Morgunblaðið - 30.04.1961, Blaðsíða 11

Sunnudagur 30. apríl 1960
MORGVNBLAÐIÐ
11

LandspítaHnn
Framh. af bls. 4.
í ljós, að fæðingardeildin var
of lítil.
I>. 1. janúar 1949 var opnuð
ný fæðingardeild í sérstöku
húsi á Landspítalalóðinni og
hefi ég veitt henni forstöðu
frá upphafi. Rúmafjöldi á
fæðingardeildinni er 54 rúm
og auk þess eru 4 fæðingar-
stofur. Þessu er skipt þannig,
að á efstu hæð hússins eru 25
rúm, á miðhæðinni 25 rúm og
síðan á neðstu hæðinni fæð-
ingarstofurnar fjórar, auk að-
gerðarstofu og skoðunar. Nú
starfa á deildinni 4 læknar
þ. e. a. s. einn yfirlæknir og
þrír aðstoðarlæknar, auk þess
2—3 námskandidatar og 1 eða
2 stúdentar. Yfirljósmóðir er
Guðrún Magnúsdóttir og auk
þess eru nokkrar aðstoðarljós-
mæður, 12 Ijósmæðranemar
og alltaf eitthvað af hjúkrun-
arnemum.
Ljósmæðraskóli íslands hef
ur starfað við deildina frá
upphafi undir forstöðu ýfir-
ljósmóður og yfirlæknis þar
eru teknir inn 12 nýir nemar
á hverju ári, en námstíminn
er eitt ár og hefst 1. október
ár hvert. Ljósmæðraskólinn
er heimavistarskóli og búa
nemarnir í útbyggingu fæð-
ingardeildarinnar, þeir fá eng
in laun, en frítt húsnæði og
fæði, kennslu og klæði. Eins
og áður er getið þá em hjúkr-
unardeildirnar tvær og á
efstu hæðinni eru ssengurkon
ur og síðan 12 rúm fyrir kven
sjúkdóma og konur með sjúk
dóma á meðgöngutímanum.
Þar er deildarhjúkrunarkona
Þórunn Þorsteinsdóttir og hef
ur starfað allt frá því að deild
in tók til starfa. Á miðhæð-
inni eru eingöngu sængurkon-
ur og þar er deildarhjúkrun-
arkona Guðrún Árnadóttir,
sem hefur einnig starfað þar
frá því að deildin tók til
starfa. Ennfremur er deildar-
hjúkrunarkona yfir á skurð-
stofu og er það fr. Dómhildur
Gottliebsdóttir.
Fyrir nær tveim árum síð-
an var kandidatsherbergi, sem
var á efstu hæð spítalans
breytt og tekið undir sjúkra-
rúm og þannig var hægt að
auka um 4 rúm á þeirri hæð.
Hefur það mestmegnis verið
brúkað fyrir konur með sjúk-
dóma á meðgöngutímanum.
Hinsvegar hefur verið mjög
mikið plássleysi öll árin og
á meðan að reynt er að hafa
pláss fyrir kvensjúkdóma
verður alltaf erfitt um vegna
þess hve rúmin eru fá, því að
hingað til hefur ekki þótt til-
tækilegt að taka til þess neitt
af þeim rúmum, sem upp-
runalega var ætlað sem rúm
fyrir sængurkonur.
Það er ekki neitt svigrúm
til frekari aukningar á sjúkra-
rúmum, hinsvegar hefur stað-
ið til nú í mörg ár að lyfta
þaki deildarinnar vegna þess
að það hefur reynzt ónýtt og
liggur við að sé hætta á hve
mikið er farið að molna úr
þakskegginu. Hefur nú staðið
til að hef jast handa með þetta
og þá að nota tæifærið um
leið og lyfta þannig efstu hæð
inni, að þar sé hægt að hafa
aðgerðarstofu, dauðhreinsun-
arherbergi, svæfingarstofur
og önnur geymsluherbergi,
sem tilheyra slíkri einingu og
myndi það strax rýmka mikið
um á neðstu hæð deildarinn-
ar.
