Morgunblaðið - 13.06.1961, Qupperneq 1

24 siður
Kalda stríðið að komast
aftur í algleyming
Krúsjeff heimtaði I Vínarborg
yfirráð yfir öllum heiminum
M J Ö G viðsjárverðir tímar
virðast nú framundan í al-
þjóðamálum. Mörg frétta-
skeyti Reuters-fréttastofunn-
ar í gær og umsagnir heims-
Mótí mark-
aðsbondologi
I.ON.DON, 12. júní (Reuter). —
Nokkrir þingmenn brezka verka-
mannaflokksins báru í dag
óvænt fram á þingi tillögu, þar
sem þeir snúast algerlega gegn
þátttökiu Breta í Markaðsbanda-
lagi Evrópu. Virðist nú óðum efl
ast andspyrnan gegn þátttökunni,
sem menn voru þó bjartsýnir um
fyrir nokkru.
Mótspyrnan fer einnig vaxandi
í samveldislöndunum og ber þar
hæst, að John Diefenbaker for-
sætisráðherra Kanada lagði til
um helgina, að sérstök samveldis
ráðstefna verði haldin til að ræða
markaðsmálin en Bretar stigi
þetta þýðingarmikla skref.
í dag fóru fram í brezka þing-
inu umræður um málefni brezks
Jandbúnaðar og snerust þær nær
allar um evrópsku markaðsmál-
in. í ályktunartillögunni, sem
Verkamannaflokksþingmennirn-
ir lögðu fram er lýst áhyggjum
yfir því að innganga Bretlands
í markaðsbandalagið geti þýtt að
brezka samveldið leysist upp.
blaðanna sýna að spennan
er að aukast á öllum svið-
um. Undanfari þessa hættu-
lega tímabils er Vínarfundur
þeirra Kennedys og Krús-
jeffs. Er nú að koma æ bet-
ur fram í dagsljósið, að hann
var ekki svo árangursríkur
sem menn héldu í fyrstu.
Á Vínarfundinum gerðist
það, segir James Reston,
stjórnmálafréttaritari New
York Times, að Krúsjeff
sett fram óhóflegar kröfur,
sem jafngiltu því að hann
heimtaði yfirráð yfir öllum
heiminum. Reston segir einn
ig: — Kennedy lét ekki
leika á sig. Enginn banda-
rískur forseti hefur neitað
kröfum Rússa jafn ákveðið
og hann.
Berlínardeilan á ný
Strax eftir Vínarfundinn hófu
Rússar fyrstu aðgerðir í I>ýzka-
lands og Berlínarmálinu. f Reut-
erskeyti í gær segir: — Krúsjeff
er orðinn óþolinmóður yfir því
að engir friðarsamningar hafa
enn verið gerðir við l>ýzkaland.
í fréttinni er sagt, að Rússar séu
ákveðnir í að hefja aðgerðir í
Berlinarmálinu eftir sex rnánuði,
eða eftir þýzku þingkosningarnar.
Þar er og talið líklegt, að Krús
jeff muni hefja aðgerðir til að
veikja aðstöðu Vestur-Berlínar.
Krúsjeff mun vera að íhuga
aðgerðir án vopnavalds, sem
muni neyða Vesturveldin til að
taka ákvörðun um það, hvort
þau yfirgefi Vestur-Berlín eða
grípa fýrst til vopnanna.
Friðarsamningar við
Austur-Þýzkaland
Rússar bíða nú eftir svari
Bandaríkjamanna við siðustu orð
sendingu þeirra um Berlín. Ef
Bandaríkjamenn hafna tillögu
Rússa um fjórveldasamninga á
Frh. á bls. 23
Krúsjeff og Kennedy á Vínarfundinum. vssfcw;
Enn óvissa um af-
hendinau handrita
Kaupmannahöfn, 12. júní. —
Einkaskeyti frá Páli Jónssyni.
HALDIÐ er áfram söfnun
undirskrifta þingmanna und-
ir áskorun til konungs um
að fresta staðfestingu laga
um afhendingu íslenzku
handritanna ,sem samþykkt
voru í danska þinginu sl.
laugardag. 60 undirskriftir
þarf undir áskorunina og
hafa 53 þingmenn þegar
skrifað undir.
Kaupmannahafnarblaðið Berl-
ingske Aftenavis skýrir frá því
að í dag hafi verið hafin lokasfekn
til að ná þeim undirskriftum, sem
á vantar. Nokkrir þeirra Þjóð-
þingsmanna, sem óska eftir að
málinu verði frestað, hafa staðið
fyrir því að senda þeim 126 þing-
mönnum, sem ekki hafa undirrit-
að áskorunina, svohljóðandi sím-
skeyti:
Sjö undirskriftir vantar til að
fresta handritamálinu. Ef þér
Framhald á bls. 23.

