Morgunblaðið - 14.05.1961, Qupperneq 5
Sunnudagur 14. maí 1961
MORGUNBLAÐIÐ
5
{T-
Götumynd úr kínverskri borg.
Hungursneyð í Kína
HINIR kommúnísku stjórnendur
Kína eiga nú í örvæntingarfullri
'baráttu viS hungurvofuna heima
fyrir — og Rússar, sem sjálfir
eru matarlitlir, geta ekki komið
Ilágrönnum sínum til hjálpar.
Mikil kornkaup Kínverja í
Kanada sýna glögglega hversu
ógurleg vandræði þeir eiga við
að etja. í Kína svelta milljónir
manna — framleiðslan minnkar
en sjúkdómar aukast svo mjög,
að þetta vandamál er orðin hin
snesta ógnun við kommúnismann
€ landinu fram að þessu. í eftir-
farandi grein tímaritsins U.S.
Kews & Wórld Report er fjallað
um þetta sérstaka vandamál.
* í Rauða Kína ríkir nú ógurleg
Ihungursneyð. Hungrið er svo
mikið í þessu kommúnistaríki, að
fctj órnarfyrirkomulaginu er veru
leg hætta búin. í örvæntingar-
fullri tilraun til þess að bjarga
sjálfum sér hafa kínverskir
ikommúnistar rennt augum til
íkornforðabúra hins frjálsa heims.
#>eir hafa keypt 187,7 millj.
skeppur af hveiti og 46,7 millj.
skeppur af byggi frá Kanada, en
jjþað eru einhver hin mestu korn-
íkaup sem sögur fara af. Tilkynnt
ivar í Ottawa 2. maí sl., að verð-
4ð sem Kínverjar greiddu fyrir
ikornið væri 362 millj. dollarar.
'Að flutningskostnaði viðbættum
mun heildarverðið nálgast 450
millj. dala.
^ Áður en þessi viðskipti fóru
fram, höfðu Kínverjar keypt 3
millj. tonna af kornvöru og mjöli
frá Kanada Og Ástralíu fyrir um
jþað bil 250 millj. dala.
f Sérfræðingar í • málefnum
kommúnistaríkj anna telja þessi
yandræði Kínverja mjög athyglis
iverð. Þeir telja að kornkaup
Jjeirra erlendis muni éta upp mik
inn hluta erlendra tekna Kín-
tverja allt fram til ársloka 1963.
Og hin fyrri vörukaup af Kanada
Og Ástralíu hafa nær eytt öllum
gjaldeyrisvarasjóðum þeirra.
i Sérfræðingar í London segja,
áð áform stjórnenda Rauða Kína
gefi nokkra vísbendingu um
fim- —
i
j^jjÍSABET iJ Englandedirottn-
ingu og Fi’úypusi prins var
vel fagnað þegar skip þeirra
Britannia lagðiist að haifnar-
bahkamum í Napoli nú fyrir
mokknu, em þau hjón voru í
opiinberiri heimsókn á Ítalíu
Ans og getij hefir verið í
fréttuim. Þúsundir Napoli-
búa hrópuðu í ákafa
Re—gi—na E—li—sa—betita^
Re—gi—na E—li—sa—betta,
en þannig vaa: hernni fagnað
alls - iaðair þar, sem hún kom
þá fjóra daga, er hún dvald-
ist á Ítalíu. Regina þýðir
drottning. í Napoli var hún
boðin v-iko,. - af borgarstjór
anum, Achille Lauro, sem
setti við það tækifæri upp
gríðarmikil sóiglerau6u. Og
þá skýrimgu gaf hamn á því
háttalagi, að d.-ttnir..0in hefði
verið svo umaíðslega faJiieg,
að ..jhi va: að hafa ^..it-
hvað fyrir aiugunum til að
hvíla þau.
í Róm var Eldsabetu ekfci
hvað minnst fagnað, en þaa:
hversu alvarleg vandræði þeirra
eru — því að þeir mundu ekki
taka erlendan gjaldeyri frá hern
aðar- Og iðnaðarmálum, nema
hungrið væri orðið svo gífurlegt,
að stjórninni í Peking væri hætta
búin.
Ennfremur er það talið afar
athyglisvert, að Sovétríkin hafa
ekki getað hjálpað bandamönn-
um sínum, Kínverjum, því einnig
er matarlítið í Rússlandi. Upp á
síðkastið hefur kjöt verið ófá-
anlegt í Moskvu. Sama er að
segja um Vodka, ávexti og græn
meti. Á þeim tveim benzínstöðv-
um Moskvu, sem selja Orku —
en mikið benzín hefur þar ekki
fengizt Og stundum hefur jafn-
vel verið ókleyft að ná í dropa
af venjulegu benzíni.
Það er því svo komið, að tvær
stærstu kommúnistaþjóðir heims
ins geta ekki brauðfætt íbúa sína
þrátt fyrir öll áform Og áætlan-
ir, en báðar eru þær velbúnar að
vopnum til þess að hrella allt
mannkynið.
