Morgunblaðið - 08.06.1961, Blaðsíða 3

Fimm't'u'dagur 8. juní 1961
MORGVNBLAÐ1Ð
3
Fer í leikhús viö
nítugasta mann
* ÞEGAR maður heyrir Egil
Vilhjálmsson, forstjóra, nefnd
an, þá flýgur manni fyrst í
hug bílar og bílaviðgerðir eða
þá angandi matvaran í Egils-
kjöri.
Það vita hinsvegar færri’ að
Egill er mikill áhugamaður
um leiklist og það duldist
I þeim leikfélagsmönnum held-
ur ekki, þegar hann snaraðist
inn í ÚtVegsbanka á dögunum
og afhenti Brynjólfi Jóhanns-
. syni 25 þús. kr. gjöf í hús-
byggingasjóð leikfélagsins. —
1 Þetta mun heldur ekki í fyrsta
sinn, sem Egill hefur stutt
Leikfélag Reykjavíkur höfð-
inglega.
Þegar blaðamaður Mbl.
rabbaði við Egil um leiklist,
sagði Egill strax: „Ég er eng-
inn spesjalisti, en ég hef verið
velviljaður leiklist frá blautu
barnsbeini."
Manstu hvenær þú fórst
fyrsta skipti í leikhús?
Já, ætli það hafi ekki verið
I á Bíldudal fyrir svona 50
árum, ég er uppalinn á Bíldu-
dal. Það var alltaf mikill við-
burður í þá daga, þegar fært
var upp leikrit. Móðir mín
lék stundum á Bíldudal og ég
1 held að hún hafi verið efni í
leikara. Það hef ég hinsvegar
aldrei verið. Lék einu sinni
fyrir vestan, en það gekk nú
upp og ofan, ég er alltof feim-
inn til þess að leika.
Ég man eftir einu skemmti-
legu atviki, segir Egill og
brosir, móðir mín var að
leika og var að leita að manni
á sviðinu. Hún kíkti út um
aðrar dyrnar og sagði: Ekki
fór hann hér út. Þá gall við
barn í salnum, sem þekkti
móður mína. Hann fór út um
hinar dyrnar, Magga. Móðir
mín hét Magnea Egilsdóttir.
Hvernig leikrit falla þér
bezt, Egill?
Mér fellur bezt við leikrit,
sem skilja eitthvað eftir, eins
og maður segir, já, og svo
vitaskuld létt og skemmtileg
stykki, sem veita manni á-
nægju og stundarhvíld. Sem
dæmi um nýleg leikrit, sem
mér fannst góð, vil ég nefna
,,Allir synir mínir“ og svo
„Tíminn og við.“
En Ionesco?
Biddu fyrir þér maður, ég
hef aldrei séð aðra eins vit-
leysu. Ég fékk nóg af Stólun-
um og lét Nashyrningana því
eiga sig. Ég er ekki mikill að-
dáandi þessarra nýtízkulegu
leikrita, eins og þú heyrir, það
er með þau, eins og abstrakt-
ið sem hefur fremur slæm á-
hrif á mig. Það getur kánnski
Egill Vilhjálmsson. — Iðnó í baksýn.
vel verið að það sé margt gott
í þessum hlutum, en það er,
eins og að koma inn á abtrakt
málverkasýningu og ætla sér
að krítisera ofurlítið og þá er
svarað: Þú hefur ekkert vit á
þessu, þetta er okkur list, hún
á að vera svona. Ég hef ekki
mikla tru á að þesskonar list
verði langlíf. Ef listin nær
ekki jtil fólksins, þá deyr hún.
Hvað telur þú helzt nauð-
synjamál leiklistarinnar hér í
höfuðstaðnum?
Nýtt leikhús, alveg óháð
hinu opinbera. Samkeppnin
er nauðsynleg og til bóta í
leiklistinni, eins og öðru.
Nú hringir síminn og störf-
in kalla á Egil, hann er rok-
inn. Hið umfangsmikla fyrir-
tæki hans gefur ekki tima til
þess að rabba við blaðamenn.
