Morgunblaðið - 23.07.1961, Blaðsíða 3
f Sunnudagur 23. júlí 1961
MORGVNBLAÐIÐ
3
„C’est la vie“
Nú í vikunni hurfu fjórir
belgískir fjallgöngumenn fyr-
ir björg í Grænlandi, eins
og skýrt hefur verið frá í
fréttum. Hér er síðasta mynd-
in af tveimur þeirra sem fór-
ust, unga parinu Jean Alzetta
og Nadine Simandl, tekin í
Grænlandi, þegar þau voru
að leggja af stað frá Umanak
til að klífa Nerdleritfjall.
Samferðamaður þeirra á bátn
um ,,Julius Thomsen“ á leið-
inni norður til Umanak frá
Egedesminde, segir að þetta
hafi verið ákaflega lífsglaður
hópur. Þessa tvo sólarhringa
á bátnum notuðu Belgirnir
til að skrifa á 1500 póstkort
til vina og fjallamannaklúbba
og frímerkja þau. Á kortunum
var loftmynd af Nerdlerit-
fjalli, og áttu kortin að til-
kynna fólki um allan heim
um sigur þeirra yfir fjallinu,
sem aldrei hefur verið klifið
áður.
Einkum voru þessi tvö
yngstu kát og lífsglöð og
Nadine, einasta stúlkan í
hópnum, lét óspart í ljós hrifn
ingu sína i hvert skipti sem
hún sá eitthvað nýtt. —
C’est la vie (þetta er nú lífið),
sagði hún alltaf, án þess að
gruna að dauðinn beið henn-
ar og piltsins hennar á fjall-
inu ósigrandi.
Eyjólfur reynir
við Djúp
iVleiri tekjur af 70 |uís. Banda-
ríkjsiMuum en 1 milSjón 8via
Spjallað við aðalrœðismann Norðmanna
í New York
Isafirði. 21. júlí
EYJÓLFUR Jónsson súndkappi
gerði í morgun tilraun til að
6ynda yfir ísafjarðardjúp. Lagð-
jst hann til sunds frá Snæfjöllum
é Snæfjallaströnd um kl. hálfátta
í morgun. í fylgd með Eyjólfi
voru Guðmundur Marzeliusson á
vélbáti sínum Björgu, og einnig
fylgdi með árabátur, sem í voru
Eyjólfur Snæbjörnsson, Reykja-
vík Hreinn Jónsson ísafirði og
Gísli Kristjánsson sundhallarfor-
stjóri ísafiröi.
Veður var ágætt, sólarlaust en
logn. Sjávarhiti 10 stig. Sóttist
Eyjólfi sundið vel, tók 30—31
sundtök á mínútu, en er hann
hafði verið á sundi í tæpa tvo
tíma, fékk hann sinadrátt. Hægði
hann þá sundið og hvíldist og
reyndi að fá úr sér sinadráttinn,
en er það tókst ekki hættj hann
sundinu og var tekinn inn í bát-
inn. Er Eyjólfur hætti sundinu,
hafði hann farið um fjórðung
leiðarinnar, sem er um 15 km
löng.
í sambandi við þetta sund Eyj-
ólfs hefur rifjazt upp gömul sögn
af þrælunum Vébirni, sem var
íhjá bónaanum í Súðavík. Unnust
dóttir bónda og Vébjörn þræll
Ihugástum. Eitt sinn hittust þau
hjónaleysin á Brúðarhamri á
fíúðavíkurhlíð. Fékk bóndi vitn-
eskju um fund þeirra og fór með
íhúskörlum sínum á báti að ná
Vébimi, en er hann varð þeirra
var, stakk hann sér til sunds og
synti norður yfir Djúp til Snæ-
fjallastrandar. Kom hann í land í
Súrnadal, en húskarlar Súðavík-
Undanfarna daga hefur dval-
izt hér í Reykjavík, aðalræðis-
maður Norðmanna í New York,
Knut Thommessen. Hairn mun
halda héðan til Noregs í dag
ásamt konu sinni og þrem börn-
um, þar sem hann hyggst sér-
staklega ferðast milli ferða-
mannahótelanna og kynna sér
starfsemi þeirra.
í samtali við Morgunblaðið í
gær rómaði hr. Thommessen
mjög samstarf sitt við skrif-
stofu Loftleiða í New York.
Greindi hann frá þvi, að ræðis-
mannasskrifstofan þyrfti á ári
hverju að annast sendingu mik-
ils fjölda norskra sjómanna frá
Bandaríkjunum heim tii Noregs,
t. d. hefði skrifstofan á s. 1.