Mistök Rússa við lausn land-
búnaðarvandamálsins hafa hagt
í för með sér stöðnun, sem dreg-
ur úr iðnaðarþróun í nánustu
framtíð. En matarskörturinn í
Rússlandi er engan veginn sam-
bærilegur við hina gífurlegu
hungursneyð kínverja. í Kína er
íbúatalan 600 milljónir og íbúum
fjölgar um 3% á ári — þ. e. a. s.
á hverju ári þarf að brauðfæða
17 milljónir nýrra munna.
Starfsmaður U.S. News World
Report símar frá Hong Kong —
glugga bambustjaldsins .— eftir-
farandi frásögn:
Af orðum flóttamanna, sem
streyma frá Rauða Kína og Vest-
urlandabúa, sem þar hafa verið,
má gera sér nokkra grein fyrir
hungrinu, fæðuskortinum og
sjúkdómunum í Kína.
Tómir magar eru orsök mik-
illar glæpaöldu, sem flætt hef-
ur yfir landið. Verkamenn í borg
um læðast um sveitir að nætur-
lagi í þeirri von að finna nokkr-
ar kartöflur eða handfylli af
grænmeti. Þvottur hverfur af
fund pafiams, Jóhainnesar
XXIII. Hn— . J ára gu-nli páfi
ræddi einslega við drottningu
í 26 mínútur í kórónuh irberg-
inu í VaC::má.a. I atuttu
á. urpi, minntist h&ms heilag-
leiki meðad annairs á hið mik-
ilvæga framlag, sem þegnar
---.Adis hcíð~ xaigt fram
til vaxð > -izlu friðarins. Loks
afhenti hainn drottningunni að
gjöf 23 g-unia rómverska
pe-iinga, en í staðinn tók
ii-.iin á móti myndum úr
hendi * I abetœr af koniungs-
snúrum og er notaður til skipta
fyrir matvæli á svörtum mark-
aði. Betlarar fara inn í veitinga-
stofur, þar sem gestir sitja að
snæðingi. Þeir stelast að borði
gestanna og bíða í þeirri von að
fá leifarnar. Stundum er hung-
ur þeirra svo mikið að þeir grípa
matinn af borðinu áður en gest-
irnir hafa lökið máltíðinni.
Stjórnin hefur gert upptækar
leikfangaprentvélar, vegna þess
að þær voru notaðar til þess að
falsa skömmtunarseðla. Vannær-
ingarsjúkdómar í lifur maga og
görnum er algengir.
Unnt er að lýsa með nokkrum
einföldum tölum hversu mikil
mistök Kínverja eru í landbún-
aðinum. Kína þarf að minnsta
kósti tvö hundruð millj. tonna af
kornvöru árlega til að fæða nú-
verandi íbúa landsins. Árið 1958
þegar uppskeran var meira en
200 millj. tönna, lýstu komfnún-
istar því yfir, að þeir hefðu fund-
ið lausn á matvælavandamáli
Kína. En svo dundi ógæfan yfir
þá. í tvö ár herjuðu flóð og
þurrkar í sveitum Kína. Við
þetta bættist hin mikla óánægja
bændastéttarinnar yfir því, að
bændum var smalað saman í
kommúnur.
Sérfræðingar, sem kynnt hafa
sér þessi mál af eigin raun segja,
að kommúnistar hafi ekki get-
að vænzt annars en ófara. Fyrst
úthlutuðu þeir landspildum til
hundruða milljóna bænda, sem
beinlínis þyrsti eftir landi. Nokkr
um árum síðar neyddu þeir bænd
urna til þess að mynda samhjálp
arhópa og síðan tóku þeir af
þeim landspildurnar og neyddu
þá saman í kopimúnur. Kínversk
ir bændur hafa þannig verið rifn
ir upp með rótum.
Árið 1959 var uppskeran í Kína
lítið eitt yfir 190 millj. tonna —
sem er ekki nægilegt til þess að
fullnægja brýnustu nauðsynjum.
Árið 1960 var uppskerubrestur-
inn ennþá verri og uppskeran
áætluð nokkuð innan við 190
millj. tonna, sem er mesti upp-
skerubrestur, sem orðið hefur í
staf, og vax handfang hans
gert úr hr©i: dýrshorni.
Fór móttatoaai hjá páfanum
fran: á allsögulegum degi,
eða ^iinningairRegi ST. Píus-ar
V, sem banmfærJl Elis..betu 1.
En.gla'ndsdi. - tningu. Var það
þegar hún _lclt öllu sambandi
við pá.fastólinn í Róm og lét
setja Maríu Skotadrottningu
í faingelsi. Var þetta árið 1570
því orðið allliangt síðan,
— og enginii kærði sig nú
um að fara að rifja upp þá
atbuæði.
Kína, síðan kommúnistar komust
þar til valda.
Vörusendingin frá Kanada
verður örugglega ekki komin í
höfn í Kína fyrr en seint í sumar
— þegar uppskeru á vetrarhveit-
inu er lokið. Þetta bendir til þess,
að kommúnistar vænti enn
slæmrar uppskeru, þriðja árið í
röð.
