Morgunblaðið - 09.04.1961, Blaðsíða 3

Sunnudagur 9. apríl 1961
MORGVNBLAÐIÐ
3
Sr. Jón Auðuns, dómprófastur;
ÚR VIÐJUM
TELPURNAR sippuðu í Mið-
bæjarskólaportinu, drengirn-
ir voru í eltingarleik. Þau
voru ærslafengin og áhyggju-
laus. Þegar ég gekk upp stig-
ann upp á efri hæðina, steypt
ist krakkakösin yfir mig eins
og fallvatn. Það var nýbúið
að hringja út og börnunum lá
á að komast út í sólskinið og
góða veðrið. Á efri hæðinni
var íin kennslukonan að
skipa krökkunum í raðir. Þau
voru óþolin og hoppuðu til og
frá, en að lokum varð röðin
bein, og hún gekk skipulega
eftir ganginum og niður stig-
ann, en splundraðist við and-
dyrið.
— Utan úr heimi
Framh. af bls. 12
tíming innan skamms, ef ekki
verður gripið til skjótra og rót-
tækra aðgerða.
Þrátt 'fyrir verulégan herstyrk
Castros á landi, eru varnir hans
gegn smáárásum úr lofti og frá
sjó mjög gloppóttar. Hingað til
Shefir hann ekki sýnt, ag flug-
Iher hans sé einu sinni fær um
að hindra vopna- og birgðaflutn
inga til fjandmarinaliðsins í
Escambray — og strandlengja
Kúbu er meiri en svo (yfir
3.000 km). að menn Castros
megni að gæta hennar til nokk-
urrar hlítar. — Nú, á þessari
stundu, eru vopn send til skæru-
liða á Kúbu, bæði með flugvél-
um og á sjó, — og hafa jafnvel
verið gerðar árásir frá sjó á
stövar í landi. Þannig komst t. d.
vopnaður hraðbátur uppreisnar
tnanna inn í höfnina í Santiago
de Cuba í morgunsárið hinn
13. marz, skaut nokkrum skotum
a Texaco-olíuhreinsunarstöðina
þar sem Castro hafði tekið eign
arnámi, — og komst undan
óskaddaður.
• FYLGI ALMENNINGS
Uppreisnarmenn treysta á
fylgi almennings á Kúbu, þegar
til kastanna kemur — og það
traust er raunar meginatriði
hernaðaráætlunar þeirra. Þess
vegna er ætlunin, að bráða-
birgða-ríkisstjórn uppreisnar-
inanna taki sér bólfestu á Kúbu
•jálfri eins fljótt og auðið er.
Sú stjórn mun láta það verða
eitt fyrsta verk að reyna að fá
viðurkenningu sem flestra er-
lendra rikisstjórna. Einkum
vænta forustumennirnir aðstoð-
*r og viðurkenningar hið fyrsta
frá ýmsum Suður-Ameríkuríkj-
nm, og Bandaríkjunum — þótt
þar nyrðra sé þeir ekkj eins viss-
ir í sinni sök.
En í teiknistofunni ríkti
mikil alvara. Þar var 1-C að
ganga frá prófteikningum
sínum.
— Við erum hætt að hafa
sérstök teiknipróf á vorin,
sagði Jón E. Guðmundsson,
teiknikennari. f staðinn ganga
börnin frá myndunum sem
þau hafa gert yfir vetur-
inn, og setja þær í sérstakar
möppur. Síðan förum við í
gegnum möppurnar og gefum
einkunnir eftir þeim.
★
Aðal erindið að Jaessu sinn!
var að líta á 90 myndir, serri
sýndar verða í Bogasal Þjóð-
minjasafnsins í næstu vikm
Verður sýningin opnuð n.k;
þriðjudag kl. 2 af Jónasi B
Jónssyni, fræðslustjóra.
— Myndirnar sem sýnda
verða eru yfir 90, sagði Jó:
E. Guðmundsson, eftir um 9'
nemendur úr Miðbæjarbarn
skólanum. Eins og þér sjái
eru það bæði myndir málaða:
með vatnslitum, japönsku:
litum, olíukrít, tússmyndir 0|
límkvoðu- og litarduftsmynd-]
ir. Þær eru unnar með fingr
unum undir músik, aðalleg
í 10 ára bekkjunum.
