Morgunblaðið - 23.03.1961, Blaðsíða 13
Fimmtudagur 23. marz 1961
MORGVNBLAÐI9
13
Mývatn
ÁRIÐ 1959 voru ferðamenn-
irnir í heiminum um 220
milljónir. — Fimm milljónir
þeirra heimsóttu Frakkland
og þeir eyddu þar 318 millj.
dollara. — Bandarísku ferða-
mennirnir eyða mestu. Talið
er, að árið 1958 hafi þeir
eytt að jafnaði 876 dollurjim
hver í Evrópu. — Frakkar
fengu stærsta hlutann, eða
242 dollara, Þjóðverjar 229,
Svisslendingar 199 og Danir
169 dollara að meðaltali
frá sérhverjum bandarískum
ferðamanni, sem þá heim-
sótti Evrópu.
• Einkum þrennt
Þetta sagði fr^nski ferðamála-
sérfræðingurinn Georges LeBrec,
sem hingað kom í sumar fyrir
milligöngu franska sendiherrans
og kynnti sér möguleika okkar á
aukinni ferðamannamóttöku.
Hann hefur samið ýtarlega
skýrslu og mun Ferðamálafélag
Heykjavíkur brátt gefa hana út.
í beinu framhaldi af því, sem
segir í upphafinu, ritar LeBre:
skýrslur sýna, að eyðsla erlendra
ferðamanna skiptist þannig:
Hótelherbergi 18%, matur og
drykkur 36%, samgöngutaeki
12% og ýmislegt annað 34%.
Þannig verja ferðamennirriir
peningum sínum eftir að þeir eru
'komnir til landsins, en hér eru
fargjöld til og frá landinu. ekki
meðtalin.
LeBrec segir í skýrslu sinni, að
það sé einkum þrennt, sem lað-
að geti ferðamenn til íslands:
Hnattstaða landsins, sérstæð
náttúra og íþróttir. Með íþrótt-
um er átt við fiskveiðum í sjó og
vötnum, hestaferðum og öðru
slíku.
• Leiguflugferðir
Samgöngukerfið á fslandi er
ágætt að mörgu leyti, segir
franski sérfræðingurinn. Ferða-
Sög með langferðabílum eru þó
sízt eftirsóknarverð ,a. m. k. með
múverandi skipulagi. Nefnir. hann
til dæmis, að bílarnir á leiðinni
Reykjavík-Akureyri stanzi
hvergi þar sem erlenda ferða-
menn gæti langað til að nema
staðar. Hins vegar eru innan-
lands flugferðir sérstaklega
iheppilegar fyrir útlendinga og
gefa þær þeim góða yfirsýn yfir
landið. Nefnir hann einkum í því
sambandi möguleikana, sem
skapazt hafi með hinum mörgu
„sjúkraflugvöllum“. Hér séu 40
smáflugvélar og gæti orðið álit-
legur atvinnuvegur að fljúga
með ferðamenn í þessum litlu
vélum til hinna ýmsu staða á
landinu. — Hann minnist líka
sérstaklega á hringferðir Ríkis-
skipf umhverfis landið, en segir,
að því miður séu þær auglýstar
þar lítið, að hinn erlendi ferða-
maður viti yfirleitt ekki af þess-
um ferðum.
• Hótelin fullnægjandi
Þá ræðir hann um hótelin, eins
tog bau eru hér.núna: Samkvæmt
upplýsingum Ferðaskrifstofunn-
ar eru hótel á aðeins sex stöð-
um á fslandi: Reykjavík, Akra-
nesi, Borgarnesi, Borgarfirði,
Akureyri og við Mývatn. Þama
er um að ræða 12 hótel sem hafa
samtals 514 rúm (þar af 320 rúm
í Reykjavík).
Ég hef lí'ka heimsótt smágisti-
etaði svo sem að Búðum, í Stykk-
ishólmi, Hveragerði, Vestmanna-
eyjum, segir LeBrec — en í
múverandi ástandi hafa þeir
staðir mjög takmarkað notagildi
fyrir erlenda ferðamenn. En hvað
Iiótelunum viðkemur: Hótel Borg,
Bifröst, KEA o. s. frv. þá veita
aiþjóðleg ferðamannamiðstöð
— segir franski ferðamálase rfræðingurinn I skýrslu sinni
þau ferðamanninum ekki þann
aðbúnað, sem nútíminn krefst.
Nýja hótelið, sem verið er að
reisa í Reykjaví'k, er aðeins skref
í rétta átt. Og hvað um mat-
sölustaðina: Sumir þeirra hafa
mjög góðan mat á boðstólnum,
svo sem Naust og Þjóðleikhús-
kjallarinn. Gjarnan mætti úrval-
ið samt vera meira, t. d. meira
af meginlands-réttum.
