Morgunblaðið - 06.09.1961, Blaðsíða 8

8
MORCUNBLAÐlb
Miðvlkudagur 6. sept. 1961
*
Dýrðlegir dagrar
HÉR ljúka allir upp einum
munni um þetta ágæta sumar
— eitt það bezta heyskaparsum-
ar, sem menn muna o. s. frv.
Góður var júlí, en þó fannst
mér fyrsta vika í ágúst bera af.
Það voru sannarlega dýrðlegir
dagar. Það var sönn nautn að
rísa snemma úr rekkju, ganga
á vit dagsins og baðast í „heiðri
himinlind“ vaknandi morguns.
Og það lá vel á öllum, bæði
fólkinu, sem var að leika sér í
sumarfríinu sínu,' og þá ekki
siður okkur við heyskapinn, sem

\llir komu þeir aftur
- er fyrsta leikrit Þjóðleikhússins í ár
Gisli Brynjólfsson skrifar:
Agústdagar á Kiaustri

gekk eins og í sögu.
Og nú er ágúst liðinn. Hann
var að vísu ekki allur eins blíð-
ur og bjartur og hans fyrsta
vika. Það kom rok, sem
sveigði trén í garðinum og vildi
slíta af þeim græn laufin. Og
það kom regn, sem buldi svo
þimglyndislega á rúðunum, að
það minnti á að haustið er í
nánd. En inni á milli komu góð-
viðrisdagar síðsumarsins með
rökkurmild kvöld, þegar máninn
lýsti í suðri og byggði brú úr
Skriður á Siglu-
fjarðarveginn
SIGLUFIRÐI, 4. sept. — Úr-
hellisrigning var hér í nótt og
dag og í morgun féllu skriður
á veginn yfir Siglufjarðarskarð,
bæði Fljótamegin og Siglufjarð-
armegin.
Er vegurinn yfir skarðið tal-
inn ófær litlum bílum í bili og
illfær stórum bílum. Hins veg-
ar er verið að moka og reiknað
með að hægt verði að lagfæra
þetta fljótlega.
— Stefán.
hvítu silfri yfir Skaftá fyrir
neðan Klausturstúnið.
Þeir rifu hús
ÞaS komu menn að sunnan
til að byggja. En áður en þeir
fóru að byggja, urðu þeir að
rífa gamla húsið. Og nú er það
horfið. Hér birtast tvær myndir
af því. Önnur af því eins og
það var, hin þegar það er að
hverfa. Svona er það með hús-
in. Það fer fyrir þeim eins og
segir í sálmi Ingemanns um
kynslóðirnar, sem koma og
„fara allar sömu ævigöng". En
þetta eru ekki nein eftirmæli.
Þetta er bara fáorð frétt um
gamalt hús, sem lengi setti svip
sinn á þessa fögru og tilkomu-
miklu sveit, að svo miklu leyti,
sem mannanna verk geta gert
það. Þetta hús var læknissetrið
á Breiðabólsstað.
.....vaskur í för“
Breiðabólsstaður var gerður
að læknissetri árið 1894. Áður
höfðu verið hér tveir læknar,
fyrst Sigurður Ólafsson. Hann
bjó á Kálfafelli í Fljótshverfi og
varð bráðkvaddur þar einn fagr-
an vordag 1882, rúmlega þrítug-
ur að aldri. — Um hann kvað
Matthías:
og svo 1
Þurrkleysi í N-
ísaijaröarsýslu
ÞÚFUM, N-ís. 2. september —,
Mjög tafsamt hefur verið við
heyskap undanfarið sökum
þurrkleysis. Gengur heyskapur
því seint og verður vafalaust all-
miklu minni en í fyrra, nema
bregði fljótlega til hagstæðari
veðráttu. Er hætt við hita í
heyjum eftir þetta sumar, því
illa hefur gengið að þurrka vel.
Bóndinn í Æðey, sem varð fyr-
ir heybrunanum vinnur nú að
kappi við að koma þaki á húsið
sem brann. Veggir hússins eða
Skjótur varstu vinur og vaskur
í för.
Loganum var líkast þitt lífs og
sálarfjör.
Á norðurveggnum í Kálfa-
fellskirkju hangir lítill silfur-
kross með áletruninni: J. S. Ól-
afsson læknir. Það er minning
Fljótshverfinga um þennan eina
lækni, sem setið hefur í litlu
sveitinni þeirra.
Eftir Sigurð Ólafsson kom Ás-
geir Blöndal og var fjögur ár.
Hann sat á landnámsjörðinni og
stórbýlinu Geirlandi.
