Morgunblaðið - 30.04.1961, Side 12
12
MORGUNVIAÐ1Ð
Sunnudagur 30. apríl 1960
JMttlpjjM&Mt!)
Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason fiá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Leshók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgveiðsla: Aðalstræti 6. Sím; 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
HATIÐISDAGUR VERKALYÐSINS
Chaile hershöfðingi
í RÆÐIJ sinni um bylt-
inguna í Alsír kallaði de
Gaulle hershöfðingjana
fjóra, sem stóðu fyrir
henni, hóp hleypidóma-
fullra, metorðagjarnra og
öfgafullra foringja. — En
þessi lýsing á alls ekki við
um Maurice Challe hers-
höfðingja, hinn raunveru-
lega forustumann upp-
reisnarinnar. Hann er ekki
framagjarn atvinnubyldng
armaður né heldur hálf-
fasisti. Hann hefur undan-
farin tuttugu ár verið
einn ötulasti og mest
virti hernaðarsérfræðingur
frönsku herstjórnarinnar,
vingjarnlegur maður, sem
engin afskipti hefur haft
af stjórnmálum.
Hernaður í Alsír
Einustu öfgarnar í sam-
bandi við Challe er sannfær-
ingin um að unnt sé að vinna
fullnaðarsigur yfir Serkjum
í Alsír og að því beri að
stefna. — Flestir yfirmenn
franska hersins í Alsír eru
Challe algjörlega sammála,
og trúðu því ennfremur að
einmitt hann væri maðurinn
til að framkvæma þessa
stefnu.
Það var Challe, sem
breytti gangi styrjaldarinnar
gegn Serkjum í Alsir 1958
og 1959. Hann var formaður
herforingjaráðs Frakka og
tók við herstjórninni í Alsír
í september 1958. Hann hóf
þegar skipulagðar árásir á
þau svæði, sem skæruliðar
De Gaulle forseti heiðrar Challe í maí 1960
Serkja höfðu á sínu valdi og inga við Serki, í september
lokaði landamærunum svo 1959.
uppreisnarmönnum gæti ekki „Götuvirkja-uppreisnin“
borizt liðsauki og vistir frá Challe var alls ekki sam-
Marokkó og Túnis. Tókst hon
um að skapa það ástand í
landinu sem veitti de Gaulle
möguleika á að leita samn-
Á morgun er 1. maí, hátíð-
isdagur verkalýðsins. —
Þann dag minnist verkalýð-
urinn þess sem áunnizt hefur
í langri baráttu fyrir bættum
lífskjörum og betri aðstöðu
til að njóta atvinnuöryggis
og menningarlífs. Um það
blandast engum sanngjörnum
manni hugur, að verkalýður
allra landa hefur oft þurft
að berjast harðri baráttu
fyrir réttmætum og eðlileg-
um kröfum sínum.
En íslendingum er það
mikið gleðiefni að verka-
lýðurinn og launþegar al-
mennt hér á landi búa við
betri og jafnari lífskjör en
tíkast víðast hvar annars-
staðar. Engu að síður þari
enn að koma fram fjölmörg
um umbótum á kjörum vinn
andi fólks á íslandi. Leiðirn
ar til þess eru nú allt aðrai
en áður. Baráttan fyrir bætt
um lífskjörum verkalýðsins
á íslandi verður ekki lengui
háð fyrst og fremst verkföll
um og vinnudeilum. Nú
skiptir það mestu máli að
tryggja það sem áunnizt hef
ur, skapa aukið atvinnuör-
yggi með aukinni framleiðslu
vinnuhagræðingu, aukinni á-
kvæðisvinnu, vaxandi íhlut-
unarrétti um rekstur atvinnu
tækja, auknu launajafnrétti
karla og kvenna og fleiri
raunhæfum leiðum, sem
hægt er að fara án þess að
stefna afkomu bjargræðis-
veganna í hættu. Á þetta og
fleira er bent í ávarpi þeirra
verkalýðsfélaga, sem lúta for
ystu lýðræðissinna, og sem
birt er hér í blaðinu í dag.
Kommúnistar hafa enn
einu sinni unnið það óþurft
arverk að rjúfa einingu
verkalýðsins í höfuðborg ís-
lands um hátíðahöldin 1. maí.
Þeir vildu, eins og jafnan
áður, nota hátíðisdag verka
lýðsins í þágu pólitísks áróð
urs en létu sig engu .skipta
stéttarlega einingu launþega
samtakanna í bænum. En
það er athyglisvert, að bak
við verkalýðsfélög lýðræðis
sinna, sem ekki taka þátt í
hinum svokölluðu hátíðahöld
um kommúnista, standa 9000
manns en aðoeins 6000 eru í
þeim verkalýðssamtökum,
sem kommúnistar ráða.
Vaxandi fjöldi launþega af
neitar forystu kommúnista.
Það sýna kosningarnar í
verkalýðsfélögunum á s.l.
vetri. Fleira og fleira fóllk
sér og skilur, að hagsmuna
barátta verkalýðsins verður
ekki háð með pólitískum
verkföllum og upphlaupum.
