Morgunblaðið - 11.08.1961, Síða 19

Föstudagur 11. ágúst 1961
MORGUNBLAÐIÐ
19
Stóru
betri —
togararnir
þegar afli
eru
fœst
SL. þriðjudag kom togarinn
Víkingur til Akraness með 477
lestir af karfa af miðunum við
Vestur-Grænland, en í næstu
ferð á undan hafði hann komið
með 464 lestir, eða samanlagt
911 lestir í þessum tveimur
veiðiferðum. Skipstjóri á Vík-
ingi er Hans Sigurjónsson,
sem þangað til sl. haust var
með togarann Þormóð goða.
I gær áttum við stutt sam-
tals við Hans, en hann hélt
aftur út á veiðar við Græn-
land um miðjan dag eftir að
hafa tekið is í Reykjavík.
Hann kvaðst halda að heldur
lítil veiði væri á Grænlands-
miðum, eins og er. Þar væru
nú 7 íslenzk skip við veiðar.
Hans Sigurjónsson
Söngskemmtun
Jónssonar
Hans sagði, að síðasta veiði-
ferð Víkings hefði tekið 17
daga. Þeir hefðu verið lengur
og getað tekið meiri afla en
liinir togararnir, sem þarna
voru, þar eð Víkingur er svo
stórt skip. Stóru skipin væru
ákaflega dýr í rekstri, en ef
afii fengizt, væru þau betri,
eins og hefði reynzt í þessu
tiifelli. Fiskurinn var mest
karfi, aðeins 15—20 lestir af
þorski, og var ágætur, er kom-
ið var með hann í land.
Aðspurður sagði Hans, að
óvenju lítill ís hefði verið á
fiskislóðunum við Grænland á
þessu sumri, hann vissi ekki
hvernig væri nær landi. Og
tíð væri yfirleitt góð á þeim
slóðum nú.
er hann heldur utan til áfram-
haldandi náms og starfs. — J. Þ.
HLUTSKIPTI söngvarans er hafa á sínu viðkvæma hljóðfæri,
— Fálka-Muller
erfitt, vandasamt og stundum
vanþakklátt. Og margt verður
hann að neita sér um, sem öðrum
er meinlaust Og jafnvel hollt.
Nokkurra vikna sumarleyfi, sem
öðru fólki er heilsubrunnur og
orkugjafi, getur orðið til þess að
söngvarinn missi í bili það ná-
kvæma vald, sem hann þarf að
— Blaoamanna-
fundur
Frh. af bls. 1
Yesturveldanna sagði Kennedy,
•að kæmi í ljós að mikilsvert væri
að samræma stefnu Vesturveld-
anna í Berlínarmálinu, væri sjálf
sagt að halda slíkan fund.
0 Arthur Dean aftur til Genf
Kennedy skýrði frá því, að aðal
fulltrúi Bandaríkjanna á ráðstefn
unni í Genf um bann við kjarn-
orkuvopnatilraunum, Arthur
Dean, yrði brátt aftur sendur til
Genfar, — en Dean hefur um
skeið dvalizt í Washington og
rætt við ríkisstjórnina. — Dean
á að reyna að komast að hinu
sanna um hvort Sovétríkjunum
er einhver alvara með að reyna
að ná samkomulagi um bann við
ítilraunum ' með kjarnorkuvopn.
Kvað forsetinn líklegt að fljót-
lega yrði úr því skorið hvort
Igrundvöllur væri fyrir áframhald
andi samningaviðræðum.
N — Verði svo ekki, verður
Dean kallaður heim aftur,
sagði forsetinn, og ákvarðanir
teknar með hliðsjón af því.
• Eftirlitskerfið nauðsynlegt
Kennedy skýrði frá því, að
hann hefði fengið skýrsiu
nefndar þeirrar, er sett var á
laggirnar fyrr á árinu, í þeim
tilgangi að kanna hvort mögu-
legt væri fyrir Sovétríkin að
gera tilraunir með kjarnorku-
Vopn á laun — án þess að upp
um þá komizt.