• Þjóðdansar og glíma
Nú ræðir LeBrec ýmislegt, sem
hægt væri að bjóða erlendum
ferðamönnum: Fyrst og fremst
ferðir inn í óbyggðir, til fagurra
staða á hestum. Jöklaferðir yrðu
líka vinsælar — og hægt væri að
stunda skíðaferðir á jöklunum
á sumrin. Skortur á skíðalyftum
er þó mikill Þrándur í götu. —
Stangaveiðin er líka mjög eftir-
sóknarverð, en mér virðist, segir
Frakkinn, að fslendingar vilji
hafa árnar fyrir sig. Sjóstanga-
veiði gæti líka orðið eftirsóknar-
verð hér — og veiðimótið í Vest-
mannaeyjum er upphafið. Söfn-
in í Reyrkjavtík eru ágæt, en
útlendingar mundu gjarnan vilja
fá tækifæri til að sjá þjóðdans,
íslenzka glímu og annað þjóð-
legt í þeim dúr. Úrval minja-
gripa er mjög takmarkað og á
flugvellinum er engin verzlun
né banki.
• „Svæðin" sex
Það þarf að leggja höfuð-
áherzlu á að endurbæta sam-
gönguleiðir til þeirra staða, sem
ferðamönnum er ætlað að fara á.
Auka þarf hótelrými til muna
svo og endurbæta allan aðbúnað
fyrir ferðamenn og gera meira
fyrir þá staði, sem laða ferða-
mennina hingað.
Með tilliti til fjárhagslegrar
hliðar málsins væri hagkvæmast
að byggja upp sérstök „ferða-
mannasvæði", en dreifa ekki
kröftunum um of. Og hann sting-
ur upp á: Reýkjavíik, og ná-
grenni, Þingvöllum og Hvena-
gerði, Vestmannaeyjum, Snæ-
fellsnesi (Búðir ag Stapi), Mý-
vatn og nágrenni — og hálend-
inu sunnan jökla.
Síðan þarf að hefja auglýs-
ingaherferð erlendis. Greiða fyr-
ir ferðamanahópum, sem vilja
taka heilar flugvélar á leigu
hingað, Lslenzkar eða erlendar —
og hvetja stóru skipafélögin til
að láta stóru farþegaskipin koma
oftar við á Akureyri og Húsa-
vík til þess að hægt verði að
fara með farþegana að Mývatni.
• Strandferðir
Síðan: Það vantar farþegaaf-
greiðslu við Reykjavíkurhöfn.
Vantar upplýsingaskrifstofu,
verzlanir, banka, pósthús og
veitingahús á Reykjavikurflug-
velli, því þar mundu ferðamenn
eyða miklum pemngum. Það er
ekki einu sinni hægt að hringja
í leigubíl nema maður lesi ís-
Hverníg
verður
*
Island
ferða-
mannaland
lenzku. Snyrtimennskan á flug-
vellinum er ekki nægilega miki
ti að gera staðinn aðlaðandi.
Skiti, vegvísar og annað því um
líka þyrftu að vera á ensku
jafnt sem íslenzku. Og síðan
segir hann, að of mikið sé um
seinkanir á innanlandsleiðum
Flugfélagsins, því ferðamenn
fari yfirleitt eftir mjög „þröngri"
stundaskrá.
Möguleikarnir á tíðum flug-
ferðum inn yfir landið með
ferðamenn eru miklir, bæði hvað
snertir reglubundnar ferðir —
og eins leiguferðir. Strandferðir
Ríkisskips umhverfis land eru
l'f:a mjög heillandi og mætti
gera meira af því að auglýsa þær
þó ekki væri nema til að fylla
skipið fyrir og eftir mestu sum-
arannirnar.
• Hótelrýmið óx ekki
Annað: Langferðavagnar eru
þægilegir hér, en áætlunarleiðir
þeirra eru ekki heppilegar fyrir
ferðamenn. Leigubílarnir eru
líka ágætir. Það er samt ekki
hægt að nota þá til lengri ferða-
laga og gjarnan mætti hvetja
fleiri bílstjóra til að læra orð
og orð í ensku. — Auka þarf
möguleikana á að fá leigða bíla
—ekil'slausa. Það er atvinnu-
vegur, sem alls staðar er í stór-
um vexti.
