Morgunblaðið - 21.06.1961, Blaðsíða 11

MíðviKUdagur 21. júní 1961
í._____át--------------------
MORGVNBLAÐIÐ
11
Ávarp fjalikonunnar
eftir sr. Sigurð Einarsson, fSutt af frú Sigríði Hagalín
Þér, fslands börn, á helgri heillastund,
hingað ég yður kveð á ijósum degi,
sem lengi var mér dagur djarfra vona,
þá viðreisnar og síðan dýrsta sigurs.
Fagnið og minnizt meðan björkin ilmar
og blómið grær um búandmannsins völl
og skip vor bruna sólstafaðan sæinn,
vorblærinn heilsar iðjuversins önn
og athöfn frjálsra manna um torg og búðir.
Fagna og sjá, hvað vannst og enn skal vinnast
vaxið af starfi hans, er nú skal minnast.
Hann gróðursetti á hrjóstrum vorra hjartna
tvö heilög blóm, sem nefnast trú og von.
I skjóli þeirra innst í allra brjóstum
áttu þinn varða og gröf JÓN SIGURÐSSON.
n.
Fagnið í dag, því stórar, stoltar vonir
stíga til himna, eins og hvítir svanir
á frjálsum væng við fjallariðin blá
og fylla víddir fslands söng og ljósi.
— Þær leggja brátt í yðar ungu hendur
vorn óskastein og fjöregg vorrar þjóðar:
Bókfellin öldnu, blöðin gul og máð,
sem bera á þöglum fjaðurleturs síðum
mál þitt og sögu, örlög alls þíns kyns,
eldfornar rætur þess og dýpstu vizku,
fá athvarf þitt við arin þinn á ný.
Við ást þíns hjarta skal hinn fomi meiður
blómgvast og rísa, bera máli laufgað
fagurlim yfir fremd og þjóðardáð.
í trú og rækt við það, sem þar var sáð
og þreyttum höndum forðum daga skráð,
er bundin yðar hamingja og heiður.
m.
Blessa þú sól þess árs, sem aftur gaf
þér óðalsrétt á feðra þinna hafi!
— Við bláum tindum breiðar vastir skína,
þar byltist auðlegð þin í hyljum rasta.
Sjá, hafnáms kynslóð unga, allt er þitt,
sem óralendur sævardjúpsins fæða
í frjóu rökkri svifs og saltra strauma,
ef sótt er til með drengskap, viti og trú.
En minnstu þess, að fjölmörg ógnarár
lá íssins fjötur stálblár fyrir Iandi
og fólkið svalt, en lotalágur kuggur
i fenntu nausti fjarlægs sumars beið.
MÞnnstu þess og, að annar fjötur verri
herti sinn dróma upp að vík og vörum,
batt þínar hendur — bak við hann sem múr
stóð yfirgangsins ásýnd grimulaus.
Sigriður Hagalín, sem flutti ávarp „fjallkonunnar" í Ijóðum
á svölum Alþingishússins 17. júni, ræðir við höfund þess, síra
Sigurð Einarsson í HoltL (Ljóm.: Sveinn Þormóðsson)
Hvað brast svo hátt, að bergmál þess mun óma
með þungum niði næstu hundrað ár?
Bláfjötur Ægis brast — og víðan faðm
breiðir hann yður nú í dag sem forðum,
er frjálsir garpar áttu hér sín óðul,
því Alþing færði af sjálfs sín valdi og tign
íslenzkan rétt í lög á bláum legi
og laust hinn þunga dróma af höndum þér.
Sá réttur lýsir hverju frjálsu fleyi,
sem fána vorn um höfin ber.
IV.
Eg, Fjallkonan, er foldar vorrar sál,
borin af hennar barna dýpsta skyni.
— Sú djúpa ást, sem óspillt hjörtu leggja
við ættargarð og feðra sinna vé,
land sitt og þjóð, er lífs mins andardráttur,
því lifi ég í brjósti sérhvers manns
veik eða máttug — myndin, sem ég ber þar
er mynd af sonardyggð og kostum hans.