— Megnið af efni þessarar
skýrslu er leyndarmál, sagði
Kennedy, en svo mikið get ég
þó sagt, að verði ekki sam-
þykkt það eftirlitskerfi, sem
Bandaríkin hafa lagt til, getur
ekkert land verið í vissu um,
hvort lokað þjóðfélag gerir
slíkar tiiraunir eða ekki. Ég
vonast til, að Dean fái sann-
fært fulltrúa Sovétríkjanna í
Genf um, að tillögur Banda
ríkjamanna séu nauðsynlegar
til þess að minnka hættuna á
atómstyrjöld, sagði Kennedy.
röddinni. Og þá má hann búast
við að verða dæmdur fremur
eftir því, sem miður fer en hinu,
sem bezt tekst.
Magnús Jónsson hefir hvílt sig
að undanförnu, og var vel að
hvíldinni komirm, því hann hefir
að undanförnu leyst af hendi
mikil og erfið hlutverk í Konung-
lega leikhúsinu í Kaupmanna-
höfn. En fyrir bragðið var söngur
hans ójafnari Og ónákvæmari en
stundum áður. Víða gætti þó mik
illa og glæsilegra tilþrifa, bæði
í veikum og sterkum söng, og má
þar sérstaklega nefna „Gígjuna"
eftir Sigfús Einarsson, „Bí, bí
og blaka“ eftir Markús Kristjáns
son, „Síðasta dansinn“ eftir Karl
O. Runólfsson, operuaríurnar,
ekki sízt aríuna úr „Tosca“, sem
var simgin sem aukalag og loks
„Good-bye“ eftir Tosti. Sum þess
ara laga voru mjög vel Og eftir-
minnilega sungin.
Og hafi einhverju verið áfátt
um einstök smáatriði, voru áheyr
endur ekki í skapi til að taka það
illa upp. Húsið var þéttskipað
áheyrendum, svo að telja má með
ólíkindum á þessum árstíma, og
móttökur mjög innilegar. Hlýjar
óskir fylgja Magnúsi að heiman,
Framh. af bls. 20.
Þjóðverjinn segir, að opnist síð-
ar, svo að bjallan detti. Bjöllur
þessar telur hann notaðar við
tamningu fugla, en þó taldi
hann fálkana ekki svo tamda,
að hann gseti náð þeim aftur.
Sagði hann, að til þess að ná
þeim, þyrfti hann sérstakan út-
búnað, sem hann hefði ekki.
Þetta var lokaútgáfa manns-
ins, en áður hafði hann gefið
ýmsar aðrar skýringar.
Eftir fyrstu yfirheyrslu þarna
á staðnum, ákvað sýslumaður,
að maðurinn skyldi koma með
sér til Húsavíkur, og í rétti í
dag hefur þetta upplýstst:
Setti ungana í sokkaboli
Þjóðverjinn kveðst hafa dval-
izt hérlendis síðan í apríl og
farið allvíða. Tvö fálkahreiður
segist hann hafa fundið austur
við Jökulsá í Axarfirði, og að
sögn hans skammt frá Hljóða-
klettum. í hvoru hreiðri, segir
hann, að hafi verið fjórir ung-
ar. Tók hann þrjá úr hvoru,
setti þá í sokkaboli og batt fyr-
ir þannig, að aðeins haustinn
stóð upp úr. Síðan hélt hann
til Akureyrar, ýmist gangandi
eða með bílum, en þeir, sem
fluttu hann, munu aldrei hafa
orðið þess áskynja, að hann var
með lifandi unga. Frá Akureyri
fór hann svo út 1 Flateyjardal
og mun hafa fengið leyfi til að
dveljast á Brettingsstöðum. —
Einnig fékk hann leyfi til að
veiða silung í Eyrarlandi. Þeg-
ar hann kom þangað, tjóðraði
hann fuglana með ólum við þar
til gerða staura og segist hafa
ætlað að temja þá; en þeim til
matar skaut hann svartbak. —
Hafði~hann bæði haglabyssu og
riffil.
Þarna var hann svo búinn að
dveljast í tæpar þrjár vikur. —
Hann hafði með sér fæði að öðru
leyti en því, að hann mun hafa
veitt sér silung í soðið. Ekki mun
hann hafa skotið sér neinar
skepnur til matar.
