Morgunblaðið - 28.02.1961, Blaðsíða 12

12
M O RCV 1S fí L A f> 7 h
Þriðjudagur 28. febr. 1961
Myrkrav
is
eftir Beveríey Cross
uíngu Bjarna Arngrsmssonar
réttum fyrir kvöldverðinn eftir
sýninguna. Ég gerði ekki ráð
fyrir að hann mundi kasta neinu
burtu fyrir -svínin, jafnvel þótt
ég yrði að éta allt saman sjálfur.
Leikhúsið var fullkomið. ör-
lítið leiksvið lýst með hinum
sömu kertastjökum og á 18. öld.
Örlítill áhorfendasalur, málaður
hvítur og gullinn, með ástar-
engla, fiðlur og skáldskaparletr-
anír í einum graut um allt loftið.
Að baki sviðsins var allt í full-
komnu lagi. Hinir óhrjálegu
hljómleikar okkar áttu að fara
fram framan við fjögur 18. aldar
falltjöld með myndum af görð-
unum í Versölum. Þannig átti
Monsieur Malory — la plus
grande vedette américaine de
l’écran, des disques, et de la
B.B.C. — að syngja St. Louis
Blues og ,,Le Galérien“, klæddur
lánuðum kúrekahatti og háhæl-
uðum stígvélum, innan um gos-
brunna og þráðbeina göngustíga.
Galdramaðurinn átti að töfra
fram billjardkúlur sínar og
hræddar dúfur framan við
blómstrandi rósarunna og feita
konan átti að syngja um Rue
Pigalle á strönd vatns með hrædd
an satýr falinn í runnunum til
til vinstri við sig. Á meðan lista
mennirnir og liðþjálfinn, sem
átti að vera leiksviðsstjóri, fengu
stuttar og nákvæmar skipanir frá
Chollet, sem nú var orðinn ró-
legri (honum hafði tekizt að
sporðrenna þremur whisky-glös-
um á þessum stundarfjórðungi,
sem við vorum í borðsalnum,
heyrðum við fyrsta hermanna-
flokkinn þramma inn í garðinn.
Út um gluggann á búningsher-
berginu, sem ég átti að deila
með töframanninum og trúðnum,
gat ég seéð um það bil 100 menn
úr 81. fótgönguliðsherdeieldinni
bíða rólega í þremur röðum á
suðurstígnum. Eins og Chollet
hafði lofað voru hinir fimm upp
lýstu glugga hinna mikilvægari
fanga beint á móti. Skugginn af
verðinum gekk hægt fram og aft
ur í ganginum. Eg stillti banjóið
og fór í háhæluðu stígvélin. Trúð
urinn vandaði sig við málverkið,
þó að það væri óþarfi vegna
kertalýsingarinnar á sviðinu, en
Kínverjinn veifaði höndunum og
tók logandi sígarettur úr erm-
inni. Nú var orðið dimmt og sval
ara. Hermannaröðin stóð tein-
rétt og liðsforingjarnir komu út
úr matsalnum til að ganga til leik
hússins. Á hæla þeirra kom her
mennirnir. Við gátum heyrt stíg
vél þeirra glymja á trégólfinu
bak við okkur, er þeir börðust
um beztu sætin. Tónlistarmenn-
irnir stilltu hljóðfæri sín og refs
legi maðurinn stóð upp og slétt
aði augnabrúnir sínar einu sinni
enn. Klukkuna vantaði nákvæm
lega kortér i átta.
Klukkuna vantaði nákvæmlega
kortér í átta. Nú lá Lucien óþægi
lega samanhnipraður í blikktunn
unni og beið eftir að hljómleik
arnir byrjuðu, áður en hann ýtti
lokinu varfærnislega upp. Það
mundi lyftast auðveldlega, án
minnsta hávaða, og hann klifra
stirðlega út. Gúmmísólar hans
gerðu engan hávaða hvorki við
tunnuna né í steinlögðum húsa
garðinum. Hann teygði sig guðs
feginn, beygði sig, losar gjarðirn
ar af hinum tunnunum tveimur.
Eg starði í spegilinn, og mynd
mín hvarf, en fyrir hugskots-
sjónum mínum sá ég Náttfarana.