\ Þér óskabörn, sem undir bláum himni
á óskastundu mætizt hér og fagnið,
blessið þá hönd, er bókfell yðar fáði,
blessið þá hönd, er Ietrið auðmjúk skráði.
Blessið þann hug, sem hörpu ljóða sló,
heiðrið þann dug, sem bát á miðin dró.
Blessið þann þegn, sem bús og hjarðar gætti,
þá brúði, er spann og óf og granna sætti.
Blessið þann fót, sem brauzt um fjöll og heiðar,
blessið þann kjark, er aldrei missti leiðar.
Blessið þá trú, sem bar i dauðans húmi
birtu af ljósi Guðs að hverju rúmi.
Vikur-
útflutningurinn
HAFNARFIRÐI. — Eins og áður
hefir verið getið hér í blaðinu
samdi bærinn um vikurútflutn-
ing við þýzkt fyrirtæki á sínum
tíma og verður nú hafizt handa
strax að verkfalli loknu.
Vikurinn verður tekinn úr
Óbrynnishólum, sem eru skammt
frá Krísuvíkurveginum, en hing-
að verður honum ekið út á hafn-
argarð, og þar á uppfyllt svæði.
í ráði var að Tröllafoss yrði
til að flytja vikurinn út, en nú
er óráðið hvort af því verður. —
Að verkfallinu loknu verður
byrjað fyrst á því að flytja út
1000 tonn.
BæjarreiknJngar 1960
Reksturshalli á strætis-
vögnunum 1,7 rrtiflj. kr.
Fargjöld bæbi fullorðinna og barna
lægri
mun
hér en á hinum
NorðurlÖnd unum
A FUNDI bæjarstjórnar fyr-
ir helgina, þar sem Geir
Hallgrímsson, borgarstjóri,
gerði grein fyrir reikningum
síðastliðins árs, vék hann m.
a. að afkomu Strætisvagna
Reykjavíkur.
1 þessum kafla ræðu sinnar
komst borgarstjóri svo að orði:
Skuldaaukning vegna
vagnakaupa
Strætisvagnar Reykjavíkur
Juku skuld sina við bæjarsjóð-
inn um kr. 2.4 millj. og skulda
nú kr. 10.4 millj. Þessi skulda-
aukning fyrirtækisins stafar að
mestu af kaupum nýrra vagna.
Höfuðstólsrýrnun fyrirtækisins
nam 1.3 millj. kr. á árinu, eins
og áður segir. Seint á árinu var
fyrirtækið með dómi Hæsta-
réttar skyldað til^’að greiða
vagnstjórum 6% áhættuþóknun
á kaup frá 1. jan. 1956 að telja.
Nam áhættuþóknunin frá þeim
tíma til ársloka 1960 alls kr.
1.8 millj., sem færðist á rekstur
fyrirtækisins á sl. ári, og var
þá rekstrarhalli kr. 1.715.711.29.
Bætt þjónusta —
aukinn kostnaður
Ef gera á þessu fyrirtæki
kleift að auka áfram og bæta
þjónustu sína við bæjarbúa,
virðist nauðsynlegt annað
tveggja eða hvort tveggja, að
auka framlag bæjarsjóðs til
þess eða hækka fargjöldin.
Nú eru fargjöld hjá Strætis-
vögnum Reykjavíkur þessi:
Hvert einstakt fullorðinsgjald
er kr. 2.10, en kr. 1.47 ef keypt-
ir eru afsláttarmiðar. A. m. k.
% farþeganna greiða lægra far-
gjaldið.
Til samanburðar má geta þess
að fargjöld með strætisvögnum
á Norðurlöndum er sem hér
segir:
Finnland, kr. 4.15.
Danmörk, kr. 8.85.
Svíþjóð, kr. 3.30. (Fargjöld í
einni borg í hverju landi)
Noregur, kr. 3.20.
Þá má geta þess, að á Norð-
urlöndum greiðir barn að 12
ára aldri hálft fargjald. Hér
greiðir það Mi af fullorðinsfar-
gjaldi.