Miiller segist vera áhugamaður
um fugla, en þó ekki fuglafræð
ingur. Hann hafi farið víða um
til að kynna sér fuglalíf, og hafi
haft sérstaka löngun til að kynn
ast íslenzka fálkanum.
Rannsókn málsins er lokið og
verður það afgreitt á morguin,
líklega með réttarsætt, en fram-
ferði manns þessa er brot á ís-
lenzku friðunarlögunum.
Ummæli dr. Finns —
Fálkum smyglað út 1956
Stutt viðtal átti ég í kvöld við
dr. Finn Guðmundsson, sem hér
er staddur til þess að fylgjast með
þessu miáli. Hann sagði m.a.:
— Eg tel þetta mjög alvariegt
brot og finn eiginlaga enga fulí-
komna skýringu enn á framferði
mannsins. Honum mátti vera
Ijóst, að alveg Öheimilt er að
veiða fálka, og undanþága hefur
engin verið leyfð, a.m.k. síðan
1948, að ákveðið var að veita ekki
undanþágur. Sérstaklega ber að
taka hart á brotum, sem gerð eru
í sambandi við örninn, fálkann,
snæugluna og haftyrðilinn. Þó
kom sá alvarlegi atburður fyrir
1956, að smyglað var úr landi
tveimur fálkum til Englands, og
vissum við ekki um, það, fyrr en
þeir voru komnir út. Þrátt fyrir
það, tel ég það mikla bjartsýni
hjá manninum, hafi hann ætlað
að reyna að smygla fuglunuim úr
landi, en þetta er allt saman
mjög undarlegt mál“, sagði dr.
Finnur að lokum.
—Fréttaritari.
Sumarslátrun
hefst í Borgarfirði
Akranesi, 10. ág.
SUMARSLÁTRUN hefst hjá
Kaupfélagi Suður-Borgfirðinga á
Jiriðjudag í næstu viku. — Oddur.
Nehru á ráðstefnu
TILKYNNT var opinberlega
Nýju Delhi í dag, að Jawaharlai
Nehru yrði í forsæti fjölmennrar
sendinefndar á ráðstefnu hlut
lausra þjóða er haldin verður
Belgrad í september. Meðal
nefndarmanna verður einnig
Krihna Menon, landvarnaráð
herra.
i dag er um tvennt cð veija,
kommúnista eða iýðræði
Tlml er til kominn að hjálparmenn
kommúnista geri sér grein fyrir
þeirri staðreynd
ÞAÐ ætti ekki að þurfa
að eyða að því mörgum
orðum, að hver einstakl-
ingur verður í dag að gera
upp hug sinn um það,
hvort hann vill fylgja
einræðis- og ofbeldisstefnu
kommúnismans eð*a
styrkja og styðja lýðræði.
Þar er enginn millivegur.
Þetta viðurkenna jafnvel
kommúnistar sjálfir. — í
málgagni þeirra í gær seg
ir á þessa leið í ritstjórn-
argrein:
„Andstæðurnar í átök-
um sósíalisma og kapital-
isma hafa aldrei verið jafn
algjörar og nú“.
Auðvitað vita þeir, sem
vilja, að gangvart ofbeld-
inu er ekki til neitt hlut-
leysi. Sá sem í dag segist
vera lýðræðissinnaður, en
vill samt ekki taka ábyrgð
á því að verja frelsi sitt
og sinna, hann styður ó-
beint ofbeldisöflin. — Og
menn skyldu ekki halda,
að kommúnistar gerðu sér
ekki grein fyrir þessum
staðreyndum. Þeir hafa
einmitt marglýst því yfir,
að bezti bandamaður
þeirra séu hinir nytsömu
sakleysingjar og hlutleys-
ingjar. Fyrir tilverknað
þeirra og aðstoð gera þeir
ráð fyrir að geta lagt und-
ir sig heimsbyggðina og
undirokað þjóðirnar.
