Morgunblaðið - 23.08.1961, Blaðsíða 5
Miðvikudagur 23. ágúst 1961
MORGUNBLAÐIÐ
5
MENN 06
= MALEFN!=
ENGINN brezkur rithöfundur
hefur eftir síðari heimsstyrj-
öldina haft eins mikla ánægju
af ritdeilum og John Osborn,
og eru fáir, sem hafa valdið
eins miklum ritdeilum.
Síðastu áideilu hans og tví-
mælalaust þeirri bitrustu er
beint gegn brezka þjóðfélag-
inu. Birtist hún fyrir skömmu
í Tribune, vikuriti vinstri sinn
aðra í verkamannaflokknum,
og nefnist hatursbréf. f bréf
inu afneitar hann þjóð sinni
og ákærir forystumenn henn
ar. Þar segir m.a.: — Þetta er
hatursbréf og það er til ykkar
landar mínir. Eg á við þá
menn meðal þjóðar minnar,
sem hafa atað hana auri.
Mannanna, sem hafa stjórnað
með blindni, brjálaðs manns
og svikið þjóð mína í hendur
dauðanum. Þið eruð morðingj
ar hennar og í heila mínum
ríkir lítil önnur hugsun en sú
að gnga af ykkur dauðum.
Þetta bréf vekur undrun,
þegar litið er á frægð þá, sem
Osborne hefur notið meðal
þjóðar sinnar s.l. fimm ár.
Líf John James Osborne var
ekki auðvelt framan af, og lít
ið sem hann hefur gert síðan
„Horfðu reiður um öxl“ gerði
hann frægan og ríkan 1956,
hefur breytt skapgerð hans.
Tvö leikrit hans hafa notið
viðurkenningar gagnrýnenda.
Einnig hefur verið gerður góð
ur rómur að nýjasta leikriti
hans „Luther“ og ertgert ráð
fyrir að það verði synt lengi
í leikhúsum Lundúna.
Kvikmyndafélag, sem Os-
borne stofnaði hefur gert kvik
myndir eftir tveimur fyrstu
leikritum hans og hafa þær
orðið mjög vinsælar.
Osborne er 31 árs, kvæntur
leikkonunni Mary Ure, sem
fyrst hlut viðurkenningu, þeg
ar hún lék konu Jimmy Port
ers í „Horfðu reiður um öxl“
á leiksviði.
Osborne hefur notið þeirrar
ánægjutilfinningar, sem fylgir
því að vera auðugur. Hann á
skemmtilega íbúð í listamanna
hverfi Lundúna og hús í
Frakklandi. Einnig hefur
hann getað veitt sér þá á-
nægju, að ganga í dýrum föt
um eftir nýjustu tízku.
En leiðin til velgengninnar
var erfið. Faðir Osborns var
listamaður og lézt þegar sonur
hans var enn á barnsaldri. iRt
höfundurinn ólst upp við fá
tækt og stundum þurftu hann
og móðir hans að lifa af minna
en 100 kr. á viku.
Osborne hætti skólanámi 16
ára gamall og byrjaði að
vinna, fyrst sem fréttamaður
og síðar í leikhúsi.
Hann komst á leiksviðið eft
ir einkennilegum leiðum.
Fyrst byrjaði hann með því
að kenna börnum, sem Iéku
í umferðaleikhúsi og þegar
hann þótti ekki hæfur til starf
ans, var hann gerður aðstoðar
leiksviðsstjóri og að síðustu
varð hann leikari.
f sex ár barðist hann við
fátæktina, sem leikari og skrif
aði á þeim tíma fimm leikrit,
sem enga vlðurkenningu
hlutu, áður en „Horfðu reiður
um öxl“ veitti honum frægð.
Það var beizk ádeila á yfir
borðskenndar venjur brezku
þjóðarinnar.
Osborne var ennþá reiður,
þegar „The Entertainer" kom
fram á sjónarsviðið sex mán-
uðum síðar. En gagnrýnendur
sögðu, að sú reiði, er þar kom
fram væri hæglátari, eldri og
daprari.
Næst kom „Heimur Paul
Slickey", þar kom fram reiði
gegn hinum smekklausa heimi
slúðurdálkanna, en leikritið
var ekki sýnt nema sex vik
ur.
í „Luther“ er gamla reiðin
komin aftur og var henni nú
beint gegn Kaþólsku kirkj-
unni.
John Osborne er annars
vegar hinn frægi leikritahöf-
undur, kaupsýsluimaður, sem
vill gjarna gegna forystuhlut
verki í nútímaleikhúsum Eng
lands og láta á sér bera. Ilins
vegar er hinn hann hinn upp-
reisnargjarni maður, sem er
skjótur að ákæra og fylgja á-
kærunni eftir með hvaða að-
ferð, er til fellur og stundum
getur hann orðið altekinn af
óréttlætinu, sem honum finnst
ríkja í kringum sig.
Hatursbréfið virðist vera rit
að af hinum síðar nefnda.
• Gengið •
-
— Nei, forstjórinn hefur alveg
á réttu að standa. Það er ekki
bæði hægt að vinna og snyrta
neglur sínar í einu.
Prófessórinn, sem var mjöig við
utan, horfði með undrun á snæri,
sem hann hélt á í hendinni. —
Þetta þýðir, sagði hann, annað-
hvort að ég hafi fundið snæri
eða tapað hesti.
Söfnin
Z.istasafn íslands er opið daglega frá
kl. 13,30—16.
Asgrimssafn, Bergstaðastræti 74 er
opið þriðjud., fimmtud. og sunnudaga
frá kl. 1.30—4 e.h.
Minjasafn Reykjavíkurbæjar, Skúla
túni 2, opið daglega frá kl. 2—4 e.h.
nema mánudaga.
