Morgunblaðið - 30.03.1961, Page 12

12
MORGUlS3L7tÐlÐ
Fimmfudagur 30. marz 1961
JRtwgmiirfðfrUt
Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavik.
FraTnkvsemdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Rítstjórn: Aðalotræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
HEFUR VERIÐ STORMASAMT I
STJÓRNMÁLUNUM
í gær lauk ströngu þing-
haldi. Það var að vísu
styttra en verið hefur síð-
ustu árin, en hins vegar voru
þar afgreidd mörg meirihátt-
ar mál og mikil átök urðu
um sum þeirra, langir fundir
og hart deilt. Má segja, að
Alþingismenn séu vel komn-
ir að frídögum þeim, sem nú
eru framundan, en að þeim
loknum mun stjórnmálalífið
sjálfsagt taka á sig nokkuð
annan svip en síðustu mán-
uðina.
Að baki eru nú átökin um
tvö meginatriði íslenzkra
stjórnmála, annars vegar
landhelgismálið og hins veg-
ar viðreisn efnahagslífsins.
Lengst mun þessa þings sjálf
sagt verða minnzt fyrir þá
giftusamlegu lausn landhelg-
ismálsins, sem það tryggði
með ríkisstjórninni. Þar náðu
íslendingar meiri og merki-
legri árangri en nokkur hefði
þorað að vona fyrir aðeins
fáum mánuðum síðan. Við
tryggðum okkur 12 mílna
fiskveiðilandhelgi um alla
framtíð, án þess að 12 mílna
mörkin yrðu ákveðin sem al-
þjóðalög, eins og við þó vild
um stuðla að á tveimur Genf
arráðstefnum.
1 Um viðreisnina aftur á
móti er það að segja að hún
hefur nú staðið í rúmt ár og
mörkuðust deilurnar á Al-
þingi nú af reynslu þeirri,
sem fengin er, en í fyrra var
deilt um hvert ráðstafanirnar
mundu leiða. Þá spáðu stjórn
arandstæðingar algjöru
hruni, eymd og atvinnuleysi
innan fárra mánaða, en nú
voru árásir þeirra léttvægar
fundnar, enda höfðu allir
landsmenn kynnzt viðreisn-
arráðstöfunum í reynd. Það
var gæfa stjórnarinnar að
dylja það ekki, að þessar ráð
stafanir mundu þrengja hag
manna um sinn, því að nú er
það almælt, að sízt hafi erfið
leikarnir orðið meiri en
stjórnin boðaði, þrátt fyrir
óvænt óhöpp.
Viðreisnin hefur í öllum
efnum staðizt eins og til var
ætlazt og tjóar stjórnarand-
stæðingum ekki lengur að
halda því fram, að hún mundi
leiða böl yfir landsmenn. Á
sama hátt er léttvæg barátt-
an gegn laussn landhelgis-
málsins. Má því segja að
þetta hvorttveggja sé liðin
tíð í stjórnmálaátökunum.
Þess vegna má líka gera ráð
fyrir að deilurnar taki á sig
nokkurn annan svip og ekki
muni verða um stórátök að
ræða á næstunni.
LANGT FRÍ
rftir skammdegismyrkrið
njóta íslendingar hins
langa páskafrís, hvílast og
sækja útiíþróttir eftir því
sem veður og aðstæður leyfa.
Það birtir yfir, því að vorið
og sumarið fara í hönd.
Sumum finnst frí þetta of
langt og frídagar að öðru
leyti of margir hérlendis og
má til sanns vegar færa, að
fátæk þjóð hafi ekki efni á
slíkum munaði. En þess er
þá að gæta að almennt munu
íslendingar hafa lengri vinnu-
dag en nágrannaþjóðirnar og
hefur svo verið, vegna þess að
hér hefur um langt skeið ríkt
röng stjórnarstefna, sem skert
hefur kjör landsmanna. •—
Páskafríið er því mörgum
kærkomið og nauðsynlegt til
hvíldar og heilsubóta.
En ein er sú stétt manna,
sem ekki gleðst yfir hinum
löngu fríum, og það eru dag-
launamenn. Tekjur þeirra
eru skertar og má sú stétt
þó sízt við því. Morgunblað-
ið hefur margsinnis bent á,
að meðal þeirra raunhæfu
kjarabóta, sem hægt væri að
afla þessari stétt, væru viku-
launagreiðslur. Því miður
hafa verkamenn ekki borið
gæfu til að velja til forystu
í félögum sínum menn, sem
viljað hafa unnið að kjara-
bótum þeirra, heldur menn,
sem notað hafa samtökin í
pólitískum tilgangi.
