Morgunblaðið - 25.08.1961, Blaðsíða 3

Föstudagur 25. agúst 1961
MORGVNBLAÐIÐ
3
Brezka s|ón-
varpið fær
kvikmyrrd
UNDANFARNAR tvær vikur
ihefur verið hér þriggja
manna flokkur frá sjónvarpi
ÐBC í London til að gera kvik
inynd frá íslandi í skólaþátt.
Stjórnandi þáttarins er Pegg-
ie Broadhead og með henni
voru tveir kvikmyndatöku-
menn frá Ealing Studios,
Alex A. Pearce og Ewart
Needham.
í brezka sjónvarpinu eru
ýmiskonar skólaþættir, þar á
meðal 20—30 mín. þátturinn
„People of many lands“, en
undir hann fellur kynning á
lífi skólabarna í sumarfríi í
ýmsum löndum og er um leið
kynnt viðkomandi land. Und-
ir þennan þátt fellur íslands-
myndin, sem þremenningarn-
ir hafa verið að taka hér.
Sjónvarpsfólkið fékk 28
skólabörn, 12—13 ára gömul
eða á svipuðum aldri og á-
horfendur verða, til að sitja
kennslustund í Vogaskólan-
um. Þetta átti að vera síðasta
kennslustundin á vetrinum.
Síðan var farið með börnin
í „skólaferðalag“ í stórum bíl,
og að því búnu voru börn
'kv.ikmynduð við ýmiss störf
í sveit og við sjó. T. d. voru
mynduð börn í heyvinnu og
á hestum á Bakka á Kjalar-
nesi, og í Vatnsdal, þar sem
* * ■:«.« 1 ’» *
Sjónvarpsfólkið að kvikmynda við Eyjafjallajökul. Frá vinstri:
Ewart Needham, Alex A. Pearce og Peggie Boadhead.
hafði allt vel undirbúið áður
en við komum.
Visindafræðsla tekur mestan
tíma
Frú Broadhead segir að
skóladagskráin í brezka sjón-
varpinu sé fjölbreytt. Þar sé
komið inn á leiklist, fræðslu
um það sem efst er á baugi,
kynningu á ýmsum störfum
sem börnin kunna að vilja
búa sig undir og þá mest mið
að við börn sem ekki fara í
háskóla. Mestur tími fari þó
í vísindalega fræðslu, eða um
40%, þar sem kennarar þurfi
mest á aðstoð að halda við
þessháttar kennslu. Náttúru-
vísindi séu þar stór liður. Sér
stakir þættir séu fyrir 8—9
ára gömul börn og einn þátt-
ur sé til, þar sem skoðað er
eitthvert land eða jafnvel
þorp eða staður. Samstarfs-
maður frú Broadhead er nú í
Ameríku „Að skoða Amer-
íku“ fyrir sjónvarpið.
Spurð að því hvort þessir
þættir þyki gagnlegir og séu
vinsælir, svaraði hún að ekki
sé sitt að segja til um það,
en það talj sinu máli hve
mjög þeir hafi færzt í aukana.
í byrjun voru aðeins 4 stjórn-
endur slíkra þátta, nú eru
þeir yfir 20 og hafa margt að-
stoðarfólk. Sjónvarpið hefur
svo sína ráðgefendur til að-
stoðar við val á efni, sem er
fræðandi og menntandi.
Auk þess sem brezka sjón-
varpsfólkið tók hér mynd
fyrir skólaprógrammið, safn-
aði það efni í aðra kynningar
kvikmynd fyrir sjónvarps-
Um fsl. börn í sumarleyfi
þau voru við heyvinnu, ber
ofan að mitti. Þá voru krakk-
ar sýndir við fiskvinnu alls
konar, bæði norður á Sauðár-
króki og hér fyrir sunnan.
— Ég hefi ekki séð fallegri
og brosmildari börn seg-
ir kvikmyndatökumaðurinn
Pearce, og hefi ég þó myndað
sæg af börnum víða um heim.
