Morgunblaðið - 22.08.1961, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 22. agýsi 1961
MORGVTS BLAÐIÐ
• 15
„Ég held, að við iminum
ekki tala mjög mikið"
UM helgina röltu íréttamað-
ur og ljósmyndari blaðsins
niður á Ægisgarð og snöruðu
sér þar um borð í „rúss-
neska“ togarann Puise, sem
við höfðum haft spurnir af,
að hefði verið dreginn hing-
að til hafnar vegna bilunar.
Hafði skipið verið á síldveið-
um fyrir Norðurlandi að sögn
skipsmanna. *
Á dekki standa 3 skipverj-
ar í hrókasamræðum. Við
snúum okkur umsvifalaust
að þeim og spyrjum, hvort
einhver þeirra tali enska
tungu. Ungur, viðfelldinn og
gagarínslegur maður gefur
sig fram og kynnir sig sem
2. stýrimann.
„Hver er heimahöfn skips-
ins?“ spyrjum við.
„Tallin, höfuðborg Eist-
lands“.
„Jaeja, þið eruð þá Eist-
lendingar?“
„Nei, við erum Rússar",
svarar 2. stýrimaður og
hreyknibros færist yfir and-
litið.
„Nú, en eru þá engir Eist-
lendingar á skipinu?"
„Jú, þrír“.
„Og hvað er skipshöfnin
fjölmenn?“
„Við erum tuttugu og sjö“.
„Eru margir Rússar búsett-
ir í Eistlandi? “
„Já, já. Rússland er Sovét-
lýðveldi, Eistland er Sovét-
lýðveldi, og íbúum Sovétríkj-
anna er frjálst að búa í
hverju lýðveldinu, sem þeir
kjósa“.
Nú rennur það upp fyrir
okkur, hvers vegna Eistlend-
ingar hafa átt svona auðvelt
með að komast til Síberíu
síðan landið var innlimað í
Sovétsambandið. — Við
segjum þó ekki neitt til þess
að spilla ekki ánægju stýri-
mannsins okkar með allt
frelsið.
Annar hinna Rússanna,
sem við sjáum á öllu, að
muni vera hinn pólitíski
„Rússnesk radartæki mjög
góS“.
kommissar á skipinu, skerst
nú í leikinn, hefur hendur
sínar til himins, eins og sig-
urvegari í hnefaleikakeppni,
og segir fjálglega:
„Reykjavík er góð borg.
Rússland, Reykjavík, vinátta.
Líkar ykkur ekki vel við
Rússa?“
„Ef þið eigið við, hvort
okkur líki við Rússa sem
fólk, þá er sjálfsagt ekkert
nema gott um það að segja.
Ef þið hins vegar eigið við,
hvernig okkur líki þjóðfélags
kerfi ykkar, þá er sennilega
óhætt að fullyrða, að fáir ís-
lendingar muni fást til að
lofa það“.
Hvort sem svarið hefur
skilizt eða ekki, þá er málið
látið niður falla, og .við för-
um ekkert út í vináttuhót
Krúsjeffs landa þeirra, sem
hefur heitið því hátíðlega að
grafa okkur alla lifandi.
Við færum það nú í tal,
hvort þeir félagar séu ekki
fáanlegir til þess að sýna
okkur fleytuna, og er tekið
vel í þá bón. í könnunarferð-
inni fáum við að vita, að tog-
arinn er smíðaður í Austur-
Þýzkalandi, en uppi í brú er
athygli okkar sérstaklega
vakin á kompás og radar.
„Rússnesk tæki“, segir stýri-
maður, „mjög góð, mjög
góð“.
„Já, það hefur leikið grim-
ur á, að sovézkir togarar
við ísland hafi mjög góð
radartæki", játum við, en
þessi athugasemd hlýtur dauf
ar undirtektir.
Nú er farið með okkur
eftir dimmum, þröngum
gangi í áttina til matsalar
skipverja. Þegar við komum
að dyrunum staðnæmist
kommissarinn, sem hefur far-
ið fyrir liðinu, rekur haus-
inn inn í myrkrið og mælir
eitthvað á móðurmáli sínu,
sem hefur þau áhrif, að inn-
an stundar er kveikt ljós í
matsalnum og okkur er boð-
ið inn. Þegar kemur inn úr
dyrunum blasir við okkur
ásjóna félaga Krúsjeffs, sem
horfir landsföðurlega til okk-
ar. —
Inni fyrir sitja tveir ungir
sjómenn, situr annar þeirra
við kvikmyndasýningavél, og
á borði við hliðina liggja
nokkrar kvikmyndaspólur. Þá
er fengin ráðning á leyndar-
dóminum um myrkrið.
