Morgunblaðið - 25.08.1961, Side 1

24 slður
48. árgangur
190. tbl. — Föstudagur 25. ágúst 1961
Prentsmiðja MrrguítblaðsiM
Ný orbsending sovézku stjórnarinnar til Vesturveldanna:
Samgöngum Vesturveldanna við
Berlín dgnað
Astandið enn ískyggilegra
en áður
Moskvu, 24. ágú§t. (NTB/Reuter)
í ORÐSENDINGU, sem sovétstjórnin hefur sent Vestur-
veldunum þrem, ber hún fram mótmæli yfir því að flug-
leiðirnar milli Vestur-Þýzkalands og Berlínar hafi verið
misnotaðar í þágu vestur-þýzkra hernaðarsinna. Er orð-
sendingin litin mjög alvarlegum augum af vestrænum að-
ilum, sem sumir hverjir telja að í henni felist vísbending
um, að sovézka stjórnin hafi nú á prjónunum ráðagerðir
um að skerða samgöngur vestrænna ríkja við Berlín.
Þessi síðasta orðsending Sovét-
veldisins var aíhent sendiherr-
um Frakklands, Bretlands og
Bandaríkjanna i Moskvu á mið-
vikudag.
Efni orðsendingarinnar
í henni er þess krafizt, að Vest-
urveldin geri þegar ráðstafanir
til að binda enda á ólögmætar
og ögrandi aðgerðir vestur-þýzku
stjórnarinnar í Vestur-Berlín.
Samningsákvæðin frá 1945
um bráðabirgðaflugsamgöng-
ur Vesturveldanna við Berlín
hafi verið margbrotin. Þar
hafi einungis verið gert ráð
fyrir birgðaflutningum til að
sinna nauðþurftum vestrænna
Iiðsveita í borginni — en ekki
til þjónkunar við niðurrifstarf
semi og hefndarþorsta vestur-
þýzkra hernaðarsinna. Nú sé
svo langt gengið í þessum efn
um, að friðnum stafi hætta af.
Opinberir fulltrúar vestur-
þýzku stjórnarinnar og þingsins
ikomi til Vestur-Berlínar eftir
þessum flugleiðum og haldi síð-
an uppi æsingum og hverskyns
fjandsamlegu atferli gegn þýzka
aTþýðulýðveldinu og sovézkum
aðilum. Segist sovétstjórnin krefj
ast þess, að Vesturveldin sjái um
að lát verði á slíku.
Fiskveiðitakmörkin
12 mílur
við Noreg
Ósló, 24. ágúst. (NTB)
HIN N 1. sept. verða
fiskveiðitakmörkin við
Noreg færð út í 12 sjó-
mílur. — Um leið verða
þrjú varðskip til viðbót-
ar tekin í notkun.
Tvö af skipum þeim sem
nú taka upp gæzlustörf,
eru hvalveiðibátar, en 3
slíkir eru þegar við varð-
gæzlu. Verða nýju skipin
einkum notuð við gæzluna
úti fyrir strönd Norður-
Noregs. —■ Flugvélar eru
einnig notaðar við gæzlu-
störf, þ. á. m. nýir flugbát-
ar af Alatross-gerð.
I.itin alvarlegum augum
f höfuðborgum vestrænna ríkja
líta stjórnmálamenn yfirleitt
mjög alvarlegum augum á orð-
sendingu sovétstjórnarinnar.
Kom sú skoðun einnig fram af
opinberri hálfu í Lundúnum, þar
sem talsmaður utanríkisráðu-
neytisins sagði, að ef túlka bæri
orðsendinguna sem ógnun við
flugsamgöngur Vesturveldanna
við Berlín, væri þar mikil alvara
á ferðum.
f Washington telja ýmsir, að
orðsendingin kunni að vera
fyrirboði þess, oð sovétstjórn-
in hafi nú í hyggju að ganga
á rétt Vesturveldanna til að
halda áfram ótruflað flugferð-
um til og frá Berlín. Með
slíku rnuni Berlínar-málið
komast á enn nýtt stig.
Þar sem sovétstjórnin hafi
gengið svo langt að mótmæla
rétti Vesturveldanna til að leyfa
ferðir þessara manna um flug-
leiðirnar, verði Vesturveldin
skýrt og afdráttarlaust að vísa
staðhæfingum hennar á bug.
Afstaðan endurskoðuð
Fréttar. AFP-fréttastofunnar,
Jean Lagarange, segir, að stjórn-
málamenn í Washington búist við
Framhald á bls. 23.
Japanska stjórnin krefst Jbess að
Sovétskip hætti ab
taka japanska báta
Tokyo, 24. ágúst (Reuter)
JAPANSKA stjórnin mun krefj-
ast þess, að sovésk eftirlitsskip
hætti tökum japanskra fiskibáta
að því er tilkynnt var hér í dag
af hálfu stjórnarráðsins.
• Eiga afkomu sína undir . . .
Var það Masayoshi Ohira, ráðu
neytisstjóri, sem skýrði frá þessu.
