Morgunblaðið - 31.05.1961, Page 14

14
MORCUNELAÐIÐ
Miðvikudagur 31. maí 1961
Mm*
ÞAÐ RÍKTI mikil eftirvænt-
ing með sænsku fornleifafræð
ingunum, sem stóðu á föstu-
daginn um.hver'is ósélega tré-
kistu með kolryðguðum lás.
Kista þessi hafði fundizt undir
þiljum í konungsskipinu Vasa.
Nú átti að opna hana og
skyggnast aftur í aldirnar —
aftur til ársins 1628. Hvað
skyldi koma í ljós?
Lásinn var tekinn sundur
með varúð — til þess þurfti
átak — og lokinu var lyft.
Fyrst kom í ljós kringlóttur
hattur með stórum börðum,
sem sennilega hafa einhvern-
tíma verið hvít — en þegar
honum var lyft blasti við
mönnum hinn myndarlegasti
brennivínskútur úr eik —
harla laus í reipunum. Það
skyldi þó aldrei vera að menn
hafi drukkið brennivín árið
1628?
Sín hvoru megin við brenni
vínskútinn lágu hinar feg-
urstu skinntöflur og þar und-
ir mátti líta aðra skó, sem
þannig voru gerðir að báðir
pössuðu á báða fætur. Saum-
þá í tízku
arnir voru grotnaðir svo vart
var hægt að lyfta skónum ó-
skemmdum.
Fornleifafræðingarnir veltu
vöngum — þeir könnuðust
hreint ekki við þessa tízku
frá þessum tíma? Svona fljótt
á litið benti allt til þess að
með Vasa hefði horfið í hafið
skótízka sem áreiðanlega hefði
rutt sér til rúms hefði hún
haldizt ofansjávar.
En við skulum halda áfram
að taka upp úr kistunni og sjá
hvað þar er eftir. — Sauma-
dót — fingurbjörg úr messing
og bandhnykill og hárkambur
og — — — en hvað er nú
þetta? skíðavettlingar? — nei
ekki aldeilis. — Þessar líka
fínu „lúffur“ úr silki með alls
kyns fínsaumi og túngublúnd
um — slíkar „lúffur" hljóta
að hafa prýtt hendur einhvers

liðsforingjans.
Þegar allt er talið höfðum
við í kollinum mynd af silki-
klæddum liðsforingja á skinn
skóm — með barðastóran hatt
á höfði og silkihanzka á hönd-
um. Við sjáum hann renna úr
brennivínskútnum kröftug-
lega, taka síðan af sér hanzk-
ana og fara í inniskóna sína.
Síðan sezt hann á rúmið sitt
fullur vígamóði, tekur ein-
hver plögg og saumadótið og
byrjar að rympa eitthvað sam-
an eins ag karlmenn einir
geta rympað — en hvað? —
Skyldi stóratáin hafa verið
komin út úr?

