Morgunblaðið - 18.03.1961, Blaðsíða 23

Laugardagur 18. marz 1961
MORGVlSTtJ.AÐlÐ
23
Skúraleg netjuský. Myndin er úr skýjabók Veðurstofu ts-
lands, sem út kom 1958 í þýðingu Páls Bergþórssonar. — 1
henni eru myndir og lýsingar á margvíslegu skýjafari.
Fyrsti aiþjóölegi
veðurdagurinn
Lægðirnar hirða ekki um landamæri
ÁKVEÐIÐ hefur verið að 23.
marz verði haldinn fyrsti al-
þjóðlegi veðurdagurinn í lönd-
um þeim, sem aðilar eru að
Alþjóðaveðurfræðistofnuninni, í
þeim tilgangi að kynna og efla
alþjóðlega veðurþjónustu. Veður
stofa íslands ætlar að leggja
sinn skerf til þessarar kynningar
með því að hafa smásýningu í
glugga MáLarans í Reykjavík.
Verða þar m. a. sýndar myndir
og spjöld með 'allskonar upplýs-
ingum, lítil stytta í kopar af
veðurspámanni Ásmundar Sveins
sonar, sem Veðurstofan hefur
látið steypa og ætlar að gefa í
nýja þyggingu Alþjóðaveður-
„fræðistofnunarinnar í Genf,
„skýjaborg“ íslenzku veðurstof-
unnar, sem í 35 ár hefur beðið
eftir sérstakri byggingu sem
hún á að fá skv. lögum, og einnig
verður þar daglegt veðurkort.
Veðurstofustjóri, frú Teresía
Guðmundsson, og nokkrir veður-
fræðingar ræddu við fréttamann
af þessu tilefni í gær. í>au
skýrðu frá því að ísland hefði
verið fyrsta landið sem full-
gilti stofnskrá Alþjóðaveður-
fræðistofnunarinnar 16. jan.
1948, en hún gekk í gildi eftir að
30 ríki höfðu fullgilt hana.
Fyrsta árið fór í undirbúning
og á stofnunin því í rauninni 10
ára starfsafmæli nú. Alþjóða-
veðurfræðistofnunin er ein af
sérstofnunum Sameinuðu þjóð-
anna.
Fátt er eins alþjóðlegt í eðli
sínu og veðurþjónustan. Lægðir
og háþrýstisvæði halda sína leið
yfir jörðina, án þess að hirða
um landamæri eða þjóðernis-
sjónarmið. Ekki aðeins þurfa því
þjóðirnar að skiptast á veður-
skeytum, heldur verður að skipu
leggja á víðáttumiklum auðnum
og úthöfum. Hlutverk Alþjóða-1
veðurfræðistofnunarinnar er að
samræma og efla allar þessar at-
huganir og skeytaskipti og stuðla
að hagnýtingu þeirra til öryggis
og hagsbáta fyrir allar þjóðir.
Veðurstofa fslands 40 ára
Innlend veðurþjónusta hefur
verið starfandi hér í rúm 40 ár.
Hlutverk hennar hefur verið
erfiðara en sambærilegra stofn-
ana, sökum fámennis þjóðarinn-
ar samanborið við stærð lands-
ins og vegna ótry.ggara veður-
fars en víða annars staðar. Hér
þurfa 170 þús. manns að halda
uppi nærri því jafn víðtækri og
kostnaðarsamri veðurþjónustu og
xnilljónaþjóðir, og því ekki óeðli
legt að fram að þessu hafi ís-
lendingar getað kostað svo miklu
til þessarar starfsemi, sem þeir
hefðu viljað og þurft hefði.
Veðurstofustjóri sagði að brýn
asta nauðsynjamálið fyrir Veð-
urstofu Íslands á þessum fyrsta
veðurdegi væri húsnæði og at-
hafnasvæði fyrir starfsemi henn-
ar og athuganir. Allt frá árinu
1926 hefur staðið í lögum að
reist skyldi sérstök bygging fyr-
ir hina margháttuðu starfsemi
Veðurstofunar og var þetta á-
réttað, þegar lög um hana voru
endurskoðuð 1958. Sökum fjár-
skorts hefði ekki orðið úr fram
kvæmdum. Veðurfræðingarnir
lögðu áherzlu á það að málið
væri mjög aðkallandi.