„Hvaða myndir eruð þið að
sýna?“ spyrjum við.
„Þetta eru myndir frá
sendiráðinu okkar“ er svarað,
og við gerum okkur auðvit-
að ánægða með þau svör.
Kommissarnum er nú farið
að verða nokkuð tíðlitið á
klukkuna, svo að við búumst
til brottferðar. Áður en við
kveðjum fær kommissarinn
það skriflegt hjá okkur frá
hvaða blaði við erum, en
þar sem okkur langar til
þess að spjalla dálítið nánar
við stýrimanninn viðfelldna
mælum við okkur mót við
hann daginn eftir.
í þann mund, sem við kom-
um svo niður á Ægisgarð dag-
inn eftir til þess að sækja
stýrimanninn, kemur hann frá
borði við annan mann. Þegar
það hefur verið rætt nokkra
stund, hvert skuli haldið snýr
hann sér allt í einu að Okkur
og segir:
Eistneskt skip meS rússneska áhöfn (Ljósm. Mbl.: K. M.)
Rússnesk fiskiskp
Álesund, Noregi, 21. ágús/
(NTB)
NORSKUR skipstjóri, sem kom
til Álesund um helgina frá Ný-
fundnalandi, segir að á Nýfundna
landsmiðum sé nú mikill fjöldi
rússneskra fiskibáta, togara Og
verksmiðjuskipa.
Rússnesku skipin voru svo
mörg, segir hann, að stundum
komust amerísku veiðiskipin ekki
að.
Kommissarinn: „Rússland,
Reykjavík, vinátta“.
„Segðu mér alveg hreinskiln
islega, hvað vakir eiginlega
fyrir ykkur?“
Þar sem við eigum því ekki
að venjast, að á bak við sam-
ræður eða samveru manna af
ólí-ku þjóðerni þurfi að leyn-
ast neitt óhreint, kemur spurn
ingin dálítið flatt upp á okkur,
en svörum þó, þegar við höf-
um náð okkur eftir mestu
undrunina:
„Það er ekki svo oft, sem
við höfum færi á að ræða við
Rússa, að okkur langar til þess
að nota þetta tækifæri til að
kynnast skoðunum ykkar. Og
við búumst við, að þið hafið
heldur ekki svo oft tækifæri
til þess að hitta íslendinga, að
það gæti kannski verið fróð-
legt fyrir ykkur líka.“
Þessari skýringu er tekið
með dálítið vandræðalegu
brosi og svari, sem kemur
okkur jafnvel enn meir á ó-
vart en spurningin áður:
„Ég held, að við munum
ekki tala mjög mikið!“ — Á
eftir fylgja útlistanir á því,
hve þeir félagar hafi mikið
að starfa í dag. En við viljum
ekki gefa okkur fyrr en í fulla
hnefana, og að lokum kom-
umst við að samkomulagi um
að hittast daginn eftir kl. 4,30
á Lækjartorgi.
Við mætum stundvíslega, en
enginn bíður okkar. Klukkan
verður 4,40, og ekkert bólar á
þeim. Hún verður 4,50, Og enn
kemur enginn. Við bíðum til
kl. 5, en árangurslaust. Þá gef
umst við upp. Við skiljum
ekki slagorð kommissarsins:
„Rússland, Reykjavík, vin-
átta.“
Kynþáttaóeirðir
Middlesbrough, Englandi
21. ágúst (Reuter
MIKLAR óeirðir urðu í iðn-
aðarborginni Middlesbrough
í Norður-Englandi um helg-
ina. Hófust þær á laugar-
dagskvöld og segir lögreglan
að „þúsundir“ manna hafi
tekið þátt í þeim.
Orsök óeirðanna er sú að á
föstudag var 18 ára hvítur pilt-
ur stunginn til bana og Arabi
sakaður um morðið. En í skugga-
hverfum borgarinnar býr mikið
af fólki frá Arabalöndunum,
Pakistan og suðurhluta Afríku
Á laugardagskvöld um það leyti
þegar verið var að loka vínveit-
ingahúsum, smöluðu nokkrir æs-
ingamenn liði til að gera aðsúg
að innflytjendum. Aðalátökin
urðu hjá greiðasölustað, sem Pak-
istanbúi rekur. Mannfjöldi safn-
aðist saman þar fyrir utan og,
grýtti húsið, en eigandinn og
fjölskylda hans faldi sig innan
dyra. Báru þá uppþotsmenn eld
að húsinu, en fjölskyldunni tókst
að komast undan.
