Morgunblaðið - 29.04.1961, Blaðsíða 8

' MORCVNBT. 4 fílÐ
Laugardagur 29. apríl 1961
ð
Fiskaf uröir og fiskmark
aðsbandalög Evröpu
Eftir Guðmund H. Garðarsson
STERKRA áhrifa hinna tveggja
aýstofnuðu markaðs- ög við-
skiptabandalaga Vestur-Evrópu,
Efnahagsbandal. Evrópu (EEC)
og Litla fríverzlunarsvæðisins
(EFTA) á heimsviðskiptin er
þegar farið að gæta, þótt banda-
lögin eigi ekki að baki sér langan
Starfstíma.
Tilkoma bandalaganna mun
fyrirsjáanlega gjörbreyta til hins
betra viðskiptaaðstöðu bandalags
ríkjanna út á við, jafnframt því
sem aðstaða sumra ríkja utan
þeirra, sem hafa átt viðskipti við
oinstök aðildarríkja, versnar til
muna.
ísland er meðal þeirra Vestur-
Evrópuríkja, sem standa utan
við EEC og EFTA. Hefur sú
Stefna ráðið hér ríkjum, að rétt-
ast væri að bíða og sjá hver yrði
framvinda þessara mála, með sér-
stöku tilliti til þess, að ekki hefur
legið ljóst fyrir, á hvern hátt
landbúnaðarafurðir yrðu með-
höndlaðar af hálfu bandlaganna.
Fiskafurðir teljast til landbúnað-
arafurðaflokksins.
Með tillögum, sem nú liggja
fyrir um væntanlega ytri tolla
Sameiginlega markaðsins á fiski
Og fiskafurðum, eru mál þessi að
komast á það stig, að íslending-
ar verða að fara að taka þau
fastari tökum og gera sér full-
komna grein fyrir hvar þeir
Standa.
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
hefur aflað sér nokkurra upplýs-
inga um væntanlega ytri tolla á
fiski og fiskafurðum hjá EEC.
Mun því gerð hér nokkur skil.
Sameiginlegi markaðurinn —
Tollalækkun inn á við
Sameiginlegi markaðurinn var,
eins og kunnugt er, stofnaður á
grundvelli hins svonefnda Róm-
arsamnings, sem var undirritað-
ur af aðildarríkjunum sex hinn
27. marz 1957. Þau eru: Belgía
Frakkland, Holland, Ítalía, Lux
emburg og Vestur-Þýzkalandi.
Samkvæmt samningnum skal
m. a. afnema innan ákveðins
tíma allar innflutningstakmark-
anir og tolla milli aðildarríkja
o.g koma á fót einum, sameigin-
legum tollstiga á vörur, sem flutt
ar eru inn frá löndum utan svæð
isins.
í upphafi var gengið frá regl-
um um verzlun og viðskipti með
iðnaðarvörur, en erfiðlegar gekk
að ná samkomulagi um væntan-
leg viðskipti með hinar svo-
nefndu landbúnaðarvörur.
Vandamálið var tvíþætt.
Annars vegar þurfti að setja upp
viðskiptareglur vegna sölu á
landbúnaðarvörum (fiskafurð-
um) milli aðildarríkjanna sjálfra
og hins vegar vegna innflutnings
inn á svæðið.
Fljótlega var ákveðið að af-
nema skyldi smátt og smátt
innan svæðisins alla tolla og inn-
flutningstakmarkanir á fiskafurð
um á tímabili, sem ekki skyldi
vera lengra en 12 ár.
Fyrsta tollalækkunin, 10% af
þeim tollstigum, sem voru í gildi
í sérhverju aðildarríki 1. panúar
1957 kom til framkvæmda 1.
janúar 1959. Svipuð tollalækkun
út á við gilti, þar sem tollar við-
Guðmundur H. Garðarsson
komandi lands voru hærri en
væntanlegur sameiginlegur ytri
tollur. Önnur tollalækkun inn á
við, — um 20%, kom til fram-
kvæmda 1. júlí 1960. Jafnframt
eiga innflutningskvótar inn á við
að stækka um 20% sérhvert ár.
