Morgunblaðið - 16.09.1961, Blaðsíða 17
Laugardagur 16. sept. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
17
Sextugur í dag ;
Sr. Sigurjón Guðjónsson
prófastur í Saurbæ
SÉRA Sigurjón Guðjónsson próf-
astur í Saurbæ er sextugur í dag.
Ekki finnst mér langt síðan við
vorum saman að námi. En stað
reyndir segja annað, því að 32
ár eru liðin síðan við félagar’
kvöddum háskólann á einum
vordegi. Svo var haldið út í lífið
og starfið. Atvik höguðu því
svo, að við séra Sigurjón áttum
enn samleið, því að báðir urðum
við prestar í sama prófastsdæmi.
Því minnist ég í dag ekki aðeins
ágæts skólabróður, heldur og sam
starfsmanns og vinar um áratugL
Séra Sigurjón er gáfu- og at-
orkumaður og drengur hinn
bezti. Prestur er hann ágætur,
[hvort heldur er á stétt eða í stól.
Og búhöldur er hann einn fremst-
ur íslenzkra sveitapresta. Sam-
vizkusamari mann og trúrri í
starfi hefi ég vart þekkt. Séra
Sigurjón hefur alla tíð notið verð
ugs trausts samferða- og sam-
starfsmanna. Hann ex eigi aðeins
leiðandi maður í prestakalli og
prófastsdæmi, heldur og á víðara
sviði. Formaður Hallgrímsdeild-
ar, prestafélags Mið-vesturlands,
ihefur hann verið árum saman Og
í stjórn Prestafélags íslands um
NÚNA um helgina kemur hing-
að til Reykjavíkur einn af kunn
nstu kirkjunnar mönnum á Norð
urlöndum, Halldor Hald for-
maður „Kirkens Korshær“ í
Kaupmannahöfn.
Hald hugðist í fyrstu læra
læknisfræði en meðfram sakir
lifandi áhuga á þjóðfélagsmál-
lun hvarf hann að guðfræði og
gerðist að námi loknu prestur í
Vejle. Þar sneri hann sér þegar
að starfinu á stéttunum — að
útigöngufólkinu: áfengissjúkling
um, eiturlyf j anotendum, vænd-
iskonum, sakamönnum og öðr-
um börnum ógæfunnar og eymd
arinnar.
Fyrir hálfum öðrum áratúg
fluttist Hald til Kauptnanna-
hafnar og sýnir það álit hans,
að þegar nýr Sjálandsbiskup
var kjörinn í fyrrahaust, fékk
hann næst flest atkvæði.
Höfuðbækistöð hans er í Niku
lásarkirkjunni, sem mörgum ís-
lendingum er kunn m. a. af því
að þar voru oft haldnar ís-
lenzkar gúðsþjónustur um skeið,
þegar séra Haukur Gíslason var
prestur við Holmenskirke. Nú
er Nikulásarkirkjan niðurlögð
sem safnaðarkirkja ,en hún er
þó mikið sótt. Stendur og opin
allan sólarhringinn. Og alltaf
einhver þar viðstaddur til að
veita þeim áheyrn og aðstoð,
sem ráfa um fyrir utan — oft
heimilislausir og örvæntingar-
fullir. Sumir f hugleiðingum um
að stinga sér í höfnina til að
binda endi á óbærilega tilveru
að því er þeim finnst. Hald hef-
ur margauglýst að hann vildi
gjarnan að þeir, sem í slíku
myrkri ganga hefðu tal af sér
— og þeir gætu hringt til hans,
hvenær sem væri allan sólar-
hringinn.
Hald vanmetur ekki boðun
erðsins, en honum er manna
Ijósast að kristidómurlnn er
ákveðið líferni og markvisst
starf engu síður en örugg trú.
Hann vill vera þjónn fólksins
©g fyrst og fremst þeirra, sem
mesta hafa þörfina fyrir skiln-
ing og hjálpsemi hins miskunn-
tama Samverja.
Honum er það sívakandi
epursmál hvernig unnt sé að
vekja menn — háa og lága —
til umhugsunar um trúna og
koma þeim til þess að taka
kristindóminn til greina 1 dag-
margt ár. Mörg fleiri trúnaðar-
störf honum falin mætti nefna,
þótt hér verði ekki nánar rakin.