Eg sá Lucien teygja sig, Dédé
kíkja út, er lokið var orðið laust,
og depla augunum. Moumou er
samt sem áður sofandi. Hann depl
ar augunum, þegar kalda loftið
kemur yfir hann og muldrar eitt
hvað, er Lucien beygir sig niður
að honum og hvíslar illilega í
eyra hans:
„Viens, salaud . . . Þeir eru
byrjaðir að leika“.
Hálfvitinn bröitir út og gengur
inn í skuggana við hornið, sem
snýr að húsagarðinum og austur
hliðinu, til að halda vörð, en
Dédé tiplar léttilega að kapellu
dyrunum til að athuga læsing-
una. Dédé brosir \ kampinn og
hneppir frá vösunum á her-
mannajakkanum sönum. Tækj-
um hans er vandlega komið fyrir
í hverjum vasa. Þeim er haldið
föstum í smærri vösum, eins og
skothylkjum kósakkanna. Hann
velur þunnan stálmeitil, rekur
hann tvisvar í lásinn, og dyrnar
eru opnar.
Mennirnir þrír læðast inn í
kapelluna, vasaljós Luciens leik
ur snöggvast um grindverkið
kringum gröfina og endurkastast
af speglinum í einkastúkunni.
Einhver barði á dyrnar og ég
snerist á hæli í skelfingu.
„Það er komið að yður Monsie
ur Malory, gjörið svo vel“.
Eg beið, til hliðar við leiksvið
ið, á meðan refslegi gamanleik-
arnn lauk byrjunarræðu sinni.
Það var löng og flókin saga af
skálduðum viðræðum milli
Monsieur Citroen og Monsieur
Renault. Hún virtist hafa tilætl
uð áhrif. Drunur heyrast frá
trumbunum og síðan: „Et voici
Monsieur Malory! La grande
vedette du disques, de l’écran, et
de la B.B.C.“ Klapp. Hljómsveit
in lék „Ragtime Cowboy Joe“
með valstakti, á meðan gosbrunn
arnir sigu niður, og ég ráfaði
kjánalegur inn á sviðið með
banjóið mitt í hendinni og hatt-
inn, sem var allttof stór, ofaní
augum. Það var eins gott að ég
var vel æfður, því að þegar ég
var á annað borð byrjaður á
hverjum söng, hafði ég enga hug
mynd um, hvernig hann endaði.
Eg söng algerlega sjálfvirkt, og
ég varð sannarlega undrandi,
þegar ég þræddi á milli tvíbur-
annna til hliðar, búin að ljúka
mínu hlutverki og klappið tafði
fyrir næstu sögu þularins.
„Bravo, jeune homme", sagði
önnur stúlknanna. Hvernig eru
þeir?“
Eg hafði raunverulega enga
hugmynd um það en ég sagði
eins rólega og mér var mögulegt:
„Ó, já, prýðilegir ágætis áheyr
endur prýðilegir“, og síðan
flýtti ég mér upp.
Galdramaðurinn var ennþá að
sefa sig á að töfra fram logandi
vindlinga. Eg flýtti mér fram
hjá honum og fór til að opna
gluggann. Það er heitt þarna
niðri“. hann brosti aðeins, og
hélt áfram að galdra.
Eg settist á þrönga sylluna og
sló mjúkt og viðutan á banjóið,
sönglaði við sjálfan mig og and
aði að mér svölu næturloftinu.
■Skuggi varðmannsins gekk ennþá
fram hjá gluggunum fimm hinu
megin við húsagarðinn. Klukk-
an var 12 mínútur yfir átta. Þeir
hlutu að bíða hinu megin við
dyrnar, rétt handan við síðasta
gluggann, bíða eftir merkinu. Eg
hélt áfram að slá banjóið og
byrjaði nú að blístra. Niðri lauk
tónlist stúlknanna, þulurinn byrj
aði aftur. Við heyrðum hlátur-
gusur. Kínverjinn tók saman
dót sitt og vasaklúta og gekk
niður.