Sameiginleg stefna
í sjávarútvegsmálum
Sem fyrr er getið, er gert ráð
fyrir, að áðlögunartímabilið í
sambandi við samræminguna í
sjávarútvegi og fiskiðnaði standi
yfir í 12 ár, miðað við 1. janúar
1959. Meðan á tímabilinu stend-
ur, hefur sérhvert aðildarríki,. að
uppfylltum ákveðnum skilyrð-
um, heimild til að setja ákveðið
lagmarksverð fyrir sjávarafurð-
ir
Innflutning sjávarafurða, sem
eru undir viðkomandi lágmarks-
verði, má stöðva eða takmarka.
Nefnd ráðherra var falið að
ganga frá tilhögun um hið vænt-
anlega lágmarksverðskerfi. Sér-
ákvæði veita heimild til að gerð-
ir séu sérsamningar til lengri
tíma um innflutning sjávaraf-
urða og álagningar innflutnings-
gjalda.
Áherzla verður lögð á að
ganga frá sameiginlegri stefnu
Sameiginlegu markaðslandanna
í sjávarútvegi og fiskiðnaði fyrir
lok aðlögunartímabilsins. Er það
með hliðsjón af því, að hinar
almennu viðskipta- og samkeppn
isreglur, sem Rómarsamningur-
inn kveður á um, gilda ekki sjálf
krafa fyrir sjávarútveg og fisk-
iðnað. Gert er ráð fyrir, að EEC-
löndin komi sér saman um sam-
eiginlegt átak í sambandi * við
sölu og dreifingu á fiski pg sjáv-
arafurðum á meginlandi Evrópu,
setji ákveðnar reglur um sam-
keppni og stuðli að samstarfi
þjóðlegra markaðsstofnana í við
leitui þeirra að sameina mark-
aðma, samræma verð og styrkja-
xerfi
Væntanlcgir ytri tollar
á sjávarafurðum
Birtir hafa verið væntanlegir
ytri tollar fyrir sjávarafurðir,
sem fluttar verða inn á Sameigin
lega markaðinn í framtíðinni.
Fyrir fiskveiðiþjóðir, sem selt
hafa aíurðir sínar til landa inn-
an svæðisins með sérstaklega góð
um to.Makjörum, hlýtur að vera
uggvæniegt að horfa fram á
hina háu tolla, sem ráðgert er
að hafa á innfluttum sjávarafurð
um.
Fara hér á eftir hinir fyrirhug-
uðu toliar á nokkrum fiskafurð-
um
Hin sérkennilegu leikrit Ionesco, Kennslustundin og Stol-
arnir, sem Leikfélag Reykjavikur hefur tekið tii sýninga,
verða sýnd næst á sunnudagskvöld kl. 8,30. Þessi leikrit
voru fyrst frumsýnd í París, Kennslustundin 1952 og Stól-
arnir ári seinna og hafa síðan verið viða leikin og alls-
staðar vakið mikla athygli og einkum vegna þess, að
höfundurinn fer nokkuð nýjar leiðir í leikritun sinni. Með-
fylgjandi mynd er af Helgu Valtýsdóttur og Þorsteini Ö.
Stephensen í hlutverkum gömlu konunnar og gamla
mannsins í Stólunum.

VÖRULÝSING Verðmætistollur (ad va!orem)%
Fiskur, ferskur, ísaður eða frystur:
A. Ferskvatns: »
I. Silungur og laxategundir 16
II. Aðrar tegundix 10
B. Saltvatns: I. Heill, hausaður eða í stykkjum: a) Síld, smásíld (sprat) og makríll:
1. Frá 15. febr. til 15. júní Tollfrjáls
2. Frá 16. jún til 14. febr. 20
b) Túnfiskur og sardínur 25
c) Aðrar tegundir 15*
II. Flök (önnur en þorskflök) 18
Þorskflök 20
C. Lifur og hrogn «• 0
Fiskur, saltaður, í saltlegi, þurrkaður eða reyktur: A. Saltaður, í legi eða þurrkaður I. Heill, hausaður eða í stykkjum:
a) Síld og „pilchards“ 12**
b) Þorskur, þ. m. t. skreið og saltfiskur 13
c) Sardinur og annað 15
d) Flök 18
II. Flök
a) Þorskflök 20
b) Önnur 18
c) Reykt 16
d) Hrogn, fiskimjöl 15
Krabbadýr og lindýr í skel eða án skeljar, fersk
(lifandi eða dauð), í ís, fryst, söltuð, í legi eða
þurrkuð; krabbadýr í skel aðeins soðin í vatni:
A. Krabbadýr:
I. Þyrnóttur humar (Spiny lobster) og
venjulegur humar
II. Krabbar, „shrimp“ og fljótakrabbar
III. Önnur (Norskur humar o. s. frv.)
B. Lindýr
Fiskúrgangur
25
18
14
?mist tollfrjáls.
eða með 8. 10
og 18% toll
Tollfrjáls
Feiti og olíur af fiski og sjávardýrum,
hreinsuð eða óhreinsuð:
A. Lýsi:
I. Lúðu Tollfrjáls
II. Úr öðrum fisktegundum 8
B. Fiskfeiti og olíur, aðrar en fisklifrarolíur Tollfrjáls
C. Feiti og olíur úr sjávardýrum:
I. Hvalolíur 2
II. Önnur Tollfrjáls
Pullunninn eða niðursoðinn fiskur, þar á meðal
kaviar og kavíarlíki (incl. fiskafurðir í dósum):
A. Kavíar og kavíarlíki
B. Laxategundir
C. Síld
D. Sardínur
E. Annað
30
20
23
25
25
Krabbar og lindýr, fullunnin eða niðursoðin
(incl. í dósum)
Heimjöl (flour) og mjöl úr sjávardýrakjöti, úr-
gangi, fiski, krabba og lindýrum, óhæxt til
manneldis, hamsar (greaves):
A. Úr sjávardýrakjöti og úrgangi, hamsar
B. Úr Úrfiski, krabba- og lindýrum
Aðrar fiskafurðir, notaðar sem dýrafæða:
A. Úr fiski og hval 9
*) Ótilgreindur tollkvóti Þýzkalandi þorsk, ýsu, karfa, ufsa.
**) Reykt 16%
Ofanskráður listi er ekki tæm
andi fyrir sjávarafurðir. Eru
teknar út þær, sem snúa helzt
að útflutningi Islendinga. List-
inn er birtur með fyrirvara um
að breytingatillögur kunni að
hafa komið fram eftir útgáfu
þeirrar heimildar, sem stuðzt
hefur verið við.
Um miklar tollabreytingar
verður að ræða frá því, sem nú
er.
Til dæmis má nefna, að gerð
hefir verið tillaga um ytri toll
á sardínum í dósum. Verður
hann væntanlega 25% verð-
mætistollur. Þeir tollar, sem nú
eru gildandi fyrir sardínur í
dósum, eru: 15% í Bene-Lux-
löndunum (Belgía, Holland og
Luxumburg), 31.5% í Frakk-
landi, 14% í Vestur-Þýzkalandi
og 27% á Italíu. Tollar (meðal-
tollur) á ferskum fiski og frosn-
um fiskflökum, sjávarfiskur, eru
engir í Bene-Lux-lðndunum,
35% í Frakklandi, 5% í Vestur«
Þýzkalandi og 20% á Italíu. Til«
lögur hafa verið lagðar «fyrir
ráðherranefndina um, að ytrl
tollur á þessum fiskafurðum
verði 18% í framtíðinni. Á að-
lögutímabilinu munu tollar I
Bene-Lux-löndunum og Vestur-
Þýzkalandi hækka, en í Frakk-
landi og Italíu munu þeir aftur
á móti lækka.
Ýmsir þeir tollar, sem nú eru
gildandi hjá meðlimaríkjum
Sameiginlega markaðarins hafa
orðið tU, vegna sérsamninga við
önnur ríki og einnig þeirra á
milli. Breytingar á þessum toll-
um, sem miða að því að koma
á sameiginlegum ytri tolli, þýða
það, að taka verður upp nýja
samninga.
Sum EEC-aðiIdarrikjanna hafa
Framh. á bls. 11.