Morgunblaðið - 23.03.1961, Page 1

24 síður
18. árgangur
68. tbl.
Fimmtudagur 23. marz 1961
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Þyngstu njósnadómar
á f riðartímum í Englandi
London, 22. marz (Reuter). | hjónanna, sem síðar voru tekin
1 DAG lauk í London réttar-
höldum yfir fimm njósnur-
um. Voru allir sekir fundnir
og hlutu langa fangelsis-
dóma. Forsprakki njósna-
hringsins er Gordon Lons-
dale, 37 ára, sem Scotland
Vard segir vera Rússa og
meðlim rússnesku leyniþjón-
ustunnar. Var hann dæmdur
i 25 ára fangelsi. Peter Krog-
er og kona hans Helen hlutu
20 ára fangelsisdóm og Harry
Houghton og unnusta hans
Ethel Gee 15 ára fangelsi.
1 Eftir að dómur hafði verið birt
ur skýrði Scotland Yord frá því
að þau hjónin Helen og Peter
Kroger væru í rauninni banda-
rískir ríkisborgarar, þar sem þau
vaeru gkáð undir nöfnunum
Lorna og Maurice Cohen. Cohen
barðist með rauðliðum í borgara
etyrjöldinni á Spáni og seinna
með bandaríska hernum í Frakk-
landi í heimsstyrjöldinni síðari.
Eftir strið starfaði hann um skeið
Bem kennari í New York, ferð
aðist svo viða um heim og sett
ist loks að í London þar sem
hann gerðist bóksali. Hefur
bandaríska leynilögreglan leitað
Cohen hjónanna s.l. tíu ár.
SAMSÆRI
Fimmmennlngarnlr voru
dæmdir fyrir að reka njósna
hring og fyrir að senda leyni
ekjöl varðandi brezkar rann
aóknir á kafbátavörnum til
Moskvu.
Hámarksrefslng fyrlr njósn
ir er samkvæmt brezkum lög
um 14 ár» fangelsi, en fimm-
menningarnir voru ákærðir
fyrir njósnir og samsæri.
Þetta er þyngsti dómur, sem
kveðinn hefur verið upp í
njósnamáli í Bretlandi á frið
artímum. Gordon Lonsdale
hefur áfrýjað dómnum.
EKKI NÝLIÐAR
Lögregluforingi sá frá Scotland
Yard, lem stjórnaði rannsókn
njósnamálsins, skýrði frá því í
dag áður en dómur var upp kveð
inn að bandaríska leyniþjónustan
FBI hafi leitað Cohen hjónanna
allt frá því þau flúðu heimili
sitt í New York í september 1950
rétt fyrir handtöku Rosenberg
Skókþing
íslnnds
SKÁKÞING íslands hefst laugar
daginn 25. marz og stendur það
yfir um páskana. Teflt verður í
tveim flokkum, landsliðsflokki og
jneistaraflokki.
í landsliðsflokki keppa meðal
•nnars:
Friðrik Ólafsson, stórmeistari,
Freysteinn Þorbergsson, íslands-
meistari 1960, Gunnar Gunnars-
son, Ólafur Magnússon, sem
báðir kepptu fyrir íslands hönd
á Olympíuskákmótinu í Leipzig.
af lifi fyrir að senda kjarnorku
leyndarmál til Sovétrikjanna.
Sagði lögregluforinginn einnig að
ljósmyndir af Cohen hjónunum
hafi fundizt á rússneska njósna
foringjanum Rudolph Atoel þegar
hann var handtekinn í Bandaríkj
unum árið 1957, en hann var
dæmdur í 30 ára fangelsi fyrir
njósnir.
SVfVIRÐILEGASTA MÁL . . .
Parker lávarður, yfirdómari
Bretlands, kvað upp dóminn yfir
njósnurunum. Lýeti hann mál
inu á þá leið að þetta væri: „eitt
svívirðilegasta mál, sem komið
hefur fyrir þennan dómstól“.