Séra Sigurjón er ekki aðeins
höfðingi í sinni stétt. Hann er
einnig skáld, rithöfundur og
fræðimaður. Á yngri árum lagði
hann mikla stund á íþróttir, eink-
um glímu. Fór hann þá utan með
lega lífinu. Kirkjan er með
réttu ekki „stofnun" í huga
hans, heldur stríðandi söfnuður
brennandi áhugamanna.
Halldor Hald er nú á leið
vestur um haf í. fyrirlestrarferð.
Kemur hér aðeins við og hefur
orðið við þeirri beiðni Presta-
félags íslands, að flytja erindi í
Hallgrímskirkju kl. 8,30 á sunnu
dagskvöldið.
Þess má vænta að þar verði
hvert sæti skipað, því að allir
eru boðnir og velkomnir. Og
bæði er hér enginn hversdags-
maður á ferðinni og mál hans
öllum hugsandi mönnum hug-
stætt vandamál.
Gunnar Árnason.
ÁRIN hafa liðið. Hann Guð-
mundur Eiríksson er orðinn
sextugur að aldri.
Hann er fæddur 13. septem-
ber 1901 að Oddsflöt í Grunna-
vík. Þar ólst hann upp hjá
ástríkum foreldrum, Guðrúnu
Arnórsdóttur og Eiríki Gídeons-
syni. Snemma varð honum
ævin erfið sökum þess að hann
gat ekki talað. En þá og þar
var ekkert unnt að gera fyrir
börn, sem þannig var ástatt
um.
En þessi örlög sín hefur
hann borið með stakri ró og
.skapstillingu og alltaf verið
kær umhverfi sínu, enda hug-
þekkur þeim öllum, sem vikið
hafa að honum góðu hliðinni í
lífsbaráttu hans á samleiðinni.
Um tvítugsaldur missir hann
foreldrana, 17. desember 1920
móðurina og 20. febrúar 1921
föðurinn. Það er því skammt
á milli sársaukaferðanna í graf-
reitinn.
Fóstursystir hans, sem nú var
orðin nánust af ástvinum,
fylgdist vel með baráttu hans
þá við sorgina. En 15 ára
gömul getur hún lítið að gert
nema vonað að einhver góður
gefi sig fram til þess kærleiks-
verks, sem hér var þörf.
Benedikt og Rósa frá Dynj-
andi, vinafólk þeirra látnu,
urðu til þess að búa honum
flokki sínum til að kynna þá þjóð
legu íþrótt. Blaðamennska var
honum hugstæð, Og lagði hann
stund á hana um skeið. í skóla
var hann skáldið okkar. Við náms
lok gaf hann út ljóðabókina. Ský.
Þá bók tek ég mér gjarna í hönd,
er óg vil rifja upp ylríkar minn-
ingar skólaáranna. Mundi ég
fagna, ef hann gæfi nú út ljóð
sín Og sálma frá síðari árum. Veit
af kynnum, að þar á hann mikinn
auð í garði.
Hin síðari ár hafa rannsóknir
á íslenzkum og erlendum sálma-
kveðskap verið viðfangsefni hans.
Mun hann nú fróðastur íslenzkra
manna á því sviði. Vænti ég þess,
að á prenti sjáist ávöxtur þeirrar
iðju hans, áður en langir tímar
líða.
Séra Sigurjón hefur um mörg
ár verið prófdómari við Reyk-
holtsskóla, Og hin síðari árin hef-
ur hann einnig átt sæti í skóla-
nefnd. Við hér hlökkum alltaf
til komu hans hingað á vorin og
okkur þykir hver dagurinn öðr-
um betri, sem hann dvelur hjá
okkur. Hann hefur orðið kær
heimilisvinur okkur hjónunum,
börnum okkar og öllum, sem hér
búa.
Kvæntur er séra Sigurjón Guð-
rúnu Þórarinsdóttur listmálara
Þorlákssonar hinni ágætustu
konu. Er hún manni sínum mikill
styrkur í starfi. Það er gott að
koma að Saurbæ og njóta vináttu
ög víðkunnrar gestrisni prófasts-
hjónanna á þeirra fagra heimili.
