Morgunblaðið - 16.05.1961, Page 3

Þriðjudagur 16. maí 1961
MORGVNBLAÐ1Ð
Grimsbymenn

TOGARINN Jón forseti
lagði að bryggju, eftir far-
sæla söluferð til Englands,
í fyrrakvöld klukkan rúm-
lega 10. Blaðamaður Mbl.
hafði fengið að fara um
borð með tollvörðum og
notað tækifærið meðan ver
ið var að „klarera“ skipið
til þess að rabba litla
stund við skipverjana um
móttökurnar, er þeir fengu
í Grimsby, en verkfall
yfirmanna stóð þar sem
Arni Guðmundsson, skip-
stjóri á Jóni íorseta, segir
svo frá:
— Ég get ekki annað sagt
en að við höfum mætt fyllstu
kurteisi og hlýju frá Grims-
by-búum, eins og við eigum
vanda til er við komum
þangað. Ég hef siglt um 20
ára skeið til Englands og
þekki því talsvert móttök-
urnar þar. Þær voru í engu
verri en venja er tiþnema
síður sé.
Ég get hins vegar tekið
fram að þegar við komum
varaði Þórarinn Olgeirsson,
umboðsmaður okkar, þegar
Togarinn Jón forseti.
ur af yfirmönnum skipsins á
hótel uppi í „gamla bæ“, eins
og elzti hluti Grimsby er
kallaður. Settumst við þar og
fengum okkur ölglas og urð-
um ekki fyrir hinum
minnstu óþægindum.
Ég verzlaði nokkuð að
vanda og kom í verzlanir
þar sem ég var kunnugur og
þar sem við íslendingar kom-
um oft og erum þekktir. Þar
hafa komið á báða þessa
staði og staðið nokkra stund
við. Linkan, eða Lincoln
Arms, eins og kráin heitir
réttu nafni, er mjög mið-
svæðis ofan við höfnina og
sækja þangað margir sjó-
menn, bæði brezkir og út-
lendir. Þar var því í raun og
veru tilvalinn staður til að
hitta Breta, er kynni að
vera í nöp við okkur vegna
tóku okkur hlýlega að vanda
segja skipveríar af Jóni forseta
hæst er Jón forseti seldi
afla sinn. í þann mund
voru útifundir haldnir
vegna verkfallsins og mátti
því vænta atburða í sam-
skiptum sjómanna okkar
og brezku sjómannanna,
sem að sögn stjórnenda
verkfallsins hafa til þess
stofnað í mótmælaskini við
landanir íslenzkra togara
í Bretlandi. Raunar hafa
komið fram raddir um að
verkfallið sé ekki einvörð-
ungu sett af stað af þess-
uni sökum, heldur séu
landanir íslendinga fyrir-
sláttur einn til þess að
herja fram kauphækkanir
til handa brezkum togara-
mönnum.
við að skipverjar væru á
flakki uppi um bæinn eftir
að kvölda tæki, því ástæðu-
laust væri að gera leik til að
stofna til illdeilna. Ég gaf því
skipverjum fyrirmæli um að
vera komnir um borð fyrir
ákveðinn tíma og var ekki
teljandi út af því brugðið.
Nokkru eftir að við vorum
lagztir að bryggju og ég
hafði farið aftur í og fengið
mér að borða, fór ég niður í
íbúð mína og lagði mig. Eftir
skamma stund heyri ég mikil
hróp, rétt eins og verið sé
að gera út af við mann. Mér
datt fyrst í hug að nú væri
einhver skipverja lentur í ill-
deilum við brezkan kollega.
Ég brá mér því upp til þess
að gá hvað um væri að vera.
Þetta reyndist þá vera ís-
lenzkur sjómaður, sem lent
hafði í höfninni og var þar
á sundi.
Ég fór í land ásamt tveim-
var okkur tekið vel eins og
að venju og fengum alla þá
fyrirgreiðslu er við báðum
um.
★
I samtölum okkar við ýmsa
Grimsby-búa bar verkfallið
auðvitað á góma, en hvergi
urðum við varir við ásakan-
ir í okkar garð vegna þess.
