Morgunblaðið - 20.09.1961, Blaðsíða 17

Miðvikudagur 20. sept. 1961
MORGVNBLAÐIÐ
17.
Þorsteinn Hjálmarsson
fimmtugur í dag
UM ÞESSAR mundir eru 27 áx
liðin frá því að kynning okkar
iÞorsteins Hjálmarssonar hófst.
8?á var hann nýkominn frá Kaup
atnannahöfn þar sem hann full-
numaði sig í iðn sinni og þjálf-
aði sig jafnfraimt í sundi hjá frú
Elsu Jakobsen heimsmeistara.
Um afrek Þorsteins á sundsvið
inu hefi ég áðux getið, bæði sem
sundmanns, þar sem hann varð
tmargsinnis meistari og methafi,
og einnig um þjálfimarstarf hans
fyrir sundflokk Ármarms, sem
Ihann leiddi fram til glæsilegra
afreka, og kenndi samfleytt í að
minnsta kosti 15 ár og endur-
Igjaldslaust. Ekki vegna þess að
igreiðsla stæði honum ekki til
fooða, heldur af þegnskap við í-
þróttalífið í landinu.
Eftir að hinn alkunni dugnaðar
maður Hjálmar Þorsteinsson fað-
ir hans lét af störfum við fyrir-
tækið hefur mjög þyngt á Þor-
steini, en það segja sumir vinir
foans að sé mest honum sjálfum
að kenna því auk þess sem hann
hefur þar alla verkstjórn með
höndum bæði utan verkstæðis og
innan þrælvinnur hann sjálfur
við smíðarnar og leggur heldur
nótt með degi en geta ekk-i stað-
ið við gefin loforð.
Hjá Þorsteini kvað vera gott
að vinna, við sjálfan sig er hann
vinnuharðastur, við aðra minna.
Að einu leyti er þó vinnuharka
hans mjög mikil. Hluturinn verð-
lur að vera vel unninn, lélegt
handbragð er svik, við viðskipta-
vininn, við sjálfan sig. — Þó
fleirri atvinnurekendur geri
sömu kröfur, er ekki alltaf auð-
velt að framfylgja þeim, til þess
igetur skort nógu velvinnandi
menn, en yfir slíku þarf Þorsteinn
ekki að kvarta því til hans sækir
jafnan hið mesta mannaval, sem
á sinn stóra þátt í því hvað fyrir-
tækið blómgast. Ekki væri þó rétt
að mér að þakka Þorsteini alla
velgengni þessa fyrirtækis, því
foæði stendur það á grónum merg
Og svo virðist einnig sem að ann-
ar framkvæmdamaður þess, Ósk-
ar Sigurðsson, sem öll fjármál
og útréttingar hefur með hönd-
um, sé réttur maður á réttum
stað, og framúrskarandi liðleg-
ur í allri samvinnu. Þorsteinn má
því teljast hamingju maður í
starfi. En það sem ég tel þó
mesta gæfu hans er hversu mjög
hann líkist gömlu góðu íslending-
unum í manndáð og hjálpsemi,
sem af heilum huga létu hjálp-
ina af höndum til blessunar þeim
sem í ógæfu höfðu ratað, og öllu
höfðu stundum týnt nema aðeins
lífinu. Frá bernsku minni
er mér ennþá hugstætt hversu
drengilega var brugðizt við undir
slíkum kringumstæðum. Við hinn
nauðstadda mann sagði enginn:
„Þetta er sjálfum þér að kenna“.