Eru þeir ófáir, sem f dag þakka
fyrir ótal slíkar stundir Og senda
þeim hjónum heila þökk fyrir
þær allar.
Prófastshjónin í Saurbæ dvelja
nú erlendis, en eru á heimleið úr
för til suðrænna og sólríkra
landa. Söfnuðir og ótal vinir
fagna heimkomu þeirra og senda
þeim báðum, Hrafnkeli syni
þeirra og háöldruðum föður próf-
astsins heillakveðju. Þær óskir
skulu verma heimkomu þeirra og
vera þeim ljós á vegi um ókomna
daga. Einar Guðnason.
heimili hjá sér meðan þeim
entist aldur. En við skulum
hugsa okkur að það hefur ekki
verið sársaukaluast, 14. maí í
fardögum þetta ár, að yfirgefa
æskuheimilið að uppboði loknu
á jörðinni. Þó hann væri mál-
laus, þá skilur hann allt, heyrir
hvað talað er og hugsar. Hann
er og sérstaklega minnisgóður á
það gamla; þegar maður talar
við hann um gamla heimilið,
ættum við ekki að segja um
hann eins og önnur ungmenni:
Æskan á vorlétta vængi víðförla
drauma,
lífsgleði, löngun og harma sem
líða með blænum,
vilja sem vaggast á bárum
vonar og ótta,
tár sem að tindra og þorna við
trúarskin hjartans.
í hlýju skjóli þeirra hafði
honum liðið vel og er þeirra
naut ekki lengur við, varð það
hlutskipti Kristínar Benedikts-
dóttur og manns hennar, að
vernda hann áfram á Dynjanda
og heyrt hef ég að hvor-
tveggja þessi hjón hafi staðið
sterkan vörð um hann við ýms
tækifæri og eins er aðrir hafa
viljað hrifsa hann til sín,
kannski vegna meðlagsins.
En dásamlegt er að geta ver-
ið kyrr á sama stað. Því skal
Pefrína
dóttir -
„Sæti autt vér sjáum standa
sortnar fyrir brá
sæti autt.
Brimhljóð er til beggja handa
býður okkar ferð til stranda
á eftir yfir sjá“. — H.J.
Þessar ljóðlínur komu mér í
hug þegar ég heyrði að Petrína
Þórarinsdóttir væri dáin.
Mig setti hljóðan og þannig
hygg ég að fleirum hafi orðið,
sem einhver kynni höfðu af
„Petu‘ eins og hún var oftast
kölluð.
Það var öllum kunnugt, sem
bezt þekktu hana, að heilsa henn
ar var ekki sterk hin síðari árin
og þegar þannig er, þá má alltaf
búast við breytingu.
Þó er eins ög menn séu ekki
alltaf viðbúnir að taka því, að
þessi eða hinn sé ekki lengur
á meðal vor þó allir viti að þetta
er gangur lífsins.
„Þegar að kallið kemur
kaupir sig enginn frí“
og:
„Enginn knapi flúið fær
feigðar skapadægur“.
Þegar einhver leiðindi komu að
manni, eitthvað sótti á hugann,
máske maður saknaði einhvers.
Þá var gott að koma á heimili
Petu, systra hennar og móður, þó
að hún væri oft sár þjáð, þá átti
það þakkað, þegar hann komst
aftur á þetta heimili og dvald-
ist með þeim, sem reyndu að
skilja hann, eftir foreldramiss-
inn og stærstu sorgina hans.
Guð greiðir þér og mannin-
um launin fyrir hann, Kristín.
Þökk sé þér fyrir Gumma
minn, af honum verður ekki
eins mikið heimtað og þeim sem
meira er gefið. Guðmundur hef-
ur margt handtakið getað unn-
ið á heimilinu, sem hefur
komið sér vel, meðan ungviðið
var að vaxa upp. Hann þakkar
af hjartans alúð fyrir heimilið,
sem hann hefur átt i nærri 40
ár. Verði það einnig megnugt
að annast hann þar til yfir lýk-
ur í seinustu stormsveipunum.
Sömuleiðis vill hann þakka öll-
um vinum sínum, sem hafa
bægt frá honum angri og ein-
stæðingsskap á lífsleiðinni.