Allt útlit er nú fyrir það
að vinnufriður muni hér
haldast, því að launþegar eru
ekki lengur reiðubúnir til
að ganga með kommúnistum
leið pólitískra kjaraskerðing-
ar, sem ætíð hlýtur að leiða
af því að kollvarpa heilbrigð
um efnahag. Nú ber að
nota tímann til þess að finna
heilbrigðar leiðir til bættra
kjara og vissulega ber að
óska þesss, að þessi páska-
helgi verði sú síðasta sem
daglaunamenn einir eru
kauplausir.
Aðalatriðið er að hafa
tíma til að hugsa
Sjónarmið Dean Rus'ís
U M tveir mánuðir eru
liðnir síðan ríkisstjórn
Kennedys tók við völdum
í Bandaríkjunum.
Flestir telja hana sterka
stjórn og ráðherrana ein-
valalið dugmikilla og úr-
ræðagóðra manna. Samt
er eins og þeir fari sér
rólega til að byrja með og
dragi það að taka stórmál-
in til meðferðar.
Nú hefur þó liðið svo lang
ur tími, að mörg stóru viðfangs-
efnin þola ekki lengri bið. —
Einkanlega á þetta þó við um
utanríkismálin. Þau láta vissu-
lega ekki bíða eftir sér. Afríku-
málin hafa mjög verið á dag-
skrá og nú hefur Laos-vanda-
málið knúið að dyrum.
• Tranar sér ekki fram
En hinn nýi utanríkismálaráð-
herra Bandaríkjanna hefur enn
ekki haft sig opinberlega mikið
í frammi.
Deán Rusk er einn af þeim
fáu mönnum, meira að segja
einn af þeim fáu Bandaríkja-
mönnum, sem eru af hjarta lítil
látir og ekki fyrir að trana sér
fram.
Það er ekkert leyndarmál, að
Dean Rusk var ekki efstur á
blaði hjá Kennedy er hann valdi
sér utanríkisráðherra.
Þeir Kennedy og hann þekkt-
ust ekki einu sinni persónulega
áður en hann kom í embættið.
ÓFRIÐARBLlKUR
ERLENDIS
F’n þó að friðsamlegra virð-
ist ætla að verða í ís-
lenzkum stjórnmálum og
þjóðmálum almennt á næst-
unni, þá eru annarsstaðar
blikur á lofti. Hið alvarlega
ástand austur í Laos veldur
hvarvetna miklum ugg.
Við íslendingar ráðum að
vísu litlu um það, hvernig
mál þróazt þar austur frá,
en þó væri rangt að segja að
við hefðum engin áhrif á
það. Sannleikurinn er sá, að
þátttakaa okkar í varnarsam-
starfi lýðræðisþjóðanna styrk
ir vissulega aðstöðu þeirra,
en þeirra styrkur er aftur
það eina, sem stöðvað getur
útþennslu og ofbeldisstefnu
kommúnismans. Við þurfum
af þeim sökUm að standa
vel á verði gegn þeim öflum,
sem vilja veikja þessi samtök
til þess að ryðja braut hinum
alþjóðlega kommúnisma.
• Móti toppfundum
Skoðanir Rusks á starfi utan-
ríkisráðherra og starfsskiptingu
í utanríkismálum eru mjög frá-
brugðnar skoðunum fyrirrenn-
ara hans í embættinu.
Rusk leggur megináherzlu á
það, að öll endanleg ábyrgð í
utanríkismálum hvíli á sjálfum
forsetanum, því eigi utanríkis-
ráðherrann að starfa undir
handleiðslu forsetans. Til sam-
anburðar má minna á það, að
Dean Rusk, utanríkisháðherra
Dulles var mjög sjálfráður í ut-
anríkismálum og Herter langaði
alltaf til að auka sjálfræði sitt
á þessu sviði, þó hann ætti við
sérstaka erfiðleika að stríða, þar
sem toppfunda-hreyfingin gekk
eins og tízkufaraldur yfir heim-
inn.