Læknissetur á Breiðabólsstað
Næsti læknir, Bjarni Jensson,
flutti að Breiðabólsstað árið
1894. Var þá byggt þar húsið,
sem nú er horfið af sjónarsvið-
inu. í því bjó Bj. J. unz hann
lét af embætti 1914. Síðan voru
hér settir læknar um nokkurra
ára skeið, og bjuggu þeir ekki
á Breiðabólsstað.
Árið 1923 fluttist sá maður að
Breiðabólsstað, sem lengi setti
svip á staðinn og alltaf var við
hann kenndur: Snorri Halldórs-
son. Þar var hann til dauða-
dags, 15. júlí 1943. í hans tíð
var húsinu mikið breytt, og
byggð álma norður úr því, sem
notuð var fyrir spítala. Lágu
þar oft sjúklingar. Fengu marg-
ir bót meina sinna og hurfu aft-
ur út í lífið og starfið. Aðrir
fóru þaðan í sína hinztu för.
Þannig sameinaði læknissetrið á
Breiðabólsstað minningar okkar
Síðubúa um lífið og —■ dauðann.
Og nú er það horfið.
Nú rís nýtízku bændabýli á
Breiðabólsstað. Læknissetrið var
flutt þaðan að Kirkjubæjar-
klaustri árið 1950.
Gr. Br.
S.L. FÖSTUDAG hélt þjóðleik-
hússtjóri fund með leikurum og
forstöðumönnum hinna ýmsu
deilda Þjóðleikhússins, en það
hefur verið venja undanfarin ár,
er leikhúsið tekur til starfa á
haustin. Eins og fyrr hefur verið
greint frá þá hófust æfingar 22.
ágúst sl. á leikriti Halldórs Kilj-
ans er heitir Strompleikur og
verður það væntanlega frumsýnt
í byrjun október. 15. þ.m. verð-
ur frumsýning á amerískum gam
anleik, sem heitir ,,Allir komu
þeir aftur“ og er eftir Ira Levin.
Leikritið var æft sl. vor og eru
því aðeins eftir síðustu æfing-
arnar. Leikstjóri er Gunnar Ey-
jólfsson, en aðalhlutverkið er
leikið af Bessa Bjarnasyni.
Þá verður sýnt leikritið „The
Caretaker“ eftir Harold Pinter.
Leikstjóri verður Benedikt Árna-
son.
Verðlaunaleikrit Sigurðar A.
Magnússonar „Gestagangur" verð
ur einnig sýnt á þessu leikári
ems og fyrr hefur verið greint
írá. Um jólin verður svo sýnt
hið gamla Og þekkta leikrit
Matthíasar Jochumssonar Skugga
Sveinn, en sem kunnugt er eru
nú liðin hundrað ár, frá því er
hann samdi Útilegumennina, sem
hann síðar breytti, og hefur leik-
urinn síðan verið sýndur undir
nafninu Skugga-Sveinn. Leik-
stjóri verður Klemenz Jónsson.
Eftir jól hefjast æfingar á hin-
um vinsæla söngleik „My Fair
Lady“ Og verður Sven Áge Lar-
sen leikstjóri. Þá verður einnig
tekinn til sýningar franskur gam-
anleikur, sem heitir „L’Idiote" og
leikritið „Hostage" eftir írska
höfundinn Brendan Beham. Fleiri
leikrit verða væntanlega tekin til
sýninga á þessu leikári og má í
því sambandi nefna leikritin
„Chin Chin eftir Francois Billet-
deux og ástralska leikritið
„Summer of The Seventheenth
Doll“ eftir Ray Lawler,
Tveir leikarar voru ráðnir á
fastan samning, sem ekki hafa
verið á hinum svokallaða A samn
ingi áður, þau Kristbjörg Kjeld
og Gunnar Eyjólfsson.
Haraldur Björnsson lætur af
störfum sem fastráðinn leikari
við Þjóðleikhúsið í haust, en hann
mun starfa áfram í sérstökum
samningi og leikur hann m. a. í
Strompleiknum og í gamanleikn
um „Allir komu þeir aftur“ Þjóð
leikhússtjóri þakkaði Haraldi
fyrir vel unnin störf hjá Þjóðleik*
húsinu frá því það tók til starfa.
Er líf á
öðrum
hnötfum
Fyrirlestur í
Háskólanum
STJÖRNUFRÆÐINGURINN,
Docteur-és-Lettres, fil. lic. &
mag. scient. Carl Luplau Jans-
sen, komur til Reykjavíkur 6.
þ. m. og verður gestur dansk.