Mikill liúsnæðisskortur
Veðurstofan hefur allt frá 1920
verði á hálfgerðum hrakhólum
með starfsemi sína. Ekki er þó
síður alverlegt að stofnunin
hefur ekki átt neinn samastað
þar sem unnt væri að gera veð-
urathuganir og ýmsar vísinda-
legar mælingar án þess að trufl-
andi áhrifa gætti frá umhverf-
inu.
Veðurstofan hefur nú aðsetur
á tveimur stöðum í Reykjavík
og hefur auk þess umfangsmikla
starfsemi á Keflavíkurflugvelli.
í Sjómannaskólanum er aðsetur
veðurfarsdeildar, sem vinnur að
rannsóknum á veðurfari, veitir
margvíslegar upplýsingar og sér
um útgáfu veðurfarsskýrslna.
Þar annast áhaldadeildin einnig
prófun og smíði veðurathugunar
áhalda, sér um ýmsar mælingar
og leiðbeinir veðurathugunar-
mönnum, sem nú munu vera á
annað hundrað. Þar er einnig
jarðeðlisfræðideild, sem hefur
með höndum jarðskjálftamæling
ar og aðrar jarðeðlisfræðilegar
athuganir. í Sjómannaskólanum
er ennfremur yfirstjórn skrif-
stofa og bóka- og skjalasafn
Veðurstofunnar. Húsnæðið í Sjó-
mannaskólanum er ekki einung-
is lítið, heldur allar horfur á að
Veðurstofan þurfi að flytja það-
an og rýma fyrir Vélskól-
anum og öðrum skólum í bygg-
ingunni, sem þurfa aukið hús-
1 rými.
Á Reykjavíkurflugvelli er veð
urdeildin til húsa, en hún sér
um veðurspár fyrir landið og
miðin og flugspár. Hún er í
mjög lélegu húsnæði í gamla
flugturninum, en mun væntan-
lega síðar á þessu ári fá bráða-
birgðahúsnæði á neðstu hæð í
nýja flugturninum. Það húsnæði
er ekki nægilega stórt eða hent-
ugt fyrir starfsemina, enda ekki
ætlað til frambúðar.
Eins og af þessu má sjá er
brýn nauðsyn á að leysa nú þeg-
ar húsnæðismál veðurstofunnar
til frambúðar og fá henni sama-
stað, þar sem starfsemi hennar
getur eflzt og þróazt þjóðinni og
atvinnuvegum hennar til hags-
bóta, sagði veðurstofustjóri að
lokum.
Magnús Thorlaeius
hæstaréttarlögmaður.
Málflutningsskrifstofa.
Aðalstræti 9. — Sími 1-1873.
GuBmundur
UNDIRBÚNINGUR að ferðalög-
um um páskana er nú í fullum
gangi, enda- aðeins á aðra viku
þangað til páskafrí byrjar. Guð-
mundur Jónasson efnir að venju
til skemmtiferðar í öræfasveit, og
verður sjálfur fararstjóri.
Ferðin tekur 5 daga, lagt af
stað á skírdagsmorgun frá Rvík
og þann dag ekið um Vík að
Kirkjubæjarklaustri, þar sem
Kviðimynd
Knudsens
KVIKMYNDIR Ósvaldar
Knudsen hafa nú verið sýnd-
ar í Gamla Bíói í viku við
mjög mikla aðsókn. Síðustu
sýningar myndanna verða í
dag kl. 3. Eru það því síðustu
forvöð að sjá þessar myndir.
Samveldisráðstefna
Frh. af bls. 1
veldið eftir að landið verður
lýðveldi 31. maí nk.
1 yfirlýsingunni segir að stór-
veldunum beri að taka upp án
tafar viðræður austurs og vest-
urs um afvopnun. Viðræðurnar
ættu að fara fram í „nánu sam-
bandi“ við Sameinuðu þjóðirn-
ar. „Stefna okkar verður að
vera sú að útrýma öllum hern-
aðartækjum", segir í yfirlýsing-
unni. Bent er á að. fleiri lönd
ættu að eiga aðild að 'afvopn-
unarviðræðunum „þar sem frið-
ur er mál alls heimsins".
