Morgunblaðið - 29.04.1961, Blaðsíða 15

Laugardagur 29. apríl 1961
MORGUNBLAÐIÐ
15
hvort hann vill lækningu
Fjdrsöfnunardagur Blda bandsins
d morgun
FORRAÐAMENN Bláa bands
ins buðu fréttamönnum að
skoða bækistöðvar félagsskap
ar síns í síðastliðinni viku í
tilefni þess að á morgun er
fjáröflunardagur fyrir starf-
semi þessa félagsskapar.
f Bláa bandið hefur það að
markmiði að koma á fót og efla
stofnanir fyrir það fólk, sem
sjálft vill leita sér lækninga
vegna ofdrykkju. Það rekur nú
J>rjú vistheimili fyrir þessa
sjúklinga, hjúkrunarstöð að
Flókagötu 29, dvalarheimili í
næsta húsi á Flókagötu 31 og
vistheimili í Víðinesi í Mosfells-
sveit.
Á hjúkrunarstöðinni er sjúk-
lingum ætlað að dvelja um
jþriggja vikna skeið undir læknis
Ihendi og komast þar yfir erfið-
asta skeið sjúkdóms síns. Dvalar-
íheimilið á Flókagötu 31 er ætlað
sem ,,pensjónat“ fyrir þá
drykkjumenn, sem hvergi eiga
höfði sínu að halla.
Njóta sömu fyrirgreiðslu og
berklasjúklingar.
Sjúklingar þeir, sem dveljast
á hjúkrunarstöð Bláa bandsins
— Minningarorð
Framh. af bls. 11.
traust og vináttu þeirra, og mjög
að verðleikum. Mjög var á orði
(höfð sjósókn hans á öndverða-
nesi sem þótti hvorttveggja í
senn djarfleg og happasæl. Eftir
16 gæfurík ár flutti Jón frá Önd-
verðanesi og settist að á Akra-
nesi og hóf þar sjómennsku á
iný og stundaði hana jöfnum
ihöndum við landvinnu um nokk-
urra ára bil. í árs byrjun 1948
amissti Jón Guðrúnu konu sína
og varð honum sem að líkum
ræður sár missir hennar. Fáum
árum síðar varð Jón fyrir því
slysi að missa sjón á öðru aug-
anu en allt þetta mótlæti sitt
toar hann með hinni mestu karl-
mennsku og jafnaðargeði, svo
laldrei mátti á honum sjá að hann
(bæri þungar raunir. Eftir þetta
(flutti hann frá Akranesi og sett-
ist að í Keflavík og dvaldist þar
Itil hinztu stundar. Eftir að Jón
tfluttist til síðasta dvalarstaðar
síns kvæntist hann öðru sinni og
var kona hans Guðrún Guð-
mundsdóttir og lifir hún mann
sinn, þeim varð ekki barna auðið.
Að ósk Jóns heitins verður hann
jarðsettur að Görðum á Akranesi
við hhð Guðrúnar fyrri konu
einnar. Jón var hinn mesti at-
fjörfismaður á vöxt og afl. Frá
hans vörum heyrðist aldrei æðru
orð heldur þess í stað sífellt upp-
örvandi hollráð og sigurvissa.
Með slíkum mönnum er gott að
vera. Jón frá Öndverðanesi var
einn af þeim fáu samferðamönn-
um sem ávallt gat litið til baka
imeð stoltlegri gleði eftir sigur-
sælli ævibraut. Jón var góður
'heimiiisfaðir og margur leitaði
|>angað aðstoðar og hollráða til
hins stórláta og veitula manns.
Hann var sá maðurinn sem ég
Ihefi þekkt grandvarastan og
ttiispurslausastan í allri um-
igengni. Því sendi ég honum af
Ihjartans einlægni þessar fáu
þakklætislínur að ferðarlokum,
og árna honum heilla og far-
sældar á hinni nýju vegferð um
ómælisgeim eilífðarinnar. Svo
ttcveð ég hann í Iwáð og vænti
Igleðilegra endurfunda við hann
S fyllingu tímans. Veri hann
blessaður og sæli þessi gamli
•veitungi minn og hollvinur.