Falla inn í stundaskrá
skólanna
Frú Broadhead útbjó fyrsta
þáttinn af þessu tagi, sem
gerður var fyrir brezka sjón-
varpið, tók hann í Sviss. Síð-
an hafa verið þættir með
skólabörnum í sumarleyfi í
Frakklandi, Möltu, Nigeríu
og fleiri stöðum. Yfir vetur-
inn eru 10—12 þættir og
þurfa þeir að vera til og
skráðir á dagskrána á haust-
in, svo að hinir ýmsu skólar,
sem hafa sjónvarp og óska að
nota þá við kennsluna, geti
hagað stundaskrám sínum og
kennslu eftir því. Ekki er þó
ætlazt til að slík sjónvarps-
fræðsla komi í staðinn fyrir
kennslu kennara, heldur bæti
við hana og auðveldi hana.
Myndin frá íslandi verður
notuð næsta haust. Þau
þremenningarnir ætluðu að
vera komin til London um
þrjú leytið í geer, afhenda
filmur sinar, sem eru tekn-
ar til framköllunar yfir
nóttina og tilbúnar handa
þeim til skoðunar morguninn
eftir. Þá er hægt að ákveða
þáttinn. Þau höfðu sent á und
an sér eitthvað af filmum, og
fengið tilkynningu um að
85% af þeim væri gott.
Veðrið, jú það hefur verið dá-
lítið ójafnt, eins og vegirnir
ykkar, segir Peggie Broad-
head. En með samblandi af
heppni og framsýni hefur
okkur tekizt að nota hverja
stund og fá ágætar myndir.
Vigdís Jóndóttir, hjúkrunar-
kona, sem ég er búin að
þekkja síðan á stríðsárunum,
STAkSTEIMAR
þátt fyrir fullorðna og fór í
þeim tilgangi m. a. upp á
Eyjafjallajökul.
Sjónvarpsfólkið fór héðan
í gær eftir tveggja vikna
dvöl. Þau Ewart Need-
ham og Peggy Broadhead
kváðust nú ætla í sumarleyfi,
hún með börn sín norður til
Skotlands, þar sem fjalla-
landslagið mundi sennilega
virðast ósköp „flatt“ eftir
dvölina á íslandi. En Alex A.
Pearce kvaðst eiga verkefni
fyrir höndum í ensku þorpi,
þar sem hann er að kvik-
mynda lífið í þorpinu á öllum
tímum árs og störf fólksins
þar.
Myndin hér a» ofan er afi
líkönum af tveim gömlum
strætisvögnum, sem eru á
Reykjavíkurkynningunni. Sá
eidri er Studebaker árgerð
1931. Hann kom hingað sem
ný óyfirbyggð vörubifreið, en
síðan var byggt yfir hann hér-
lendis. Sá yngri og stærri er
G.M.C. árgerð 1945. Hann kom
einnig nýr hingað til lands
sem óyfirbyggð langferðabif-
reið og var síðan byggt yfir
| hann hér.
Síidarbátar lentu í erf-
iðleikum fyrir austan
Neskaupstað, 24. ágúst | nærri fullfermi, sem þeir höfðu
í FYRRAKVÖLD og í gærmorg- fengið um 90 mílur frá landi.
un lentu nokkrir síldarbátar í Þegar þeir voru komnir nokkuð
erfiðleikum. Sæfaxi og Sunnu- nálægt landi versnaði veðrið
tindur voru á leið til lands með I mjög og setti upp mikla kviku.
Varð að taka það til bragðs að
ryðja út mestu af þilfarsfarmi
bátanna, 3—400 málum af hvor-
um bát. Sæfaxi missti einnig bát
og nót þessa nótt.
