Morgunblaðið - 09.09.1961, Qupperneq 8
8
M O R C V !V R r 4 Ð I Ð
Laugar'dasrur 9. sept. 1961
Þessi mynd er tekin á Reykja
víkurflugvelli kl. 8 á fimmtu
dagsmorgun, áður en Fóst
brseður stigu um borð í Hrím
faxa, millilandaflugvél Flug
félags fslands; sem flutti þá til
Helsingfors. Oskar Norðmann
kvaddi Fóstbræður með ræðu
og frú Áslaug Ágústsdóttir,
kona dr. Bjarna Jónssonar
vígslubiskups, færði þeim
blómvönd. Síðan sungu Fóst
bræður eitt lag, stigu upp í
vélina og flugu brott.
Ljósm.: Sveinn Sæmundsson.
Sleipnir var
ekki ofhlaðinn
I EINU Reykjavíkurblaðanna
var sagt föstudaginn 25. ágúst
sl., að Skipaskoðun ríkisins
hefði leyft mjög varhugaverða
hleðslu á m.s. Sleipni, KE 26,
er það sigldi frá Hafnarfirði til
Bretlands með fisk. Út af þess-
um ummælum vill skipaskoðun-
arstjórinn, Hjálmar R. Bárðar-
son, taka fram, að vegna munn-
legrar kæru frá Verkamanna-
félaginu Hlíf í Hafnarfirði hafi
tveir fulltrúar Skipaskoðunar
ríkisins athugað skipið og
hleðslu þess 23. ágúst, áður en
það lét úr höfn.
I Ijós kom, að skipið var um
25 mm minna hlaðið en leyfi-
legt er samkvæmt hleðslu-
merkjaskírteini skipsins, sem er
samkvæmt lögum nr. 38, 30.
júní 1942, og samkv. því var
minnsta hleðsluborð leyfilegt 358
mm. Hafði þá verið tekin olía,
vatn og vistir um borð og gat
Skipaskoðunin því ekki stöðvað
brottför skipsins vegna of-
hleðslu.
Skipaskoðunar ríkisins. Síðasta
aðalskoðun á bol skipsins .hafi
farið fram í maí-júní 1960 í
dráttarbraut Keflavíkur og þá
endurnýjaður hluti kjölsins að
framan, kjalsúð báðu megin og
fleiri byrðingsplankar, ýmsir
hlutar skipsins seymdir upp og
hampþéttað eins og með þurfti.
Skoðunarmaðurinn hafi ekki séð
ástæðu til að gera frekari kröf-
ur um umbætur á bolnum eftir
þá viðgerð.
Þá hafi búnaðarskoðun og
vélaskoðun verið framkvæmd á
árinu og sérstök aukaskoðun á
vél vegna utanlandssiglingar og
var þá endurbætt og lagfært
það, sem skoðunarmenn Skipa-
skoðunar ríkisins kröfðust. Sér-
stök aukaskoðun á vél hafi far-
ið fram 19. ágúst sl. og 23.
ágúst hafi vélaskoðunarmaður
skipaskoðunarinnar farið um
borð og fullvissað sig um, að
allt í vél hefði verið lagfært,
og var það svo.
Frumvarp til nýrra skipu-
lagslaga fyrir nœsta þing
Á FUNDI bæjarstjórnar í
fyrradag skýrði Gunnl. Pét-
ursson borgarritari frá því,
að frumvarp til nýrra skipu-
Iagslaga yrði lagt fyrir næsta
Alþingi. Kom þetta fram í
umræðum um tillögu full-
trúa Alþýðubandalagsins um,
að bæjarstjórn beitti sér fyr-
ir setningu laga um stofnun
skipulagssjóðs í kaupstöðum
og kauptúnum, er hefði það
hlutverk að greiða kaupverð
fasteigna, sem bæjarstjórn
kaupir til þess að skipulags-
breytingu verði komið í fram
kvæmd. Var tillögu þessari
vísað til bæjarráðs með 9
atkv. gegn 5, en ekki sam-
þykkt í bæjarstjórn, eins og
flutningsmenn lögðu til. —
Gerði tillagan ráð fyrir, að
sjóðnum yrði aflað tekna með
því að leggja verðhækkunar-
skatta á allar þær fasteignir,
sem hækka í verði vegna
skipulagsbreytinga.
í ræðu sinni um þetta mál
greindi borgarritari m. a. frá
því, að í álitsgerð, sem þeir próf.
