Morgunblaðið - 16.07.1961, Blaðsíða 8
8
MOROUNBL 4 0 1 Ð
Sunnudagur 16. júlí 1961
Auglýsing
HUGDJARFIR
effir dr. Frank N. D. Buchman
THAKIN CHIT, þingmaður opinber fulltrúi U. Nu
forsætisráðherra færir Dr. Buchman silfurskál að
gjöf frá sendinefnd frá Burma. Við hlið hans stendur
SAYADAW U. NARADA, framkvæmdastjóri „THE
PRESIDING ABBOTS’ ASSOCIATION“. f hendi Dr.
Buchmans er sendibréf frá U. Nu, sem THAKIN
CHIT færði honum. í bréfinu sagði forsætisráðherr-
ann m. a.: „Siðvæðingin hefur mikilvægu hlutverki
að gegna til varðveizlu heimsfriðarins og lifsham-
ingju mannsins".
4. júní 1961.
IÞessum mánuði fyrir 40 árum kom til Oxford mað-
ur, sem bjó yfir nokkurri lífsreynslu og nokkru
innsæi í lífsvenjur bæði Austurlanda og Vesturlanda-
þjóða og hafði kynnzt Gandhi í Indlandi og Sun
Yat-sen í Kína. Þar sem nú er Keralafylki hitti hann
enskan biskup, sem sagði: „Þú verður að fara til
Oxford, þar þarfnast menn reynslu þinnar“.
í þessi fjörutíu ár hefur sú sannfæring, sem hann
skýrði frá í Oxford, verið lifandi aflvaki, sem hefur
vakið menn og þjóðir, bæði vegna þeirra, sem hafa
tileinkað sér boðskap hans, og hinnar, sem hafa hafn-
að honum.
Maður nokkur frá Oxford, sem hefur verið þing-
maður í 24 ár og átti mikilsverðan þátt í lausn Kýpur-
deilunnar, skýrði frá sannfæringu sinni í þessari viku
á opinberum vettvangi. f vikunni áður talaði há-
skólarektor opinskátt um hana, er hann kynnti
Afríku-kvikmyndina „Frelsi“ fyrir áhorfendum I Ox-
förd. Þessir menn Og margir aðrir eru í hópi þeirra,
sem hafa með ákvöj-ðunum sínum unnið að heiðar-
leika í opinberu lífi þjóðar sinnar. Heiti þessa ávarps,
„Hugdjarfir menn velja“, er sótt í bók eftir mann
frá Oxford um þetta efni, að hugdjarfir menn breyti
gangi sögunnar.
Grundvöllurinn er siðgæðislegur
Einn slíkra manna í Oxford var prófessor Streeter.
Boðskapurinn var þessum mikla vísindamanni sem
herútboð. Það snerti hann djúpt. í ráðhúsinu í Oxford
sagði hann að viðstöddum fjölmörgum háskólakenn-
urum: „Ég hef fylgst með þessu starfi eins Og stjórn-
málamenn mundu orða það „með vinsamlegu hlut-
leysi“. f kvöld hef ég tekið mína ákvörðun . . . Hin
síðari árin hefi ég fundið, hvernig stjórnmálaástandið
í heiminum mótast meir og meir af vonleysi og ör-
væntingu. Það vantar ekki góðan vilja, en hann nægir
samt ekki til að leysa hin miklu vandamál: Styrjöld,
stéttabaráttu og efnahagslegt öngþveiti". Síðar sagði
hann: „Siðmenningu vorra tíma verður aðeins bjarg-
að með siðgæðislegri vakningu". Það getur gerzt í
Bretlandi. Það mun gerast ef forustumenn þjóðar-
innar leita eftir leiðsögn Guðs í stefnu sinni og störf-
um. Ef Bretlandi væri þannig stjórnað gæti það
bjargað heiminum.
„Ég hefi tekið mína ákvörðun. Þetta er lykillinn".