STIG AF STIGI
Ráðstefnan telur að eftirfar-
andi atriði verði að hafa í huga
í sambandi við afvopnun.
1. Vopnunum þarf að útrýma
stig af stigi þannig að meðan
á því stendur verði komið í
veg fyrir að nokkurt land eða
samtök landa hafi hernaðar-
lega yfirburði fram yfir önn-
ur ríki.
2. Afvopnun og eftirlit eru tvær
hliðar á sama vandamáli, og
verður að ræða þær báðar í
einu.
3. Allar þjóðir verða að vinna
ötullega að því að draga úr
spennunni í heiminum og
eyða orsökum grunsemda og
árekstra.
rer á Orœfin
gist verður í samkomuhúsinu.
Annan daginn verður ekið aust-
ur yfir Skeiðarársand í Öræfi og
farið í Bæjarstaðaskóg og Mors-
árdal. Þriðja daginn verður
sveitin skoðuð, ekið að Jökulsá á
Breiðamerkursandi og í Ingólfs-
höfða og gist í samkomuhúsinu
að Hofi. Á páskadag verður hald
ið til baka að Klaustri og til R-
víkur á annan páskadag. Guð-
mundur hefur efnt til slíkra
ferða undanfarna páska ávallt
með fjölmennri þátttöku og á-
nægju þátttakenda. Frekari upp-
lýsingar um ferðirnar fást hjá
BSR og í símum 11515 og 36565.
Brezkur sjómaður
á sjúkrahús í
Neskaupstað
NESKAUPSTAÐ, 17. marz. —
Brezkur togari, Belina, kom hing
að í dag og lagði á land einn skip
verja ,sem hafðí hlotið meiðsli á
höfði. Hann var fluttur í sjúkra-
húsið, og brezki togarinn lét úr
höfn að því búnu. — Tveir aðrir
brezkir togarar hafa leitað hér
hafnar síðustu daga, vegna vél-
bilanna. Talsvert margir brezkir
togarar eru að veiðum hér fyrir
utan og hefur afli þeirra verið
sæmilegur, 20—30 körfur í hali.
— Svavar.
Karlakórinn komst
ekki á sæluvikuna
SAUÐÁRKRÓKI, 17. marz. —
Karlakór Akureyrar átti að
syngja hér kl. 6 í dag og lagði af
stað í morgun frá Akureyri á
bílum, en varð að snúa við í
Öxnadalnum vegna ófærðar. Var
yon á um 200 manns sem ætlaði
að koma í kjölfar kórsins frá Ak-
ureyrir, en af því verður nú ekki.
Allt er hér í fullum gangi. í
kvöld verður 6. sýning á sjón-
leiknum „Er á meðan er“, alltaf
sýnt fyrir fullu húsi. Kabarett
verkamannafélagsins hafði aðra
sýningu í dag.
Allir vegir í Skagafirði eru enn
færir og bílfært úr Húnavatns-
sýslum, en ekki lengra frá. Er
von á fjölda fólks af þessu svæði
á sæluvikuna um helgina.
— jón.
— Voru íslandi..,
Framhald af bls. 22.
árangri liðsins og hvað það hafa
kveikt áhuga er yrði til að laða
áhugasama unglinga að íþrótt-
um. Góður árangur liðsins væri
athyglisverðari fyrir það hve
lélega aðstöðu íþróttin hefði haft.
Síðan sagði borgarstjóri að
ánægjulegt væri að fyrir atbeina
ríkisstjórnarimiar væru nú góð-
ar horfur á að takast mætti að
afla lánsfjár til byggingar
íþróttahúss í Laugardalnum og
flýta byggingaframkvæmdum
frekar en orðið hefði, án láns-
fjármagns væri ekki hægt að
Ijúka byggingunni á skömmum
tima.