Kvöldið sem við komum
var haldinn útifundur vegna
verkfallsins og var mælzt til
þess að íslendingar létu ekki
á sér bæra þar. Einhverjir
gátu þó ekki á sér setið og
fóru þangað til að forvitnast.
Þar bar ekkert til tíðinda,
enda var fundurinn fámenn-
ur.
Ég get að endingu ekki
annað sagt en það að við Is-
lendingar höfum átt góðu að
mæta í Grimsby og þrátt fyr-
ir þetta verkfall urðum við
ekki varir við neitt annað en
eðlilegt viðmót er mótaðist
af gömlum og grónum kunn-
ingsskap, segir Árni að lok-
um.
★
í þann mund er skipið er
að leggja að bryggju hitti ég
Helga B. Magnússon, loft-
skeytamann. Ég spyr hann
hvort hann hafi ekki farið á
hina venjulegu staði í Grims-
by, svo sem Ljónið og Link-
una, eins og hinar tvær sjó-
manna krár eru almennt
nefndar meðal íslendinga,
svo og allra sinna ferða í
verzlanir.
Helgi kveður jú við, segist
Verkamenn vinna að
löndun í Grimsby.
verkfallsins. En þá var alls
ekki þar að finna. Mér er
óhætt að fullyrða að sömu
sögu hafa aðrir sjómenn á
þessu skipi að segja um
komuna til Grimsby. Er við
komum í verzlanir gilti hið
sama. Okkur var þar vel
tekið og bærist verkfallið í
tal var engrar ásökunar að
gæta £ okkar garð. Borgarar
í Grimsby virtust líta á
þetta sem mál, sem ekki
snerti okkur íslendinga og
framkoma þeirra mótaðist af
því.
★
Blaðamaður Mbl. leitaði
umsagnar fleiri skipverja um
þetta og fór m.a. aftur á í
íbúðirnar þar og tóku allir í
sama streng.
í þann mund er skipverjar
á Jóni forseta voru staddir í
Grimsby, voru þar tveir aðr-
ir íslenzkir togarar. Segjast
skipverjar af Jóni forseta
ekki hafa orðið varir við að
til neinna rósta kæmi með
þeim og heimamönnum. —
Skipverji af Fylki er fyrir
nokkru var í Grimsby lét
þess getið að einn félaga
hans hafi orðið fyrir áreitni
af drukknum brezkum sjó-
mönnum, en hins vegar
hefði ekkert orðið úr átökum
vegna þess að aðrir brezkir
sjómenn hefðu skorizt í leik-
inn og stillt landa sína. í raun
og veru er slíkt ekki í frá-
sögur færandi.
í heild kveða þeir íslenzku
togaramenn, sem að undan-
förnu hafa komið til Grims-
by upp þann dóm að þeir
hafi ekki í einu né neinu
mætt kala frá hendi brezkra
sjómanna eða annarra borg-
ara, er þeir áttu samskipti
við. — vig.
I¥ý rækjumið
helmingi stærri ræk*a
ÍSAFIRÐI, 15. maí. — ísafjarðar
bátar hafa fundið ný rækjumið,
norður í Ingólfsfirði, og eru 8
rækjubátar farnir þangað. Munu
'þeir eiga að vera þarna við veið
ar, en rækjuverksmiðjurnar þrjár
hér á fsafirði hafa leigt vélbátinn
Ásbjörn til að sækja afla bátanna
og flytja hann til ísafjarðar. —
Rækjan á hinum nýju miðum er
miklu stærri en rækjan hér inni
á Djúpinu, hér er hún 5—6 cm,
en mun þar vera um 10 cm.
Venjulega hefur orðið hlé á
rækjuveiðunum um þetta leyti
árs og fram í ágúst, þar eð rækjan
hér á djúpinu fer úr skelinni og
því erfitt að pilla hana. Hafa
verksmiðjurnar nú von um að
geta haldið áfram starfrækslunni,
ef vel gengur að veiða á Ingólfs
firði og flutningurinn á rækjunni
hingað.