Ellefu þekktir háskólakennarar í Oxford höfðu rutt
þrautina fyrir ákvörðun dr. Streeters, meðal þeirra
rektor Balliol College, rektor University College og
aðrir, sem síðar urðu háskólarektorar. Þeir höfðu
sameinast um þennan boðskap: Réttlæti og heiðarlegar
leikreglur. Þetta hreif marga í Oxford. Oxford fór að
tala til heimsins um byltingarkennda trú.
Annar framámaður í Oxford, Salisbury lávarður,
komst svo að orði í lávarðadeildinni: „Orsök heims-
vandamálanna er ekki efnahagslegs eðlis. Orsökin er
siðgæðislegs eðlis.“ Hann lýsti sömu sannfæringu og dr.
Streeter, er hann sagði: „Ég leyfi mér að taka mér
í munn orðatiltæki, sem er algengt í umfangsmikilli
hreyfingu, sem nú breiðist út bæði hér innan lands
og utan, að við þörfnumst manna, sem hlýta leiðsögn
Guðs, sem mynda þjóðir, sem lúta leiðsagnar Guðs
til að skapa nýjan heim. Allar aðrar stefnur um
efnahagsleg úrræði ná of skammt til að komast fyrir
raunverulega undirrót meinsemdarinnar“.
Einnig hann tók sína ákvörðun og bauð dr. Streeter
á heimili sitt til fundar með nokkrum forustumönn-
um Breta til þess að kanna hvernig þeir í sameiningu
gætu veitt heiminum á barmi glöutunnar siðgæðis-
lega og andlega leiðsögn. í trjálundi í Hatfield gekk
hann um ásamt gömlum og nýjum vinum, þar á meðal
Lytton lávarði, sem síðar sagði að þessi fundur hefði
haft djúp áhrif á líf sitt.
Eina byltingin, sem dugir
f austurhluta London — þar sem er vagga verka-
lýðhreyfingarinnar — þar sem Siðvæðingin kom fyrst
fram, voru einnig hugdjarfir menn, sem tóku ákvörð-
un. Nefna má Tod Sloan, baráttufélaga Keir Hardis
meðal hafnarverkamanna. Hann skrifaði: „Þessa ör-
væntingarfulla ringulreið verður ekki lengur fyrir
hendi, ef við lifum í samræmi við Siðvæðinguna. Það
er raunverulega vilji, sem byggist á kærleika og ástúð
og fúsleika, til að tileinka sér leiðsögn Guðs. Fyrir
mér er þetta eina byltingin, sem skiptir máli — að
breyta mannlegu eðli — og það mun gerast“.
Nefna mætti Ben Tillet, brautryðjanda í stéttasam-
tökum hafnarverkamanna um heim allan. Er hann lá
banalegu sína sendi hann frá sér þessar línur: „Segið
Frank Buchman að halda áfram baráttu sinni. Þið
hafið mikla alþjóðlega hreyfingu. Notið hana. Hún
er von morgundagsins.' Hún mun færa heiminum á
ný heilbrigði og skynsemi“.
Jarlinn af Athlone, sem kynntist boðskap þessum
árið 1929, þegar hann var landsstjóri í Suður-Afríku,
sagði í útvarpserindi til Brezka samveldisins í byrjun
stríðsins: „Kallið um Siðvæðingu hefir farið um gjör-
vallan heiminn og orðið uppspretta nýrra vona fyrir
milljónir karla og kvenna. Þjóðhöfðingjar, leiðtogar
í stjórnmálum og atvinnulífi úr öllum stéttum, trúar-
bragðaflokkum og stjórnmálaflokkum hafa boðið Sið-
væðinguna velkomna sem lækningu við hinum alvar-
lega andlega sjúkdómi, sem siðmenningin þjáist af“.