íslenzkur verkalýður verður
eins og verkalýður annarra
lýðræðislanda að þjappa sér
saman í baráttunn fyrir
raunhæfum kjarabótum, fyr
ir því að treysta grundvöll af
komu sinnar með aukinni
framleiðslu, vaxandi þjóðar
tekjum og þar með auknum
kaupmætti launanna.
Morgunblaðið óskar íslenzk
um verkalýð og launþegum
til hamingju með hátíðisdag
þeirra.
ÖRUGGUR ÞING-
MEIRIHLUTI ?
IVFokkurn ugg hefur sett að
1' mönnum hér heima um
það, að svo kynni að fara
að handritafrumvarp dönsku
stjórnarinnar næði ekki fram
að ganga á þjóðþingi Dana.
Byggjast þessar efasemdir
fyrst og fremst á fregnum,
sem borizt hafa um andstöðu
danskra blaða gegn afhend-
ingu handritanna. Eru það
þó fyrst og fremst blöð stjórn
arandstöðunnar, sem verið
hafa úrill vegna þess, að
þau telja að menntamálaráð
herra hafi ekki látið flokka
hennar fylgjast nægilega vel
með undirbúningi málsins.
Einnig hefur Hafnarbáskóli
snúizt mjög hart gegn af-
hendingu handritanna og
mun það valda dönsku stjórn
inni nokkrum vonbrigðum,
þar sem hún hafði gert sér
vonir um, að háskólamenn
myndu sætta sig við þessa af
greiðslu málsins.
í ræðu sem Gunnar Thor
oddsen fjármálaráðherra,
hélt á Varðarfundi í fyrra-
kvöld, kvað hann það skoðun
sína að þrátt fyrir and-
spyrnu danskra blaða gegn
afhendingu handritanna
væru yfirgnæfandi líkur fyr
ir framgangi málsins. „Ég
tel ekki ástæðu til að ætla
annað, en að öruggur þing-
meirihluti sé í danska þjóð-
þinginu fyrir frumvarpi því,
sem Jörgensen menntamála-
ráðherra hefur nú flutt um
afhendingu íslenzku hand-
ritanna“, sagði Gunnar Thor
oddsen.
Það er einlæg von allra Is
lendinga, að þessu sé þannig
farið. Mikið slys hefði orðið
ef handritamálið stöðvaðist
nú, eftir að það er komið á
svo góðan rekspöl. Bæði
ráðamenn í Danmörku og ís
lenzka þjóðin höfðu gert sér
vonir um að málið væri í
raun og veru leyst.
Þrátt fyrir gagnrýni stjórn
arandstöðu blaðanna dönsku
á undirbúning málsins, verð
ur að telja ólíklegt að Vinstri
flokkurinn, íhaldsflokkurinn
og flokkur Aksels Larsens,
snúist í heild gegn frum-
varpi menntamálaráðherra.
Vitað er að sumir þingmenn
innan þessara flokka eru af
hendingu handritanna fylgj
andi. Ennfremur verður að
ætla, að megihluti þing-
manna sjórnarflokkanna
styðji frumvarp stjórnarinn
ar.
Að öllu þessu athuguðu
ætti naumast að vera ástæða
til þess fyrir okkur íslend-
inga að örvænta um fram-
gang málsins í danska þing-
inu.
STRÍÐSÓGNUN
KOMMÚNISMANS
rólkið um víða veröld þráir
fyrst og fremst frið til
þess að geta lifað hamingju
sömu og farsælu lífi. En
hvernig stendur þá á því, að
dimmur skuggi 'nagandi ótta
við nýja styrjöld og eyðilegg
ingu vofir yfir mannkyninu
í dag?
Undirrót þeirrar staðreynd
ar er fyrst og fremst of-
beldis- og ófriðarstefna hins
alþjóðlega kommúnisma. Þeg
ar síðari heimsstyrjöldinni
lauk, afvopnuðust lýðræðis-
þjóðirnar og hugðu fyrst og
fremst á friðsamlega upp-
byggingu að hinum mikla
harmleik loknum. En Rússar
héldu áfram að auka sinn
Rauða her og létu hann
leggja undir sig hvert þjóð
mála stefnu frönsku stjórn-
arinnar í málum Alsír, en
Framh. á bls. 11.
hefur hinn alþjóðlegi komm-
únismi haldið uppi stöðugri
moldvörpustarfsemi um all-«
an hinn frjálsa heim. Komm
únistar hafa kynnt elda
styrjaldar og ófriðar, þar
sem þeir hafa getað komið
því við. Þeir hleyptu af stað
styrjöld í Kóreu. Þeir heyja
í dag styrjöld í Laos, þeir
gera allt sem þeir geta til
þess að koma í veg fyrir
friðsamlega lausn Kongó-
vandamálsins og þeir hafa
sent Fidel Castro ógrynni
vopna til þess að koma á
kommúniskri harðstjórn í
einu ríkja Vesturheims.
Það er líka talandi tákn
um óófriðarstefnu kommún.
ista, að þeir hafa gert há«
tíðisdag verkalýðsins í þeim
löndum, sem þeir ráða, að
degi vopnabraks og hersýn
inga. Allt þetta sýnir, að
heimsfriðnum stafar fyrst og
fremst hætta af kommúniist-
um.