Sagði dómarinn að engin ákvæði
væru til vim hámarksrefsingu fyr
ir samsæri og lýsti Lonsdale sem
„augljósum atvinnunjósnara".
Kviðdómurinn var eingöngu
skipaður karlmönnum og voru
þeir 80 mínútur að ná samkomu
lagi um sekt hinna ákærðu.
NJÓSNAMIÐSTÖÐIN
I réttarhöldunum reyndi Lons
dale að taka á sig sök Cotoen
hjónanna. En það var á heimili
þeirra í Ruislip í London sem
Scotland Yard fann öfluga sendi
stöð er notuð var til að koma
upplýsingum til Moskvu og var
heimili þeirra miðstöð njósna-
hringsins. í>ar fundust einnig föls
uð vegatoréf, peningar, mikró-
filmur, sígarettukveikjarar með
leynihólfum, símlyklar o.fl., sem
njósnararnir notuðu við öflun
upplýsinga og sendingar.
Fimmmenningarnir voru hand
teknir í janúar s.l. eftir að Scot
land Yard hafði fylgzt með þeim
í sex mánuði.
IVfíörg skip allt
í kringum landið
PÉTUR Sigurðsson foretjóri
Landhelgisgæzlunnar, sagði Mtol.
í gærkvöldi að allt í kringum
landið væri nú mikið af skipum
erlendum og innlendum. Á svæð
inu milli 6 og 12 mílna voru
nokkrir togarar djúpt ÚU á
nýja viðbótarsvæðinu á Selvogs
banka og tveir vestur í Jökul-
djúpinu. íslenzku togararnir eru
flestir saman norðanlega á Eld
eyjarbanka.
Bergsteinn Guðjónsson
Stórsigur lýðræðis
sinna ■ Frama
Áframhaldandi tap
kommúnista í verka-
lýðsfélögunum
LYÐRÆÐISSINNAR unnu
glæsilegan sigur í Bifreiða-
stjórafélaginu Frama í stjórn
arkosningum sem fram fóru
í gær og fyrradag. Hlaut
listi þeirra 266 atkv., en listi
kommúnista, sem studdur
var af forystumönnum Fram
sóknarflokksins og Tímanum,
hlaut 158 atkv. Er þetta einn
Varið ykkur á
Moskvuvíxlinum
ur
Kammúnisfar hlaupa hús
húsi og biðja um uppáskrift
FLUGUMENN kommúnista hlaupa nú milli húsa hér í höf-
uðborginni og víðar um land og biðja fólk að skrifa upp á
Moskvuvíxil sinn og mótmæli gegn þátttöku Islands í varn-
arsamtökum vestrænna lýðræðisþjóða. Leita kommúnistar
ýmsra bragða til þess að fá fólk til að skrifa upp á plögg
sín. 1 fyrradag kom t.d. kona ein til vinkonu sinnar og lét
sem hún væri komin í venjulega kunningjaheimsókn. En
ekki hafði hún fyrr lokið úr fyrsta kaffibollanum en hún
dró upp Moskvuvíxilinn og bað vinkonuna að skrifa upp á
hann. En hún var treg til og fór undan í flæmingi, þar sem
henni þótti leiðinlegt að geta ekki gert bón vinkonu sinnar.
En þegar útsendarinn sá, að vonlaust var að fá uppáskrift-
ina, brást hún hin versta við og lióf upp brigzlyrði um að
konan væri „hernámssinni“ og þaðan af verra!
Þannig eru vinnubrögð kommúnista. Þeir reyna jafnvel
að misnota persónulega vináttu við fólk til þess að fá það
tll þess að skrifa upp á Moskvuvíxil sinn. Þeir leita allra
bragða til þess að fremja Rauðagaldur sinn á íslandi. Er
ástæða tii þess að vara fólk við veggjamönnum þeirra, sem
ryðjast með sakleysissvip inn á heimili manna til þess að fá
undirskriftir fyrir Rússa.
mesti sigur lýðræðissinna í
verkalýðsfélögunum.
