Morgunblaðið - 08.07.1961, Blaðsíða 10

10
MORGVNBLAÐ1Ð
Laugardagur 8. júlí 1961

Utg.: H.l Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ÞETTA MÁTTI SJÁ FYRIR
k FUNDI í bæjarstjórn
Reykjavíkur í fyrradag
fór fram síðari umræða um
reikning bæjarins fyrir árið
1960. Við það tækifæri gaf
Geir Hallgrímsson borgar-
stjóri ýmsar upplýsingar um
fjárreiður bæjarfélagsins.
Meðal annars skýrði hann frá
því að skuldir ríkissjóðs við
Reykjavíkurbæ hefðu lækk-
að um 6,2 millj. kr. frá árs-
lokum 1959. Hins vegar hefðu
þessar skuldir ríkissjóðs
hækkað um 5 millj. króna á
valdatíma vinstri stjórnar-
innar. Þakkaði borgarstjóri
núverandi fjármálaráðherra
fyrir betri skil við bæjar-
sjóð af hálfu ríkisins en und-
anfarið hefði tíðkazt.
Geir Hallgrímsson ræddi
síðan þær útgjaldaaukningar,
sem kauphækkanirnar hefðu
í för með sér. Harm kvað
launagreiðslur bæjarins vera
130 millj. kr. á ári og myndu
þær hækka um a.m.k. 13%
yfir hálft yfirstandandi ár.
Aðrar greiðslur næmu um
132 millj. kr. og væri erfið-
ara að átta sig á hve mikið
þær myndu hækka en senni-
lega myndu þær hækka um
3—5%.
Borgarstjóri kvað það ekki
ánægjulegt að þurfa að taka
upp nýja niðurjöfnun vegna
hinna auknu útgjalda. En
það hefði mátt sjá fyrir, að
kauphækkanirnar hlytu að
leiða til þess að afla yrði
aukinna tekna með útsvör-
um. Og því miður benti allt
til að kjaradeilurnar myndu
ekki leiða til raunhæfra
kjarabóta og því verða laun-
þegum að litlu gagni. Reykja
víkurbær myndi að sjálf-
sögðu ekki nú frekar en
endranær heimta af bæjar-
búum meiri tekjur en þyrfti
til þess að standa undir
traustri fjárhagsafkomu.
Öll eiga þessi ummæli
Geirs Hallgrímssonar við gild
rök að styðjast. Allir hugs-
andi og viti bornir menn
gátu séð það fyrir að þegar
t. d. útgjöld Reykjavíkur-
bæjar hækka á annan tug
millj. króna vegna kaup-
hækkananna, þá verður bæj-
arfélagið að afla sér tekna
einhvers staðar frá til þess
að geta risið undir þessum
útgjöldum. Önnur leið er
ekki til, nema þá sú að skera
stórkostlega niður fram-
kvæmdir bæjarfélagsins eða
draga úr þeirri þjónustu,
sem borgurunum hefur verið
veitt.
TRAUSTUR FJÁR-
HAGUR REYKJA-
VÍKUR
TT É R í Reykjavík gerist
nákvæmlega sama sagan
og á Akureyri. Bæjarstjórn
Akureyrar samþykkti svo að
segja um leið og samið hafði
verið um kauphækkanirnar
að hækka útsvarsupphæðina
um 2 milljónir króna til þess
að mæta auknum útgjöldum.
Sama hátt verða allar bæjar-
og sveitarstjórnir í landinu
að hafa á í þessum efnum.
Þær verða að afla sér auk-
inna tekna til þess að rísa
undir hinum auknu útgjöld-
um.
Það er vissulega rétt sem
borgarstjórinn í Reykjavík
sagði, að það getur hvorki
verið bæjarstjórn Reykja-
víkur né öðrum bæjar- og
sveitarstjórnum neitt gleði-
efni að þurfa að hækka álög-
ur á borgurum sínum. En hjá
þessu verður ekki komizt, ef
ekki á vitandi vits að stefna
út í hallarekstur og fjár-
málaóreiðu.
Sjálfstæðismenn í Reykja-
vík hafa jafnan lagt áherzlu
á að stjórna fjármálum höf-
uðborgarinnar af fyrirhyggju
og framsýni. Traustur fjár-
hagur hefur verið eitt af meg
instefnuskráratriðum Sjálf-
stæðismanna. Sem betur fer
hefur þeim tekizt að fram-
fylgja þessari stefnu. Reykja-
víkurbær hefur jafnan búið
við traustan og öruggan fjár-
hag. Þess vegna hefur bæj-
arfélagið líka notið mikils
lánstrausts og verið þess
megnugt að ráðast í hverja
stórframkvæmdina á fætur
annarri og leggja þar með
grundvöll að þróttmiklu at-
vinnulífi og margvíslegum
lífsþægindum bæjarbúa. —
Framkvæmd þeirrar stefnu
verður haldið áfram.
FRAMLEIÐSLU-
AUKNING OG
KAUPHÆKKANIR
GÍÐASTL. 15 ár hefur með-
^ alaukning þjóðarfram-
leiðslu okkar á ári verið um
2% brúttó, þegar tillit hefur
verið tekið til aukningar
mannfjöldans í landinu. Sýn-
ir sú staðreynd betur enflest
annað, á hversu tæpt vað er
teflt með þeim stórfelldu
kauphækkunum, sem nú hafa
orðið. Samkvæmt ' hinum
F Y R IR nokkru sýndí
bandaríski herinn opinber
lega nýtt flugtæki, sem
vakið hefur talsverða at-
hygli. Tæki þetta er eigin-
lega lítil eldflaug, eða
„eldflaugarbelti", eins og
herinn nefnir það. „Belti“
þetta var spennt á bak her
manns, og þegar hann
setti mótor tækisins í
gang, lyftist hann hægt
frá jörðu, í um það bil
fimm metra hæð og sveif
ca. 50 metra vegalengd —
á 14 sekúndum. Maðurinn
stjórnaði sjálfur ferðinni
með því að hreyfa hand-
föng, sem geta beint hin-
um tveim útblásturrörum
tækisins til hverrar áttar,
sem vera skal. — Eftir að
umrædd sýning fór fram
hefur frétzt, að tekizt
hafi að ná mun lengra
„stökki“ með þessu furðu-
tæki.
Fyrirhafnarlaust lyftist „eldflaugarmaðurinn" frá
jörðu ...... .... og „stekkur“ léttilega
yfir stóran flutningabíL