Siðvæðingin felur í sér hugarfarsbreytingu, nýjan
anda, sem verður að blása nýju lífi í öll mannleg sam-
skipti. Hún hvetur oss til að gera vilja Guðs að leiðar-
ljósi einstaklinga, sem heimila og þjóða“.
Eftir því, sem þessi hugsjónarbarátta breiddist út
um heiminn hrifust fleiri og fleiri af eldmóði braut-
ryðjendanna. Því að aðeins menn, sem brenna fyrir
hinu rétta geta gert sér vonir um að bera sigurorð
af þeim, sem berjast fyrir hinu ranga. „Eldur frá
himni“, segir ítalski föðurlandsvinurinn og klerkur-
inn Don Sturzo um Siðvæðinguna í boðskap til al-
þjóðamóts á Mackinac eyju. Hugsun hans hafði veru-
leg áhrif á kristilegu lýðræðisflokkana á Ítalíu, í Frakk
landi Og í Þýzkalandi, en í þeim hafa verið þrjú af
stórmennum Evrópu, forsætisráðherrarnir de Casperi
og Schuman og Adenauet kanslari.
De Gasperi, forsætisráðherra lýsti yfir þeirri sann-
færingu sinni að með því að snúa sér að undirrót
meinsemdanna í heiminum muni Siðvæðingin skapa
þann gagnkvæma skilning milli einstaklinga og þjóða,
sem allir þrá.
Scliuman forsætisráðherra skrifaði eftirfarandi:
„Það, sem Siðvæðingin veitir okkur, er lífsspeki í fram
kvæmd. Það er ekki um það að ræða að breyta um
stjórnmálastefnu. Það er um það að ræða að breyta
manninum. Lýðræðinu og frelsi þess verður aðeins
bjargað með manngildi þeirra einstaklinga, sem tala
í nafni þess“.
Adenauer kanslari þekkir gildi Siðvæðingarinnar.
Hann segir að MRA hafi átt að vísu ekki sjáanlega
en afgerandi þátt í að koma á sættum til að sam-
ræma ólík sjónarmið deiluaðila við gerð mikilvægra
alþjóðlegra samninga.
Þessir hugdjörfu menn tóku ákvarðanir sínar. Nú
sækir fram öflugur alþjóðaher í öllum heimsálfum.
Quadros forseti off Brazilía
• Fyrir mánuði kom 150 manna hópur frá 24 löndum
til Brazilíu, sem nú er brennipunktur í áróðri Kreml-
manna í Suður-Ameríku. Þúsundir manna þyrptust
á sýningu til að horfa á japanska leikritið „Tígris-
dýrið“, sem veitir svarið við uppþotum, sem urðu
í Tokyo. Þúsundir manna, sem ekki gátu séð leikritið,
sáu kvikmyndir, sem gefa svar við deilum á milli kyn-
þátta, stétta og hugsjónastefna.
Forsetinn bauð þessum hópi til höfuðborgarinnar,
Brazilíu. Hann kynntist þar hópi karla og kvenna, sem
brunnu af eldmóði og sannfæringu. Forustumaður
þeirra var Bethlem hershöfðingi, fyrrum sendiherra
Brasilíu í Pakistan og Bólivíu^ en vegna sannfæringar
hans var hópurinn þangað kominn. Forsetinn hlustaði
á sonarson Mahatma Gandhis, fyrrverandi Mau-mau
stríðsmann frá Kenya, fyrrverandi leiðtoga kommún-
istiskra stúdenta í Kerala, amerískan kennara, sem
hafði eftir kynni sín af MRA helgað krafta sína
kennslu svertingja í Ameriku, son bandarísks sendi-
herra í Brasilíu og Perú, indíánahöfðingja frá Vestur-
Kanada, þjóðernissinna frá Nigeríu, mann úr hinni
voldugu iðnaðarfjölskyldu Mitsui í Japana, franska
konu, sem var í miðstjórn franska jafnaðarmanna-
flokksins Og leiðtogi kvennasambands með meira en
þrjár milljónir meðlimafjölda, Og loks á brezkan flota-
foringja, sem var niðji Cocrane lávarðar, sem átti þátt
í frelsun Chile, Brasilíu og Perú.