Þegar stjórnendur Kína sneru
sér til Rússa og báðust aðstoðar,
fóru þeir bónleiðir til búðar.
Krúsjeff hefur aðeins yfir að
ráða nægilegu korni til þess að
rnæta þörfinni heima fyrir og til
þess að leika sér dálítið á korn-
markaði Vestur-Evrópu, þar sem
hann veldur Bandaríkjamönnum
og Kanadamönnum nokkrum
áhyggjum. Hann getur því alls
ekki satt hið nagandi hungur
kínversku þjóðarinnar.
Krúsjeff hefur gefið Kínverj-
um eftir fimm ára greiðslufrest
á greiðsluhalla í viðskiptum Kín
verja og Rússa árið 1960. Er sá
halli talinn nema um 200 millj.
dala. Þetta hefur gert Kínverja
háða Rússum um iðnvæðinguna
í framtíðinni og háða Vestur-
veldunum um matvæli til þess
að koma í veg fyrir enn meiri
hungursneyð og hrun efnahags
þjóðarinnar.
Menn, sem nýkömnir eru til
Hong Kong frá Kína segja, að
hungrið sé farið að draga úr
hervæðingu og iðnvæðingu lands
ins. Verkamenn verða fjörlausir
af hungri. Maður nokkur hefur
þá sögu að segja frá Canton, að
burðarmaður einn hafi verið 30
mínútur að ýta létthlöðnum smá
vagni innan við 100 metra vega-
lengd.
Vesturlandabúar, sem komið
hafa í verksmiðjur Kínverja,
segja að framleiðslan fari minnk
andi, vegna þess að svo fáir hafa
þrek til þess að vinna fulla vinnu
— en slysum fjölgar að sama
skapi. Þá er talið að bifreiðaslys-
um fari þar fjölgaiidi sökum
náttblindu, sem stafar af næring
arskorti.
Viðbrögð Kanadamanna við
hinni miklu kornsölu til Kína er
afar mismunandi. Þeir kanadísku
menn, sem um viðskiptin sömdu
veittu Kínverjum ýmiss konar
óvenjuleg hlunnindi við kaupin.
Kínverjar greiða 25% af kaup-
verði vörunnar við afhendingu
en afganginn á 270 dögum.
Kanada hefur fram að þessu kraf
izt greiðslu í dollurum frá komm
únistalöndunum, en tekur að
þessu sinni við greiðslu í ster-
lingspundum.
Sem fyrr segir nema sölur þess
ar í allt 270 millj. skeppum af
korni og þau viðskipti munu auka
tekjur bænda í Kanada og verða
þar með lyftistöng efnahags þjóð
arinnar. Engu að síður hafa við
skiptin valdið deilum í
kanadiska þinginu. Lester B.
Pearson, foringi stjórnarandstöð-
unnar, dregur í efa, að rétt sé
að selja korn til lands, sem
Kanada ekki veitir formlega
stjórnmálalega viðurkenningu.
Hann segir, að stefna kanadísku
stjórnarinnar í þessu máli sé sú,
að stjórnmálaleg fordæming
hindri ekki viðskiptaleg faðm-
lög. Ennfremur segir Pearson, að
Kanadamenn selji vinum sínum
korn gegn staðgreiðslu en veiti
kommúnistum gjaldfrest.
Það, sem hinn frjálsi heimur
veltir nú fyrir sér, er hvört van-
máttur kommúnista til að leysa
fram úr hinu langvarandi mat-
vælamáli kínversku þjóðarinnar
verði stjórninni að falli. Þeir
sem gerst til þekkja segja, að
svo kunni að verða áður en lýk-
ur. Hinsvegar álíta þeir, að í
nánustu framtíð muni matvæla-
skorturinn verða til þess, að
kommúnistar gerist sífellt djarf
tækari í löndum Suð-austur Asíu
þar sem hrísgrjónarækt er mikil,
Iíaupfélagsstjór'
inn á Siglufirði
hættir
SIGLUFIRÐI, 9. maí. — Á aðal-
fuhdi Kaupfélags Siglfirðinga,
sem nýlega var haldinn, var
upplýst að Björn Stefánsson,
kaupfélagssstjóri, mundi láta af
störfum hér frá 1. september nk.
Hann hefur verið ráðinn kaup-
félagsstjóri hjá Kaupfélagi Hér-
aðsbúa á Egilsstöðum frá og með
næstu áramótum. Skarphéðinn
Guðmundsson, sem verið hefur
skrifstofustjóri kaupfélagsins
hér, hefur verið ráðinn kaupfé-
lagsstjóri í stað Björns.
— Stefán.
Hér er Elísabet drottning og páfinn í Vatikaninu.
Prins Filippus stendur að baki þeirra.
99
Re-gi-na E-li-sa-betta
66
gh hún sem kuninugt er á fjölsikyldunni, svo og göngu-