Morgunblaðið - 13.04.1961, Síða 8

8
MORGVTSBLAÐÍÐ
Fimmíudagur 13. apríl 1961
4
húsið er fimm hæða bygging í
hjarta Jerúsalem. Það hafði stað
ið ófullgert í langan tíma sökum
fjárskorts, en fyrir réttarhöldin
var samþykkt fjárveiting til að
innrétta það, og er því verki ný-
lokið.
Réttarsalurinn rúmar 750
manns í sæti. Er hann ætlaður til
hljómleikahalds og leiksýninga í
framtíðinni, og verður þá komið
upp sviði þar sem dómpallurinn
er nú. Á dómpallinum eru sæti
þriggja dómara fyrir miðju, en
til hægri handar við dómarasæt
in hefur verið komið upp „búri“
úr skotheldu gleri þar sem sak-
borningurinn situr ásamt tveim
lögregluþjónum. Úr „búrinu" er
Dýrasti fangi sögunnar.
Daginn sem ég heimsótti
dómhúsið, viku áður en réttar-
höldin hófust var þegar kominn
öflugur vörður hers og lögreglu
kringum húsið. Öllum gestum var
gert að fara inn í sérstaka klefa
fyrir utan anddyri hússins þar
sem leitað var á þeim. Verður
sá háttur hafður á meðan réttar-
höldin standa yfir til að fyrir-
byggja það að menn komi með
vopn eða eitur í dómhúsið. Á-
stæðan til að þessar varúðarráð
stafanir voru gerðar þegar viku
fyrir réttarhöldin var án efa sú,
að Eichmann hafði verið flutt
ur í klefa sinn í dómhúsinu
daginn áður. Sagt er að fáir viti
Klefarnir fyrir framan anddyn domhussins þar sem gerð er
leit á öllum sem fá inngöngu í réttarsalinn.
með vissu,
í húsinu.
hvar þessi klefi er
Réttarsalurinn er glæsilegur á
að líta, enda hefur innréttingin
kostað mikið fé. Þar hefur verið
komið fyrir öllum nauðsynlegum
tækjum handa fréttamönnum og
öðrum áheyrendum. Við hvert
Síðan Eichmann var handtekinn hefur hann verið leiddur fyrir dómara á tveggja vikna fresti,
og hefur sá síðarnefndi framlengt fangelsisvist hans, en samkvæmt lögum í ísrael er óheimilt
að halda sakborningi í fangelsi lengur en í tvær vikur án þess að leiða hann fyrir dómara.
A myndinni sést Eichmann t.v. (í peysu og með gleraugu), siðan lögregluforinginn sem hefur
yfirheyrt hann á undanförnum mánuðum, þá dómarinn og loks foringi úr öryggislögreglunni.
sæti eru hlustunartæki sem stilla
má á fjögur tungumál, hebresku,
þýzku, ensku og frönsku, en á
svölum til hægri við áheyrenda
sætin eru fjórir klefar h-anda hin
um opinberu túlkum sem þýða
jafnharðan á þrjú þessara tungu-
mála það sem sagt er á því fjórða.
Þá eru í salnum þrjár sjónvarps-
vélar, svo að þeir, sem ekki fá
sæti í réttarsalnum, geta fylgst
með réttarhöldunum annars stað
ar í borginni.
Á hæðinni undir réttarsalnum
hefur allt verið búið í haginn fyr
ir fréttamenn. Þar eru ein fimm
hundruð borð þar sem þeir geta
vélritað greinar sínar. f hliðarsal
er sægur af segulbandstækjum
sem tengd eru réttarsalnum og
taka upp iÁ'ert orð sem þar er
sagt, þannig að fréttamenn hafa
öll réttarhöldin á segulbandi. í
öðrum sal eru um 20 fjarritarar
þar sem stúlkur sitja daglangt
og senda fréttir af gangi réttar
haldanna út um allan heim. Þær
hafa verið þjálfaðar til starfans
undanfarna tvo mánuði.
Þá hefur verið komið upp al-
þjóðlegri símstöð í dómhúsinu
og hefur hún til umráða 50 línur
við útlönd um símstöðina í Tel-
Aviv. Sömuleiðis hafa verið sett
upp tæki til að símsenda ljós-
myndir. Loks hafa verið útbúin
kaffistofa og matsalur á hæðinni
undir réttarsalnum og geta frétta
menn hlaupið þangað og fengið
sér bita í hita dagsins.
Þannig er í stuttu máli ytri
Ondir
sama
þaki
ÞAÐ ER EKKI hláupið að því
að komast inn í salinn þar sem
réttarhöldin yfir Adolf Eichmann
fara fram í Jerúsalem. Viku áður
en réttarhöldin hófust var búið
að setja upp volduga girðingu
kringum dómhúsið og anna alla
umferð um nálægar götur. Jafn-
vel strætisvagnar urðu að gera
krók á venjulega leið ína. Dóm-
^hhÍíííímnmnmbimkÍÍ
Hluti af réttarsalnum í Jerúsalem. Til vinstri er skothelda „búrið“, þar sem Eichmann situr.