í dag voru leiðtogar uppþots-
manna leiddir fyrir rétt. 21 þeirra
hlaut fangelsisdóm allt að sex
mánuðum, en auk þess hlutu
margir unglingar áminningar.
— Héraðsmótin
Framh. af bls. 3
land okkar til varnar uppblæstri
og til eflingar gróðri og ræktun,
en þjóðin má aldrei ganga á hönd
öflum, sem vilja girða fólki veg-
inn til frelsisins með gaddavírs-
girðingum”, sagði Magnús í lok
ræðu sinnar.
Fundarmenn. sem voru hátt á
fimmta hundrað, gerðu mjög góð-
an róm að máli ræðumanna. Á
eftir var flutt óperan Rita eftir
Donnizetti. Söngvarar voru
Þuríður Pálsdóttir, Guðmundur
Jónsson, Guðmundur Guðjónsson
og Borgar Garðarson. Undirleik-
ari var F. Weisshappel. Um kvöld
ið var stiginn dans og lék hljóm-
sveit Óskars Guðmundssonar frá
Selfossi fyrir dansinum. Sam-
koman fór vel fram í hvívetna
og skemmtu gestir sér með ágæt-
um.
Mótið í ölver
Héraðsmót Sjálfstæðismanna i
í Borgarfjarðarsýslu fór fram í
Ölver undir Hafnarfjalli sl. laug
ardagskvöld og sunnudag. Á
laugardagskvöld var dansað og
lék E. F. kvintettinn frá Akra-
nesi fyrir dansinum. Sóttu rúm-
-lega 700 manns dansleikinn og
var margt tjalda í skóginum.
Á sunnudag hófst svo héraðs-
mótið kl. 5. Njáll Guðmundsson,
skólastjóri, frá Akranesi setti
mótið og kynnti dagskrá þess.
Fyrstur tók til máls Sigurður
Ágústsson, alþingismaður. Sig-
urður ræddi um málefni Vestur-
landskjördæmis og væntanlegar
framkvæmdir í atvinnumálum.
Þá vék hann máli sínu að þróun
stjórnmálanna í tíð núverandi
stjórnar og það öngþveiti, sem
við blasti í efnahagsmálunum,
þegar vinstri stjórnin sagði af
sér. Þá ræddi Sigurður um ráð-
stafanir ríkisstjórnarinnar til
bjagar efnahag landsmanna og
endurreisn lánstrausts og virð-
ingar Islendinga erlendis. „Það
er trú mín“, sagði Sigurður, „að
við þær alþingiskosningar, sem
fram eiga að fara sumarið 1063,
muni þjóðin hafa sannfærzt um
heilindi og gott starf núverandi
•ríkisstjórnar, og þá muni stjóm-
in öðlast viðurkenningu kjós-
enda með stórauknu þingfylgi í
kosningunum"
Næstur tók til máls Jón Árna-
son, alþingismaður. Jón minnti
á viðskilnað vinstri stjórnarinn-
ar og frammistöðu framsóknar-
ráðherranna og kommúnista við
uppgjöf hennar. Mennirnir, sem
þannig brugðust við vandanum
þá. heimtuðu nú nýjar kosning-
ar til þess að geta hafið öðru
sinni samspil um örlög íslenzku
þjóðarinnar. Þá rakti Jón í stór-
um dráttum þá þróun, sem átt
hefði sér stað í sambandi við
viðreisnarlöggjöf núverandi rík-
isstjórnar og benti á yfirlýsingu,
sem fram kom í Tímanum 6. þ.
m. undir fyrirsögninni: Blóma-
skeið framundan. Verði ekki
annað séð, en það sé áL fram-
sóknar að viðreisnin hafi búið
mjög vel að atvinnuvegunum.
Væri það annað álit, en þeir
hefðu haft á ástandi efnahags-
málanna, þegar þeir hrökkluðust
frá með uppgjöf stjórnar Her-
manns Jónas;,onar. Fundarmenn
tóku máli ræðumanna með lang-
vinu lófataki.
Að loknum ræðum þingmanna
var flutt óperan Rita eftir
Donnizetti og síðan stiginn dans
um kvöldið. Héraðsmótið tókst
mjög vel og skemmtu gestir sér
ágætlega. Rúmlega 1400 manns
sóttu mótið bæði kvöldin.