Með því að bera saman úrslit
in nú og í kosningunum til Al-
þýðusambandisþings í haust sést
bezt, hvílíkar hrakfarir kommún
istar og fylgifiskar þeirra hafa
farið í félaginu. í kosningunum
til Alþýðusamtoandsþings hlutu
kommúnistar 232 atkvæði, en lýð
ræðissinnar 227 atkv. Þá höfðu
kommúnistar 5 atkv. meirihluta,
en í kosningunum nú hlutu lýð
ræðissinnar 108 atkv. meirihluta.
Áframhaldandi tap.
Þessi sigur lýðræðissinna nú
sýnir, að kommúnistar halda
áfram að tapa fylgi innan verk
lýðsfélganna þrátt fyrir eindreg
inn stuðning forystumanna
Framsóknarflokksins. Önnur
félög, þar sem kommúnistar hafa
tapað fylgi nú í vetur eru m.a.
Sjómannafélag Reykjavíkur,
Trésmiðafélag Reykjavíkur, Fél.
skipasmiða, Vélstjórafélag Vest-
mannaeyja. Hið íslenzka prent-
arafélag, Vörubílstjórafélagið
Þróttur og í Iðju, félagi verk-
smiðjufólks unnu lýðræðissinnar
glæsilegan sigur, eins og kunn-
ugt er.
í stjórnarkosningum í Bifreiða-
stjórafélagin Frama í fyrra fékk
listi lýðræðissinna 217 atkv. og
listi kommúnista 159.
Hina nýju stjóm skipa: Berg-
steinn Guðjónsson formaður,
Stefán Hirst varaform. Sófus
Bender ritari og meðstjórnendur
Jóhann V. Jónsson og Gestur Sig-
urjónsson.
é
Treysta ekki kommúnistum
Fréttamaður Morgunhlaðsins
hitti hinn nýkjörna formann
Frama Bergsteinn Guðjónsson, að
máli sem snöggvast í gærkvöldi
og spurði um álit hans á úr-
slitum kosninganna. Bergsteinn
svaraði:
— Ég er auðvitað mjög ánægð-
ur með úrslitin og tel þau mik-
inn sigur fyrir þá stefnu sem við
höfum barizt fyrir. Úrslitin sýna
að bifreiðastjórar set'ja hagsmuni
stéttarinnar ofar pólitískum sjón-
armiðum. Bifreiðastjórar treysta
ekki kommúnistum til forystu í
stéttasamtökum sínum.
Að lokum, sagði Bergsteinn
Guðjónsson, þakka ég öllum
þeim ágætu mönnum sem studdu
okkur í þessum kosningum. Ég
vona að hin nýja stjórn bregðist
ekki trausti þeirra.
Nærri
fyrri
samhljóða
fillögum
segir Tsarapkin um tilslakanirnar
Genf, 22. marz. (Reuter)
I DAG var stórveldaráðstefn
unni um bann við tilraunum
með kjarnorkuvopn haldið á-
fram í Genf. Fundur stóð að-
eins í 25 mínútur og kvaddi
Semyon Tsarapkin, aðalfull-
trúi Sovétríkjanna sér ekki
hljóðs. En að fundi loknum
ræddi rússneski aðalfulltrú-
inn við blaðam. og sagði að
bandarísku tillögurnar, sem
lagðar voru fram í gær væru
„nærri samhljóða“ fyrri til-
lögum. Kvaðst hann litla
breytingu sjá á stefnu Vest*
urveldanna.
Að loknum fundinum í dag
sagði David Ormsby-Gore, að
alfulltrúi Breta að hann ætti
ekki von á opinberu svari
Rússa næstu daga, sennilega
ekki fyrr en í næstu viku.
• Engin breyting
Það dró mjög úr vonum manna
um samkomulag er Tsarapkin
tilkynnti blaðamönnum að tillög-
ur Bandaríkjanna „breyttu í
engu“ kröfum Rússa um þriggja
manna yfirstjórn á eftirliti með
Frh. á bis. 23