Morgunblaðið - 23.06.1961, Blaðsíða 2
2
M O RCXJ N B L A Ð l Ð
Föstudagur 23. júní 1961
Tsjombe frjáls
og býður samstarf um að gera Kong'ó
að „miklu og voldugu ríki“
Framh. af bls. 1
brúnar hefði verið ófáanleg til
þess að fallast á hlutlausa
stjórn sjóðsins, en þá lausn
hefði hann hins vegar talið að-
gengilega. Þegar stjórn Hlífar
tók afstöðu til þessa atriðis á
fundi sínum í fyxradag, hefðu
þeir Hannibal Valdimarsson og
Eðvarð Sigurðsson óskað sér-
staklega eftir að fá að mæta á
þeim fundi og hefði það verið
leyft. Þar hefðu þeir lýst sig
mótfallna hugmyndinni um hlut
lausa stjórn sjóðsins og Hanni-
bal meira að segja gengið svo
langt að kalla það rýtings-
stungu í bak Dagsbrúnar. Sömu
leiðis hefðu 3 af 7 stjómar-
mönnum mælt á móti þessari
lausn og hótað að segja af sér
stjórnarstörfum, ef hún yrði
samþykkt. Það hefði hins veg-
ar verið sitt mat, sagði Her-
mann, að skipun stjórnar sjóðs-
ins væri ekki svo mikið atriði,
að verjandi væri að láta samn-
inga stranda á því einu, þegar
öllum öðrum helztu kröfum fé-
lagsins hefði fengizt framgengt.
Meginatriðið væri, að Hlíf hefði
fengið sjúkrasjóð til styrktar
sjúkum og slösuðum verka-
mönnum og skipun stjómar
hans tryggði, að hann yrði not-
aður með hagsmuni verkamanna
fyrir augum. Þá sagði Hermann,
að hann harmaði, að upp úr
samstarfinu við Dagsbrún skyldi
hafa slitnað vegna ágreinings
um þetta atriði, en hann hefði
hvorki getað varið það gagn-
vart eigin samvizku né verka-
mönnum að láta Dagsbrún ráða
lengur ferðinni.
Þá tóku til máls þeir Pétur
Kristbergsson og Sigvaldi
Andrésson, en þeir sögðu sig
ásamt þriðja manni úr stjórn
Hlífar vegna samkomulagsins
við vinnuveitendur. Lögðu þeir
megináherzlu á, að samkomu-
lagið væri drengskaparrof við
Dagsbrún og að höggvið hefði
verið skarð milli Dagsbrúnar og
Hlífar, sem erfitt yrði að fylla.
Næstur tók til máls Sig-
— Krúsjeff
Framh. af bls. 1
muni semja sér-frið við A-
Þýzkaland fyrir árslok, ef
vesturveldin vilji ekki ganga
til samninga um Þýzkalands-
málið í heild.
Rusk talaði um „stríðstóninn"
I ræðum Krúsjeffs og annarra
sovétleiðtoga í Moskvu í gær
og kvað slík ummæli valda
þeim vonbrigðum, sem tryggja
vildu friðinn í heiminum. —
mundur Björnsson og sagði m.
a., að síðustu 10 daga verkfalls-
ins hefði ekki verið um kjara-
baráttu að ræða, heldur pólitísk
átök, sem mál væri, að linnti.
Þá flutti Sigmundur tillögu um
vítur á þremenningana, sem
sögðu sig úr stjómirmi og um
þakkir til meiri hluta stjórnar
Hlífar fyrir góða framgöngu.
Hannibal krefst áframhald-
andi verkfalls
Þá hóf Hannibal Valdimarsison
ræðu sína. Rakti hann fyrst í
löngu máli gang verkfaJlsins frá
upphafi, en kom síðan að skip-
un sjúkrasjóðsins og samstarfs-
slitum Dagsbrúnar og Hlífar.
