Morgunblaðið - 05.03.1961, Blaðsíða 23
yl' Sunnudagur 5. marz 1961
MORCUIVBLAÐIÐ
23
Pétur Hólm
fimmtugur
3LA.GERMAÐUR Vélasölunnar hf.
Pétur Hólm frá Hrísey er fimm-
itugur. Han er danskur að ætt,
og ólst þar upp. En ungur að
árum fluttist hann til íslands og
ihefir unnið hér margvísleg störf.
Enda er hann maður mjög verk-
iaginn. Pétur Hólm er fróður og
fróðleiksfús og víðlesinn, fyndinn
og allra manna skemmtilegastur.
Drengur heill, sannur og trygg-
ur vinur vina sinna.
H Persónuleg kynni mín af hon-
lun, eru ekki löng, spanna aðeins
yfir tæp tvö ár, en viðkynning
mín við hann hefir verið mér
mjög góð og lærdómsrík.
fi Pétur Hólm er kvæntur hinni
ágætustu konu frú Ingibjörgu
Stefánsdóttur prófasts á Völlum
í Svarfaðardal Kristinssonar. Hef
ur hún búið þeim hjónum fagurt
og yndistlegt heimili á Hagamel
21 hér í borg. Þangað er ávallt
gott að koma því þar er göfug-
•r sálir að finna.
^ Að lokum, ég þakka frú Ingi-
björgu og Pétri Hólm trygga vin-
áttu og óska þeim allrar bless-
Unar á þessum merku tímamót-
um og um ókomna tíma.
Helgi Vigfússon.
Rósa Finnbogadóttir
kennari — ddnarminning
F. 24. maí 1893
D. 21. febrúar 1961
ENDA þótt mörgum þeim, er
áttu því láni að fagna að njóta
vináttu og forsjár hennar Rósu
frá Auðsholti, hafa verið ljóst
- Camlir
— A grænu Ijósi
Framh. af bls. ð.
þetta verið réttlátt og skyn-
samlegt? Jafnvel á dögum
vinnuhörkunnar mundi eng
um bónda hafa komið til hug
ar að fá öllum hiúskörlum sín
um í hendur jafnlöng orf og
Ijái, vikapiltinutn sams konar
umboð og ráðsmanninum.
Fræðslu- og heilbrigðisyfir-
völd ganga ríkt eftir því að
nemenáur noti borð og stóla,
sem séu í hæfi við vöxt þeirra
og þroska. En þegar að próf-
borðinu kemur eru allir keyrð
ir í sama skóinn eins og syst
ur Öskubusku. Væri að furða,
þótt blóð vætli upp úr þeim
skó, og höggva verði tá og hæl
ef sumum?
Ef skólavlst á að verða sem
flestum bærileg, verður að
velja unglingunum viðfangs-
efni við hæfi þeirra og gera
þær kröfur til þeirra, sem
©fbjóða ekki getu þeirra. Tor
næmur nemandi getur lagt sig
allan fram við námið, þótt
árangurinn verði sorglega lé-
legur. Og hvaða hlutskipti er
ihryggilegra i lífinu en það að
ejá aldrei neinn árangur erf-
iðis síns? Sjálfsagt hafa marg
ir kennarar, og þá eigi síður
Skólastjórar, staðið andspæn-
is nemanda sínum, grátandi ög
niðurbrotnum, eftir ófarsælt
próf. Það hefi ég getrt og
hefi aldrei fundið eins sárt
til þess, hve smár og lítilmeg
•ndi ég var til að hjálpa þess
lim ungu sálum, sem ég vildi
þó allt hið bezta. En guð, nátt
Úran, forlögin eða hvað við
eigum að kalla það, hafa fund
ið það hentugast heiminum að
gera mennina misjafna að
hæfileikum og kröftum. Það
,getur orðið ungu fólki ævi-
rTangt böl, ef þau sjá engan ár-
•ngur erfiðis síns f skólun-
um, vegna þess að sömu kröf
ur eru gerðar til allra, næmra
og tomæmra. Og hvers vegna
•r verið að leggja svona mikla
| áherzlu á að draga börnin í
1 dilka eftir einkunnum í
tþriggja stafa tölum, ef ekki
•ru búin í hendur þeim próf
•fni, sem hæfa getu þeirra.