Kristján Þórsteinssoo.
og á vistheimili þess samkvæmt
læknisráði njóta sömu fyrir-
greiðslu af opinberri hálfu og
aðrir sjúklingar með langvar-
andi sjúkdóma. Hið opinbera
greiðir 4/5 kostnaðarins en
sjúklingur eða aðstandendur
hans það sem afgangs er. Heil-
brigðismálastjórn ákveður dag-
gjöld. Á sl. ári tók hjúkrunar-
stöðin á móti 393 sjúklingum. 283
þeirra dvöldu þrjár vikur, sem
er tilskilinn tími á hjúkrunarstöð
inni, eða lengur. 22 menn dvöldu
á vistheimilinu á Víðinesi og út-
skrifuðust þaðan 10 eftir 6 mán-
aða dvöl þar eða lengur. Alls
voru dvalardagar á Flókagötu 31
2779 og þurfa vistmenn þar að
greiða 525 kr. á viku hverri fyrir
fæði og húsnæði og aðra þjón-
ustu þar.
Húsrými fyrir konur
Jónas Guðmundsson, formaður
Bláa bandsins, skýrði blaða-
mönnum nokkuð frá starfsemi
félagsskaparins og framtíðar-
áætlunum. Verið er nú þessa
dagana að ganga frá húsrými
fyrir drykkjusjúkar konur í
hjúkrunarstöðinni að Flókagötu
29 en frá því árið 1958 hefur
hjúkrunarstöðin aðeins verið fyr-
ir karlmenn. Á þeim tíma hafa
alls 1200 manns leitað hjúkrunar
á vegum samtakanna, þar af 70
konur. Samtökunum hefur verið
legið á hálsi fyrir að hafa ekki
aðstöðu til fyrirgreiðslu fyrir
drykkjusjúkar konur. Mun nú
verða úr þessu bætt.
Árið 1958 keypti Bláa bandið
býlið Víðines í Mosfellssveit og
er þar rekið dvalarheimili fyrir
drykkjusjúklinga, sem þurfa
lengri tíma en hjúkrunarstöðin
á kost á að veita til þess að þeir
geti yfirstigið sjúkdóm sinn að
fullu. Nú eru vistmenn í Víðinesi
14 talsins og er dvalartími þeirra
allt frá 6 mánuðum og upp í 2
ár. Vistheimilið í Víðinesi reka
Lífvörður Tsjombes
MOSIE Tsjombe, forseti og
forsætisráðherra Katangafylk
is í Kongó, kvað vera maður
hégómlegur nokkuð, og völd-
in þykja honum sæt, að því
sagt er.
★
Af ýmsum myndum hefir
mátt ráða, að Tsjombe sé
nokkuð gefinn fyrir ýmiss
konar ytra prjál — vilji
gjarna hafa dálítinn „hirð-
glans“ í kringum sig og hafi
gaman af að klæðast kjólföt-
um og hengja á sig heiðurs-
merki.
Tsjombe hefir um sig líf-
vörð valdra mann, og ekki
þarf að kvarta undan því, að
þeir séu hversdagslega klædd
ir. Er búningur þeirra allur
liinn skrautlegasti, þótt sumir
telji hann raunar ekki bera
vott um sérlega háþróaðan
smekk. En hvað um það, hann
virðist hafa tilætluð áhrif,
a. m. b. horfa drengirnir á
þessari mynd með óttablöndn-
um virðingarsvip á hina
skrautbúnu lífverði — en
sjálfsagt gera bifhjólin líka
sitt til að auka á virðing-
una ....
þau hjónin Steinar Guðmunds-
son og Jósíana Magnúsdóttir.
Yfirlæknir Bláa bandsins er
Þórður J. Möller.