Og þá kemur LeBrec að því, að
hótelskorturinn er helzta ástæð-
an til þess, að hingað komi ekki
fleiri en raun ber vitni. Þeir, sem
skipuleggja hópferðir eða ráð-
stefnur þora ekki að stinga upp
á íslandi vegna þess hve hótel-
rúm er ótryggt. Síðan 1953 hefur
ferðamannastraumur hingað
aukizt um liðlega 20%, en hótel-
rými ekki að sama skapi. Meðan
ástandið er svona er ekki æski-
legt að auglýsa ísland of mikið
sem ferðamannaland.
• Allsherjar áætlun
Gera þarf allsherjar áætlun
um hótelbyggingar með hliðsjón
af „ferðamannasvæðunum" sex
— og þessi hótel verða a. m. k.
að vera á borð við Hótel Borg,
Bifröst og KEA hvað alla þjón-
ustu snertir. Sérfróðir arkitekt-
ar verða að fá málið til með-
ferðar. Þetta þurfa að vera björt
húsakynni, vel búin húsgögnum
og aðstæðum til íþróttaiðkana
(sundlaugar, tennis- og golfvell-
ir) og samkvæmislífs.
REYKJAVÍK: Þar eru nú 320
gi'stirúm. Algert lágmark ætti
að vera 600. Auk nýja bænda-
hótelsing þarf að byggja annað í
miðbænum, nælægt höfninni eða
flugvellinum. Þar ættu að vera
75 rúm og þetta hótel yrði not-
að af ferðamönnum, sem stæðu
hér stutt við. Þá vantar enn 70
rúm, sem vel mætti skipta í
2—3 staði, en þar yrði að vera
þægilegur aðbúnaður fyrir gesti,
sem væru hér til lengri dvalar.
Jafnframt ættu hótelin, sem
fyrir eru, (Hótel Borg undan-
islkilið) að reyna að bæta úr
þjónustu sjnni og húsakynnum
þannig að þau uppfylltu kröfurn-
ar.
• Tennis og leirböð
UMHVERFI Reykjavíkur: Á
Þingvöllum vantar hótel í lík-
ingu við Bifröst. Það þyrfti að
hafa a. m. k. 40 rúm, vera á
vatnsbakkanum, hafa allt það
nauðsynlegasta til íþróttaiðkana
— svo og litla mótorbáta fyrir
gestina.
Hveragerði: Þar ætti að byggja
hótel með a. m. k. 20 rúm —
og þannig, að hægt yrði að
stækloa það til muna, ef farið
yrði að nýta meira möguleika
til leirbaða og annars slíks.
Búðir: Hótelið þar er ófull-
nægjandi, bæðj hvað stærð og
þægindi snertir. Nýtt hótel (með
a. m. k. 30 rúmum) ætti að byggja
á stað þar sem útsýni til jökuls-
ins væri gott. Einnig sundlaúg,
tennis eða golfvöll — svo og
flugbraut fyrir litlar flugvélar.
Mjög yki það á ánægjuna, ef
(hægt væri að aka umhverfis
Snæfellsjökul.
• Eyjar veita mikla möguleika
Vestmannaeyjar: Ferð til Vest-
mannaeyja væri flestum ferða-
mönnum til ánægju. En þar þarf
að auka fjölbreytnina og reisa
hótel (50 rúm). Þetta hótel ætti
að vera ofan við bæinn, á stað
þar sem útsýnið til Heima-
kletts væri gott. Það gætj jafn-
framt orðið flugafgreiðsla og
færu þá hagsmunir Flugfélags-
ins og hótelsins saman. Núver-
andi hótel stenzt ek'ki kröfurn-
ar. Það er illa staðsett. — Auka
þarf möguleika til stangaveiði í
Eyjum. Þar þarf að fá farþega-
bát til að sigla með fól'k um-
hverfis Evjarnar. Lítill golfvöll-
ur er fyrir hendi, góður völlur.
• Mývatn ákjósanlegast
Mývatn: Þarna, við Mývatn og
umhverfi þess, væri hægt að
gera alþjóða ferðamannamið-
stöð. Þar eru aðeins tvö hótel
og illa staðsett í þokkabót, því
fegursti hluti vatnsins sést ekki
frá þeim. Ný ferðamannamið-
stöð þarf að rísa þarna, helzt við
sunnanvert vatnið — á vatns-
bakkanum. Einnig þarf að gera
þar flugbraut. Jafnframt allt til
íþróttaiðkana: Baðströnd, eða
sundlaug, golf og tennisvöll ....
hestar og mótorbátar þurfa líka
að vera á boðstólnum. — Þarna
œtti að byggja nýtízicu hótel
(a. m. k. með 50 rúmum), en
þannig, að hægt yrði að tvöfalda
Framh. á bls. 15