Morgunblaðið - 09.06.1961, Blaðsíða 3

Föstudagur 9. júní 1961
MORGUNBLAÐIÐ
3
„Gullfoss” lá laus við bryggju
„FLAGGSKIP“ flotans,
m$. „Gullfoss“, varpaði
akkeri á ytri höfninni um
8 leytið í gærmorgun,
komið yfir hafið úr ann-
arri sumarferð sinni með
190 farþega frá Kaup-
mannahöfn og Leith. Fólk
byrjaði að safnast saman
niðri á hafnarbakka, þar
á meðal allmargir verk-
fallsverðir „Dagsbrúnar“,
og varð brátt nokkur ó-
vissa ríkjandi um það,
hvernig fara myndi um
þennan síðasta spöl skips-
ins að bryggju.
ÍC Kyrrsett hér
Verkfallsmenn höfðu lát-
ið uppi við yfirverkstjóra
Eimskip, að þeir myndu
koma í veg fyrir að skipið
yrði bundið við bryggju, Magni og hafnsögubátur halda „Gullfossi" að bryggju.
meðan farþegar gengu
nema þvi aðeins að félagið
skuldbindi sig til að leysa
ekki landfestar fyrr en verk-
fallinu lyki.
Á hafnarbakkanum gekk
fólk um og velti því fyrir
sér, hver verða myndi endir
málsins. — Verkfallsverðir
héldu sig lengst af í hnapp,
flestir með hendur í buxna-
vösum, skutu saman nefjum
og skimuðu í kringum sig.
Það var „næturvaktin“, sem
þarna var á ferðinni, sú
sama og staðið hafði af sér
rigningarskúrina undir gafli
flugfélagsafgreiðslunnar á
Reykjavíkurflugvelli kvöldið
áður í langri bið eftir flug-
vélinni, sem aldrei kom. Það
leyndi sér varla, að ýmsir
þeirra voru orðnir nokkuð
syfjaðir, sumir reyktu, aðrir
tóku í nefið. Og út úr skeggj
aðri ásjónu þeirra skein
spurningin: „Skyldi þetta
ætla að verða enn ein fýlu-
íerðin?“
ic Gátan ræ'ðst
Það flaug fyrir, að senni
lega mundi „Magni“, sem
þessa stundina lá við hlið
„Gullfoss" fyrir utan hafnar-
mynnið, flytja farþegana í
land. Þegar komið var fram
á 10. tímann fór málið svo
að skýrast. Eimskipafélagið
hafði af skiljanlegum ástæð-
um ekki tálið sér fært að
ganga að kostum verkfalls-
manna.
„Gullfoss“, „Magni“ og
einn hafnsögubátanna litlu,
sem líka hafði farið út, sáust
brátt mjakast inn úr hafnar-
mynninu. Ákveðið hafði ver-
ið, að skipið skyldi leggja að
bryggju — en ekki hnýta
festar. Þess í stað mundi
„Magni“ halda skipinu að
bakkanum, meðan farþegarn
ir færu í land með föggur
sínar. Að því búnu færi skip
ið út á ytri höfnina aftur.
★ Að bryggju
Um hálf-ellefu leytið
lagðist „Gullfoss“ síðan að
um af margvíslegasta tagi,
eins og allir þekkja. Skömmu
síðar var svo hleypt niður
landgangi þeim, sem fastur
er við skipssíðuna og opnað-
ist með því þriðja leiðin.
Mikill fjöldi fólks var nú
kominn á bryggjuna, bæði til
þess að taka á móti farþeg-
unum og horfa á. Við borð
lá, að verkfallsverðir týnd-
ust algjörlega í mannfjöld-
anum. Þeir reyndu þó að
halda hópinn.
Á Landgangurinn —
og fetið
Skipverjar héldu áfram
að vinna venjuleg störf sín,
Verkfallsmenn kóptu dlengdar, er far-
þegar báru sjálfir töskur sínar í land
Sprengisandi austanverðum,
þar sem strandferðaskipin
„Hekla“ og „Esja“ liggja oft.
Skipverjar skutu landgangi
út á bryggjuna að aftan-
verðu, án nokkurrar aðstoð-
ar úr landi. Og svo stóð á
sjávarföllum, að opið á miðri
skipshliðinni, sem aðalland-
gangur skipsins liggur venju
lega úr, nam næstum við
bryggjubrúnina — og land-
gangs þar því ekki brýn
þörf. Farþegar byrjuðu strax
að þyrpast í land eftir þess-
um tveim leiðum, klyfjaðir
töskum, pökkum og pinkl-
undirstýrimenn stóðu að
venju við landgangana,
kvöddu farþega og aðstoð-
uðu, ásamt hásetunum, þá
sem með þurfti við að kom-
ast upp á landganginn og af
stað niður eftir honum. Við
þetta gátu Dagsbrúnar-menn
ekki haft neitt að athuga.
Það einasta, sem þeir reyndu
að fetta fingur út í var, að
einhverjir þeirra voru ekki
frá því, að einn hásetanna
hefði drepið fæti á hafnar-
bakkann, þegar verið var að
koma síðari landgangnum
fyrir, og mjakað honum svo