Við fórum í gegnum hlað;
af myndum, stórum og smá-
um. Kenndi þar margra grasa
svo sem uppstillingar allsko
ar, tröllamyndir, krakka
myndir, landslagsmyndir o,
fantasíur.
f DAG og næstu sunnudaga koma
hundruð reykvískra barna í
kirkjurnar á fermingardegi sín-
um. Vonglöðum hug horfir þessi
fagri hópur fram. Lífið er lokk-
andi, og ekki sízt það frelsi, sem
unglingurinn hyggur framundan,
frjálsræði til margs, sem barni
er bannað.
Þetta munum vér öll, þótt mörg
ár séu frá fermingu liðin.
Manninum er meðsköpuð þrá
til að njóta frelsis. Horfðu á
hvítvoðunginn, sem unir og hjal-
ar í hvílu sinni. En óðara grætur
hann og hrín, spyrnir á móti og
sparkar, þegar vefja á hann föt-
um, sem fjötra. Þessi þrá fylgir
manninum meðan hann er heil-
brigður, hún er rík með ungl-
ingnum á mörkum bernsku og
æsku.
„Þú mátt ekki“, hefir ómað
honum í eyrum frá fyrstu
bernsku, og nú sér hann við sér
blasa leiðina að fullu frelsi, eða
frjálsræði, en glögg mörk á því
tvennu, frelsi og frjálsræði,
greinir hann ekki. Það gera
naumast þeir, sem eldri eru. En
hvers vegna verður frelsið mörg
um að fjötrum? Vegna þess, að
menn gæta ekki þess, að haldist
ekki frelsið í hendur við hollustu
og hlýðni við æðri hugsjón, fell-
ir það fjötra á manninn, verður
honum böl én ekki bléssun.
Frelsi, túlkað sem frjálsræði
aðeins til að gera það, sem
geðþótti býður og girndin krefst,
hefir orðið háskasamlegt mörg-
um ungum manni. Ég veit ekki
hvort nokkurs þarf fremur að
gæta í siðgæðisuppeldi en þessa.
Þú átt kröfu á frjálsræði, en
Listsýning
Vatnslitamynd eftir Sigríði
Vigfúsdóttur, 14 ára. Mynd
ina nefnir hún „Blóm“. —
Jón E. Guðmundsson læt-
ur börnin sjálf gefa mynd-
unum heiti.
— Barnamyndlistin er merki
leg, sagði teiknikennarinn.
Börnunum dettur ótrúlega
margt í hug.
Ég legg áherzlu á að börnin
vinni frjálst og óhindrað. Til
dæmis læt ég þau mála beint
með penslinum, þegar þau
eru að vinna með vatnslitum,
en ekki teikna blýantsmyndir
fyrst. Sum ná alveg ótrúlega
góðum árangri. Sjáið þér
hvað er mikill drungi yfir
þessari mynd, það liggur við
maður verði hálf myrkfæl-
inn.
Hún er af kirkjugarði.
EKKI TIL SÖLU
Við spjölluðum á víð og
myndirnar og músik-teikni-
kennsluna, sem Jón telur
mjög gagnlega. — Ég vil taka
það fram að lokum, sagði
hann, að allar þessar myndir
eru unnar x teiknitímunum.
Þær eru það skemmtilegar og
vel unnar, að ég býst við að
marga fýsi að festa kaup á
þeim en því miður verður
engin mynd á sýningunni'til
sölu. — Hg.
Tröll nefnist ein af sýningarm.vndunum, máluð af Sigríði Sigurðardóttir, 14
límkvoðu og litardufti.

frjálsræðið getur orðið upp-
spretta ógæfu þinnar, hlýðni og
hollusta við æðra lögmál ea
einstaklingsgeðþótta þinn setur
ekki frjálsræði þínu og freiai
skorður.