íslenzka félagsins. Dr. Luplau
Janssen er heimsþekktur stjörnu
fræðingur. Hann er eigandi og
stjórnandi Urania stjörnuturns-
ins í Kaupmannahöfn, og hefir
ritað fjölda greina um stjörnu-
fræði og geimfræði í dönsk og
erlend tímarit. Hann er nú
ásamt konu sinni á heimleið frá
Bandaríkjunum, þar sem hann
hefir verið á fyrirlestraferð.
Fimmtudáginn 7. þ. m. heldur
hann fyrirlestur á dönsku í 1.
kennslustofu Háskólans: „Er líf
á öðrum stjörnum?“ Fyrirlestur-
inn hefst kl. 20,30. Öllum er
heimill ókeypis aðgangur meðan
hiisrúm leyfir.
Fréttir í siuiíu máli
Tokíó, 29. ágúst — (Reuter) —
JAPANSKA stjómin tilkynnti í
dag að forsætisráðherra Kanada,
John Diefenbaker, væri væntan-
legur í opinbera heimsókn til
Japans í nóvember nk.
London, 29. ágúst — (Reuter) —
rfE IT A S TI ágústdagur, sem
Lundúnabúar hafa átt að fagna
síðastliðin átta ár var í dag. Hitl
komst upp í 31 stig á Celsíus.
Verkamönnum í tveim verk-
smiðjum í London varð svo
heitt, að þeir tóku sig saman
um að gera verkfall — sögðu
loftræstingu á vinnustöðum
þeirra gersamlega óviðunandi í
þessum hita.
Vatnsfjarðarvegi, frá
Skálavik að Keldu. Vann
sprengibíll þar í viku á erfið-
um kafla á Kelduhlíð. Þá er
unnið að vegagerð í Kaldalóni
undir stjórn Guðmundar Hansen,
verkstjóra.
Fjórðungsþing
Vestfjarða
Fjórðungsþing Vestfjarða verð
ur sett á morgun í Bjarkarlundi.
Rafvirkjum vikið úr brezka
verkalýbssambandinu
Kommúnistar þar fölsuðu stjórnarkjör
Portsmouth, ý. september.
— (NTB-Reuter) —■
BREZKA verkalýðssamband
ið ákvað í dag á þingi sínu
í Portsmouth, að víkja sam-
tökum rafvirkja úr samband
inu. Ástæðan til brottvikn-
ingarinnar er sú, að komm-
únistar, sem fara með völd
hjá rafvirkjum, eru sannir að
því að hafa beitt kosninga-
svikum við síðasta stjórnar-
Sækja það 24 kjörnir fulltrúar í
hverri sýslu á Vestfjörðum, svo I kjör í samtökunum. Er þetta
hlöðunnar skemmdust ekki veru, og ísafirði, auk þess sýslu.menn : fyrsta sinn í sögu brezka
lega, enda byggðir úr steinsteypu. | Vestfjarða og alþingismenn Vest | verkalýðSsambandsinS,
Unnið er nú að vegagerð fjarðakjórdæmis. Verða þar rædd j
beggja megin Mjóafjarðar, bæði héraðsmál fjórðungsins fyrst og ömrnennum
í Ögurvegi, frá Látrum úteftir, fremst, auk ýmissa annarra mála. í vikxð ur þvi.
sem
samtökum er
Yfirgnæfandi meirihluti
samþykkur
Þingið í Portsmouth ákvað
brottvikinguna við atkvæða-
greiðslu, þar sem fulltrúar aðild-
arfélaga með rúmlega 7,2 milljón
ir meðlima greiddu henni at-
kvæði en fulltrúar aðeins 735 þús
unda voru á móti. Sjálf hafa sam-
tök rafvirkjanna 240 þúsund með
limi.
Strax eftir að niðurstöður
atkvæðagreiðsiunnar voru
kunnar, bað formaður verka-
lýðssambandsins, Ted Hill, full
trúa rafvirkja að yfirgefa
fundarsalinn.
Mál verkalýðshreyfingarinnar
allrar
Framkvæmdastjóri sam-bands-
ins, George Woodcock, lét svo um
mælt, að stjórnin hefði verið
hlynnt brottvikningunni, þar eð
dómstóll hefði komizt að þeirri
niðurstöðu, að falsanir hefðu átt
sér stað við kjör forvígismanna
iafvirkjasamtakanna. Þar væri
um að ræða kosningasvik, sem
snertu verkalýðssambandið i
heild, enda þótt þau hefðu verið
framin í einu aðildarsamtakanna.
Tryggðu sér völdin með fölsunum
Áherzla er lögð á það, að ástæð
an til brottvikningarinnar só
engan vegin sú, að kommúnistar
fari með völd í rafvirkjasamtök-
unum — en einungis sprottin af
fölsunum þeirra við kjör stjórn-
ar.