Reyndi harm að vekja tor-
tryggni Hlífarmjanna á stjómair-
fulltrúa hæstaréttar og talaði
mikið uim „yfirstéttarhjartailag“
hans. Þá reyndi Hannibal mjög
til að æsa menn til áframhald-
andi verkfalls með því að lofa
þeim gulli og grænum skógum,
aðeins ef þeir hefðu ofurlítið
meiri biðlund. f lok ræðu sinnar
flutti Hannibal tililögu, sem mið
aði að því að halda verkfallinu
áfram.
Síðasti ræðuimiaður var Her
mann Guðmundsson, og svaraði
hann bæði ræðu Hannibals og
ræðum þeirra tvímenningannia,
sem sögðu sig úr stjórninni.
í fundarlok voru borrnar upp
tillögur þær, sem fyrir fundin-
um lágu. Var fyrst borin upp
tillaga Hannibals um áframhald
andi verkfail. Fór fram um hana
leynileg atkvæðagreiðsla að
ósk eins þeirra, sem sagði sig
úr stjórninni, en hún var felld
með 151 atkvæði gegn 28. Síðan
var samikomuLag meiri hiuta
stjómar félagsins við vinnuveit-
endur borið undir atkvæði og sam
þykkt með öllum greiddum at-
kvæðum gegn 5. Loks var borin
■upp tillaga um vítur á kommún-
istaþrenninguna, sem sagði sig úr
stjórninni vegna ósamkomulags-
ins um skipun stjórnar sjúkra-
sjóðsins, og var hún samþykkt
með öllum greiddum atkvæðum
Áhrifin af slíkum ræðum geta
aðeins orðið aukin spenna á
alþjóðavettvangi — og það vita
sovétleiðtogamir vel, sagði ut-
anrikisráðherrann.
Dean Rusk sagði, að það bæri
að veita Krúsjeff öll möguleg
tækifæri til þess að forða hon-
um frá því að „reikna skakkt“
í Berlínarmálinu — og því
væri rétt að leggja enn einu
sinni áherzlu á, að vesturveldin
héldu fast við skuldbindingar
sínar hvert við annað og við
íbúa Vestur-Berlínar.
Leopoldville, 22. júní. (Reuter)
MOISE Tsjombe, forsætisráð
herra Katanga-fylkis í
Kongó, kom óvænt fram á
blaðamannafundi í dag á
heimili Joseph Ileos, forsæt-
isráðherra Leopoldvillestjórn
arinnar, og lýsti því yfir, að
hann væri nú frjáls ferða
sinna — og að hann væri
reiðubúinn að hafa fulla sam
vinnu við Leopoldville-
stjórnina og aðra valdaaðila
í landinu um það að „gera
Kongó að miklu og voldugu
ríki“. — Á blaðamanna-
fundinum sat Tsjombe við
hlið Mobutus, herstjóra í
Leopoldville, hrósaði honum
á hvert reipi og lýsti honum
nánast með mikilmenni, er
stæði flestum framar. —
Kvaðst Tsjombe hafa samið
við Mobutu um að endur-
skipuleggja Katangaherinn.
— ★ —
Eins og kunnugt er, hefir
Tsjombe verið fangi Leopold-
villestjórnarinnar undanfarna
tvo mánuði, en nú vildi hann
ekki gera neitt veður út af því
—- sagði, að „utanaðkocnandi
öflum“ væri um að kenna í því
efni. — Virtist Tsjombe vel á sig
kominn, lék við hvern sinn fing
ur og brosti út undir eyru.
★ Kom á óvart
Það kom mjög á ðvart, er
Tsjombe birtist skyndilega á göt
Tveir sækja um
UMSÓKNARFRESTI um stöðu
forstöðumanns Listasafns ríkis-
ins lauk 15. júní sl. Umsækj-
endur eru: Bjöm Th. Björns-
son, listfræðingur, og dr. Selma
Jónsdóttir, listfræðingur.