Fyrir miðju eru sæti dómaranna, en fyrir framan þá sitja hinn opinberi túlkur (t.v.) og skrif-
l ari réttarins (t.h.). Næst áheyrendasætunum eru borð verjandans (t.v.) og sækjandans, en
hægra megin við þau vitnastúkan. Myndin var tekin áður en búið var að ganga frá „búri“
Eichmanns. —
og Eichmann
Eftir Sigurð
A. IVfagnússon
Moshe Landau,
forseti réttarins.
ekki innangengt í réttarsalinn,
heldur opnast það inn í vegginn,
og liggja frá því sérstakar tröpp
ur upp í klefann þar sem Eich-
mann er geymdur. Búrið hefur
þegar verið reynt með vélbyssum
og stóðst raunina. Allar þessar
varúðarráðstafanir hafa verið
gerðar í því skyni að hindra
hugsanlegt tilræði við Eichmann
af hálfu þeirra mörgu einstakl-
inga sem eiga honum grátt að
gjalda.
umgerð réttarhaldanna yfir Adolf
Eichmann, en hann er án efa
dýrasti fangi sem nokkurn tíma
hefur verið leiddur fyrir rétt.
Réttarhöldin munu kosta ísrael
tugi milljóna króna.
Dómarar og málflutnings-
menn. 4
Dómararnir eru þrír eins og
áður er sagt, allt kunnir lögfræíS
ingar. Forseti réttarins er Mosha
Landau dómari í hæstarétti fsra-
els. Hann er fæddur í Danzig ár-
ið 1912 og settist að í Palestínu
árið 1933. Meðdómendur hans eru
dr. Benjamin Levi dómari við
héraðsdómstólinn í Jerúsalem og
dr. Yitzhak Raveh dómari við
héraðsdóminn í Tel-Aviv. Dr.
Levi er fæddur árið 1910 í Þýzka
landi og kom til Palestínu árið
1933, og dr. Raveh er fæddur J
Þýzkalandi árið 1906 og kom einn
ig til Palestínu .árið 1933.
Saksóknari ríkisins er Gideon
Hailsner, fæddur í Póllandi ári<5
1915, búsettur í Palestínu síðan
1927. Lögfræðilegur ráðunautur
hans er Jacob Robinson, en að-
stoðarsaksóknarar þeir G. Bach
og Y. Bar-Or. Eins og kunnugt
er hefur þýzki lögfræðingurinn
Servatius tekizt á hendur vörn
Eichmanns, og mun fsraelsstjórn
greiða honum laun fyrir það van
þakkláta verk.
Sagan verður endurskrifuð.
Meðan ég var í Jerúsalem
átti ég tal við hinn kunna lög-
fræðing Shabbtai Rosen, sem er
ýmsum íslendingum kunnur af
ráðstefnum um fiskveiðilögsög-
una. Hefur hann mikinn áhuga
á málefnum íslands og lét í ljóg
ánægju yfir sigri íslendinga i
deilunni við Breta, þó hann sá
fyrrverandi borgari Bretaveldis.
Rosen er yfirmaður lagadeildar
utanríkisráðuneytisins í ísrael og
var sendur til Argentínu í sam-
bandi við deiluna um brottnám
Eichmanns.
Ég innti hann eftir þessari
deilu og samkomulaginu sem
fsraelsmenn gerðu við Argentínu
»stjórn.
Kvað hann samkomulagið ekki
Varða Eichmann sjálfan, heldur
væri það fyrst og fremst dipló
matískt í eðli sínu. Brottnám
Eichmanns hefði valdið alvarleg
um viðsjám og Argentína hefði
heimtað að honum yrði skilað
aftur. Málið kom fyrir Öryggis
ráðið, og í umræðunum þar komu
fram tvö mikilsverð atriði. f
fyrsta lagi mælti enginn af með
limum ráðsins með því, að Eich-
mann yrði skilað aftur til Argen
tínu; í öðru lagi var það mál
Gldeon Hailsner,
saksóknari ríkisins.
flestra sem til máls tóku að leiða
bæri Eichmann fyrir rétt. Eina
og allt var í pottinn búið var
ekkert eðlilegra en að ísraels
menn stæðu fyrir slíkum réttar
höldum, enda voru Argentínu
menn ekki reiðubúnir til að tak
ast það á hendur. Öryggisráðið
hvatti ísrael og Argentínu til að
hefja að nýju venjuleg samskipti,
og 3. ágúst 1960 var sambandi
ríkjanna formlega komið á og
sendiherrar skipaðir þrem vikum
síðar.
Framh. á bls. 17.