Nýjar byggingar
Bláa bandið hefur byggingar-
framkvæmdir á stefnuskrá sinni
enda hefur því fyrst og fremst
verið örðugt um vik með hús-
rými, þar sem byggingum þeirh,
er því hefur staðið til boða, hefur
Frh. á bls. 23
Karlakór Reykjavíkur
KARLAKÓR Reykjavíkur held-
ur upp á 35 ára afmæli sitt þessa
dagana, og heldur söngskemmt-
anir á hverju kvöldi, svo að
segja. Fyrsti samsöngurinn var
haldinn síðastl. þriðjudagskvöld
í Austurbæjarbíói. 13 lög voru á
söngskránni, þar af 7 eftir ís-
lenzk tónskáld. Bezt sungin voru
„Fyrstu vordægur", eftir Árna
Thorsteinsson; „Viltir í hafi“,
eftir Björgvin Guðmundsson;
„Förumannaflokkar þeysa“, eft-
ir Karl O. Runólfsson og „Þér
landnemar", eftir söngstjórann,
Sigurð Þórðarson. öll prýðisvel
sungin. Einsöngvarar voru þeir
Guðmundur Guðjónsson tenór-
söngvari („Ave Maria“ eftir
Kaldalóns) og Guðmundur Jóns-
son okkar snjalli barytonsöngvari
(Drykkjuvíu „Gengi ég út um
kvöld“, eftir Grieg og lék þar
slompfullan náunga af mikilli
leikni). Var að sjálfsögðu gerður
mikill rómur að söng þeirra, ekki
síst þegar þeir sungu tvísöng úr
„Ástardrykknum“ eftir Donizetti.
Hallalúja-kórinn úr „Messías"
eftir Hándel getur aðeins notið
sín til fulls í blönduðum kór.
Hér naut hann sín ekki til fulls.
„Hirðingjar“ Schumanns voru
prýðisvel sungnir, og er það
meðal beztu karlakórsverka sem
völ er á.
Sigurður Þórðarson tónskáld
stjórnaði að vanda af mikilli
röggsemi og festu Og hefur sýnt
alveg dæmafáan dugnað og elju
við stjórn og þjálfun kórsins
þessi 35 ár sem liðin eru frá stofn
un hans. Má og segja að margt
hafi á daga kórsins drifið. Hann
mun vera einna víðförlastur allra
karlakóra á Norðurlöndum og þó
víðar væri leitað, og hefur sung-
ið í þrem heimsálfum, við ágætan
orðstír. Þá ber ekki síður að
þakka störf kórsins hér heima
í þágu söngsins og skemmtana
lífs bæjarins. Hafa bæjarbúar
jafnan beðið hinna árlegu söng-
skemmtana hans með mikilli eft-
irvæntingu og styrktarfélagar
kórsins skipta mörgum hundruð-
um.
I lok samsöngsins söfnuðust
allir félagar, eldri sem yngri,
saman á söngpallinum, og voru
það samtals 100 manns. Óskað
hefði ég að þessi stóri kór hefði
sungið fleiri lög, svo hreimmik-
ill og voldugur sem hann var.
Mikið barst af blómum og voru
söngstjóri og einsöngvarar marg
kallaðir fram. Fritz Weishappel
aðstoðaði við flygilinn prýðisvel.
Við, sem notið höfum söngs
Karlakórs Reykjavíkur hálfan
fjórða áratug, óskum honum og
söngstjóranum Sigurði Þórðar-
syni til hamingju með afmælið.
Hið óeigingjarna og mikla starf,
sem meðlimir kórsins hafa lagt
á sig verður seint fullþakkað.
Megi kórinn enn sem fyrr horfa
mót bjartri framtíð.
. P.í.
— Læknaskortur
Framhald af bls. 13.
Staðaruppbót. f mannfæstu
héruðunum legg ég til, að greitt
verði álag á föst laun, er nefna
má staðaruppbót.
a. Héraðslæknar í héruðum með
færri en 450 íbúa hljóti staðar-
uppbót, er nemi 50% fastra
launa.
b. Héraðslæknar í héruðum með
450—600 íbúa hljóti staðarupp-
bót, er nemi 33% % fastra
launa.
c. Héraðslæknar í héruðum með
600—800 íbúa hljóti staðarupp-
bót, er nemi 25% fastra launa.