— Togaraútgerðin
Frh. af bls. 11
Eins og sjá má af þessum töl-
um, hefir íslenzki fiskimaðurinn
kostað útgerð sína og þjóðarbú,
minna heldur en sá norski sína
útgerð og þjóðarbú. En norska
þjóðarbúið hefir þurft minna til
sin frá útgerðinni, heldur en það
íslenzka, sem þarf 12 aurum
meira heldur en til er, og fær
þó þrisvar sinnum meiri afla frá
sinni togaraútgerð að landi til
umráða.
Ef íslenzki togarinn hefði feng
ið „norskt fiskverð", hefði meðal
togarinn hagnast um 2,5 millj.
krónur, aflalægsti íslenzki togar
inn hefði engu tapað, en sá afla
hæsti hefði hagnast um 5.0 millj.
kr. Ekki er víst nema sónninn
hefði þá orðið sá, að „norska fisk
verðið" væri altof hátt og óþarft
væri, að láta togaraútgerðina fé
fletta svona almenning í landinu.
Um slíkt má deila endalaust og
kemur ekki þessu máli við. En
staðreyndin er sú, að aflaafköst
íslenzka útvegsins hafa verið stór
felldari en annarsstaðar þekkist,
útgerðin í heild prýðilega rekin
með nýjustu tæknimöguleikum,
og þótt togarasjómenn okkar
hafi nú um langt árabil verið
hlutfallslega lægst launaðasta
stétt landsins, eru þeir afkasta-
mestu fiskimenn í heimi. Þetta
eru raunverulegar staðreyndir í
stuttu máli, en síðar gefst ef til
vill tækifæri í öðru sambandi,
að sanna þessar fullyrðingar.
Sífelldar upphrópanir um
„norskt fiskverð" leysa engan
vanda. Það getur verið og er
byggt upp á ýmsan hátt eftir að-
stæðum eins og fiskverð annarra
þjóða. Það sem okkur raunveru-
lega vantar er að vilja og þora
að ákveða „íslenzkt fiskverð",
sem tryggi það, að sjávarútvegur
inn fái örugglega a.m.k. fnam-
leiðslukostnaðarverð, áður en aðr
ar atvinnugreinar og atvinnu-
stéttir í landi, skipta upp raun-
verulegum afrakstri „þessara
mikilvægustu atvinnutækja þjóð
arinnar“.
íslenzkt hráefnisfiskverð hefir
undanfarin ár verið reiknað út,
með vélrænni tækniaðferð af
ríkisvaldinu, til þess að sam-
hæfa það við lífskjör fólksins í
landinu. Og útaf fyrir sig, er það
sjálfsagt og ágætt. En af velvilja
til fólksins, og vantrausti á stað
reyndum um afkomu sjávarút-
vegsins, hefir ávallt gleymzt, að
gæta til fulls þeirrar sjálfsögðu
búmannsskyldu, að mjólka ekki
beljuna til blóðs.
Bíðastliðin tvö ár hefir afli fs
lenzku togaranna, verið talsvert
minni, heldur en krafizt hefir
verið af þeim, að þeir flyttu að
landi. Þessvegna er hagur þeirra
nú, margfallt verri en nokkru
sinni fyrr. En það hefir ekki ver
ið samfelldur aflabrestur s.l. 10
ár, en á því tímabili hefir megin
hluti togaraflotans átt við rekst-
urstap og gjaldþrot að stríða. Á-
stæðan er og hlýtur að vera, að
fiskverðið til togaranna hefir ver
ið allt þetta tímabil, metið of
lágt.
Gísli Jónsson alþm. hefir f
ræðu og riti, borið fram raun-
hæfa tillögu, sem ef framkvæmd
væri, myndi örugglega tryggja
eðlilega fjárkagsafkomu og
frama, islenzkra fiskimanna og
sjávarútvegs. En þó svo að til-
laga hans fengist ekki fram-
kvæmd, en hægt væri að finna
form fyrir hliðstæðri lausn,
myndi sjávarútvegur á íslandi
standa með miklum blóma, eins
og þjóðinni er lífsnauðsynlegt,
meðan hún þarf að byggja gjald
eyrisöflun sína, á framleiðslu sjáv
arafurða sinna og það mun eins
og nú horfir. tvímælalaust verða
i ennbá um áratugi.