Effir þrjú ár
ef sexfíu undirrita?

w%
SÍDAST í gærkvöldi var ekki
vitað til að fleiri hefðu undir-
ritað áskorunarskjalið um
frestun handritaafhendingar.
'
Vaxtalœkkun mundi lítið vega
FRAMSÓKNARMENN og
kommúnistar hafa í sífellu
klifað á því að undan-
förnu, að atvinnuvegirnir
þarfnist ekki annars en
nokkurrar lækkunar á út-
lánsvöxtum bankanna til
þess að geta af eigin ramm
leik staðið undir þeim
kauphækkunum, sem þess-
ir flokkar hafa hleypt af
stað í sameiningu. Er
þetta ævinlega viðkvæðið
í blöðum þeirra, þegar
svara hefur verið krafizt
við þeirri spurningu,
hvernig atvinnuvegirnir
eigi að standa undir kaup-
hækkunum án þess, að til
komi einhverjar ráðstaf-
anir af hálfu ríkisvaldsins,
sem létta mundu þessa
byrði.
í sambandi við þessa
staðhæfingu er fróðlegt að
bera saman annars vegar
þá útgjaldaaukningu at-
vinnuveganna, sem leiða
mundi af 18% almennri
kauphækkun á einu ári og
hins vegar vaxtatekjur
bankanna, eða þá vaxta-
byrði, er stjórnarandstað-
an telur unnt að létta af
atvinnuvegunum. Er talið,
að t. d. samningur Dags-
brúnar og SÍS hafi í för
með sér 18% kauphækk-
un á einu ári, 10% bein
kauphækkun nú þegar,
4% kauphækkun 1. júní
1962, 1% greiðist í styrkt-
arsjóð félagsins, breyting á
eftirvinnukaupi þýðir 2%
hækkun og breyting á
greiðslu orlofs jafngildir
1% kauphækkun.
1% launahækkun er tal-
in jafngilda 30 millj. kr.
auknum útgjöldum hjá at-
vinnuvegunum, svo að
yrði nú 18% almenn launa
hækkun, eins og fram-
sóknarmenn og kommún-
Framh. á bls. 17.
á móti kauphœkkunum
| 18% launahækkun jafngild-
ir 540 miElj. kr. auknum
útgjöldum atvinnuveganna
— Stjórnarandstæðingar ætla
70 millj. kr. að vega á móti
~K
Stóð talan enn við 53. And-
stæðingar afhendingar leggja
sig alla fram um að ná tölunni
60. Nú þegar er vitað að tveir
íhaldsmenn sem greiddu atkv.
með afhendingu hafa undirrit-
að áskorunina og hugsanlegt
er, að fleiri þingmenn úr
Vinstri flokknum muni undir
rita áskorunina, vegna þess að
þeir óska þess, að lagagrund-
völlur afhendingarinnar sé
öruggari. Þeir sem safna undir
skriftum undir áskorunina eru
bjartsýnir, en aðrir svo sem
Kristeligt Dagblad telja ótrú-
legt að 60 menn fáist til að
undirrita slíkt skjal.
~K
En ef 60 undirrita, segtr !
skeyti frá Páli Jónssyni í gær
verður að fresta staðfestingu
konungs á lögunum þar til
þing samþykkir lögin að nýju
eftir nýjar kosningar. En vel
getur verið að slíkar kosning-
ar fari ekki fram fyrr en eftir
þrjú ár.