Morgunblaðið - 06.08.1961, Side 3

r
Sunnudagur 6. ágúst 1961
MORGVNBLAÐ1Ð
3
Sr. Jón Auðuns, dómprófastta:
Þórólfur Beck meö ungana.
Upphaf á æfisögu
HER er lítil myndasaga úr
lífi fugla og manna í Reykja-
vík, en því miður höfum við
ekki rúm til þess að birta
fleiri myndir en þrjár úr ,,serí-
unni“.
Önd ein, sem virðist sérstak
lega hænd að íþróttamönnum,
valdi sér hreiðursstað syðst á
Melavellinum, þegar hún fann
hina stóru stund nálgast. Þar
hefur hún fylgzt með kapp-
leikum í vor á eina frímið
ann, sem vængjaður áhuga-
gestur hefur fengið. Ekki er
vitað með neinni vissu, hvert
eftirlætislið hennar hefur ver
ið, en bæði Þróttur og KR
gera kröfu til hennar, þar eð
hún hafði bækistöð mitt á
milli áhrifasvæða þessara fé-
laga, Grímstaðaholtsins og
Vesturbæjarins .Fæði fékk
hún m.a. hjá vallarvörðun-
um.
Allir sannir áhugamenn um
knattspyrnu eru bráðlátir og
fljótfærir í dómum. Þannig
er þessi önd líka, því að ekki
leið nema sólarhringur frá
því, að ungahnoðrarnir höfðu
brotizt út í gegnum eggja-
hvítu, skjanna og skurn, og
til þess að Madame Bra-Bra
ákvað að leggja upp í hina
eilífu leit andamóðurinnar að
vatni. Ungarnir skutust út í
heiminn sunnudaginn 23. júlí,
ártal 1961 eftir Krists burð.
Vist þeirra í veröldinni verð-
ur ekki löng á okkar mæli-
kvarða, því að meðalaldur
'brabrabarna ku liggja (ein-
hvers staðar á milli 15 og 20
ára. Þá þykir sumum dýra-
tegundum nóg lifað.
Ungarnir kváðu sjálfir upp
það gamla mútter, sem skar
úr um það klukkan að verða
hálffimm á mánudagsaftni, að
þeir væru þegar færir um að
svínfylkja liði og þramma í
oddagöngu ofan að Tjörn. Þar
var kveðinn upp rangur dóm
ur, eins og oft vill verða, þeg-
ar einn er dómari og er þar
að auki að flýta sér. Ungarn-
ir, sem voru níu talsins, voru
nefnilega ekki færir til að
fylgja skrefum móðurinnar
niður í vatnið, sem er and-
anna annað höfuðelement fyr
ir utan loftið. Við verðum að
kalla þá unga, því að ekki er
«nn vitað hvorum megin þeir
skipa sér við járntjaldið, sem
aðskilur kynin; hvort þeir
verða steggir eða andir. Þegar
móðirin kom niður á Hring-
braut, gáfust ungarnir upp við
að ganga og veltust ósjálf-
bjarga um í göturæsinu. Þá
bar þar að hinn þekkta íþrótta
mann, Þórólf Beck. Hann hóf
björgunarstarf, eins og sést
hér á fyrstu myndinni, sern
Sveinn Þormóðsson tók á
Skothúsveginum. Þórólfur og
aðrir vegfarendur, sem sjást
á stóru myndinni, tóku hina
sólarhringsgömlu og umkomu
lausu lífsreynsluleysingja í
fangið og báru þá niður á
bakkann, þar sem ísbjörninn
var í gamla daga. Það hús
er nú hvergi til, nema í minni
þeirra bama, sem gengu í
Miðbæjarbarnaskólann í eina
tíð. Þar glatast það heldur
ekki, fyrr en þau síðustu
hyljast moldu upp úr árinu
2030.
Andamamma skildi ekki
fyrst góðvilja mannanna, enda
skilur það manninn frá dýr-
unum, að hann kann að hylja
skapsmuni sína; hlæja með
vörunum, þegar grátið er há-
stöfum með hjartavöðvunum,
og vice versa, eða öfugt. Hún
Kaupmaður-
inn ou perlan
Kaupmaður leitaði að fögrum
perlum. Hann fór land úr landi,
borg úr borg. Á sölutorgum bjóð
ast honum margar perlur, en
hugboð hefir hann um, að feg-
ursta perlan sé ófundin enn.
Leitinni heldur hann áfram og
finnur loks perluna dýru.
Orðlaus starir hann á fegurð
hennar, en perlan er dýr, hún
kostar hann aleiguna, allt, sem
hann á. En kaupmaðurinn hikar
ekki. Hann greiðir gjaldið og
heldur fagnandi með perluna
heim. Sá, sem hefir eignazt
gimstein, hirðir ekki lengur um
verðlaust rusl.
Þetta er líkingarmynd Jesú af
öllum mörnum. Allir eru að leita
þerlunnar, leita þess, sém dýr-
mætara er en annað allt og þeir
vita af innra hugboði að er ein-
nversstaðar- til. Svo fer flestum,
að á sölutorgunum láta þeir
glepjast af glerbrotum áður en
þeir finna perluna, sem þeir voru
alltaf að leita að. Sumir finna
perluna sína aldrei.
Hvernig leitum vér hamingj-
unnar, þú og ég?