i' Eg veit, að þeir, sem þessu
•áða, gera þetta ekki af
mannvonzku. En steinrunnið
©g vanhugsað skipulag hefir
hrint þeim út á þessa refil-
•tigu. En góðir menn eiga ekki
eð láta sér það lynda að svín
beygjast undir slíkt ok. Og
•fniviðurinn, sem þessir menn
fjalla um, er þjóðinni og
framtíð hennar of dýrmætur
úl Þess, RJÓH.
um nokkurt skeið, að komið væri
að ævikvöldi hennar, þá mun
marga hafa sett hljóða, er þeir
fréttu lát hennar. Hún andaðist
í Bæjarspítalanum eftir langvar-
andi veikindi.
Framhald af bls 22.
um, sem eru 17 og 19 ára.
Það voru feikimikil viðbrigði
fyrst að flytja úr miðbænum,
en nú kann ég fjarska vel við
mig í Hlíðunum. Útsýnið er
svo fallegt úr gluggunum
okkar.
Þá þýddi ekki að koma fullur
á ball
Einn af meðlimum Reykja
víkurfélagsins, sem fiestir
kannast við, er Nieljohnius
Ólafsson hjá Kol & Salt.
Hann var þarna ásamt konu
sinni, Ólafíu Sigurðardóttur,
sem einnig hefur búið í bæn_
um frá því hún var þriggja
ára gömul. Sveinn hafði kall
að hann Vesturbæjarstrák og
það er orð að sönnu. Hann
er búinn að búa við Vestur-
götuna frá fæðingu árið 1890,
aðeins flutt yfir götuna, frá
nr. 21 í húsið nr. 26 C.
— Það er svo skemmtilegt
á þessum Reykjavíkurfélags-
fundum að sjá aftur gömlu
Reykvíkingana, sem nú tín-
ast alveg í fjöldann á götun-
um. Þetta er eins og eitt stórt
heimili hér hjá okkur, segir
hann. Alveg eins og var á
Vesturgötunni, þegar ég var
að alast upp. Þá þekktust all-
ir sem bjuggu við götuna og
gengu óformlega hver inn hjá
öðrum og fengu kaffisopa. Við
Vesturgötustrákarnir héldum
okkur líka alveg sér og um-
gengumst lítið aðra scráka.
Þetta var líka afmarkað
hverfi. T. d. var þá ekkert
hús á svæðinu frá Unuhúsi,
sem nú er við Garðastræti og
vestur að Bræð^aborgarstíg
nema Doktorshúsið gamla fyr
ir austan Ránargötuna og
þangað lá stígur frá húsinu
vúð Vesturgötu 23. Mér er
það líka minnisstætt að stund
um komumst við strákarnir
varla niður í Miðbæjarskóla
fyrir sjógangi. Sjórinn gekk
þá alla leið upp að Liverpool
og við komumst ekki yfir Læk
inn á brúnni við skólann
vegna flóðsins, en brúin á
móti Bókhlöðustígnum var
oftast fær. Ég sé nú alHai eft.
ir Læknum.
•— Búið þið margir af Vest_
urbæjarstrákunum enn við
Vesturgötuna?
•— Nei, því miður, við er_
um líklega ekki nema 6 úr
hópnum eftir þar. Það hefur
margt breyzt síðan. Þá var
svo miklu rólegra líf í bæn-
um, þó talsvert værj um fé-
lagslíf. Skautafélagið, Verzl-
unarmannafélagið og Iðnaðar
mannafélagið héldu alltaf
skemmtanir og þá var dans-
að frá kl. 8,30 til kl. 2,30. En
það þýddi ekki fyrir strákana
að koma fullir á ball. Engin
stúlka vildi dansa við þá. Nú,
og svo var mikill iþróttaáhugi
ríkjandi. Við vorum allir
í KR. Einnig raunar maður í
Karlakór Reykjavíkur, Já,
það er margs að minnast, þeg.
ar maður fer að tala um þetta.