„Je t’enmerde!“ kallaði ég á
eftir honum til að óska honum
velgengni, og hann hneigði sig
kurteislega í dyrunum. Enginn
var í garðinum fyrir neðan mig,
hinn litskrúðugi vagn glampaði
í ljósinu frá dyrunum, og á flötu
þaki hans sást skuggi minn leika
á banjóið í ljósinu frá búnings
herberginu. Vörðurinn hafði snú
ið sér frá suðvesturhorninu og
gekk nú aftur í áttina að dyrun
um að stúkunni. Eg bað þess, að
Dédé hefði tekizt að opna hana,
án þess að gera hávaða. Hann
hafði haft 20 mínútur. Eg blístr
aði hátt núna og vonaði að það
heyrðist ekki í leikhúsinu, en þar
var töframaðurinn að galdra
fram raðir af logandi vindling
um, og dularfull músík var leik
inn undir, Vörðurinn hvarf bak
við síðasta gluggann. Það voru
fjórir metrar milli gluggans og
dyranna, þar sem Náttfararnir
biðu, en á ganginum var teppi og
við vissum, að vörðurinn var í
gúmmísóluðum skóm, því að
fangarnir þarna voru mikilvægir
og ekki mátti trufla þá. Hinir
þrír, er biðu, heyrðu ef til vill
ekki í verðinum, en ég vonaði,
að þeir gætu heyrt í banjóinu.
Hann hvarf fram hjá gluggan
um og ég taldi þrjá sekúndur og
sló síðan tvær nótur eins fast
og ég gat. Náttfararnir hlutu að
heyra þær, því þeir voru að
hlusta eftir þeim.
Eg hélt andanum niðrí mér
og beið. Ekkert. Fimm sekúndur
og ekkert hafði gerzt. Síðan sást
skuggi af fálmandi hönd á veggn
um bak við gluggann, en það var
enginn hávaði. Eg dró tjöldin
fyrir og settist niður við snyrti
borðið. Eg reyndi að kveykja í
vindlingi, en hendur mínar
skulfu. Enn á ný var ég við hlið
hinna í huganum, um leið og
Moumou sleppir takinu á hálsi
hermannsins og- leggur hann var
færnislega til hliðar í ganginum.
Þeir læðast hálfbognir til þess
að sjást ekki úr gluggunum í átt
ina að dyrunm við enda gangsins.
Lykillinn hangir á krók á veggn
um. Lueien tekur hann og sting
ur honum varfærnislega í lásinn.
Hurðin opnast auðveldlega, háv
aðalaust. Mennirnir þrír ganga
inn í herbergið. Úr leikhúsinu
j þrumar tónlistin, og konurödd,
gróf og kraftmikil syngur um
Valencia.
SUlItvarpiö
Þriðjudagur 28. febrúar
8.00 Morgunútvarp (Bæn: Séra ölaf*
ur Skúlason — 8.05 Morgunleik-
fimi: Valdimar Örnólfsson leik-
fimikennari og Magnús Péturs-
son píanóleikari — 8.15 Tónleikar
— 8.30 Fréttir — 8.35 Tónleikar
— 9.10 Veðurfregnir — 9.20 Tón-
leikar).
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12.25 Fréttir og tilkynningar).
12.50 „Við vinnuna": Tónleikar.
14.40 ,,Við, sem heima sitjum“ (Dagrún
Kristjánsdóttir).
15.00 Miðdegisútvarp: Fréttir. — 15.05
Tónleikar. — 16.00 Fréttir og til-
kynningar — 1&.05 Tónleikar.
18.00 Tónlistartími barnanna (Jón G.
Þórarinsson).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleik^r.
19.00 Tilkynningar.
1930 Fréttir.
20.00 Neistar úr sögu þjóðháf.áratugs-
ins; I. erindi: Félagsverzlunin við
Húnaflóa og Gránufélagið (Lúð-
vík Kristjánsson rithöfundur).
20.25 Frá tónleikum í Kristskirkju í
Landakoti 19. þ.m.: Guðrún Tóm-
asdóttir syngur og Ragnar Björns
son leikur á orgel:
a) Fantasía í G-dúr eftir Bach.
b) Aríur úr ,,Messíasi“ og ,,Tolo-
meo“ eftir Hándel.
c) ..Vergin tutto amor“ eftir Dur-
ante.
d) ,.Gia al sole dal Gange“ eftir
Scarlatti.
e) Bæn úr „Hans og Grétu“ eftir
Humperdinck.