ári greitt fyrir 1205 sjómönn-
um, sem sendir hefðu verið
heim af ýmsum ástæðum, svo
urbónda voru rétt S hæla hans.
Tókst Vébirni að, komast upp
í fjallið og lá við sjálft, að hann
slyppi úr höndum fjenda sinna,
en með því að þeir voru 6 um 1,
sumir segja 10 um 1, gátu þeir
umkringt hann og unnið á hon-
um. Heitir þar síðan Vébjarnar-
núpur, nú almennt kallaður
Bjarnarnúpur. — A.K.S.
sem vegna veikinda o. s. frv.
Af þessum rúmlega 1200 mönn-
um hefðu 366 farið með vélum
Loftleiða. Sagði hr. Thommes-
sen, að þjónusta Loftleiða væri
slík, að á betra yrði naumast
kosið.
Áður en Knut Thommessen
réðist til New York hafði hann
starfað á vegum norsku stjórnar
„Horfðu reiður
um oxl“
Norðfirði, 20. júlí
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ sýndi hér í
gær leikritið Horfðu reiður um
öxl. Ekki var alveg húsfyllir,
vegna anna við síldina, en leikn-
um var mjög vel tekið og flestir
hrifnir af þessu umdeilda leik-
riti, svo Og meðferð leikaranna.
Aðstaða til leiksýningar er slæm,
svo Þjóðleikhúsið á þakkir skyld
ar fyrir að gefa Norðfirðingum
kost á að sjá þetta leikrit. Nýtt
félagsheimili er í smíðum, en
verður ekki tekið í notkun fyrr
en á næsta ári. — Svavar.
Sr. Jón Auðuns dámpröfastur:
Á bjargi — eða
á sandi
GUÐSPJALLIÐ um húsin tvö
fær kirkjan oss til hugleiðingar
í dag.
í friðsælum dal standa tvö
bændabýli. Þau blasa við sól og
brosa við heimafólki og gestum.
Saklausir lækir vefja silfurlind-
um hlíðina, en neðar bylgjast
kornstrangamóðan og skiptir lit-
um við engi og tún. Hér er frið-
ur. Og hér er kyrrð. Vel hafa
traustu hús. Þar búa öruggir
bændumir tveir byggt sín
menn.
En kyrrðin er rofin. Eins og
flóðgáttir himins hafa opnazt,
steypist regnið niður, og storm-
urinn hvín. Lækir, áður silfrað-
ir, saklausir, flæða kolmórauðir,
ógnandi yfir bakkana. Eins og
flakandi sár verða fagrar akur-
reinar, og engin fögru eins og
aurslóð. Vatnsborðið hækkar,
skelfing grípur bændurna tvo. Fá
húsin staðizt þessa storma þetta
steypiflóð? Nóttin hellir myrkri
yfir dalinn.
í morgunsárið blasir við öm-
urleg sjón. Annað húsanna hef-
ir hrunið, en í miðri auðninni
stendur hitt húsið óhaggað. Og
nú sjást afleiðngar þess, að hús-
ið þetta hafði bóndinn byggt á
bjargi, en á sandi sem flóðið
hafði sópað burt, hafði hinn bónd
inn byggt hús sitt.
Er trú þín, lífsskoðun þín á því
bjargi byggð, að þú þolir það,
að örlagalækirnir snúist í belj-
andi röst og þú lendir í steypi-
flóði stórrar lífsreynslu?
Knut Tommesen
innar í Englandi, Þýzkalandi,
Kanada og Póllandi, en s. 1. 2%
ár héfur hann starfað sem aðal-
ræðismaður Norðmanna í New
York. Sagði hann, að auk ýmiss-
ar fyrirgreiðslu, sem skrifstofan
annaðist fyrir Norðmenn stadda
x Bandaríkjunum, þá væri eitt
aðalverkefni hennar að auka
straum bandarískra ferðamanna
til Noregs. Bandaríkjamenn væru
í Noregi, eins og annars staðar
í heiminum, mjög eftirsóttir
ferðamenn, og þá ekki sízt vegna
hinna miklu tekna af þeim. Á
s. 1. sagði hr. Thommessen, að
60—70.000 bandarískir ferðamenn
hefðu eytt meiru í Noregi en 1
milljón Svía, svo að það væri
ekki að furða, þótt þeir vaeru
eftirsóttir.