En til þ/Ss er ekki tækifæri
nú.
★
Það hefði vissulega verið
gaman að spjalla meira við
Nieljohníus og taka tali fjöl_
rnarga fleiri gamla Reykvík-
inga, sem við sáum við hvert
•borð á fundi Reykjavíkurfé-
lagsins, en til þess gafst ekki
tóm. — E.Pá.
Rósa var fædd á Borg í Skrið-
dal, en foreldrar hennar voru
ættuð úr Austur-Skaftafellssýslu.
Ung fluttist hún með foreldrum
sínum að Auðsholti í ölfusi, og
þar kynntist ég henni fyrir nær-
fellt 40 árum. Foreldrar Rósu
voru þá dánir, en hún stjórnaði
búi Ólafs bróður síns með mikl-
um myndarskap og gerði hún það
frá lölS til 1937, er hann lézt.
Að Ólafi látnum fluttist Rósa til
Reykjavíkur ásamt 4 fósturbörn-
um sínum.
Rósa Finnbogadóttir lauk prófi
í Kennaraskóla Islands vorið
1910. Hún var kennari í ölfus-
hreppi 1915—’21, og veturna
1917—’19 kenndi hún jafnframt
í Grafningshreppi. Árin 1921—’37
gat Rósa ekki sinnt kennslustörf-
um utan heimilis síns sökum um
svifamikillar búsýsiu hjá Ólafi
bróður sínum, en þegar hún
fluttist til Reykjavíkur hóf hún
strax kennslu í Málleysingjaskól-
anum hjá frú Margréti Rasmus,
og því starfi gegndi hún meðan
heilsan leyfði — og reyndar mun
lengur — eða til ársins 1958.
Þegar Rósa gerðist kennari í
Málleysingjaskólanum, var þar
deild fyrir vangefin börn, og var
hún fengin til þess að kenna
þeim. Mér er minnisstætt, hve
frú Margrét Rasmus dásamaði
þolinmæði, lagni og natni Rósu,
þegar eftir fyrsta veturinn, sem
hún kenndi þar, og ekki minnk-
aði vegur Rósu eftir því, sem
árin liðu. Samúð hennar með
öllum, sem bágt áttu eða skorti
námshæfileika eða málgetu,
átti sinn ríka þátt í því, hve
hún varð ástsæi af nemendum
sínum og samkennurum. Og nú-
verandi skólastjóri Málleysingja-
skólans, er hefur verið samstarfs-
maður Rósu í mörg ár, hefur sagt
mér, að hann hafi e. t. v. lært
meira af mannkostum hennar og
starfsháttum en mörgum lærð
um mönnum erlendum, sem hann
hefur kynnzt.
Til þess að _geta hjálpað þeim,
sem erfitt áttu með mál sökum
heymarleysis, Iærði Rósa tal-
kennslu hjá skólastjórum Mál-
leysingjaskólans, þeim Margréti
Rasmus og Brandi Jónssyni. Auk
þess las hún talsvert um þessi
efni sér til fróðleik og nemend-
um sínum til velfarnaðar.
Þótt Rósa hefði sig lítt frammi
hafði hún sterka og fastmótaða
skapgerð og vissi vel, hvað hún
vildi. Umhyggja og hlýhugur,
fórnfýsi og trygglyndi mótaði
framkomu og starfsháttu hennar.
Rósa verður því hugstæð og
minnisstæð þeim, er kynntust
henni.
Rósa vildi hvers manns vanda
leysa og færði þá til betri vegar,
það sem ýmsum þótti áfátt hjá
öðrum.
Síðustu 10 árin var Rósa í sam-
býli við Ágúst Atla Guðmunds-
son fósturson sinn og hina ágætu
konu hans, Auði Pálsdóttur.