Lyf, lækningatæki o. fl. í eigu
læknishéraðs. Að óbreyttri hér-
aðsskipan er augljóst, að læknar
fást ekki til að setjast að í fá-
mennustu héruðunum. Hljóta
þau því að verða að sæta þeirri
læknisþjónustu, sem læknakandí
dötum ber að inna af hendi um
sex mánaða skeið til þess að
hljóta lækningaleyfi. Hins vegar
vex kandídötum eðlilega í aug-
um að fara í hérað til svo stuttr-
ar dvalar Og verða að hafa með
sér öll nauðsynleg lyf og lækn-
ingatæki og auk þess húsgögn
í læknisbústað. Veldur þetta því,
að kandídatar sniðganga þessi
auðu héruð eftir megni en reyna
í stað þess að koma sér að sem
aðstoðarlæknar héraðslækna, ef
ekki er völ sæmilegra héraða,
Og tekst það oft, eins og reynsla
er fengin fyrir. Þessi nauðstöddu
héruð fara því jafnvel oft á mis
við þá bráðabirgðaþjónustu, sem
ætlazt er til, að þau eigi að geta
notið. Úr þessu verður ekki bætt
nema læknishéruðin eigi sjálf
nauðsynleg lyf og lækningatæki
og helztu húsgögn í læknisbú-
stað. Yrði þá vitanlega að búa
þannig um, að ekkert færi í súg-
inn við læknaskipti, þ. e. að
tæki Og lyf yrðu talin og verð-
lögð við hvert skipti. Þótt hér-
uðum yrði steypt saman, þyrfti
eigi að síður að sjá fyrir lækn-
ingatækjum og húsgögnum á
stöðum, þar sem aðstoðarlækn-
um væri ætlað að sitja um stund-
arsakir, en hlutaðeigandi héraðs-
læknir mundi sjá fyrir lyfjum.
Þjónusta læknastúdenta eða
erlendra lækna í héruðum. Sum-
ir virðast ætla, að fá megi lækna-
stúdenta til að þjóna tíma og
tíma í auðum læknishéruðum.
Til skamms tíma hefur þetta ver-
ið svo, en eftir síðustu breytingu
háskólareglugerðarinnar (sjá
auglýsingu nr. 76 1958) hefur
læknanámið verið þyngt svo
mjög, námstími á sjúkrahúsum
aukinn og námstíminn í heild
takmarkaður, að ekki verður
lengur gert ráð fyrir neinni slíkri
þjónustu af hálfu læknastúdenta.
Þá hefur þeirri hugmynd skotið
upp, að fá megi erlenda lækna
tii að gerast héraðslæknar hér á
landi. Til þessa eru alls engar
líkur eins og öllum mun ljóst,
sem kunnugir eru þessum mál-
um meðal annarra þjóða, og tel
ég þess vegna óþarft að ræða
þetta atriði nánar.“
- Úr ýmsum áttum
Framh. af bls. 12.
þess að hæstaréttarforsetinn
verði dreginn fyrir dóm vegna
and-bandarískrar starfsemi.
Þetta. er einhver ógeðsleg-
asta herferð, sem gerð hefur
verið í Washington um langan
aldur. Og stórblaðið The New
York Herald Tribune telur að
nú sé kominn tími til að rann-
saka hagi Welch.
Bandaríska þjóðin, segir
blaðið, á rétt á að vita hvað
býr á bak við The John Birch
Society. Það hlýtur að vera
til betri aðferð til að berjast
gegn kommúnisma en að
heyja borgarstyrjöld gagn-
kvæmra ásakana.
★
Verður unnt að stöðva
þennan undarlega súkkulaði-
kóng? Verður unnt að reka
draug Johns Birchs í gröfina?
Þannig hljóðar spurningarn
ar í dag.
Jörgen Bast
í Berlingske Aftenavis
Lausl. þýtt).
Drykkjusjúklingurinn
ræður því sjálfur