í vetur hefur verið sæmileg
rækjuveiði hér og mikil og góð
atvinna við hana fyrir kvenfólk-
ið.
— Guðjón.
STAKSTEIIVIAR
Hugsjónir il sölu
Alþýðublaðið ræðir sl. sunntl-
dag í forystugrein sinni um bar-
áttu kommúnista gegn öryggi ís-
lands. Kemst blaðið í því sam-
bandi m. a. að orði á þessa leið:
„Barátta kommúnista gegn her
í iandi er föl fyrir ráðherrastóla.
Ekki eru nema 2Vi ár síðan
kommúnistar samþykktu í flokks
stjórn sinni, að brottför hersins
skyldi ekki vera úrslitaatriði í
sambandi við hugsanlega þátt-
töku þeirra í nýrri ríkisstjórn.
Þetta var þegar kommúnistar
gerðu sér vonir um að komast í
ríkisstjórn með Sjálfstæðis-
flokknum og Alþýðuflokknum.
Þá var þeim ekkert aðalatriði að
herinn færi á brott. Hið sama var
að segja tun ráðherra kommún-
ista í vinstri stjórninni. Ráðherra
stólarnir voru þeim kærari en
öll baráttan gegn hernum og því
sátu þeir sem fastast eins lengi
og þeir gátu. Og eins er þetta
enn. Um leið og kommúnistum
býðst þátttaba í ríkisstjórninni
eru þeir reiðubúnir að leggja
niður alla baráttu sína gegn hern
um. „Hugsjónir" þeirra eru til
söiu.“
Frjáls verzlun
Tímaritið „Frjáls verzlun“ birt
ir nýlega forystugrein um verð-
lagsmál. Er þar m. a. komizt að
orði á þessa leið:
„Eitt af stefnumálum núver-
andi ríkisstjórnar er að koma
á fullkomlega frjálsri verzlun í
Jandinu. Er þar með stefnt að
því að afnema öll verðlags-
ákvæði, enda eru þau óþörf,
þegar þessu marki er náð. Það
ástand getur skapazt, að nauð-
synlegt sé að hámarksverðið sé
lögboðið, svo sem á stríðstímum.
En reynslan hefur sýnt, að verð-
lagsákvæðin Há ekki tilgangi
sínum nema um takmarkaðan
tíma. Eina framtíðarlausnin og
sú hagkvæmasta fyrir neytendur
er trjáls verzlun.
f tíð vinstri stjórnarinnar sál-
ugu var verzlunarálagningin
komin niður fyrir það, sem hægt
er að reka verzlun með til fram-
búðar. Þegar viðreisnarráðstaf-
anirnar voru gerðar, var svo
mikið í húfi að vel tækist til, að
skipta varð nauðsynlegum byrð-
um niður á allar stéttir, og var
þá verzlunarálagningin enn
lækkuð. Þetta hefur haft svo
mikla erfiðleika í för með sér
fyrir verzlunina, að við svo búið
má ekki lengur standa“.
Lækkun lolla
Frjáls verzlun heldur áfram:
„Ef ekki verður hægt að af-
nema verðlagsákvæðin á þessu
ári, þá verður að gera sérstakar
ráðstafanir. Við undirbúning
næstu fjárlaga þyrfti að athuga,
hvort ekki væri hægt að lækka
eitthvað tolla, en jafnframt yrði
álagningin hækkuð nokkuð, —
enda stendur nú yfir endurskoð-
un á tollakerfinu. Og í þessu
sambandi kemur einnig til at-
hugunar, söluskatturinn, sem
lagður er á í tolli, þar sem
stefnt er að því að fella hann
niður, svo fljótt sem auðið er.
Með því að tengja saman aukna
álagningu og lækkun á óbeinum
sköttum, mundi verðlagið ekki
hækka, þótt aðstaða verzlunar-
innar yrði bætt.
Það er áreiðanlega í þágu al*»
þjóðar að verzlunin blómgist, ís
landssagan er glöggur vitnis-
burður um þá staðreynd."