fasta
ásetningi að halda þá ekki. Ofstækismenn gera það
að lögum, að maður hafi fullan rétt til þess að ljúga
og svíkja, ef slíkt er í þágu flokksins. Gerður er góð-
ur rómur að ósæmilegum ræðum á fundum Samein-
uðu þjóðanna. Ef margir fara inn á þá braut, þá
leiðir það, ekki aðeins til hruns allrar siðmenningar,
heldur endaloka mannkynsins.
Við skulum því hafa það hugfast, að sérhver
okkar ber sinn hluta ábyrgðarinnar. Það eru til orð,
sem aldrei ættu að vera notuð og hlutir, sem aldrei
eru gerðir í siðmenntuðu þjóðfélagi. Það er okkar
að viðhalda velsæmi.
H Hmt
L Lmgl
KORTIÐ í dag er óvenjulega
fáskrúðugt, og vantar fregnir
frá mörgum erlendum stöðv-
um og veðurskipurn vegna
truflana á loftskeytum. —
Yfir Grænlandshafi er alldjúp,
hægfara lægð, en háþrýsti-
svæði yfir meginlandi Evrópu.
Er því hlýr straumur af Atl-
antshafslofti norður yfir ís-
land, Færeyjar og Bretlands-
eyjar. Fyrir norðan fsland er
köld A og NA-átt, var 21 st.
frost í Meistaravík kl. 08 eða
25 stigum kaldara en á Akur-
eyri.
Veðurspáin:
S-land til Vestfjarða og mið
in: in: S og SV gola eða kaldi,
hiti 2—4 stig.
N-land til Austfjarða og
miðin: SV gola, víðast úr-
'komulaust.
SA-land og miðin: S og SV
gola, skúrir.
Aflabrögð
í Hornafirði
Höfn í Homafirði, 16. febr.
FYRRI hluta febrúarmánuðar
fóru Hornafjarðarbátar, þ.e. sjö
landróðrabátar, samtals 73 sjó-
ferðir. Afli þeirra var samanlagt
51514 lest. Meðalafli í róðri var
röskar 7 lestir. Auk þessara báta
rær héðan einn útilegubátur,
Ólafur Tryggvason. Hefur hann
landað fjórum sinnum á þessu
tímabili 103.8 lestum, svo að afli
bátanna á þessu tímabili nemur
alls 619 lestum. Miðað við slægð-
an fisk með haus hafa bátarnir
alls fiskað frá áramótum 835 lest-
ir. Mestan afla hafa: Gissur hvíti,
133.6 lestir í 17 sjóferðum, Sigur
fari, 122.6 lestir í 17 ferðum og
Ólafur Tryggvason 117 lestir.
Hefur hann landað 5 sinnum. Á'
sama tíma í fyrra höfðu Horna-
fjarðarbátar aflað 1149 lestir.
Gæftir eru fremur stirðar, storma
samt á miðum, þótt stilla sé í
iandi. — Gunnar.