Sæfaxi Og Sunnutindur höfðu
ætlað til Neskaupstaðar þessa
nótt, en urðu vegna veðurs að
fara til Vopnafjarðar, og var Sæ
faxi rúman sólarhring til lands.
Ljósafell kastaði þetta kvöld
áður en brældi að ráði, en varð
að skera á nótina, þegar veður
versnaði til þess að bjarga henni.
Smygl og tollar
Cm langt skeið hefur verið
smyglað hingað til lands ótrú-
lega miklu magni af allskyns
varningi og hafa tollgæzlumena
lítt fengið við ráðið. Auk áfengis
og tóbaks hefur fyrst og fremst
verið smyglað ýmiss konar smá-
vöru, sem mjög hátt er hér toU-
uð, nælonsokkum, snyrtivörum,
skartgripum, úrum o. s. frv.
Smyglið á sumum þessará vöru-
tegunda hefur verið svo stórfellt,
að sáralítill hluti innanlands-
notkunar hefur verið fluttur inn
eftir löglegum leiðum. Hinir
geysiháu tollar á slikum vörum
hafa að sjálfsögðu ýtt undir
smyglið, þar sem eftir miklu var
að slægjast fyrir þá, sem ólöglega
fluttu vörurnar inn. Tolltekjur
ríkissjóðs hafa af þessum sökum
án alls efa verið mun minni en
þær hefðu getað orðið með því
að tollarnir væru lægri. Það er
srvipað með óhóflega tolla og
óskynsamleg skattalög, að þeim
hlíta menn ekki og hafa öll
spjót úti til að komast fram hjá
lögunum. Þess vegna er vafalaust,
að gagnger endurbót, bæði á tolla
og skattalögum mundi í senn
auka tolltekjurnar og virðingu
manna fyrir lögum.
Hin nýja
„samvinnustefna“
Flest er breytingunum undi'f-
orpið, sem kunnugt er. Hinum
íslenzku SÍS-mönnum hefur því
að vonum fundizt tímabært að
einhverra nýrra hræringa gætti í
samvinnuhreyfingunni, svo
drungaleg sem hún var orðin.
Hinni nýju þróun hafa Fram-
sóknarmenn lýst að undanförnu
— og síðast Einar nokkur Ágústs-
son í grein í Tímanum. Á hún
að vera fólgin í nánu samstarfi
kommúnista og SÍS-herrana,
nokkurs konar samruna þeirra
manna, sem kenna áhrifavalð
sitt við verkalýðs- og samvinnu-
hreyfinguna. Þessa nýju „hreyf-
ingu“ skortir heldur ekki aðdá-
endur erlendis. Bæði í ræðu og
riti hrósa Rússar nú ákaft Fram-
sóknarflokknum og málgagni
hans Tímanum.
Einföld lausn
Framsóknarmaðurinn, sem áð-
ur var nefndur, ræðir um það
„þegar Vinnumálasamband sam-
vinnumanna gekk fram fyrir
skjöldu og samdi við verkalýðs-
félögin.“ Þá samninga telur hann
hafa verið mjög skynsamlega, því
að ekki hafi þjóðarbúið mikið
munað um launahækkanir, sem
námu 13—27%. Eftir því að
dæma, hefur óhjákvæmilega
verið eitthvað brogað við þann
málflutning Timans áður, að hér
væru allir atvinnuvegir í kalða
koli vegna viðreisnarinnar. Hún
á sem sé allt í einu að geta tryggt
landsmönnum ca. fimmtugs kjara
bætur. Þar sem þessi greinarhöf-
undur virðist traustur á Fram-
sóknarlinunni, má hann þakka
fyrir að hafa ekki ritað grein um
þetta leyti í fyrra. Þá hefði liann
sem sagt haldið því fram að all-
ir atvinnuvegir íslendinga væru
í kalda koli og neyð framundan,
dálítið erfitt hefði þá verið að
rökstyðja skoðun hans um mikla
greiðslugetu atvinnuveganna áii
siðar.