Baldvin Einarsson
Söðlasmiður — Minningarorð
Mig uggði hvað að fór, hanm
slíkt hið sama. Við skiptumst á
bréfum á útmánuðum ak kvödd-
urnst að sinni. Fáa hefi ég þekkt
um diagana sem trúðu jafn ein-
læglega á endurfundi góðra
vina bak við dauðans dyr fyrir
upprisu Jesú Krists. f þeirri full
vissu lifði hanin og dó, steig jafn
ömggur og alls hugar feginn yf
ir landamærin og hann væri að
fara á fund ástvina.
„Hefir signaða þraut, kætast
sorgþjökuð brjósit,
Ijómar sólföigur gleðin á brá“.
(K.J.)
Ég ætla ekki að rekja ævisögu
vinar míns, eða æviatriði, eins
og það er kallað, bæði brestur
mig til þess heimildir í útland-
inu, og auik þess kýs ég langt
um heldur, að þessu sinni, að
láta áhrifin af persónulegum
bynnum okikar stýra penna mín
um þessar fáu línur, sem hann
fer yfir blaðið. Aðeins skal þess
getið að Baldvin Einarsson var
(kvæntur norskri konu Kristine
Karoline, fæddri Heggem, þau
kyninitust í Noregi bjuggu í
Reykjavík og eignuðust góð börn
ag barnaböm. Konu sína missti
vinur minn fyrir allmörgum ár
um.
Hún hvarf þó aldrei úr lífi
hans, ég minnist þess ekki í svip
iinn að kafa þekkt nokfcum
mann, sem lifði í jafn nánu og
heilbrigðu andlegu samfélagi við
látinn ástvin. Hann kaus að búa
einn út af fyrir sig, en þar var
hún ætíð ósýnilega nálæg, þar
viar minming hennar rækt af
slikri ást og virðimgu og um-
hyggjuisemi, í tiaii, hugsun og
fyrirbæn, í myndum og minja-
gripum, að í rauninni var litla
hlýliega vistarveran á Vitastígn-
um eins og helgidómur.
Dæmi eru þess að úr hófi. kieyri
dýrkiun látinna ástvina, allt um-
tal um þá verður þá ýkjukennt
og óeðlilegt, enda þá jafnaðar-
legia um ein'hverja sálarrösikun
að ræða. En það skal fram tek-
ið, til þesis að fyrirbyggja allan
misskilnimg, að hugsun þessa vin
ar míns var einmitt einstaklega
skýr og skilmerkileg til hinztu
stundar, laua við alla hjátxú og
hinduirvitni sem framast mátti
verða. Hann var e.t.v. meira að
segja íremur hagsýnmn fyrix-
hyggjumaður, en óraunsær trú-
maður en hlaut að trúa þegar
hann þreifaði á. Það þóttist
hann oft hafa sannreynt, með
ýmsu móti, að andi kbnu hans
lifði og væri í nálægð hans, og
þessi sannfæring um líf eftir
da-uðann yfirskyggði alilar aðrar
staðreyndir í lífi hans, eins og
jafnan verður þegar auigu ein-
hvers uppljúkast fyrir þeim
sannindum. Það var þessi full-
vissa, upprisutrúin, sem breytti
hinum tvístraða lærisveinahópi
Jesú í ósiigrandi hetjusbara. Það
var þessi fulilvissa sem var sigur
aflið í lífi viniar míns og jók hon
um mátt í öllum erfiðleikum og
daglegu starfi, svo að hann var
brennandi í amdanum og gat
gengið að vinnu miklu lengur
af þeim söfcum, þótt líkamskraft
amir væru að þrotum komnir.
Vinur minn trúði ekfci öllum
fyrir andlegri reynslu sinni í ein
stökum atriðum, til þess var
hann of varkár og vandlátur, of
hneigður til að flíka ekiki einka
málum sínum. En sannfæringin
um líf eftir þetta líf var honum
meira en einkamál, hún var hon
um heilagt guðspjall sem hann
þóttist kallaður til að boða hverj
um sem var og hvenær sem var,
það var fagnaðarboðskapurinn
mikli sem honium var skylt að
flytja öllum. Þess vegna er það
í hans anda að sá boðskapur skip
ar hæstan sess í þessum fátæk-
legu minmingarorðum. Þess vildi
ég óska mér og öðrum, sem
þekfktu hann, nú þegar þessi vin
ur er horíihn sjónum, að okkur
auðnist að nema eitt'hvað af
þeim lærdómi, sem hiann kenndi
með lífi sínu; óbifandi vissu um
eilífðartiligamg mannseálarinnar,
íhugun, auðmýkrt og hógværð,
vinfesti, virðuleik og tryggð
vinnusemi, reglusemi og smyrti-
mennsku, auk þess sem hann var
flestum mönnum kurteisari, óá-
leitnari og orðvarari.
Setjum svo að við ættum sjálf
að velja dómara til þess að
dæma um yfirsjónir okkar.
Myndum við ekiki leitast við að
velja góðviljaða, vitra og víð-
sýna menn, sem aldrei dæmdu
harðara en efni stæðu til, né
mældu með öðrum mæli en þeir
vildu láta mæla sér með. Bald-
vin Einarsson var í tölu þeirra
mamma, sem ég myndi óhikað
hafa tilnefnt í dóm fyrir mína
hönd og þeirra, sem mér er sér-
staklega annt um. Slíkux var
hann.
Hann gleymdi því aldrei að
gefa guði dýrðina og uppskar
farsæld og blessum. Hann vissi
vel að kærleikurinn, sem hann
og eigimikona bans voru samein-
uð í að eilífu, var frá giuði kom
inn. Fyrir það helgaði hann
drottni, og málefni hams héx á
jörðu, það sem hann helgaði
minningu sinnar ástkæru komu.
Ég hefi á tiltölulegia skammri
presrtskapartíð orðið vitni að
slíkri fórnarluind fjölda fólks
fyrir málefni kirkjominar, að
flestir hefðu að óreyndu talið
óhugsandi að slítos gerðust dæmi
! á tuttugustu öld, og í hópi
mestu öðlinganna var Baldvin
Einarsson. Við unglingavígslur
þær, sem fermingar nefnast, í-
jklæðiast víigsiuþegarniir hvítum
skiflakjium, se mkunnugit er. í
hvert skipti sem un'gmenni hefir
skrýðst og raiun skrýðast þessum
skikkjium x sóknarkirkju okkar
vinar míns á íkomnum árum hlýt
ég, og síðam þeir sem á eftir
koma, ósjálfrátt að minnast
þess að skik'kjur þessar eru all-
ar vígðar kærleikamuim, kærleik
anum til guðs og ástvimakærleik
anum; þær gaf vimur minn kirkj
uinni í þafckláitri endurminningu
um „guðs míns beztu gjöf“.
Einnig sitofmaði hann minningar
sjóð tiil þess að halda natfni koniu
sinnar á lotfti, og af þeirri minn-
inigu hefir þegar sprottið lifandi
lítf og starf. Aldrei hvarfl'aði það
að homium að reisa sjálíum sér
minnisvarða, en einmitt þess
vegna hefir hann gert það, Minn
isvarða, sem stendur.
— „en legsteinninn molnar og
ietur hans máist í vindum".
Svo kveð ég þig, elskuilegi góði
vinur, guð blessi þig og þína
þessa heims og annars heims,
Guð gefi að vonir þiniar hafi1
rætzt langt fnam yfir þær óljósu
og ófulikomnu hugmyndir, sem
við erum háð á meðan við bíð-
um þess a hið fulikomna komi,
Eiginkona mín og böm kveðjia
þig ásamt mér með einlægum
söknuði og minnast þess hva3
þú varst okikur öllum hlýr og
góður, ekki hverfula stund hcld
ur öll árin til enda. Þú gleymdir
aldreí vinum þínum, vinir þínir
munu heldur ekki gleyma þár,
Lundúnum 29. apríl 1961,
Emil Bjömsson,
H arðviðarspónn
teakspónn og eikarspónn
fyrirliggjandi
Smíðestofa Jónasar Sólmundssonar
Sólvallagötu 48 — Sími 16673