Þjóðminjasafnið er opið daglega frá
kl. 1:30—4 e.h.
Arbæjarsafn er opið daglega kl.
2—6 e.h. nema mánudaga.
Listasafn Einars Jónssonar er opið
daglega kl. 1:30 til 3:30.
Tæknibókasafn IMSÍ (Iðnskólahús-
inu, Skólavörðutorgi, er opið mánu-
daga til föstudags kl. 1—7 e.h.
Ameriska bókasafnið, Laugavegi 13,
er opið kl. 9—12 ng 13—18, lokað faug-
ardaga og sunnudaga.
Bæjarbókasafn Reykjavíkur: — Aðal
safnið, Þingholtsstræi 29A: Utlán: 2—10
alia virka daga, nema iaugardaga 1:4.
Lokað á sunnudögum. Lesstofa: 10—10
alla virka daga, nema laugardaga 10
—4. Lokað á sunnudögum. — Utibú
Hólmgarði 34: 5—7 alla virka daga,
nsma laugardaga. — Utibú Hofsvalla-
götu 16: 5,30—7,30 alla virka daga,
Mannætur höfðu tekið kristni-
boða fastan og ætluðu að fara að
sjóða hann. Höfðinginn sagði, að
ef kristniboðinn gæti sýnt sér
eitthvað, sem hann hefði aldrei
séð áður, myndi hann þyrma hon-
um.
Kristniboðinn tók upp síga-
rettukveikjara og kveikti á hon-
um.
— Allt í lagi, þú mátt fara,
sagði höfðinginn, þetta er fyrsti
kveikjarinn, sem ég hef séð
kvikna á í fyrstu tilraun.
Kaup Sala
1 Sterlingspund 120.30 120.60
1 Bandaríkjadollar M 42,95 43,06
1 Kanadadollar 41,66 41,77
100 Danskar krónur 621.80 623.40
100 Norskar krónur ■«. 600,96 602,50
100 Sænskar krónur ..- 832,55 834,70
100 Finnsk mörk 13,39 13,42
100 Franskir frankar ... . 873,96 876,20
100 Belgiskir frankar 86,28 86,50
100 Svissneskir frank. 994,15 996,70
100 Gyllini 1.194.30 1.197.36
100 Tékkneskar kr 596.40 598.00
100 Vestur-þýzk mörk 1.077,54 1.080,30
100 Austurr. sch 166,46 166,88
100 Pesetar 71,60 71,80
1000 Lirur ........... 69,20 69,38
!— Auðvitað er ég hlynntur
sjálfsákvörðunarrétti — ég
ákveð þessa hluti sjálfur.
Smurt brauð
Snittur, brauðtertur. Af-
greiðum með litlum fyrir-
vara.
Smurbrauðstofa
Vesturbæjar
Hjarðarhaga 47 Sími 16311
Timbur til sölu
Notað mótatimbur til sölu.
Uppl. í sírna 346Ö8.
íbúð til leigu
Ný 3ja herb. ibúð í Kópa-
vogi til leigu. Tilboð um
leigu og fyrirframgr. send-
ist Mbl. fyrir nk. miðviku-
dag, merkt: „5289“.
Barnarúm
3 gerðir. Verð frá kr. 550,-
Húsgagnavinnustofa
Sighvatar Gunnarssonar
Hverfisgötu 96. Sími 10274.
Stúlka
með barn á öðru ári óskar
eftir vist. Má gjarnan
vera í sveit. Svar sendist
Kaarina Köpönen, Smiðs-
húsi, Eyrarbakka.
Báðskona
Kona með 0 ára barn ósk-
ar eftir ráðskonustöðu á
góðu heimili í Reykjavík.
Tilboð sendist blaðinu fyr-
ir laugardag, merkt. „Ráðs
kona — 5288“.
Til Ieigu
4ra herbergja íbúð á góð-
um stað í Kópavogi. Uppl.
í síma 23912 kl. 1—5.
Pússningasandur
til sölu, góður, ódýr. —
Sími 50230.
Til söu
Drag'nótaspil til sölu
ásarnt nót og 8 tógum —
fyrir 5—12 tonna bát.
Uppl. í síma 33833.
Herbergi óskast
Tveir skólanemenuur óska
eftir herbergi til leigu,
helzt við Barónsstígin. —
Uppl. í síma 18632.
Rafvirkjar
Vantar rafvirkja nú þegar.
Ólafur Jensen rafv.m.
Sími 34559.
Tvítug stúlka
ábyggileg, vön afgreiðslu,
óskar eftir afgreiðslu-
störfum. Uppl. í síma
35900.
Kenwood hrærivél
(Chef) með tilheyrandi
hakkavél og berjapressu
til sölu. Uppl. í síma 35900.
Herbergi óskast
Uppl. í síma 22150.
Ung hjón
vantar 2ja til 3ja herbergja
íbúð sem fyrst. Uppl. í
síma 13261 á kvöldin á
milli 7—8 í kvöld og næstu
kvöld.
íbúð óskast
2—3 herbergja íbúð óskast
strax. Uppl. í síma 16110.
Hátíðarpeningur 1930
Eins manns svefnsófi, am-
erískt bamarúm og Tan-
Sad kerra. Uppl. í síma
37795.
óskast til kaups. Hátt verð.
Tilboð sendist í pósthólf
1211.
Uppþvottavél til sölu
Stór uppþvottavél tilvalin fyrir veitingahús eða
skóla. Verð kr. 12.000.00. Til sýnis í verzluninni
Álafoss, Þingholtsstræti 2.
Ó d ý r a r
o g
tieilsárskápur
GUÐRIJ N
Rauðarárstíg 1