„Elskaðu Guð og gerðu síðan
hvað sem þú girnist", sagði heil.
Ágústínus. Elskaðu Guð, gefðu
hollustu hjarta þíns hinu æðsta,
gefðu sjálfan þig lífshugsjón
Krists, hugsjón hans um mann-
elsku, hreinleika, heiður, æru og
sæmd, eins og visindamaður gef-
ur sig sannleikanum og listamað
urinn fegurðinni, og gerðu síðan,
frjáls og óháður, hvað sem hugur
þinn girnist.
Eins og einstaklingnum fer
svo fer og þjóðfélagi, sem við
lýðræðisskipulag býr, ef hollusta
og hlýðni haldast ekki í hendur
við frjálsræðið. Þetta gleymist
víða, og því stendur lýðræðið
höllum fæti og gallar þess hafð-
ir mjög á orði. í ískyggilegum
mæli túlka menn lýðræðið sem
réttindi aðeins, en gleyma skyld-
unum, sem frelsi, en gleyma
hollustu og hlýðni. Menn miða
við það, hvað hægt er að hagn-
ast af ríkinu, en gleyma skyld-
um við samfélagið. En þegar svo
er komið, að einstaklingsgeð-
þóttinn virðir ekki þjóðarhag,
menn heimta frjálsræði og fyr-
irlíta hollustu, þá er tími ein-
ræðis kominn og það hróppars
Þú tilheyrir ríkinu, æðsta hug-
sjón þín á að vera að lifa og
deyja fyrir það, sem einstakl-
ingur átt þú ekki tilverurétt.
Þannig standa andstæðurnar
hvor gegn annarri: Annars vegai
einræðið, sem leggur alla áherzlu
á hlýðni og sviptir einstakling-
inn frelsi, hins vegar lýðræði á
þeim villigötum, að það leggui
einhliða áherslu á frelsi, en hafn-
ar hlýðninni.
Vér þekkjum þetta í þjóðfé-
lagi voru. Skefjalaus hagsmuna-
togstreita þeirra, sem vinnu selja,
og hinna, sem vinnu þiggja, full-
komin lítilsvirðing á lögmálum
samfélagsins, algert skeytingar-
leysi um annað en vafasama
hagsmuni líðandi stundar, —
þetta er að sliga þjóðfélagið, svo
að enginn veit, hvað fyrir dyrum
kann að vera. En hvað má
bjarga?
Hvorki einstaklingi — ungum
eða gömlum — né þjóðarheild
færir frelsið blessun, ef hlýðni
og hollusta við æðra lögmál en
eigin geðþótta halda ekki um
tauminn. Og hér er það, að krist
indómurinn á að koma til bjarg-
ar.
Með ■ samfélagskenningu sinni
og bræðralagshugsjón setur hann
frjálsræði einstaklingsins skorð-
ur, bæði í einkamálum hans og
þjóðlífi, kennir honum að fæi-a
frjálsræði sitt sem fórn á altari
æðri mgrkmiða, þegar nauðsyn
krefur, kennir hdnum að hið
fulla frelsi vinnur hann aðeins
að svo miklu leyti sem hann
lærir að lifa sem ábyrgur með-
limur samfélagsins.
Engin lífsskoðun, engin heim-
speki, ekkert trúkerfi á að vera
manninum önnur eins hvöt til að
lifa þannig, og kristindómurinn.
Og sú blessaða hátíð, sem fyrir
skemmstu er liðin, gefur öllu
þessu sterkari, traustari grund-
völl. Kristin ódauðleikatrú kenn
ir oss að skilja, að mannverurn-
ar mætast sem fjölskyldumeð-
limir, sem margir trúa, að eigi
langa, sameiginlega fortíð að
baki, og áreiðanlega eiga óra-
langa sameiginlega framtíð fyrir
höndum út yfir gröf og dauða,
— Guð einn veit, hve langt fram
í ókomna tíð.
Notaðu frelsið sem einstakl-
ingur og þjóðfélagsborgari í
samræmi við þetta, — og þá mun
frelsið færa þér blessun.
*