Morgunblaðið - 05.07.1961, Blaðsíða 10

10
MORGlJTSBLAÐlb
Miðvik'udagur 5. júlí 1961
ftfttMofrifr
Utg.: H.f. Arvakur Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
HÆKKANIRNAR SICLA
í KJÖl
Ij' IN S og vitað var fyrir-
fram, hljótast víðtækar
hækkanir af þeirri kaup-
gjaldshækkun, sem knúin
var fram í vefkföllunum. Því
miður er líklegt að hin mikla
kauphækkun verði til þess að
litlar eða engar raunhæfar
kjarabætur náist í ár. Hins
vegar hefði örugglega mátt
ná nú þegar raunhæfum
kjarabótum, ef kröfunum
hefði verið stillt í hóf.
Sjálfsagt hefði atvinnuveg-
unum, mörgum hverjum,
reynzt erfitt að standa sjálf-
ir undir 6% kauphækkunum
eins og sáttasemjari lagði til
í miðlunartillögu sinni. Þó
var nokkur von um að það
hefði getað tekizt og sú
kauphækkun að verulegu
leyti orðið raunhæf, því að
ekki hefðu þá aðrar vörur
og þjónusta þurft að hækka
að ráði en landbúnaðarafurð-
ir. Hitt var fyrirfram vitað
að meiri kauphækkun hlaut
óhjákvæmilega að leiða til
almennra hækkana og ein-
hverra gagnráðstafana.
Ríki og bæjarfélög verða
að sjálfsögðu að auka álög-
ur á borgarana til að standa
undir hinum auknu útgjöld-
um. Á Akureyri stóð verk-
fall skemur en hér í Reykja-
vík, en þegar í lok þess end-
urskoðaði bæjarstjórnin fjár-
hagsáætlun og hækkaði út-
svör. Var" engra annarra
kosta völ, því að auðvitað
verða bæjaryfirvöld að sjá
svo um að endarnir nái sam-
an í fjármálunum. Öll önnur
bæjarfélög verða að sjálf-
sögðu að fara eins að og
bæjarstjórn Akureyrar og
afla fjár vegna hinna auknu
útgjalda.
Hér í blaðinu hefur verið
greint frá því, að útgjöld
ríkissjóðs aukist um hvorki
meira né minna en 10 millj.
króna við hvert 1%, sem
laun hækka um. Vegna vinnu
deiínanna má því búast við
nokkuð á 2. hundrað milljóna
kr. útgjaldaaukningu ríkis-
sjóðs. Tekna til að standa
undir þeim útgjöldum er á
engan annan hátt hægt að
afla en með álögum á borg-
arana sjálfa. Þannig hverfur
aftur verulegur hluti kaup-
hækkananna.
ÞAÐ, SEM
MEST RÍÐUR Á
TI/FEÐAL hinna heillavæn-
legu áhrifa af efnahags-
ráðstöfunum á síðasta ári má
FARIÐ
nefna það, að samkeppnis-
aðstaða fjölmargra íslenzkra
fyrirtækja á erlendum mörk-
uðum gjörbreyttist til batn-
aðar. Þannig hafa íslending-
ar þegar hafið útflutning á
húsgögnum, vefnaði og ull-
arvörum margs konar. Allt
var þetta að sjálfsögðu geysi-
mikilvægt, því að alkunnug
er sú nauðsyn að auka fjöl-
breytni atvinnuveganna.
Rétt gengisskráning mun
tryggja það að íslendingar
geti orð'ið iðnaðarþjóð í sí-
vaxandi mæli. En það voru
fleiri atvinnugreinar, sem
styrktust við gengisbreyting-
una. Þannig hefur hún gert
íslenzkum skipafélögum
kleift að keppa á alþjóða-
siglingaleiðum, og hefur Eim
skipafélagið þegar tekið upp
slíkar siglingar. Á sama hátt
vænkaðist mjög hagur flug-
félaganna og er útlit fyrir
mikinn vöxt þeirra, ef áfram
verður hér traustur fjárhag-
ur. —
Allir eru sammála um það
að íslendingar hafi síðasta
hálfan annan áratuginn dreg
izt aftur úr nágrannaþjóðun-
um í kjaramálum. Stafaði
það af rangri stj órnarstefnu
og sífelldum verkföllum, sem
háð voru andstætt hagsmun-
um launþega. Lengur verð-
ur því ekki unað að íslend-
ingar standi í stað meðan
aðrar þjóðir sækja ört fram.
Þess vegna mun það verða
krafa íslenzku þjóðarinnar til
þeirrar ríkisstjórnar, sem nú
situr og hverrar þeirrar, sem
með völd fer í framtíðinni,
að hún sjái til þess að hér
ríki svipuð stjórnarstefna og
í nágrannalöndunum.
Þann grundvöll, sem búið
var að treysta hefur nú tek-
izt að veikja á ný. Við þeim
vanda verða stjórnarvöldin
að bregðast skjótt og tryggja
efnahaginn að nýju, svo að
íslenzka þjóðin geti sótt fram
til stórafreka eins og aðrar
þjóðir.
LAUN TÆKNI-
MENNTAÐRA
MANNA
¥ GÆR birtist athyglisverð
ritstjórnargrein í Tíman-
um. Bendir blaðið réttilega
á þá hættu, að sérmenntaðir
menn leiti starfa erlendis, ef
þeim séu ekki búin nægilega
góð launakjör hér á landi.