í gær fór Egill ásamt níu-
tíu manns úr fyrirtæki sínu í
Þjóðleikhúsið til þess að
njóta hinnar léttu hljómlistar
Strauss. Það er góð tilbreyt-
ing frá vélaskröltinu. —
Styrktar- og menningarsjóður
fyrirtækisins, sem Egill stofn-
aði fyrir allmörgum árum
býður í þessa leikhúsför eins
og undanfarin ár.
Árbæjarsafn mikið sótt
Sáttafundir
Arbæjarsafn var opnað á
þessu sumri á sunnudaginn var.
Er það í fyrsta lagi, því að áður
hefur safnið ekki verið opnað
fyrr en 20. júní. Má heita að fólk
hafi drifið að Árbæ á hverjum
góðviðrisdegi í vor, þegar svo
hefur staðið á, að safnverðir hafa
verið staddir uppfrá við undir-
búning sýninga í safnhúsunum
eða vegna kirkjulegra athafna
ium helgar. Stóð nú einnig þannig
á fyrra sunnudag, að hjónavígsla
fór fram í kirkjunni kl. 2, en fáni
dreginn að hún að venju og aðal-
hliðið opið. Þó að ekkert hefði
verið auglýst um opnun safnsins
og veðrið heldur svalt og sólar-
laust, kom svo margt gesta, að
ekki þótti tiltækilegt annað en
að opna safnið.
Með fyrstu sýningargestum á
þessu sumri var Davið skáld
Stefánsson frá Fagraskógi, sem
er mikill áhugamaður um byggða
safn Eyfirðinga og Matthíasar-
safn á Akureyri. Lét hann í ljós
ánægju yfir heimsókninni og
lauk lofsorði á gömlu torfkirkj-
una.
Á útivistarsvæðinu í Árbæ eru
nú þrjú hús til sýnis fyrir al-
menning og hið fjórða, Dillons-
hús, komst á grunn rétt f-yrir
mánaðamót. Aðgangseyrir í einu
lagi fyrir öll húsin er kl. 10 fyrir
fullorðna og kr. 5 fyrir börn inn-
an 16 ára aldurs, sem koma ein
Cuðmundur fer í
Landmannalaugar
LANDMANNALAUGARNAR eru
einn af fegurstu stöðum í óbyggð-
um, enda hafa ferðamenn mjög
lagt leið sína þangað undanfar-
in ár. Um helgina ætlar Guð-
mundur Jónasson að efna til
fyrstu ferðar sinnar þangað inn
eftir á þessu sumri, en í vor
hefur hann farið helgar ferðir í
Þórsmörk, á Snæfellsnes og víð-
ar. Nú er fært alla leið að skála
Ferðafélagsins. Lagt verður af
6tað frá BSR kl. 2 á laugardag og
komið til baka á sunnudagskvöld.
síns liðs, en ókeypis fyrir börn
í fylgd með fullorðnum. Er að-
göngumiðasalan í bæjarhúsum
Árbæjar, en ekki selt sérstaklega
að hverju húsi fyrir sig eins og
í fyrra, er aðgangseyrir var kr.
5 að hvoru húsi, sem þá var til
sýnis. I Árbæ og Smiðshús hafa
bætzt góðir munir, svo sem gam-
alt skatthol og fallegur hengi-
lampi í Smiðshús, en dúnhreins-
unartæki frá Engey og sýnishorn
af teppasafni Láru og Vilhjálms
Finsens f. sendiherra, í Árbæ.
Þá er torfkirkjan frá Silfra-
stöðum í fyrsta sinn opin al-
menningi til sýnis, en hún er
búin góðum kirkjugripum.
Veitingatjaldi verður slegið
upp á túninu, líkt og í fyrra,
eins fljótt og kostur er, en þá
varð Árbæjarkaffið vinsælt hjá
| í haðkeri
yfir Ermar-
sund
DOVER, Englandi, 7. júní.
(Reuter) — Tveir ungir
stúdentar frá Brighton
hófu siglingu yfir Ermar-
sund í dag á æði óvenju-
legum farkosti — baðkeri,
með utanborðsmótor! —
Þriðji maðurinn, Pólverji,
ætlaði að gera enn betur
I og fara yfir sundið gang-
andi — reyndar með gríð-
armikil vatnaskíði á fót-
um, og eins konar skíða-
stafi til þess að ýta sér
áfram með.