Slæm tíð í S. Þing.
ÁRNESI, S. Þing. 18. júní — Á
þjóðhátíðardaginn, í gær, var hér
norðan foráttu illviðri, eitt allra
mesta vatnsveður, sem hér getur
komið á þessum árstíma. Mældist
úrkoma hér 34 mm og 12mm dag
inn áður. Kalt var í veðri og snjó
aði niður í miðjar hlíðar. Á Vaðla
heiði snjóaði svo mikið, að fólks-
bílar sneru við á heiðinni í gær-
kvöldi og fóru Dalsmynnisveg.
Sprettuhorfur eru ekki góðar,
vegna langvarandi vorkulda og
mikils kals í túnum. Eru sum tún
svo illa farin af kali, að þau
eru grá svo hekturum skiftir. Má
því búast við, að sláttur hefjist
með seinna móti og sennilega
ekki fyrr en um næstu mánaðar-
mót. — Fréttaritari.
Tíu ára rit
Þjóðleikhússins
NÝLEGA er komið út 10 ára af-
mælisrit Þjóðleikhússins. Ritið
er mjög vandað að öllum frá-
gangi og er prýtt fjölda af mynd-
um frá ýmsum helztu sýningum
Þjóðleikhússins. Vigdís Finn-
bogadóttir hefur séð um útgáf-
v.na og Prentsmiðjan Hólar hefur
annazt prentunina.
í ritinu er að finna ýmsan fróð
leik um starfsemi Þjóðleikhússins
á síðastliðnum árum. Þar birtist
m. a. ávörp menntamálaráðherra
og þjóðleikhússtjóra, er þeir
héldu á 10 ára afmælinu, greinar
eftir Ásgeir Hjartarson, Vil-
hjálms Þ. Gíslason og HörS
Bjarnason um verkefni og starf-
semi Þjóðleikhússins.
Ritið verður til sölu í öllum
helztu bókabúðum bæjarins og
kostar 100 krónur.
Dómsmólaráðherrar Ijalla um al-
brot ungmenna og umlerðabrot
DÓMSMÁLARÁÐHERRAR 17
ríkja í Vestur-Evrópu héldu með
sér ráðstefnu í París snemma í
þessum mánuði. f forsæti var
Edmond Michelet, dómsmála-
ráðherra Frakka. Bjarni Bene-
diktsson sat ráðstefnuna af ís-
lands hálfu og með honum Bald-
ur Möller deildarstjóri í dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu.
Ráðherrarnir skiptust á skoð-
unum um afbrot ungmenna og
mæltu með því, að Evrópuráðið
héldi áfram athugunum á þessu
sviði. Á ráðsins vegum hafa verið
undirbúnar ýmsar skýrslur hér
að iútandi, og það hefur gefið út
yfirlitsrit, sem nefnist „Afbrot
ungmenna í Evrópu“. Er þess að
vænta, að enn meiri árangur ná-
ist með auknum skiptum á upp-
lýsingum um rannsóknir í hinum
ýmsu Evrópuríkjum og að sak-
fræðanefnd Evrópuráðsins geti
síðan samræmt rannsóknirnar.
Með því móti gæti hún enn aukið
árangurinn af starfi sínu, sem
roiðar að því að tryggja þjóð-
félaginu veTnd og einstaklingun-
um frelsi.
Þá var ákveðið á ráðstefnunni
að halda áfram undirbúningi
samnings um refsingar fyrir um-
ferðarbrot, sem á að tryggja, að
viðurlögum verði komið fram, þó
að hinn brotlegi komist úr landi
eftir afbrotið.
Á ráðstefnunni varð enn-
fremur samkomulag um að
tryggja þyrfti föngum viss lág-
marksréttindi. Varða þau þátt-
töku í kosningum, aðstöðu til að
fara með ýmiss einkamálefni svo
og félagsleg kjör fanga, svo sem
rétt þeirra til greiðslna frá al-
mannatryggingum.
(Frá Evrópuráðinu).