ítalska blaðið Corriere della Sera sagði frá þessum
atburði í fréttagrein á þennan hátt:
„Janeo Quadros tók í dag á móti sendinefnd frá
Siðvæðingunni á stjórnarsetri sínu. Hann bauð þá
hjartanlega velkomna og sagði:
„Ég hefi fylgzt með starfsemi Siðvæðingarinnar i
nokkur ár. Ég er sannfærður um að heimurinn eins
og hann er í dag muni ekki komast af nema fólkið
aðhyllist þá hugsjón, sem þið berjist fyrir. Hið rotna
í heiminum í dag á sviði efnahagsmála, félagsmála og
stjórnmála stafar af því að fólkið hefur vanrækt hina
andlegu og siðgæðislegu þætti. Djúpt snortinn hefi ég
hlýtt á það, sem þið hafið fram að færa. Ég vil að
ykkur sé ljóst, að ég mun gera allt, sem í mínu valdi
stendur, til þess að við Brasilíubúar getum skilið og
metið hið siðgæðislega gildi menningar vorrar“.
Sem svar við boði um að koma til ráðstefnu Sið-
væðingarinnar, sem hófst 1. júní í Caux í Sviss, sagði
Quadros: „Ég mun senda persónulegan fulltrúa minn“.
Þegar hann frétti að unnt væri að fá til sýnis
japanska sjónleikinn „Tígrisdýrið“ hringdi hann til
hershöfðingja, sem er yfirmaður lífvarðarherdeildar
hans Og sagði: Sjáið um að gera allt, sem þarf til
að fá „Tígrisdýrið" til Brazilíu. Biðjið borgarstjórann
að hafa tilbúið leikhús, annist um flutningatæki í
borginni og ennfremur fáið flugvél til umráða til þess
að þetta starf verði kynnt í borg eftir borg í Brazilíu'.
Þegar Bethlem hershöfðingi skýrði frá ferðinni í
blaðagrein sagði hann: „f fyrsta skipti í þessari heims-
álfu hefur kommúnisminn orðið að horfast í augu við
jákvæða andstæðu og í fyrsta skipti hefur hann orðið
•að hörfa. Ég hefi í Siðvæðingunni fundið raunhæfa
byltingu. Það er köllun okkar Brasilíumanna að birta
þetta kommúnistum, ekki kommúnistum og and-
kommúnistum. Margir hafa orðið ringlaðir í siðgæðis-
legri undanlátssemi vorri. Fyrir mér verður þetta ljóst
við þá breytingu, sem nú er orðin. Við verðum að
vakna. Hugsjónabaráttan er komin til okkar. Leið-
ina, sem Brasilía fer, fara einnig aðrar þjóðir Suður-
Ameríku. Ástandið er mjög alvarlegt. Fyrrverandi
utanríkisráðherra hefur sagt við mig: „Cuba hefur
komið okkur á yzta barm styrjaldar. Ef til vill er
Siðvæðingin seinasta von okkar. Ef Brazilía tileinkar
sér hana muri allur heimurinn gera það“. Hermála-
ráðherrann sagði: „Við munum gera allt, sem í okkar
valdi stendur til að gera Brazilíu að höfuðborg lausnar
innar. í Siðvæðingunni hafið þið hugsjón, sem sigr-
ar“.
Við kaþólska háskólann í Sao Poulo, þar sem sagt er
að 80 af hundraði stúdentanna stæðu með Castró,
■
HÁMARK LÍFSINS
hin stórfenglega músík- og litmynd
sem framleidd er af i
Moral Re-Armament (Siðvæðingunni),
verður sýnd
/ STJÖRNUBÍÓI
næstu daga kl. 5. 7 og 9.