Fóstursystir hans, Guðfinna
Clausen, og börn, óska honum
hjartanlega til hamingju með
60 árin og biðja honum frið-
sæls ævikvölds.
i hinni afskekktu byggð í
faðmi Grunnavíkur milli snæ-
krýnds Maríuhorns og Bjarnar-
núps við Lyngholt og Langmó
liggja nú sporin hans, á býlinu
Sætúni. Nú flytur haustblær og
þúsundlitir í brekkum og hlíð-
um þessu hljóða barni sveitar-
innar heillaóskir sínar og kvöld
sólin kyssir á fjöllunum fyrsta
snæ haustsins og laugar brún-
irnar gulli.
Lifðu heill, Guðmundur! Þéss
biður þér
vina að vestan.
Kennarastaða
við háskólann
í Amsterdam
PRÓFESSORINN í norrænum
fræðum við háskólann í Amst-
erdam óskar eftir vísindalegum
aðstoðarmanni frá 1. jan. nk.t
er geti kennt dönsku og norsku
auk íslenzku. Nánari upplýsing-
ar gefur háskólaritari næstu
daga kl. 10—12 f. h.
<£___--------------------
Þórarins-
Minning
maður alltaf von á þessu þýða
brosi, sem henni var svo tamt Oig
sem hlaut að hlýja manni um
hjartarætur.
Peta var ein af þeim sem ekki
mega vamm sitt vita. Hún var
sífellt reiðubúin að hjálpa, þar
sem hún gat því við komið, kapp
söm við hvert það starf sem hún
tók sér fyrir hendur.
Þar sem Peta fór, þar fór góð
kona.
Það er skarð fyrir skildi á.
Hólabraut 11, stórt skarð. Sökn-
uðurinn sár, meðan fólk er að
átta sig á því sem skeð hefur.
Ég veit að móðir Petu nú háöldr-
uðu, systkini hennar og venzla-
fólk, sem nú eiga um sárt að
binda, munu geyma minningu
hennar, sem dýrgrip í hjörtum
sínum eins og vinafólk hennar
mun gera og þakka henni fyrir
liðnar stundir#
Petrína var fædd á ísafirði 7.
júlí 1906. Foreldrar hennar voru
Herdís Guðmundsdóttir og Þór-
arinn Sigurðsson, sem lengi
bjuggu á Úlfsá í Skutulsfirði.
Þau fluttu til Hafnarfjarðar 1943.
Hér hefur ein af systrum okk-
ar lokið miklu og fórnfúsu starfi
sem lengi mun verða minnst.
Eg votta móður hennar, systkin
um og venzlafólki, innilega
samúð.
„Vertu sæl, við grátnar göngum
grafar þinnar til
Vertu sæl.
Kvödd er nú með sorgarsöngvum
sú er okkur gladdi löngum.
Sól heilsar hátt við ský“.
Vertu sæl Peta.
Blessuð veri minning þín.
J.
— Urgangur
Framh. af bls. 6
eins og Bandaríkjamenn hefðu
gert. Vegna þess að náttúruöflin
sviftu þessum stálgeymum í
sundur og þannig færi úrgangur-
inn í sjóinn.
Hin aukna notkun kjarnorkunn
ar til friðsamlegra þarfa k'emur
mjög inn á svið lögfræðinnar.
Mikill lagabálkur á sviði skaða-
bótaréttarins er í undirbúningi,
og er ég að kynna mér þau mál.
Eru þetta reglur um það, hvernig
tjón skuli bætt sem verður af
völdum kjarnorkubúinna skipa
eða í sambandi við kjarnorkuver
eða í sambandi við það þegar að
geislavirk efni eru flutt yfir land.
Ennfremur er verið að tryggja
rétt verkamanna og annarra, sem
vinna beint eða óbeint í sam-
bandi við kjarnorkuna.
75 lönd eru nú meðlimir í
kjarnorkumálastofnuninni í Vín,
Og hefst næsti fundur hennar í
Vín næstu daga. Á þessum fund-
um kemur oft til æði snarpra
átaka milii austurs oc vesturs.
Góður gestur
Sextugur s.l. m«5vikudag
Guðmundur Eiríksson