SIGLUFIRÐI, 22. júní. — Dauft
er yfir síldveiðunum, þrátt fyrir
ágætt veður á miðunum. Frá því
í gærmorgun og þar til um há-
degi í dag hafa 9 skip fengið síld,
80—300 tunnur. Þessi síld veidd-
ist vestur í Reykjafjarðarál.
Engin síld hefur veiðzt við Kol-
beinsey. Þessir bátar fengu mest-
an afla: Einar Hálfdáns 300 tunn
ur, Ólafur Magnússon EA 300,
Guðmundur Þórðarson RE 250.
Fólki fjölgar nú sem óðast í
bænum og vantar nú bara síld,
en sjómenn segjast sjá nóg af
henni í blöðunum. — Guðjón.
Klukkan um 11 í gærkvöldi
hafði Mbl. aftur samband við
fréttaritara sinn á Siglufirði og
sagði hann þá, að nokkrir bátar
hefðu þá um kvöldið og væru
enn að kasta djúpt í Reykjafjarð
arál og hefðu sumir fengið 2—300
mál. Þrír bátar höfðu tilkynnt,
að þeir myndu koma til Siglu-
fjarðar um nóttina eða morgun-
Níu sækja um
UMSÓKNARFRESTI um stöðu
húsvarðar við Menntaskólann í
Reykjavík lauk 16. júní sl. Um-
sækjendur eru:
Aðalsteinn Gunnarsson, Bjarni
Tómasson, Inga Guðmundsdótt-
ir, Ingibjartur Jónsson, Lúðvík
B. Albertsson, Ólafur Ögmunds-
son, Óskar Kristjánsson, Valdi-
mar Finnbogason og Þorkell
Guðmundsson.
(Frá menntamálaráðuneytinu)
u-m Leopoldville í dag á leið
til heimilis Illeos — ekki sízt
vegna þess, að í gær þegar sú
saga komsit á kreik, að hann
hefði verið látinn laius, var hún
jafnharðan borin til baka af tals
manini Ileo-stjórnaxinnar. — í
gær komu hins vegar 19 embætt-
ismenn, sem verið höfðu í haldi
ásamt Tsjombe, til Elisabethville
— og töldu þeir, að forsætisráð-
herrann hefði þá einnig „ferða-
frelsi í Leopoldville", eins og
einn embættisimannanna tók til
orða.
— ★ —
Á fundinum í dag virtust frétta
menn eiga bágt með að trúa því,
að Tsjombe hefði raunverulega
verið gefið frelsi, því að þeir
spurðu, hvort hann mundi aftur
hverfa til herbúðanna fyrir utan
Leopoldvill*, þar sem hann hefir
PRESTASTEFNU íslands var
fram haldið í gær. Flutti dr.
Þórir Kr. Þórðarson bæn í kap-
ellu Háskólans kl. 9:30, en kl. 10
hófst fundur í hátíðasal- Umræðu
efni þess fundar var: Nýjar leið
ir í kirkjulegu starfi. Framsögu
menn voru séra Ólafur Skúla-
son og séra Kristján Búason. Kl.
2 e.h. hófust svo frjálsar umræð
ur er stóðu fram um kl. 6, að því
undanskildu, að prestar sátu
kaffiboð biskups að Gamla Garði.
Að umræðum loknum flutti sr.
Jakob Jónsson guðfræðilegt er-
indi um hæðni Og kímni í trúar-
brögðum, en i gærkvöldi flutti
sér örn Friðriksson synoduser-
indi í útvarp.
í dag hefjast störf prestastefn
unnar með morgunbæn, en sr.
inn með afla, en það voru Helga
RE, Gjafar og Amfirðingur II.
Veður var gott bæði þarna og á
austursvæðinu við Kolbeinsey,
en þar hafði engin síld veiðzt.