Sagði hann jafnframt, að rann-
sókn mundi fara fram á töku fiski
skipanna tólf, sem 3 sovézk eftir
litsskip tóku á dögunum. Hann
kvað vandkvæðum bundið, að
Samgöngutruflanir verða taldar;
Árásaraðgerðir, sem
Sovétveldið ber ábyrgð á
— segir í tilkynningu frá Hvíta húsinu
Washington, 24. ágúst
(NTB-Reuter)
BANDARÍKIN lýstu yfir því
í kvöld, að litið yrði á það sem
árás, sem sovézka stjórnin
bæri alla ábyrgð á, ef sovézk
eða austur-þýzk yfirvöld hindr
uðu frjálsar samgögur vest-
rænu ríkjanna við Vestur-
Berlín.
FALSKAR FORSENDUR
í yfirlýsingunni, sem gefin
var út í Hvíta húsinu, eftir að
Kennedy forseti hafði kynnt
sér síðustu orðsendingu Sovét
stjórnarinnar, er tekið fram,
að um sé að ræða hátíðlega
alvarlega aðvörun til sovézku
stjórnarinnar. Lögð er áherzla
á það í yfirlýsingunni, að for-
sendurnar fyrir ásökunum
þeim, er orðsendingin felur í
sér, varðandi notkun flugleið-
anna — séu falskar og það viti
sovétstjórnin mætavel.
NÝTT ÁRÓÐURSSKREF
Augljóst sé, að orðsending
sovétstjórnarinnar sé aðeins
nýtt skref í þeirri baráttu, sem
hún heyi nú til þess að villa
mönnum sýn og vekja hjá
þeim ótta, í von um að geta
þannig dregið athygli fólks
frá óförum Sovétveldisins og
magnað úlfúðina í heiminum.
banna sjómönnum að stunda veið
ar, á miðunum, þar sem árekstr
arnir hafa orðið, því að lífsaf-
koma þeirra væri gjörsamlega
háð þeim veiðum.
• Vopnaðir um borð
Áhafnir þeirra fiskibáta, sem
undan komust, þegar ofangreind-
ir atburðir áttu sér stað, sögðu
frá því í dag, að sovézku eftir-
litsskipin hefðu skotið áð þeim
blysum og sprautað á þá vatni úr
slöngum. Nokkrir vopnaðir menn
fóru síðan um borð í fiskiskipin
og tóku yfirstjórn þeirra. Héldu
þeir þannig áfram koll af kolli.
• Hafa tekið 901 fiskiskip
Upplýst hefur verið hjá slysa-
varnaþjónustunni að frá lokum
síðari heimsstyrjaldar og fram í
maí-mánuð sl. hafi Rússar tekið
901 fiskibát með alls 7.798 manna
ÍBERLÍN og LUNDÚNUM, 24.
ágúst (NTB/Reuter) «. BRET
AR hafa ákveðið að auka her-l
styrk sinn í Vestur-Þýzkalandi
og verður stórskotalið búið
eldflaugavopnum flutt þangað
í seinni hluta september. Eru
liðsflutningar þessir á vegum
Atlantshafsbandalagsins.
Mjög ófriðlega þykir nú
horfa á svæðamörkunum í
Berlín og kom til minniháttar
ýfinga þar í dag — en alvar-
legri árekstrar urðu ekki.
Myndin hér að ofan sýnir
brezkan skriðdreka af Ccn-
turion gerð skammt frá aust-
xur-þýzku mörkunum, — við
mikilvæga samgönguæð.
áhöfn. Af hinum handteknu
mönnum hefur 7.703 verið skilað
aftur til Japan.
Biskup
ar a
fundi
PARÍS, 24. ágúst. (NTB). —
Norræni biskupafundurinn var
settur í Lærkkulla-lýðháskólan-
um í Karis 1 dag. Setningarræð-
una flutti finnski erkibiskupinn,
llmari Salomies. Fundinn sitja
29 biskupar frá Danmörku, Finn
landi, Noregi, íslandi og Sví-
þjóð. —
Búizt er við að hjá SÞ verði
Bizerta-máliö af~
greitt í kvöld
NEW YORK, 24. ágúst (NTB —
Reuter) — Fulltrúar Araba- og
annarra Afríku-ríkja héldu uppi
hörðum ásökunum í garð Frakka
á fundi Allsherjarþings Samein-
uðu þjóðanna í dag, en þar var þá
haldið áfram umræðum um Biz
erta- málið.
Tillagan á dagskrá
Fleiri þjóðir lýstu einnig yfir
bví. að bau mundu styðja tillögu
Afríku- og Asíu-þjóðanna, sem
felur í sér kröfu um að deiluað
ilar hefji þegar viðræður sín í
milli um lausn deilunnar og að
Frakkar verði á brott með her
lið sitt frá Túnis. Er einnig við
urkennd í tillögunni lögsaga Tún
is yfir flotastöðinni í Bizerta.
Enn eru margar þjóðir á mæl
endaskrá, en þó er búizt við, að
umræðunum ljúki á morgun og
atkvæðagreiðsla fari fram á
föstudagskvöld.