Pólverjinn gafst þó fljót
lega upp — en sagðist
ætla að reyna aftur síðar,
þegar betra væri í sjóinn.
— Baðkersmennirnir héldu
hins vegar ótrauðir áfram
för sinni — og gerðu ráð
fyrir að ná Frakklands-
strönd innan sjö klukku-
stunda.
þeim sem höfðu dvöl á útivistar-
svæðinu í góðviðri um helgar.
Það skal tekið fram, að meðan
safnið er opið fara engar kirkju-
legar athafnir fram í torfkirkj-
unni á sýningartíma, heldur fyr-
ir hádegi. Daglegur sýningartími
er frá kl. 2 til 6 e. h., um helgar
einum tíma lengur eða til kl. 7,
en lokað á mánudögum.
Fundir á Akureyri
AKUREYRI 7. júní. — í kvöld
var haldinn fundur í félagi kaup-
manna hér á Akureyri. Þar var
samþykkt að ganga að sömu
kjarasamningum og KEA hafði
samið um við starfsfólk sitt.
Hinsvegar var fundi í félagi at-
vinnurekenda frestað um óákveð
inn tíma og á þeim fundi varð
ekkert samkomulag. — St. E. Sig.
ísland í japönsku
útvarpi
SUMARIÐ 1959 kom hingað til
lands japanskur eldfjallafræðing
ur, Ryohei Morimoto. Hann ferð
aðist hér nokkuð um landið, fór
m.a. til Mývatns. Þótt hann væri
sérlega óheppinn með veður og
hreppti sífelldar rigningar, hreifst
hann mjög af landi og þjóð. Eft-
ir heimkomuna hefur hann skrif
að greinar um fsland í japönsk
blöð og í tilefni af 17. júní, næst
komandi, verður 10 mínútna er-
indi um ísland, sem hann hefur
samið, flutt á ensku gegnum út-
varpsstöðina Voice of Japan. Það
mun verða flutt kl. 5:40 f.h.
þann 18. júní eftir japönskum
standardtíma, en það mun vera
6.40 e.h. þann 17. júní eftir Green
wich tima (7:40 eftir ísl. sumar-
tíma). Voice of Japan sendir á
bylgjulengdum 9.675, 11,8 og
15.135 megacycle. Það munu ekki
vera margir, sem breiða út þekk-
ingu um ísland í hinum fjar-
lægari Austurlöndum og á Mori-
moto þakkir skilið fyrir framtak
sitt.
ÞEGAR blaðið fór í prentun um
miðnættið stóð fundur Vinnu-
málasambands SÍS, Dagsbrúnar
og Hiífar enn. Frá Akureyri bár-
ust þær fregnir, að þar stæði
fundur atvinnurekenda og verka
manna og skammt væri til sam-
komulags.
4-----------------4
Heimsfrægur
vísindamaður
látinn
KUESNACHT, Sviss, 7. júní. —
(Reuter) — í gærkvöldi lézt
hér að heimili sínu einn fræg-
asti sálfræðingur nútímans,
Carl Gustav Jung, 85 ára að
aldri. Jung var einn af merk-
ustu brautryðjendunum á sviði
nútíma sálfræði — oftast nefnd-
ur í sömu andrá og þeir Freud
og Adler.
Jung er frægastur fyrir kenn-
ingar sínar um undirvitundina.
Hann hélt því m. a. fram, að
til væri sameiginleg djúpvitimd
heildarinnar, ef svo mætti segja
— eins konar sjóður, þar sem
öll reynsla mannkynsins, frá
upphafi vega, geymist og ein-
staklingarnir gætu ausið af að
meira eða minna leyti, a. m. k.
við vissar aðstæður. Hefur t. d.
verið reynt að skýra ýmis
miðlafyrirbæri á grundvelli þess
ara kenninga Jungs.