Mæðraskoðun var fram-
kvæmd á deildinni fyrstu 6
árin við mjög erfið skilyrði,
en sá þáttur var fluttur á
Heilsuverndarstöð Reykjavík-
ur þegar hún tók til starfa
1955. Tel ég bagalegt, að ekki
skuli vera hægt að framkvæma
mæðraskoðun á sjálfri deild-
inni. Það er mín skoðun, að
stækka þurfi fæðingardeild-
ina mjög fljótlega og verulega
bæði til þess að fá til umráða
fleiri rúm undir kvensjúk-
dóma og einnig til þess að
mæðraskoðun geti farið fram
á deildinni sjálfri og eins
skoðuir á öllum konum, sem
fæða á deildinni, eftir fæð-
inguna, þegar liðnar eru 2—3
vikur. Með öðrum orðum, að
konurnar komi þá aftur til
skoðunar eftir því sem ástæð-
ur eru tiL
Fæðingardeildin var í upp-
hafi styrkt af rfki og bæ og
þannig, að bærinn borgaði
byggingarkostnað að 2/3 og
síðan rekstrarkostnað að 2/3.
Nú frá síðustu áramótum hef-
ur þetta samband verið slitið
og hefur bærinn tekið til
rekstrar fæðingarheimili, en
nú er deildin eingöngu borin
uppi af rikinu eins og Land-
spítalinn í heild.
Hannes Þórarinsson:
Árið 1934 tók til starfa ný
deild við Landspítalann, Húð-
og kynsjúkdómadeildin. Var
hún til húsa í sérstöku húsi á
sjúkrahússlóðinni og var aðal-
hvatamaður að stofnun henn-
ar Hannes Guðmundsson.
Hann var og yfirlæknir deild-
arinnar frá upphafi og þar til
hann féll frá 1959. Síðan hef
ég haft umsjón með deildinni.
Fyrstu 10 árin eftir að deild
in tók til starfa voru þar aðal-
lega stundaðir sjúklingar með
kynsjúkdóma. Eftir að farið
var að nota penisillín við
lækningu þeirra sjúkdóma
varð mikil breyting á með-
ferð þeirra og var þá ekki
lengur talin þörf á að vista
slíka sjúklinga í sjúkrahús-
um. Hlutverk deildarinnar
hefur því breytzt síðustu 10
árin.
Á deildinni eru nú 12 rúm,
en voru áður 14. Eitt herberg
ið var útbúið sem dagstofa
fyrir sjúklinganna. Á deild-
inni starfar ein hjúkrunar-
kona, svo og 1—2 nemar á
hverri vakt.
Húðsjúkdómadeildin er,
eins og aðrar deildir Land-
spítalans, alltaf fullskipuð og
margir sjúklingar á biðlista.
Deildin starfar í náinni sam-
vinnu við lyf- og handlæknis-
deild og háir það starfsemi
hennar að vera í sérstakri
byggingu. Rætt hefur verið
um að flytja deildina upp á
efstu hæð Landspítalans, þeg-
ar hún rýmist, og verður
það til mikils hagræðis fyrir
alla starfsemi deildarinnar.
Prófessor Davíð Davíðsson:
Starfsemi rannsóknarstofu
Landspítalans hefur lengst
af verið undir yfirumsjón
yfirlæknis lyfjadeildar.
Ein rannsóknarkona hefur
annað störfunum að mestu
leyti í einu 25 ferm. herbergi.
Er það aldursforseti rann-
sóknarstofunnar Frk Guðný
Guðnadóttir. Hún átti 25 ára
starfsafmæli sl. vor. Við störf
sín hefur hún þó notið aðstoð-
ar kandidata og læknanema.
Fyrir 6 árum var húsrými
rannsóknarstofunnar aukið
um eitt 15 ferm. herbergi og
jafnframt bætt við einni rann
sóknarstúlku, sem annaðist
efnagreiningar.