20.55 Raddir skálda: XJr verkum Matt-
híasar Johannessen. Flytjendur:
Þorsteinn Ö. Stephensen, Valtýr
Pétursson, Andrés Björnsson og
höfundurinn sjálfur.
21.40 Islenzk tónlist: Tvö verk eftir
Jón Nordal.
a) Tokkata og fúga (Höfundur
leikur á píanó).
b) Sónata fyrir fiðlu og píanó
(Björn Ölafsson og höfundur-
inn leika).
22.00 Fréttir og veðurfrc.
22.10 Passíusálmar (26,.
22.2d Samtal^?áttur: Sigurður Bene-
diktsson ræðir við Olaf Sveinsson
úr Firði.
22.35 Tónleikar: Léttir forleikir eftir
frönsk tónskáld.
23.05 Dagskrárlok.
Skáldið og ntamma litia
1) Jón frændi þinn var að hringja
og spyrja hvort þú gætir komið og
spilað í kvöld?
2) Hverju á ég að svara honum?
Á ég að segja, að þú....
3) .... ætlir að fara s'nemma að
hátta, eða að þú hafir verið búinn
að lofa mér að fara með mér í bíó
í kvöld?
’ Látum okkur nú sjá .... | inn — Hittið mig hjá Tvö' Grenilundi. Hafið hraðann á,J — Þetta ætti að vera gott, ef
„Ég hef drenginn .... Og'þúsund vatna stöð lögreglunnar I Markús Trail. hundurinn ratar heim!
Markús skrifar: Ég hef dreng-l— Fann hann hjá klettanöf íl 1 1
Miðvikudagur 1. marz
8.00 Morgunútvarp (Bæn — 8.05 Morg
unleikfimi — 8.15 Tónleikar —
8.30 Fréttir — 8.35 Tónleikar —•
9.10 Veðurfregnir — 9.20 Tónleik-
• ar — 10.00 Veðurfregnir.
12.00 Hádegisútvarp.
(12.25 Fréttir og tilkynningar).
12.50 ,,Við vinnuna“: Tónleikar.
15.00 Miðdegisútvarp (Fréttir. — 15.05
Tónleikar. — 16.00 Fréttir, veð-
urfr. og tilk. — 16.05 Tónleikar).
18.00 Utvarpssaga barnanna: ,,Atta
börn og amma þeirra í skógin-
um“ eftir Önnu Cath.-We 'ly
XVII. — sögulok (Stefán Sigurðs-
son kennari þýðir og les).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.00 Tilkynningar.
19.30 Fréttir.
20.00 Framhaldsleikrit: ,,Ur sögu For-
syteættarinnar“ eftir John Gals-
worthy og Muriel Levy; þriðji
kafli þriðju bókar: „Til leigu'*.
Þýðandi: Andrés Björnsson. —.
Leikstjóri: Indriði Waage. Leik-
endur: Þorsteinn Ö. Stephensen,
/ Anna Guðmundsdóttir, Margrét
Guðmundsdóttir, Helgi Skúlason,
Rúrik Haraldsson, Inga Þórðar-
dóttir og Guðjón Ingi Sigurðsson,
20.40 Einsöngur: Aksel Schiötz syngur
ópéruaríur eftir Mozart.
20.50 Vettvangur raunvísindanna: Örn-
ólfur Thorlacius fil. kand. kynnir
nánar starfsemi fiskdeldar At-
vinnudeildar háskólans.
21.10 Tónleikar: Strengjakvartett í Es-
dúr op. 64 nr. 6 eftir Haydn (Den
nye danske kvartet leikur).
21.30 „Saga mín“, æviminningar Pad-
erewskys; IV. (Arni Gunnarsson
fil. kand.).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.20 Upplestur: „Hans vöggur", smá-
saga eftir Gest Pálsson (Margrét
Jónsdóttir).
22.35 Harmonikuþáttur (Högni Jónsson
og Henry J. Eyland).
23.05 Dagskrárlok.