Ólafur Lárusson og Gunnlaugur
E. Briem ráðuneytisstjóri sömdu
árið 1939 að tilhlutan skipulags-
nefndar og bæjarrráðs Reykja-
víkur um nýja lagásetningu, er
gæti komið í veg fyrir að
afnám vegna skipulagsfram-
kvæmda hafi jafnan eins mikinn
kostnað í för með sér og raun var
orðin á, hefðu þeir bent á þann
möguleika að leggja verðhækkun
arskatt á fasteignir þær, sem
hækka í verði, bæði beint og
Obeint, af völdum skipulagsað-
gérða. Þeir hefðu tekið fram í
þessari álitsgerð, að mörg vanda-
mál gætu risið í sambandi við
slíkt ákvæði, t. d. hvort taka
ætti allar verðhækkunina eða
hiuta hannar, hvort greiða
ætti gjaldið í einu lagi eða
á lengri tíma, hvernig ætti að
meta verðhækkunina, því að verð
hækkun á fasteign getur átt sér
stað af mörgum öðrum ástæðum
heldur en skipulagsbreytingu
einni saman.
„Hvorki sanngjarnt
né framkvæmanlegt"
f framhaldi af þessu gerði borg
ariitari grein fyrir frumvörpum,]
sem flutt hafa verið á Alþingi
um þetta efni. Síðast var frum-
varp til skipulagslaga borið fram
1958, en í greinargerð þess sagði
m. a. um verðhækkunarskattinn:
„í frumvarpinu frá 1948 var
gert ráð fyrir, að allt að 100%
af þeirri verðhækkun, sem
stafar af skipulagsbreytingu,
hvort sem sú skipulagsbreyt-
ing er þegar komin til fram-
kvæmda eða aðeins ráðgerð
á staðfestum skipulagsupp-
drætti, skuli greiðast í skipu-
lagssjóð. Þetta telur nefndin
hvorki sanngjarnt né fram-
kvæmanlegt, þar eð ógerlegt
er að meta slíka verðhækkun,
fyrr en þá í fyrsta lagi nokkr
um árum eftir að skipulags-
breytingin kom til fram-
kvæmda. Það verður að telj-
ast ósanngjarnt að gera mönn
um að greiða verðhækkunar-
skatt áður en skipulagsbreyt-
ingin kemur til framkvæmda,
sérstaklega af því að í nú-
gildandi lögum og einnig í
frumvarpinu frá 1948 er það
meginregla, að skaðabætur
vegna skipulagsbreytinga
komi ekki fyrr til greiðslu en
skipulagsbreyting sú er kom-
in til framkvæmda, sem skaða
bætur eru goldnar fyrir.
Nefndin leggur hins vegar til,
að greiða skuli helming verð-
hækkunar allra lóða í skipu-
lagssjóð. Er það gert út frá
því sjónarmiði, að verðhækk-
un lóða í bænum stafi að veru
legu leyti af skipulagsbreyt-
ingum og hinum ýmsu tækni-
legu framkvæmdum bæjarfé-
lagsins, og sé því ekki óeðli-
legt, að verulegur hluti þess-
arar verðhækkunar renni í sér
stakan sjóð, til þess að standa
straum af nauðsynlegum
skipulagsbreytingum, svo sem
kaupum fasteigna vegna
breikkunar gatna, fjölgun
bílastæða o. s. frv.“
Vísað til umsagnar
Samb. ísl. sveitarfélaga
Frumvarpinu frá 1958 vísaði
félagsmálanefnd Alþingis aftur
til ríkisstjórnarinnar, m. a. með
það fyrir augum, að öllum lög
um varðandi skipulags- og bygg-
ingamál yrði steypt saman í eina
heildarlöggjöf Síðan fól félags
málaráðuneytið skipulagsnefnd
ríkisins að endurskoða þetta frurn
varp, en sú nefnd hefur nú skil-
að áliti, sem sent hefur verið til
umsagnar Sambands íslenzkra
sveitarfélaga og mun verða lagt
fyrir næsta Alþingi.
í lok ræðu sinnar minnti borg-
arritari svo á, að bæjarstjórn
Reykjavíkur samþykkti í febrú-
ar 1960 ítarlegar ályktanir pm
skipulagsmál og var þar m. a.
skorað á Alþingi og ríkisstjórn að
‘hlutast til um, að sett yrðu ný
skipulagslög, sem greiddu fyrir
endurskipulagningu eldri bæjar-
hverfa, og sagði hann, að væntan-
lega mætti gera ráð fyrir, að í
hinu nýja frumvarpi séu tillögur
um þetta efni.
AKRANESI,8. sept. — Sex drag-
nótatrillubátar voru á sjó héðan
í nótt. Aflahæstir voru; Hagsæll
með 3,5 t (820 kg. koli), Björg
2,5, Sæbjörg 1,5 (950 kg. koli),
Happasæll 1,6 (750 kg koli) og
Sigursæll 1,5 tonn helmingur ýsa.’
— Fjórir trillubátar reru héðan
í morgun með línu. — Oddur.
I**mt*a0
í fyrrgreíndri blaðagrein var
einnig sagt, segir skipaskoðunar
stjóri, að fiskur hafi verið lát-
inn í lúkar og undir hvalbak.