Böm þeirra hjóna, enn á unga
aldri voru augasteinar ömmu
sinnar“. Hér var um fyrirmynd-
ar sambýli að ræða svo sem vel
mátti sjá, m. a. þann tíma, sem
Rósa varð að dvelja í sjúkrahús-
u.
Bálför Rósu Finnbogadóttur
fer fram á morgun. Eftir það fer
lítið fyrir jarðneskum leyfum
hennar, en ánægjulegar minning
ar um hana munu lifa til ævi-
loka í hugum vina hennar og
annarra, er hún liðsinnti í orði
og verki. Helgi Elíasson.
r- —■
— Ur ymsum áttum
Framh. af bls. 12.
einu hraðskreiðan skemmti-
bát þjóta hjá. Án þess að
Rafael vissi hafði Golfstraum
urinn borið hann norðureftir
og var hann nú aðeins þrjár
mílur frá Miami Beach í
Florida. Nokkrum mínútum
síðar kom strandvarnarbátur-
inn Papaw að honum eftir
að hafa fengið skeyti frá
skemmtibá tnum.
Rafael er nú að ná sér eft-
Meisturantót
innanhúss
?MEISTARAMÓT íslands i'i
1 frjálsíþróttum 'nnanhússV
) hófst í gær og heldur áfram ío
)dag í íþróttahúsi Háskólans./
\Þá verður keppt í stangar-/
stökki, hástökki án atrennu og)
’ þrísökki án atreimu.
í dag má búast við sérstak-0
)lega tvísýnni og skemmtiIegriO
)keppni í þrístökki milli Vil-/
, hjálms Einarssonar og Jóns)
: Péturssonar.
ir volkið, og liggur í sjúkra-
húsi í Miami. Hjúkrunarkon-
an, sem annast hann er að
reyna að kenna honum
ensku og orðasafn hans að
mestu bundið við eitt orð,
sem gefur góða lýsingu á
ástandi hans og framtíðar-
vonum. „Okay“, segir Rafael
aftur og aftur. „Okay“.
(Lausl. þýtt úr TIME)
Körfuknattleikur og judo
MEISTARAFLOKKUR og ung-
lingalið í körfuknattleik mætast
að Hálogalandi mánudagskvöld
6. þ.m. kl. 8,15. Verður þetta
sennilega seinasti leikurinn áður
en endanlegt landslið verður
valið. Til landsliðsæfinga hafa
verið valdir 14 leikmenn, eins
og áður hefur verið drepið á,
og eru þar í 7 meistaraflokks-
menn og 7 unglingaflokks. Má
því vænta mjög skemmtilegrar
keppni að Hálogalandi þetta
kvöld.
Milli hálfleika mun flokkur úr
Glímufélaginu Ármóuuii sýna
Judo. Judo hefur hin síðari árin
verið mjög vinsæl íþrótt og fer
stöðugt fjölgandi sem hana iðka.
D Ö M U R
Amerískir dag og kvöldkjólar
Stærðir 7—22V2
mjög fallegt úrval
Hjá Báru
Austurstræti 14
Ungling
vantar til blabburbar v/ð
Bústaðaveg
JHorttimUnbtb
Eiginmaður minn
JÓEL BÆBINGSSON
verkamaður, Hringbraut 76,
sem andaðist í Landakotsspítala 26. febrúar sl. verður
jarðsunginn frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 7. marz
kl. 1,30.
Margrét Ásmundsdóttir.
Jarðarför eiginkonu minnar
ÞÓBUNNAR JÖRGENSEN
fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 7. marz, kl.
10,30 árdegis. — Athöfninni verður útvarpað.
Otto Jörgensen
Jarðarför dóttur minnar
LILJU GUÐMUNDSDÓTTUR
fer fram frá Reynivallakirkju þriðjudaginn 7. marz
kl. 2 e.h. — Ferð frá Bifreiðastöð íslands kl. 12,30.
Guðni Guðnason, Eyjum Kjós.