r
I lausu lofti
• Áhorfendur að tilrauninni
sögðu, að þetta hefði allt
virzt ósköp eðlilegt og ein-
falt — en smíði tækisins hef-
> ir þó ekki verið hrist fram
. úr erminni. Það eru um það
bil sjö ár síðan hugmyndin
að því fyrst kom fram, og
kostnaðurinn við smíðina og
fyrri tilraunir, sem haldið
hefir verið leyndum, er sagð
Ur hafa numið um 200 þús-
fjársöfnun jókst að miklum
mun, gjaldeyrisstaðan gagn-
vart útlöndum stórbatnaði
og traustið á íslenzkri krónu
jókst hröðum skrefum utan-
lands og innan. Gegn þessari
heillavænlegu þróun hefur
nú verið vegið og stórkost-
leg hætta leidd yfir alla efna
hagsafkomu þjóðarinnar. —
Kommúnistar og Framsókn-
armenn sáu ofsjónum yfir
því, að núverandi ríkisstjórn
var að takast að rétta við
efnahaginn eftir óstjórn og
upplausn vinstri stjórnarinn-
ar. Þess vegna var sóknin
hafin á hendur framleiðsl-
unni. En það fólk, sem byggði
vonir um kjarabætur á kaup-
hækkun mun því miður
verða fyrir vonbrigðum. —
Framleiðslan rís ekki undir
þeim stórfelldu kauphækkun
um, sem samið hefur verið
um. Þær munu þvert á móti
leiða til stórfelldra erfiðleika,
ef ekki verða í tíma gerðar
nauðsynlegar ráðstafanir.
nýju samningum um kaup og
kjör hækkar allt kappgjald
um 17—28% á einu ári. Þarf
hvorki mikla reikningslist né
hagfræðiþekkingu til þess að
sjá, hve veikur sá grund-
völlur er, sem hér er byggt
á. Aukning þjóðarframleiðsl-
unnar nemur 2% brúttó að
meðaltali á ári. En hvernig
getur 2% aukning framleisðl-
unnar mætt 17—28% launa-
hækkun? Það er vandséð.
Sannleikurinn er auðvitað
sá að þeir atburðir, sem nú
hafa gerzt í efnahagsmálum
okkar stefna framtíð þjóðar-
innar í geigvænlega hættu.
Ef ekki verður að gert, hljóta
hinar stórfelldu kauphækk-
anir á tiltölulega skömmum
tíma að leiða til kyrrstöðu,
stöðvunar og atvinnuleysis.
Þetta er vissulega hörmu-
leg staðreynd, ekki sízt þeg-
ar þess er gætt, að með þeim
viðreisnarráðstöfunum, sem
gerðar voru á síðasta ári var
þjóðin vel á veg komin með
að rétta hag sinn við. Spari-
und dölum — eða sem svarar
um 8 milljónum ísl. kr.
— ★ —
• „Eldflaugarbeltið" er fram
leitt með tilliti til þess, að
það geti orðið fótgönguliði að_
notum í hernaði — gert liðið
hreyfanlegra. Þá hefir einnig
komið fram sú hugmynd, að
hér sé um að ræða tilvalið
„farartæki" fyrir tunglfara
framtíðarinnar. En jafnframt
hefir verið bent á í því sam-
bandi, að hinn litli lyfti-'
þrýstingur, sem mótorinn
framleiðir — aðeins 280 ensk
(Pund — verði allt of mikill
í hlutfalli við hið litla að-
dráttarafl tunglsins. Það gæti
[jafnvel komið manni á um-
ferðarbraut um tunglið — og
þyrfti hann þá kannski að
jbíða nokkuð lengi til þess að
komast niður aftur! j
—★— ;
• Sérfræðingar vonast ti! að
geta enn fulkomnað tæki
Íþetta, svo að mögulegt verði
fyrir „eldflaugarmann" að
fljúga um það bil kílómetra]
vegalengd — eða að komast
í allt að 1.200 m hæð, ef
ihann kýs að stefna beint til
himins. i
—★— ;
• Einstaka menn með auð-
ugt ímyndunarafl hafa jafn-j
vel látið sér koma til hug-j
ar, að „eldflaugarbeltið“i
kynni að duga til nokkurrar
lausnar á umferðarvandanum,
í ýmsum stórborgum ein-
hvern tíma í framtíðinni... :