Þegar skoðun var framkvæmd
eftir að skipið hafði verið hlað-
ið, voru ekki sjáanleg nein um-
merki þess, að fiskur-væri í lúk
arsrými skipsins, en fiskur var
undir hvalbak svo ekki varð
komizt í lúkar. Lúkarinn er
ekki notaður sem vistarverur
lengur, þar eð öll áhöfn skips*-
ins býr aftur í. Skipaskoðunar-
menn ráðlögðu skipstjóra að
taka fisk þann, sem settur hafði
verið undir hvalbak og færa
hann aftur í ganga skipsins, og
samþykkti hann það. Má sjá
af ljósmynd, sem tekin var
af skipinu hlöðnu áður en það
lét úr höfn í Hafnarfirði ,að
lega skipsins var ekki á neinn
hátt óeðlileg, auk þess sem skip-
ið var ekki fyllilega á hleðslu-
merkjum.
Stóðst skoðun
Hjálmar R. Bárðarson segir
og, að margháttaðar stórvið-
gerðir og breytingar, auk við-
halds, hafi farið fram á m.s.
Sleipni, og þá undir eftirliti
•MVM
Tryggingarmálin óviðkomand)
skipaskoðuninni
Hjálmar R. Bárðarson segir að
lokum, að þótt skipið hafi verið
orðið 35 ára gamalt (það var
smíðað í Noregi árið 1926 og
var 72 brúttórúmlestir að stærð)
þá sé það atriði út af fyrir sig
ekki nægjanlegt til að Skipa-
skoðun ríkisins geti bannað því
siglingar, sé viðhald þess og
búnaður í lagi. Hvað trygging-
armálin snerti, þá séu þau ó-
viðkomandi Skipáskoðun ríkis-
ins, en benda mætti á, að mik-
ill fjöldi skráðra fiskiskipa séu
í viðlögum notuð til fiskflutn-
inga eða vöruflutninga. Nokkur
skráð fiskiskip séu jafnvel ein-
göngu notuð til vöruflutninga,
og sum til farþegaflutninga líka,
en þá sé krafizt sérstakrar skoð
unar á losunarbúnaði, farþega-
rými og fleiru. Þar sem aðrar
reglur gildi um mannahald.
skoðun og búnað flutningaskipa
og fiskiskipa, þá myndi það
stöðva mikinn hluta smáflutn-
inga við landið og jafnvel fiski
flutninga á erlendan- markað,
nema þegar um eigin afla er að
ræða, ef banna ætti skráðum
fiskiskipum að stunda annað en
fiskveiðar.
sem vmuUm
Skinn jakkar
Þ E C A R rúskinnsjakkarnir
komust í tízku fyrir nokkrum
árum, þótti aílrafínast að
, jakkarnir væru dálítið velkt-
ir og aðeins blettóttir. Nú er
, öldin önnur sem betur íer.
’ Skinnjakkar hafa verið mikið
í tízku seinasta ár, bæði rú-
skinnsjakkar og jakkar úr
1 sútuðu skinni, og enginn kær
, ir sig lengur um að ganga
í blettóttum jaka. Því jkul-
1 um við aðeins hugleiða, hvern
, ig bezt er að hreinsa þessa
skinnjakka svo vel fari.
Að sjálfsögðu er langörugg-
ast að senda jakkana í hreins
un en gæta verður þess að
> þeir þola ekki kemiska
hreinsun. En smábletti getur
i hver og einn náð úr jökkun-
um, ef gætni er viðhöfð og
ekki má undir neinum kring-
1 umstæðum nota hreinsilög.
Rúskinnsjakkar: Venjulegir
óhreinindablettir eru íjar-
lægðir með strokleðri, gúmmí
svampi eða bursta. Fitublett-
irnir eru verri viðureignar. í
sumum tilfellum nást þeir af
með kartöflumjöli eða talk-
úmi, sem látið er liggja á
blettinum nokkra hríð og síð-
an núið burtu með rúskinns-
snepli, sem samlitur er jakk-
anum. Rúskinn heldur sér
vel lengi, ef maður burstar
það reglulega.
Auðveldara er að hreinsa
gott, sútað skinn en rúskinn
og skinnsalarnir ráðleggja
fólki að eiga sem minnst við
það. Ágætt er þó að strjúka
óhreinindi og bletti af með
klút, sem undinn er upp úr
volgu sápuvatni. Séu jakk-
arnir í ljósum litum, sem
mjög er í tízku um þessai
mundir, en nauðsynlegt að
strjúka reglulega meðfram
'hálsmálinu og fremst á erm-
inni með rökum klút. Pressa
má barmana með volgu strau
járni en pressustykkið verð-
ur að vera þurrt.
Umfram allt skal varað við
að gera tilraunir til hreins-
unar — rúskinnsjakkar og
skinnjakkar eru alltof dýr
vara til ’þess. Betra er að
ráðgast við þá, sem vit hafa
á þessum málum — það verð-
ur án efa ódýrast þegar til
lengdar lætur.