Vill blaðið að laun þeirra
verði stórhækkuð. i
Gervitunglin þrjú Greb (efst), Injun (í miðju) og Transit 4-A
MIÐVIKUDAGSKVÖLDIÐ 28.
júní v-ar 50 smálesta eldflaug af
Launajöfnuður er líklega
orðinn meiri á íslandi en í
nokkru öðru landi í veröld-
inni, og er það tilefni þess-
arar ritstjórnargreinar Tím-
ans.
Við íslendingar erum
hreyknir af því að hafa jafn-
að kjör landsmanna, en það
er samt rétt athugað að of
langt er hægt að ganga, og
ekki má halda þannig á mál-
um að launajöfnuðurinn
verði niður á við, það er að
segja að kjör allra versni
vegna þess eins að ofurkapp
sé lagt á að jafna þau.
Á mörgum sviðum skortir
hér tæknimenntun, meiri
hagsýni í rekstri og hvers
kyns rannsóknarstarfsemi.
Þess vegna er vissulega rétt-
mætt að benda á þá hættu,
sem Tíminn ræðir sérstak-
lega um. Sjálfsagt verður að
bæta kjör hámenntaðra
manna eitthvað, svo að þeir
verði fúsir til að starfa hér,
enda treystir Morgunblaðið
því að svo mundi fara, jafn-
vel þótt einhver munur yrði
á þeim kjörum, sem við byð>-
um, og þeim, sem bezt væru
boðin erlendis.
gerðinni Thor-Abl-e-Star sko-tið á
loft frá Kanaveral-höfða í Plor-
idta. f»að var sögul-egt við þetta
geimskot að eldflaugin flu-tti
þrjú gervitungl, sem komust öll
á braut um-hverfis jörðu og var
eitt tungl-a-nna búið kjarn-orku-
rafhlöðu.
Gervitu-nglin þrjú áttu að fara
hvort á sína braut umhverfis
jörðu, en tvö minni tunglin los-n-
uðu ek-ki sund-ur eins og til .va-r
ætl-azt og þjóta nú samföst um
g-ei-minn.
Stærsta tunglið nefnist Transit
4-A og vegur um 80 kíló. Er það
fynsta tunglið af þessari gerð, sem
sent er á I-oft, en seinna er ætl-
unin að s-enda fl-eiri. Þessari gerð
tun-gla er ætl-að -að auðveld-a skip
um og flugvél-um staðarákvarð-
anir. Tunglin sen-da frá sér merki
og með sérstökium tækjuan er
hægt að 1-esa úr merkj-unum
stöðu skipsins eða flugvélari-nnar,
-sv-o ekki á að geta sk-eik-að meiru
en 1/10 úr míllu.
f Tran-sit 4-A er smá kjam-
orkuhlaða og er þetta fyrsta til-
raunin, sem gerð er með kja-rn-
ork-u s-em aflgj-afa í gervitungl-
um. Notað etr Plutonium-238 ti-1
að knýj-a rafal, sem vegur aðeins
rúm 2 kíló. Rafallinn framleiðir
nægilegt rafmagn fy-rir tvö af
fjórum senditæikjum tunglsins.
Hin tunglin tvö eru ætl-uð tiil
ýmiskon-ar mælinga í geim-num.
A-nn-að þeirra nefnist GREB og
vegur um 23 kíló. Hlutver-k þes-s
er -að mæla áhrif geislunar frá
sólinni o. fl. Hi-tt tunglið nefnis-t
INJUN og vegur 18 kíló. Það á
að kanna Vam Allen geislabeltin
og útvega upplýsin-g-ar um norður
ljósin.
Gervitunglin þ-rjú fara um*
hverfis jörðu í nærri 1000 km
hæð. Áætl-að er að Tramsit 4-A
verði í um 5 ár á lofti.
Þá reidd-
ist Eich-
mann
Jerúsalem, 30. júní L
(Reuter) 1
í FYRSTA sinn í réttarhöld-1
unum yfir Eichmann mátti J
sjá, að hann reiddist, er fjall-
að var í dag um réttarskjöl,
setn gáfu til lcynna, að hann
hefði skipað að láta skjóta
1,200 serbneska Gyðinga. Eish
mann hrukkaði ennið og
hleypti brúnum, og það fóru
viprur um munnvik hans, er
liann stóð upp og neitaði af-
dráttarlaust, að þetta ætti við
rök að styðjast.
Eichmann var þaulspurður
um hlut sinn í aðgerðum naz-
ista í Hollandi og Danmörku
eftir að Þjóðverjar náðu þeim
löndum á sitt vald. — Dómar-
inn spurði hann m. a. í þessu
sambandi, hvort ánægja eða
óánægja hefði ríkt í herbúð-
um nazista vegna þess, að
Dönum tókst að bjarga nær
öllum Gyðingum landsins úr
klóm þeirra — yfir til Sví-
þjóðar. — Það ríkti vissulega
óánægja, svaraði Eichmann
eftir stundarþögn, — annars
hefði ég ekki verið sendur
sérstaklega til Danmerkur til
þess að reyna að lægja öld-
urnar.