Á sölutorgunum vilja margir
selja og þeir gylla sína vöru svo
vel, að hún er keypt. Þrásinnis
halda menn glaðir heim með
sinn feng en gera bráðlega þá
leiðu uppgötvun, að í stað perlu
höfðu þeir keypt gagnslaus gler-
brot, eða annað miklu verra.
Og samt hætta menn ekki að
leita. Hugboðið knýr þá áfram.
þann dóm, að þeir væru orðn
ir nógu gamlir til þess að
berja gat með goggunum á
skurnina og anda að sér lífs-
loftinu, en hins vegar var
Björgunarliðið og andafjölskyldan.
níu andarunga
treysti ekki tilburðum björg-
unarfólksins og ætlaði að
hjóla allvígaleg í stúlkuna,
sem raðaði ungunum á hand-
legginn. Himnafaðirinn sendi
henni þó skjótlega skilning í
heilann, svo að hún lét sér
segjast, og hljóp kvakandi á
eftir ungunum, sem manna-
lúkur huldu augum hennar.
Þeir svöruðu mömmu sinni
aftur með tísti.
Seinasta myndin er svo
tekin, þegar öndin hafði trítl
að seinasta spölinn eftir gras
balanum væna og út í Tjörn,
og var farin að synda með
fríða hópinn sinn í hléi. Hún
var sæl, því að blessuð börn
in hennar kunnu betur að
koma fyrir sig fótunum í legi
en á láði, og syntu 1 vari aft
ur undan henni, eins og dorí
ur eða jullur við móðurskip.
Fríður floti.
Kaupmaðurinn, sem Jesús segir
frá, fór sjálfsagt víða. En hana
gat ekki hætt að leita fyrr en
perlan sjálf var fundin. Fyrr
fann sál hans ekki frið.
Hér erum vér við rætur
vandamálsins: Það er hnoss sál-
arfriðarins, sem vér erum að
leita að. Hann er perlan. Að hon
um beinist innsta þráin.
Hvers virði eru önnur hnoss,
éf sálarfriðinn varttar? Hvers
virði er vegsemd og gull, ef vér
eigurn ekki frið í sál vorri? Önn-
ur hnoss eru ekki annað en léleg
uppbót, glerbrot, sem barnið unir
við en fullorðnum manni nægja
ekki til frambí
Dæmin, sem mannkynssagan
geymir, eru mörg og sum nær-
tæk. Ekkert skýrara með samtíð
vorri en dæmi Alberts Schweitz-
ers.
Ungur leitaði hann að perlum
og fann margar. Glæsileg lær-
dómsafrek færðu honum frægð.
Afburða snilligáfa hans fyllti
hljómleikasalina í höfuðsetrum
listanna og færði honum perlu
eftir perlu. En hann leitaði enn,
og fann. Perluna einu fann hann
við fótskör Krists, í eftirbreytni
hans, í skilyrðislausri þjónustu
við holdsveiku blökkumennina í
Mið-Afríku. í Kristsþjónustunni
fann hann perluna, sem kaup-
maðurinn í líkingarsögu Jesú
keypti. Fyrir hana lét hann fagn
andi af hendi aleiguna, allar
perlurnar hinar. Á þessum leið
um fann hann sálarfriðinn, — og
þá hafði hann fundið allt.
Þessa sögu segir Jesús ekki
afburðarmönnunum einum, dýr-
lingunum, hinum heilögu. Hann
segir hana oss hversdagsmönnun
um einnig, öllum, sem eru að
leita.
Listirnar eru viðleitni í þá átt,
að svala þorsta mannsins eftir
fullnægju, sálarfriði. Bókmennt-
irnar einnig. En listaverkin mörg
reynast þess ekki megnug, að
svala þessum þorsta. Oft hverfum
vér frá þeim leið og hrygg. Vér
lesum bók í annað sinn og
undrumst, að vér skyldum áður
hafa haft yndi af henni. En öll
hin fágæta list þjónar þessarri
frumlægu þrá eftir samræmi,
fullnægju, sálarfriði. Heimspek-
in leitar hins sama, og trúarbrögð
in hafa þetta gð meginmarkmiði.
Engin menningarverðmæti önnur
hafa komizt eins langt í þá áttina
og þau.
Þessvegna finnur engin kynslóð
án trúar sálarfrið. Trúlaus kyn-
slóð er viðskila Guði, viðskila
sjálfri sér. Og þótt hún hyggi
sig hafa gripið perluna dýru, hef
ir hún ekki annað en einskis-
verð glerbrot í hendi sér. Von-
svikin og leið gerir hún þá upp-
götvun fyrr eða síðar.
_ í „Játningum" sínum segir
Ágústínus kirkjufaðir við Guð:
„Þú hefir skapað oss fyrir þig,
og þessvegna er hjarta vort óró-
legt, unz það hvílist í þér“.
Þessi hugsun er ekki sér-kristi-
leg. Hún er sameign allra höfuð-
trúarbragða heims, sameiginlegur
trúararfur alls mannkyns, bæði
forn og nýr, arfur, sem er eldri
en elztu heimildir um mannlegt
líf á jörðu, og nýr eins og sólin,
sem reis á þessum morgni.
Þessi hugmynd, um þorstann,
þrána og sálarfriðinn, ber sér
háleitt og fagurt vitni í háguð-
rækni Asíuþjóðanna, eins og í
Bhaktiguðrækninni indversku.
En þessi dýrmæti, ævaforni
trúararfur krystallast hvergi
eins og í lífi og kenningu hans,
sem söguna sagði af kaupmann.
inum osr perlunnL