sem fetslengd, innar á bryggj
una. Um þetta var rætt
skamma stund við "Hannes
Hafstein stýrimann, en síðan
ekki söguna meir. „Ja, litlu
verður Vöggur feginn", varð
nærstöddum manni að orði.
Gleymdi myndavélinni
Farþegunum gekk greið-
lega að komast í land, og
þeir hurfu hver af öðrum út
í buskann. Þegar líða tók að
hádegi voru þeir flestir á
brott og farið að fækka á
bryggjunni. Þá kom útlend-
ingur einn að landgangnum
og gekk upp í hann nokkur
skref. Hann var stöðvaður,
því að enginn mátti fara um
borð, meðan skipið stóð við.
Skipstjórinn, Kristján Aðal-
steinsson, hafði skipað svo
fyrir, og því verið vendilega
framfylgt. Þá kom í ljós, að
þarna var einn af farþegun-
um kominn aftur. Hann hafði
gleymt myndavélinni sinni.
Honum var leyft að skreppa
og sækja hana.
En nú var farið að undir-
búa, að skipið legði frá aft-
ur. Þegar þessi síðasti far-
þegi var kominn frá borði
aftur með myndavél sína
dinglandi á maganum, var
landganginum að aftan lyft
inn fyrir borðstokkinn með
hressilegum handtökum há-
setanna og stýrimanns, sem
stóðu við borðstokkinn og
höfðu um hann víra. Hinn
hafði verið dreginn upp
skömmu áður. Og á næstu
andartökum fjarlægðist skip
ið bakkann. Þegar frá var
komið hófust stjórnendur
„Magna“ og hafnsögubátsins
handa um að snúa því við —
og síðan var haldið rakleiðis
út um hafnarmynnið aftur.
Ekki leið á löngu, áður en
„Gullfoss“ lá að nýju við
akkerisfestar á ytri höfn-
ÍC Bátsferðir á jniili
Þeir, sem orðið höfðu
fyrir nokkrum óþægindum,
voru að sjálfsögðu farþegarn-
ir, sem í þetta sinn höfðu
ekki getað leitað aðstoðar
Frh. á bls. 23.
Mannfjöldinn á bryggjunni horfir á, þegar farþega er hjálpað i land.

STAKSTEIEVAR
Athyglisverðar upp-
lýsingar fjármála-
ráðherra
Gunnar Thoroddsen, f jármála-
ráðherra, ritar í fyrradag grein
í Vísi undir fyrirsögninni: „Við-
reisnin var vel á veg komin, en
nú er að henni vegið“.
í grein þessari rekur f jármála-
ráðherra viðreisnarráðstafanir nú
verandi ríkisstjórnar og bendir á
þann árangur, sem af þeim hafi
orðið. Kemst hann þar m.a. að
orði á þessa leið:
„Undirstöðuatriði í allri við-
reisninni var að rétta gjaldeyris-
halla þjóðarinnar. Árum saman
hafði þjóðarbúið verið rekið út
á við með halla, sem nam að með
altali 200 millj kr. á ári.
Hér hafa á einu ári orðið undra
verð umskifti. Gjaldeyrisstaða
bankanna batnaði um 240 millj.
árið 1960.
Til þess að gera mögulega lækn
ingu gjaldeyrissjúkleigans, borga
erlendar lausaskuldir og gefa
verzlunina frjálsa, var tekið gjald
eyrislán hjá alþjóða gjaldeyris-
sjóðnum og Evrópusjóðnum.
Nema þau lán 526 millj. kr. Nú
er svo komið að ísland átti í er-
lendum gjaldeyri í apríllok 658
millj. kr. — og getur því hvenær
sem er greitt þessi erlendu lán og
á að auki gjaldeyriseign, gjaldeyr
isvarasjóð að upphæð 132 millj.
kr.“
Framkvæmdir bænda
fslendingur á Akureyri segir
nýlega frá ræðum, er þingmenn
Sjálfstæðisflokksins í Norður-
landskjördæmi eystra fluttu á
fundi Sjálfstæðismanna á Akur-
eyri. Eru þar m.a. rakin nokkuð
ummæli Bjartmars Guðmunds-
sonar, alþingismanns á Sandi, en
hann komst m.a. að orði á þessa
leið, samkvæmt frásögn íslend-
ings:
„Tekjur manna yfirleitt, bæði
í bæ og í sveit, hafa reynzt drjúg
um meiri s.l. ár en áður, og þá
ekki sízt bænda, enda höfðu þeir
ekki þurft í jafnstórum stíl og
áður að taka lán til áburðakaupa
nú I vor og inneign þeirra í kaup
félögum hefði farið hækkandi.
Kvaðst hann ekki vita til í slnu
nágrenni að dregið hefði úr f jár
festingu til bygginga og ræktun
ar á s.I. ári, þótt því væri haldið
fram í blöðum stjórnarandstöð-
unnar. Taldi hann fjandskap
Framsóknar við ríkisstjórnina
ekki byggjast á umhyggju fyrir
bændum, heldur því einu að
flokkurinn væri ekki í ríkisstjóm
en það hefði hann ætíð átt bágt
með að þola“.
Samspil Framsóknar
og' kommúnista
Framsóknarflokkurinn og
kommúnistaflokkurinn hafa nú
í raun og veru runnið saman í
I einn stjórnmálaflokk. Svo náin
j og alhliða er samvinna flokkanna
orðin. Við undirbúning verkfall
anna hafa þeir staðið hlið við
hlið. Framsóknarmenn hafa í
engu dregið af sér í baráttunni
fyrir því að spilla vinnufriði,
j skapa allsherjarupplausn í þjóð-
! félaginu. Þegar svo verkföllin
I voru skollin á, hófst annar þátt
? urinn í samspili Framsóknar-
| manna og kommúnista. Þá fyrir
skipuðu leiðtogar Framsóknar-
flokksins, S.I.S. og fyrirtækjum
| þess að brjóta niður samtök
i framleiðenda og vinnuveitenda
og hleypa af stað nýju kapp-
hlaupi milli kaupgjalds og verð
lags. Framsóknarmenn hafa því
I ekki aðeins stutt kommúnista
| innan verkalýðssamtakanna held-
| ur einnig innan samtaka framleið
I enda og vinnuveitenda almennt.