Þá var það einmitt Rusk, sem
mest barðist á móti toppfunda-
tízkunni og sýndi fram á það í
rökfastri grein, að þetta byggð-
ist allt á tómum misskilningi.
Hann kallaði toppfundinn
„fjárhættuspil“. Hann sagði að
Krúsjeff væri ofsafenginn í fram
komu, haldinn þótta og sjálfs-
trausti, lokaður persónuleiki full
ur af sjálfum sér og gjarn á að
notfæra sér leikræn áhrif.
Á móti þessu sagði hann að
Eisenhower væri bráður og hjart
Ingo fer heim
Miami Florida, 29. marz
(Reuter)
BANDARÍSKI dómarinn, sem fer
með skattamál sænska hnefaleik-
arans Ingemar Johansson, úr-
skurðaði í dag að Ingemar skyldi
heimilt að hverfa úr landi með-
an verið er að ganga frá málinu.
Veitti dómarinn Johansson burt-
fararleyfi er hann hafði heitið
því að snúa aftur til Bandaríkj-
anna ef óskiað væri eftir frekari
upplýsingum af hans hálfu eða
eftir greiðslu útistandandi skatta.
Lögfræðingur Ingos, sagði að
hnefaleikarinn óskaði eftir að
fara til Svíþjóðar og heimsækja
bróður sinn, sem nýlega gekk
undir heilaskurð.
Bandaríkjastjórn heldur því
veikur. Sagði Rusk, að þessir
tveir æðstu menn stórveldanna
væru með svo ólíku skaplyndi,
að þeir mættu umfram allt ekki
hittast fyrr en allir undirmenn
þeirra væru búnir að sættast heil
um sáttum.
• Bezt að sitja heima.
Rusk hefur einnig gagnrýnt
hinar löngu og tímafreku ferðir
bandarískra utanríkisráðherra
síðustu ár. Hann varð að fara og
sitja fund Seato-bandalagsins I
Bangkok, en var ekkert hrifinn
af því. Rusk telur það þýðingar-
mest af öllu, að fá ró og næði til)
að hugsa, og því telur hann að
utanríkisráðherrann eigi að sitja
sem lengst um kyrrt heima i
Washington, en senda aðra hæfa
menn, sem hann treystir til við
ræðna. Þannig er hann mótfall-
inn því sem kallað hefur verið
persónuleg utanríkismál.
Rusk er gerólíkur undanmannl
sínum Herter, sem virtist bera
það með sér að honum fyndist
að hann ætti ekki heima í þessu
embætti.
Þegar Herter var svo loksina
leystur frá starfi, er republikan-
ar fóru frá segir saga, að honum
hafi létt svo mikið, að andvarpið
heyrðist út um alla Washington-
borg.
• Viljasterkmr.
Það væri rangt að ætla að
Rusk sé eitthvert lítilmenni, þótt
hann vilji ekki hafa sig mikið
í frammi opnberlega og þótt hann
kjósi heldur að sitja við skrif-
borðið sitt en að halda á sér
sýningu eins og filmstjarna.
Hann er vissulega mjög vilja-
sterkur og ákveðihn maður og
allar líkur benda til að hann
muni una sér vel í þessu starfj
eins og öðru, sem hann hefur tek-
ið sér fyrir hendur um ævidag-
ana.
Rusk mun ekki beita sér fyrir
„persónulegri utanríkisstarfsemi“
heldur „diplómatískri". Hann
hefur látið í Ijós aðdáun á starfi
Philips Jessups í sambandi við
aðflutningsbannið til Berlin,
starfi Dullesar í sambandi við
japönsku friðarsamningana og
Llewelyns Thompsons í sambandi
við austurrísku friðarsamning.
ana.
Hann mun vafaíaust reyna að
fara sömu leiðir við lausn ann-
arra heimsvandamála. j
fram að Johansson skuldi um
eina milljón dollara í skatta af
tekjum sínum af þrem bardögum
um heimsmeistaratitilinn við
Floyd Patterson.
Aflabrögð
á Akranesi
AKRANESI, 29. marz. — Bátarn.
ir eru nú á sjó eins og fyrri dag-
inn. í gær var heildarafli þeirra
hér 200 lestir. Aflahæstur var
Höfrungur II. með 39 lestir eftir
4ra daga útilegu. Annar var Reyn
ir með 16.5 og þriðji Sigurður AK
með 12 lestir. í kvöld verður unn
ið fram á nótt. — Oddur.