Morgunblaðið - 02.06.1961, Qupperneq 1
24 siður
48. árgangnr
120. tbl. — Föstudagur 2. júní 1961
Prentsmiðja Morgunblaðsina
í dag er valið milli raunhæfra
kjarabúta og langs verkfalls
Segib JÁ v/ð sáttatillögunni og trygg-
/ð eigin hag og þjóðarinnar
í DAG er örlagaríkur
dagur í sögu þjóðarinnar
og jafnframt lífi þúsunda
einstaklinga og verka-
mannafjölskyldna. í dag
er valið á milli raunveru-
legra kjarabóta og langs
verkfalls.
Verkamönnum býðst
nú 10% kauphækkun á
einu ári, eða jafnmikil
kauphækkun og þeir
fengu eftir 6 vikna hart
verkfall 1955. Kæmi 6%
kauphækkun til fram-
kvæmda nú þegar og 4%
hækkun að ári liðnu- Sá
er þó munurinn á, að hér
væri um raunverulegar
kjarabætur að ræða. 1955
varð kauphækkunin hins
vegar brátt að engu.
Kommúnistar treystast
ekki til að andmæla því, að
jafnmikla hækkun, og þó
raunhæfari, sé nú hægt að fá
og þá, sem kostaði langvinnt
verkfall 1955. Megináróður
þeirra beinist hins vegar aið
því, að kjarabæturnar verði
að fást með öðrum aðferðum
að formi til, þ.e.a.s., að ÞEIR
undirriti samkomulag við
vinnuveitendur. Það er auð-
vitað hrein blekking, að
aðilar deilunnar þurfi að
semja um lausn hennar
beint sín á milli til þess að
um samkomulag sé að ræða,
því að samningur hefur
stofnazt um leið og báðir
aðilar hafa samþykkt sátta-
tilboð sáttasemjara og hefur
þá alveg sama gildi og sá
samningur, sem kommún-
istar segjast vilja gera.
Ekki hafa kommúnistar
heldur treyst sér til þess að
mótmæla einu orði því, sem
Morgunblaðið hefur að und-
anförnu bent á að hlyti að
sigla í kjölfar langvarandi
verkfalls. Sérhver verka-
mannsfjölskylda missir 2%
árstekna sinna hverja viku,
sem verkfallið stendur. —
Vegna framleiðslustöðvunar
og aukins tilkostnaðar væri
svo um leið dregið úr getu
atvinnuveganna til þess að
standa undir kjarabótum. —
Enda þótt verkalýðnum
tækist að knýja fram
fleiri krónur eftir lang verk-
fall en nú er unnt að fá, er
viðbúið, að það yrðu minni
krónur, sem þá fengjust.
Það þarf raunar engan að
undra þótt kommúnistar
hafi ekki verið að þreyta
sig á því að svara eða taka
til greina ábendingar sem
þessar. Hinn raunverulegi
tilgangur þeirra er nú orð-
inn öllum ljós. Það eru ekki
nema örfáir dagar síðan
einkamálgagn Hannibals
Valdimarssonar forseta
ASÍ, lýsti því yfir í fullri
hreinskilni, að verkföllin
væru aðeins einn þáttur í
baráttu kommúnista gegn
ríkisstjórn landsins. Engum
getur dulizt ,að hér er um
að ræða pólitískt verkfall,
sem háð er gegn ríkisstjóm-
inni en ekki fyrir verkalýð-
inn.
Frh. á bls. 23.
Flugpdstur
með Pun Am
Blaðið átti í gær tal við
Matthías Guðmundsson póst-
meistara og spurðist fyrir um
póstsamgröngur, einkum loft-
leiðis eftir að ferðir íslenzku
flugvélanna leggjast niður.
Póstmeistari sagði, að segja
mætti að póstsamgöngur væru
með eðlilegum hætti innan-
lands enn sem komið er,
Með stöðvun millilandaflugs
ins verður póstflutningur
sendur með erlendum flugvél
um, sem hingað koma svo sem
verið hefur áður.
Skipspóstur fer og kemur
með farþegaskipunum Heklu
og Gullfossi allt nema böggla
póstur, sem ekki fæst af-
greiddur að undanskildum
sendiráðspósti.
Davíð skáld Stefánsson afhendir Ólafi konungi kvæði sitt. Á myndinni sjást einnig forsethjónin. (Ljósm. P. Thomsen).
,Kom heill um höf
herra konungur**
ÞEGAR Davíð Stefánsson,
skáld frá Fagraskógi, flutti
Ólafi Hákonarsyni, Noregs-
konungi, kvæði sitt í hátiðasal
Háskólans í gærmorgun, þá
hann ekki höfuð sitt að laun-
um, heldur virðingu hvers
manns og þakklæti. Án efa er
flutningur konungskvæðisins
einn sögulegasti viðburður
í heimsókn Ólafs Hákonarson-
ar til íslands að þessu sinni.
Þegar skáldið sagði hvellri,
röddu:
Kom heill um höf,
herra konungur,
fékk allt sem áður var í sam-
skiptum þjóðanna fyrir þús-
und .árum hlutdeild í þessari
hátíðlegu stund og sá tími,
sem hefur liðið frá þvi Óttar
svarti flutti Ólafi helga höfuð-
lausn sína hvarf eins og dögg
fyrir sólu, varð eitt andartak
tvær ljóðlínur.
Þegar Davíð stóð andspæn-
is Noregskonungi, voru liðin
677 ár frá því Sturla Þórðar-
son, lögmaður, andaðist. Hann
skrifaði síðustu konungasög-
urnar og skreytti með drápum
sínum, en ekki vitum við
hvort hann flutti konungi þær
sjálfur. Sturla skrifaði Hákon
ar sögu gamla að nokkru leyti
að fyrirlagi Magnúsar Hákon-
arsonar lagabætis og ennfrem
ur sögu Magnúsar sjálfs, sem
aðeins er til í tveimur brotum.
Aftur á móti vitum við hve
nær íslenzk skáld fluttu
Noregskonungi síðast drápur
sínar. Það var, samkvæmt
skáldatali í Snorra-Eddu, á
dögum Eiríks konungs Magnús
sonar, sem kallaður var presta
hatari og uppi var skömmu
fyrir 1300. í Skáldatali er get-
ið fimm skálda Eiríks, og má
ætla með nokkurri vissu að
tvö þeirra hafi verið íslenzk.
Frægasta kvæði sem ís-
lenzkt skáld orti til konungs
af norsku bergi er vafalaust
Höfuðlausn Egils. Skáldið
flutti hana Eiríki blóðöx í Eng
landi, eins og kunnugt er.
Vestr fórk of ver,
en ek Viðris ber
munstrandar mar.
Svá’s mitt of far.
Drók eik á flot
við ísa brot.
Hlóðk mærðar hlut
míns knarrar skut.
Er ljóð þetta eitt hið merk-
asta í íslenzkum bókmennt-
um, ekki sízt fyrir þær sakir
að það er fyrsta ljóðið á ís-
lenzka tungu með endarími. 1
Egils sögu segir, að Egill hafi
gengið fyrir konung „ok hóf
upp kvæðit“ og kvað hátt ok
fekk þegar hljóð“. Eiríkur
konungur sat uppréttur með-
Frh. á bls. 23.