Heldur voru hestar sóttir og leit
hafin, og að morgni var ferða-
manninum afhent lestin, lífsbjörg
in, góðhesturinn og jafnvel silf-
urbúin svipa. Hann gat því ennþá
foorið höfuðið hátt, fyrir konu
sinni og börnum. Á götum
Reykjavíkur. 1961, týna menn
varla lest sinni, góðhestum eða
hestasvipum. Þar er allt öðru
týnt, peningum, mannorði og
6ilfurbúnum svipum sjálfstrausts
ins. Þegar slíkt hefur hent ná-
ungann hefi ég séð Þorstein
bregðast drengilega við. Þá hef-
ur fyrirhöfn hans oft verið ó-
mseld, óeftirtalin og náttúrlega ó-
launuð. Þá hefur komið sér vel
fyrir Þorstein að hann hugsar
'jafnan lítið til ytri launa. Innri
íaunin, að sjá verk sitt verða
til góðs, virðist vera honum allt
er máli skiptir, enda þekki ég
fáa sem hafa jafnmikla ánægju
af að gleðja þá sem heimurinn
hefur gleymt og með engu móti
igeta launað fyrir sig sjálfir hér í
lífi. Þó barngæði Þorsteins séu
að vísu mikil, virðist mér hann
telja skyldur sínar enn meiri
við þá sem slitið hafa kröftum
eínum til að byggja upp þjóð-
félag vort með sæmd og prýði,
en hafa nú að heimsins dómi ekk
ert til síns ágætis nema ef vera
skyldi arfsvon í horni ásamt hrað
vaxandi hæfileika til skyndilegr-
ar burtkvaðningar úr þessuim
heimi. Slíkir standa Þorsteini
nær. Við hina siglir hann frem-
ur beggja skauta byr, og þó hjálp
semi hans sé mikil, lætur hann
ekki ágengt fólk hafa hana að
leiksoppi, til þess er hann of vit-
ur maður, og telji hann sig verða
að neita einhverjum um eitthvað,
notar hann ekki til þess neinar
kúnstir, hvorki stóryrði, móðgan-
ir né hurðaskelli, eða heldur þá
alþekktu neitunarlist manna, að
hafa ekki lengur ráð á neinu,
sökum vaxandi dýrtíðar, lækk-
andi krónu, hækkandi skatta, og
voðalegs stjórnarfars í landinu.
Til slíkra ráða þarf hann ekki
að grípa, til þess er hann of
mikill skapgerðarmaður. Neitun
hans er þá kurteis, án móðgun-
air, án lítillækkunar, án blekk-
inga, en verður þó ekki misskilin.
Af því að ég minntist á skap-
gerð Þorsteins hefi ég oft hugsað
um hvað vel ólíkir eðlisþættir
tvinnast sarnan í skapgerð hans
og tekst að búa þar saman í
árekstrar lausum friði. Sparsemi
og örlæti, rólyndi og dugnaður,
blíðlyndi og karlmennska, gam-
an og alvara, léttlyndi og dulúð.
Þessi friðsamlega sambúð eðlis-
þátta hans, verður brátt skilj-
anleg þegar vitað er um að mað-
urinn er gæddur öfgalausri yfir-
sýn á lífið þar sem menn og mál-
efni eru vegin og mæld, án dóm-
hörku. Ef um dómhörku hjá Þor-
steini væri að ræða er mér ekki
grunnlaust um að dómar hans
séu harðastir í eigin sök. Að
minnsta kosti lætur hann sjálfan
sig ekki fara varhluta af gagn-
rýninni og verður þá einmitt þar
einna skeleggastur í „húmom-
um“ meðan hann hefur sína eigin
veibu bletti undir smásjánni. En
það sem ég met Þorstein þó mest
fyrir er hans vinsamlega afstaða
til lífsins, vinsemd sem er meiri
á borði en i orði. Og framúrskar-
andi orðheldni sem fáir eru gædd
ir, því frá honum er hálft loforð
meira virði en margur vottfestur
og undirskrifaður samningur hef
ur reynzt.
En nú vill einhver spyrja: Er
Þorsteinn þá ekki trúaður maður. j
Þeir sem ekki sætta sig við neitt |
nema varajátninguna munu sjálf- |
sagt dæma hann trúlausan. Hin- ,
ir sem líta á verkin og breytnina
gætu hins vegar sagt hann trúað-
ann. Þrátt fyrir hin löngu kynni
okkar hefi ég aldrei treyst mér til
að heimta af honum trúarjátning
una, til þess hefi ég fundið sjálf-
an mig of breyzkan. Að mínum
dómi á hann þó til að fyllast
sannkristnum eldmóði, en það er
þegar hann sér fólk í velgengni
sinni kasta peningum sínum í
sjóinn eða brauði sínu í ösku-
tunnuna. Þá getur hann orðið bit-
uryrtur við hlutaðeigandi og eins
við þá sem að allt heimta af
öðtrum en ekkert af sjálfum sér.