Borgarstjóri sagði að kostnað-
aráætlvm við húsið næmi 25
millj. kr. eða álíka miklu fé
og komið væri í öll íþrótta-
mannvirki í Laugardalnum. —
Þetta á ekki að draga úr okk-
ur kjark, heldur að hvetja okk-
ur til sameiginlegs átaks til að
koma upp húsinu. Landsliðið
hefur með árangri sínum hvatt
til stórátaks. Og ef skilyrðin til
iðkunar íþrótta verða góð er
ekki að efast um árangurinn,
sagði borgarstjóri.
• Drápa og þakkarorð
Þá flutti Eiríkur Pálsson,
skattstjóri í Hafnarfirði drápu
um förina. Var gerður góður
rómur að.
Axel Jónsson, stjórnarmaður
ISl, flutti liðinu þakkir ISÍ fyr-
ir frækilega frammistöðu liðs-
ins og drap á gildi slíks árang-
urs fyrir íþróttirnar í landinu.
Hallsteinn Hinriksson þjálfari
liðsins þakkaði liðsmönnum sam
veru í ferðinni og lýsti æfing-
um, undirbúningi og keppni. —
Kvað hann liðið vera á réttri
leið, framtíðin blasti við ef vel
væri æft og að unnið.
Félagslíl
Skíðaferðir um helgina
Laugardag kl. 2 og 6.
Sunnudag kl. 9 og 1.
Afgreiðsla hjá B.S.R.
Skíðafólk munið eftir innan-
félagsmóti Í.R. sem hefst eftir
hádegi á laugardag.
Á sunnudag verður stór
svigsmót í Jósepsdal (Skíðamót
Reykjavíkur).
1 Skálafelli er lyfta í gangi.
Við Skíðaskálann í Hveradöl-
um er nægur snjór og lyftan í
gangi.
Undir yfirlýsinguna rita for-
setar Pakistan, Ghana og Kýp-
ur og forsætisráðherrar Bret-
lands, Kanada, Ástralíu, Nýja-
Sjálands, Suður-Afríku, Ind-
lands, Ceylon, Nigeríu og Rho-
desíu-Nýassalands-sambandsins.
KÍNA
Áður en lokafundur ráðstefn-
unnar hófst í morgun, sagði
Ayub Khan, forseti Pakistan, á
blaðamannafundi, að rétt væri
að fulltrúar Kína ættu að taka
þátt í umræðum austurs og
vesturs um afvopnun, og að at-
huga bæri möguleikana á aðild
Kína að SÞ. „Við ræðum um
afvopnun, um samvinnu á
fleiri sviðum, en án þátttöku
Kína verður öll samvinna án
efa árangurslaus", sagði Khan.
— Velkomnir heim
Framh. af bls. 22
Okkur var hrósað fyrir að geta
leikið skemmtilega, fulla bar-
áttu, fulla sigurgleði. Þýzku
blöðin sögðu að 4 skemmtileg-
ustu leikir keppninnar hefðu
verið Svíþjóð-Þýzkaland, ísland-
Tékkóslóvakía, Danmörk-ísland
og Júgóslavía-Noregur.
Þessir fjórir leikir þóttu bezt-
ir, sagði Ásbjörn og í því kom
sonur hans — næsti Sigurjón á
Álafossi — og rak á eftir pabba
sínum.
Öllum sem minntust mín á einn eða annan hátt, glöddu
mig með heimsóknum, gjöfum og sendu mér hlýjar
kveðjur á 80 ára afmæli mínu 12. marz s.l. þakka ég af
alhug og bið ykkur allrar blessunar um ókomin ár.
Sigurlín Benediktsdóttir, Laugateig 11
FRK. KRISTBJÖRG ÞORBERGSDÓTTIR
andaðist í Landsspítalanum fimmtudaginn 16. marz.
Aðstandendur.
Jarðarför móður okkar og tengdamóður
MARGRÉAR GUÐMUNDSDÓTTUR
Bræðraborgarstíg 4,
fer fram frá Dómkirkjunni mánudaginn 20. þ.m. kl. 1,30.
- Börn og tengdabörn.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðar-
för föður míns og afa
KONRÁÐS BENÓNÝSSONAR
Pétrós Konráðsdóttir og dætur.
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
SVANHILDAR STEINDÓRSDÓTTUR
frá Egilsstöðum
Vandamenn.