Haustið 1958 var skipaður
sérstakur yfirlæknir þessarar
deildar próf. Davíð Davíðs-
son. Húsrými hefur verið
nánast óbreytt síðan en starfs
fólksaukning hefur átt sér
stað. Nú starfa á rannsóknar-
stofunni 7 fastráðnar rann-
sóknarkonur auk 3ja nema.
Störfum deildarinnar má
skipta í tvo hluta, annars veg-
ar lífefnafræðilegar rannsókn
ir og hins vegar blóðmeina-
rannsóknir. Jafnframt er
læknanemum gefið tækifæri
til þess að kynnast í stórum
dráttum rannsóknum deildar-
innar, en þeir eyða einum
mán. í miðhluta náms síns
héma. Vinnan hefur mjög
aukizt úpp á síðkastið og hafa
efnarannsóknir 5-faldast að
tölu síðastliðin tvö ár.
Húsnæðisskortur hefur tak-
markað upptöku nýrra, en þó
nauðsynlegra rannsókna. En
í mörgum tilfellum hefur til-
raunastöðin að Keldum hlaup
ið undir bagga við efnagrein-
ingar og eðlisfræðistofnun Há
skólans hefur annazt mælingu
geislaefna.
Á næstu mánuðum verður
húsrýmið aukið nokkuð þar
sem ca. 100 ferm. á 1. hæð
tengiálmu nýbyggingar spít-
alans verða teknar í notkun.
Verður þá rannsóknarstofunni
skipt i tvo meginhluta skv.
eðli rannsóknanna, þ. e. ein
deild fyrir efnarannsóknir,
önnur deild fyrir blóðmeina-
rannsóknir. í sumar verða
einnig teknar í notkun |jórar
stofur í kjallara nýbygging-
ar fyrir geislamælingarstofu
spítalans.
Þrátt fyrir þessa stækkun
er fyrirsjáanlegt að húsrými
rannsóknarstofunnar verður
áður langt líður of lítið og
því naumast nema um bráða-
birgðalausn að ræða.
í sumar verða ýmsar nýjar
efnarannsóknir teknar upp.
Með auknu húsrými og fleira
starfsfólki stórbatnar sömu-
leiðis aðstaða til kennslu
læknanema í rannsóknarstörf-
um í síðari hluta náms þeirra
og eiga þeir þá að fá betra
tækifæri til þess að öðlast auk
inn og nauðsynlegan skilning
á gildi og takmörkunum rann
sókna til sjúkdómsgreininga
og við lækningar.
■

g S:. K
T.H B 0 T Tf 'íj Tn N F N V K 0 K </• K —7
Míft. n* L 'fj N £ di 0 T T N X í? £ F .1 n ii
75’ ’ft K H F n r r 5 1 ’T J N X> 1 1 N ® 0
íd! ‘A i> í> 1 — rV '0 0 1 nF D 5E b "i D
'ft L ft IZ 'D ó N L R K •i 1
h' fj' © z /i£\ K Lir R ,nI H E 1 L ö i &
H u L, q 8 N K 'fi L y 1 '0
v' H 5 \R •v? V Aii Vi. '0 ó '0 R R
N H V;,'1 M' 8 E L T i ■i N fí u
R F L h L V Gf 1 u ’N <7 FV.« '0 H
h;- Ú 'ilL- ’\ K !/// \*// L ff f? H F i i
0 L 9 it N 1 ■F. N í) I L R s & /f T? H
1»-? £ '0 íj K w S 'íj þs f} >i., K £ L T h f? *■.. 0
[i.u 0 5 L 5».l K H L D 'n ýi •1 ...J 0 H’ 1 L L
-v N T 1« Cc N P *»«■ H D H *iti T 'P L & Ú D
N V H 'fí '1 N N Xr U N- n B 1 K 1 S T U
!•»* & 'I U N D P, 10 rf- £> Jl % \ N H '0 ft U L
*. v
Rakaþéttar dósir.tiýggja
nýtingu hvers saltkorns