Af öllum slíkum telur hann þjóð-
félaginu stafa hina mestu hættu,
því þegar á móti blæs verði þeir
annað hvort að sínagandi vesa-
lingum, reiðum út í allt og alla,
eða froðufellandi óargadýr sem
allt vilja taka með ofbeldi. Þarna
getur Þorsteinn ekki verið hlut-
laus, enda er hlutleysi í hans aug-
um, aðeins gott þegar lítið ligig-
ur við. En strax þegar málefnið
fer að vandast beri mönnum að
taka afstöðu.
Þegar ég lokq fékk mig til að
hefja penna fyrir Þorstein finnst
mér ég gæti skrifað um hann
heila bók. „En nú skal draga
nökkvann í naust“. Bókin um
hann bíður mér færari manna.
Sá sem sameinar karlmennsku
og kvennlega blíðu mun verða
eins og breitt fljót sem allar
lindir renna til“, sagði speking-
urinn Lao-Tse. Þessi orð finnst
mér eiga vel við um Þorstein. í
dag mun marga langa til að finna
hann. Ekki til að biðja hann
neins, heldur til að þrýsta hönd
hans og þakka honum. En Þor-
steinn vill ekki láta vini sína
hafa of mikið fyrir sér og þar að
auki er hann líka þreyttur af of
miklu erfiði, hann mun því ekki
verða í bænum í dag. Leið hans
mun liggja eitthvað út á lands-
byggðina. Kannske hann langi að
finna þar heylykt úr hlöðu eða
sjá mófuglinn hópa sig. Sjá lífið
eins og það gekk til þegar hann
á barnsskónum hóf sína 50 ára
göngu.
Jón Pálsson.
SEMPERIT
hjólbarðar
G.
Eigum til eftirtaldar
stærðir af hinum
þekktu austurrízku
hjólbörðum
590x14
670x15
710x15
600x16
Hvergi hagstæðara verð
Helgason & Ittielsted hf.
Rauðarárstíg 1 — Sími 1-16-44
Hattar
Hattar
Haust- og vetrartízkan er komin
Hatta og skermabúðin
Bankastræti 14.
LOKSmS GETA ALLIR EIGNAST
BENZÍN EÐA DIESEL
Um kosti Land-Rover þarf ekki að fjöl-
yrða, jiví hundruð Land-Rover eigenda á-
íslandi lofa á^æti hans við hinar erfiðustu
og margbreytilegu aðstæður.
B
E
N
Z
í
N
E
Ð
A
D
f
E
5
E
L
Áætlað verð á 7 manna Land-Rover með
benzínhreyfli, 220 cm. milli hjóla, með
máluðu málmhúsi og hliðargluggum, sæt-
um, miðstöð og rúðublásara Kr. 117,180.—
Áætlað verð á 11 manna LandlRover með
benzínhreyfli, 277 cm. milli hjóla, með
máluðu málmhúsi og hliðargluggum, sæt-
um, miðstöð og rúðublásara Kr. 137.000,—
Áætlað verð á 7 manna Land-Rover með
Rover-dieselvél, 220 cm. milli hjóla, með
máluðu málmhúsi og hliðargluggum, sæt-
um, miðstöð og rúðublásara Kr. 132,180,—
Áætlað verð á 11 manna Land-Rover með
Rover-dieselvél, 277 cm. milli hjóla, með
máluðu málmhúsi og hliðargluggum, sæt-
um, miðstöð og rúðublásara Kr. 152,000,—
Laud-Rover með drifi á öllum hjólum.
8 gírar áfram og 2 afturábak, á sér engan líka.
★ Spvrjið Land-Rover eigendur um
kosti hans og reksturskostnað.
Allar nánari upplýsingar hjá
einkaumboðsmönnum:
THE ROVER COMPANY LTD.
HEILDVERZLUIMIIM HEKLA HF.
Hverfisgata 103 — Sími: 11275