Einn bátur hafði lóðað þar á síld,
en hún var of djúpt. Sennilegt
er að síldin, sem nú veiðist í
Reykjarfjarðarál sé misjöfn og
smá, eftir síldinni að dæma, sem
Guðmundur Þórðarson t. d. land-
aði á Siglufirði í gærmorgun.
setið í haldi undanfarnar vikur.
Það var Mobutu herstjóri, sem
svaraði þessari spurningu fyrir
Tsjombe — með orðunum: „Því
er nú allu lokið“.
Vk Enginn þingfundur
á sunnudag?
Fréttamenn spurðu Tsjombe,
hvort hinir 20 þingmenn Kat.
anga mundu sækja fund Kongó-
þings, sem boðaður hefir verið
í Lovanium-hásikólanum í Leo-
poldville nk. sunnudag. Hann
svaraði því til, að það mundi
reynast ófraimkvæmanlegt að
halda þennan fund svo fljótt.
Þingmenn væru dreifðir um him
ymsu fylki landsins og mundu
alls ekki líkt þvi allir geta kom-
izt til Leopoldvilile fyrir sunr u-
Tsjombe kvaðst mundu dveij.
ast enn um skeið í Leopoldville.
ef óskað yrði eftir því. Anmarsi
kysi hann nú að komast heim
til Elisabethville sem fyrst og
taka til starfa á ný. Einnig kvaðst
hann orðinn óþreyjufullur að
hitta konu sína, sem hainn hefði
ekki séð í tvo mánuði.
Garðar Þorsteinsson flytur kl,
9:30.
Prestastefnunni verður siitið
kl. 6 í dag.
— Laos
Framh. af bls. 1
saimtökum, ekki viðurkenna eða
þiggja vemd neins hemaðar-
bandialags eða samtaba og ekki
leyfa neinar erlendar herstöðvar
í Laos. Þá skal hún krefjast þess,
að allir erlendir hermenn, sem nú
eru í landinu, hverfi á braut, svo
og hemaðairlegir ráðgjafar og
sérfræðingar — og hún skal sjá
svo um, að engin erlend ihlutun
af neinu tagi verði leyfð. Hins
végar skal þegin aðstoð erlendra
ríkja til iþess að byggjia upp
efnahag landsins, ef aðstoðin er
veitt án allra skilyrða.
— ★ —
Ýmis fleiri ákvæði eru í sana-
komulaginu ■— m. a. um
uppbyggingu atvinnuveganna.
Tryggja skal jafnrétti þegnannia.
án tilllits til þess, hvaða flokki
eða samtökum þeir fylgja að
málum. Ölluim pólitískum föng-
um skal sleppt úr haldi. Kosn-
ingalögin, sem sett voru 1957,
skulu taka gildi á ný, og frjálsar,
almennar kosningar látnar fram
fara sem fyrst ,svo að unnt verði
að myndia ríkisstjóm í saimræmi
við vilja kjósenda. |!
1
NA /5 hnú/ar
V SV 50 hnúfar
X Snjóioma » úhimm , Skúrirf fC Þrumur WS& Ku/daaki/ Hitaski/
Mjög eindregin vestanátt
er á hafinu suður af íslandi.
f norðurjaðri hennar ganga
lægðir austur um og lenda því
í námunda við fslands. Hinn
mikli jökulhryggur Grænlands
truflar nokkuð gang lægð-
anna austur, svo að hreyfing
þeirra verður óreglulegri en
ella.
Veðurspá kl. 10 í gærkvöldi:
SV-land, Faxaflói og miðin:
Vestan kaldi eða stinnings
kaldi, léttskýjað með köflum.
Breiðafjörður til Austfj. og
miðin: Hæg norðan og NV-átt
víðast úrkomulaust en skýjað.
SA-land og miðin: Vestan og
NV-kaldi, léttskýjað.
gegn sjö.
Hannibal gengur af Hlífarfundinum.
Dálítil síld í gærkvöldi
Prestastefnunni
lýkur í kvöld