Margir í skemmti-
siglingu
YFIR 100 manns fóru með stanga
veiðibátnum Nóa í skemmti-
siglingu um sundin á sjómanna-
daginn. Sagði Hákon Daníelsson,
eigandi bátsins að nokkrir hefðu
farið tvær ferðir, enda þótt síð-
degis hefði hvesst og sumir hefðu
orðið holdvotir. Er ætlunin að
halda þessum siglingum áfram á
sunnudögum, en virka daga er
báturinn leigður til stangaveiði.

STAK8TEIIMAR
Tekst Framsókn tilræðið
Um fátt er nú meira rætt en
tilræði Framsóknarmanna við
efnahag landsins og tilraunir
þeirra til að hleypa af stað nýrri
verðbólguöldu. 2ja mánaða
„samningarnir“ á Húsavík og 4ra
mánaða „samningarnir“ á Akur-
cyri eru svo augljós tilraun til
að stofna til verðbólguþróunar,
að SÍS-herrarnir standa ber-
skjaldaðir uppi. Fögnuður komm
únista er líka mikill yfir því að
hafa öðlazt þennan dygga banda-
mann í niðurrifsstarfsemi. Fuil-
komin eining ríkir nú milli
flokkanna um að hindra þær
raunhæfu kjarabætur, sem laun-
þegar eiga rétt á, en velta þess
í stað yfir á þá byrðum nýrrar
verðbólgu.
Tvöföld Framsóknar-
gengislækkun
Ef svo fer, að Framsóknar-
flokknum tekst í samvinnu við
kommúnista að knýja fram nýja
gengisfellingu, þá vita menn
a. m. k. hvað hún á að heita.
Sú gengisfelling hlýtur að verða
kennd við Framsóknarflokkinn
eða SÍS. Hitt er svo líka ljóst,
að þeirri gengisfellingu mun önn
ur fylgja. Gengi Framsóknar-
flokksins, sem lýðræðislegs og
ábyrgs stjórnmálaflokks verður
varla upp á marga fiska, eftir að
opinberuð er hin algjöra sam-
vinna flokksins með kommúnist-
um og fullkomin ófyrirleitni í
þeim tilgangi annars vegar að
velta skuldum Sambands ís-
lenzkra samvinnufélaga yfir á
almenning, og hinsvegar að
reyna að stofna til þess öngþveit-
is, sem Framsóknarleiðtogarnir
telja að nægja muni tU þess að
taka verði þá í ríkisstjórn. En
sízí af öllu munu lýðræðissinnar
vilja fara þá leið að hafa sam-
starf við þennan óábyrga flokk.
Rétt er að Framsóknarmenn geri
sér grein fyrir því í eitt skipti
fyrir öll að bardagaaðferðir á
borð við þær, sem þeir hafa beitt
á undanförnu, hafa dæmt þá úr
leik í íslenzkri stjórnmálabar-
áttu.
Hvers vegna lækka þeir
ekki vöruverð?
SÍS segist hafa efni á því að
borga 12—14% hærri laun en
þeir hafa hingað til gert. Fram
að þessu hefur barlómur þeirra
þó ekki verið minni en annarra
i sambandi við álagningarreglur,
og raunar hefur málgagn Fram-
sóknarflokksins haldið því fram,
að allur atvinnurekstur væri í
kalda koli. En segjum svo að
Sambandið græði öll þessi
ósköp. Kynnu menn að halda að
það gæti verið sannleikur vegna
allra þeirra fríðinda, sem sam-
tökin njóta. Ef svo er, virðist
liggja nokkuð beint við að Sam-
vinnufélögin ættu að lækka
verð á vöru og þjónustu. Hingað
til hafa þeir þótzt vilja keppa að
því að sjá viðskiptamönnum
fyrir sem beztum kjörum. Þeir
þykjast auk þess vilja fara ver-
stöðvunarleið, en ekki þá, sem
þeir kalla kauphækkunarleiðina.
Ættu því að vera hæg heima-
tökin að lækka vöruverð og bæta
þannig hag neytenda í stað þess
að hækka kaup og hleypa af stað
verðbólgu. En allt er á sömu bók-
ina lært. Það, sem þeir vilja, er
auðvitað verðbólgan til að velta
skuldunum yfir á almenning,
héðan í frá eins og hingað til.
Um það blandast engum hugur
lengur.