Hr. Thommessen hefur ferðazt
nokkuð um landið þessa daga,
sem hann hefur dvalizt hér, m.
a. farið til Þingvalla. Gullfoss
og Geysis, og var Geysir m. a. s.
svo gestrisinn að gjósa 10—15
m háu gosi fyrir hann.
Meðan sólin skein og lognið
var í djúpum dal, stóðu húsin
tvö á föstum grunni. Svo er einn
ig um húsið þitt. Meðan allt leik
ur þér í lyndi og ekki er við ann
að að etja en smávægilegar hvers
dagsáhyggjur, er húsi þínu óhætt.
En lífsreynslan kemur, lækim-
ir saklausu snúast í beljandi röst.
Þá kann að verða þér dýrkeypt
að hafa byggt á sandi en ekki á
fastri klöpp.
Byggir þú á bjargi? Það er
erfitt að dæma, meðan allt leik-
ur þér í lyndi. Missir þú sálar-
jafnvægi þitt, eða varðveitir þú
rósemina, þegar örlögin verða
þér andstæð? Hvenær kemur að
þeirri stund?
„Varið ykkur blómstrá
á bakkanum föst
bráðum snýst sá lækur
í beljandi röst“, —
segir séra Matthías í hinu óvið-
jafnanlega ljóði um bömin frá
Hvammskoti, sem drukknuðu í
læk hér í nágrenninu á heim-
leið frá kirkju. Tvö börnin fór-
ust, eitt bjargaðist, lítil stúlka
sem lifði það, að verða háöldruð
kona. Hana þekkti ég og jarð-
söng hana, þegar ég var staddur
vestur á ísafirði fyrir rúmurn 20
árum. Margsinnis hafði lækur-
inn snúizt í beljandi röst á löng
um lífsvegi þeirrar konu. Slysa-
dauði vitjaði fjölskyldu hennar,
eiginmanns og sona, þótt lækur-
inn næði ekki henni, þegar hún
horfði á systkin sín tvö drukkha.
Og allt stóð hún af sér, þessi
margreynda kona, fínbyggð sjálf
eins og blóm. Hennar hús var á
bjargi byggt.
Byggjum vér á kjargi? Reisum
vér hús vort þar sem því er ó-
hætt, þótt allra veðra sé von?
Það getur orðið of seint að gæta
að undirstöðunum, þegar húsið
er hrunið.
Guð sér leiðir, þótt ég sjái þær
ekki, en ískyggilegt þykir mér,
hve nútímakynslóðin virðist
skeytingarlaus um það bjarg,
sem aldirnar hafa sýnt að hagg-
ast ekki. Stormar koma, steypi-
regn skella á, óveðrin umflýr
engin kynslóð til lengdar. En
hvernig stendur hennar hús, ef
ekki er þess gætt, að byggja á
bjargi aldanna, kristinni trú,
kristinni lífsskoðun?
Ég þykist ekki bölsýnn. Mér
er tíðum brugðið um hitt, að vena
bjartsýim um of og trúaður um
of á það, að þrátt fyrir gönu-
hlaupin, þrátt fyrir hirðuleysið
um Guð og helga dóma muni
mannssálin að Iokum finna leið-
ina heim, þótt hún fari langt að
heiman og lengi sér leiðina, Guð
einn veit hve mjög. En lífið kref-
ur á sínum tíma alla menn um
átök. Þá hristist hús manna oig
nötrar í storminum, en fær það
staðizt, hafði gleymzt að byggja
það á bjargi? „Sporin hræða",
sögðu Rómverjarnir forðnu.
Dæmi ófarnaðai-ins eru allt of
mörg til þess að þau megi gleywi
ast.
Fyrir röskum áratug flutti
Bradley, forseti herráðs Banda-
ríkjamanna ræðu og mælti: „Vér
eigum of marga vísindamenn og
of fáa guðsmenn. Vér höfum á
valdi voru leyndardóm atómork-
unnar en gleymum Fjallræðunni.
Líkamlega erum vér risar en and
lega erum vér börn.“
Þessum manni gagnkunnugum
heimspólitíkinni, leyndardóm-
um hernaðarmálanna og risa-
vöxnum milliríkjavandamálum,
er ljóst, að ráð mannkyns er reik-
ult, hús þess á foksandi byggt,
meðan ekki er byggt á bjarginu,
kenningu Krists, eins og hún
krystallast í Fjallræðunni, sem
hann l«uk með líkingunni atf
húsunum tveir-