Morgunblaðið - 22.09.1961, Síða 20

20
M O R Gins B L AÐth
Föstudagur 22. sept. 1961
Nú hélt ég að ég vseri loksins
búin að fá nóg af karlmönnum.
Ég flutti á hótel Henry á 44.
götu. Ég var svo viss um að ég
ætti eftir að búa þarna það sem
eftir væri ævinnar, að ég vildi
láta breyta því eftir mínu höfði.
Það kostaði mig upp undir tutt-
ugu þúsund að láta mála íbúð-
ina. Svo setti ég upp gluggatjöld,
fékk nokkra kínverska lampa og
fór að kaupa hluti, sem gætu
breytt íbúðinni í heimili mitt.
Ég vissi, að ég mundi ef til vill
lenda í einhverjum ástarævin-
týrum stöku sinnum, en aldrei
neinu alvarlegu.
Eini félagsskapurinn minn var
strákur, sem stundum hafði
hjálpað mér til að klæðast áður
en ég kæmi fram. Þegar hann
var ekki að því, notaði hann kjól
ana mína sjálfur. Við fórum að
kalla hann ungfrú Freddy og
það var alltaf hægt að hlæja að
honum. Hann var mjög áþekkur
mér á stærð, svo að klæðsker-
amir gátu mátað á honum og ég
þurfti ekki að eltast við þá.
Hann elskaði gaupuskinnsjakka
sem ég átti. Hann fór honum
líka betur en mér. Hinsvegar var
lögreglan ekki á sama máli. Hún
er svo þröngsýn, að hún var allt-
af að taka hann fyrir að vera
ósæmilega klæddur. Þá varð ég
að fara á stöðina og setja trygg-
ingu fyrir honum til að fá hann
og fötin mín út.
Einu sinni lánaði ég honum
minkapelsinn minn, þegar hann
var að fara á grímudansleik. Frú
Sugar Ray Robinson hafði lánað
vinkonu hans sinn pels fyrir
sama ball. Eftir að dansleiknum
var lokið og allir áttu að vera
komnir heim, rakst lögreglan á
þessar tvær öskubuskur á ein-
hverjum bamum. Þau urðu hin
verstu og hentu öskutunnulok-
um í löggurnar, svo að ég varð
að fara rétt einu sinni til að ná
minkapelsinum mínum úr vörzl-
um lögreglunnar. En ungfrú
Freddy var samt alltaf til
skemmtunar og gerði engum
mein nema sjálfum sér — eink-
um þegar hann reyndi að ganga
á skónum mínum.
Leonard Averhart kom oft og
fylgdi mér. Hann fylgdi mér oft
tímunum saman og verndaði mig
fyrir móðgunum.
Joe Glaser hafði fengið Billy
Sharp til að sjá um viðskipti mín
og persónulegar þarfir, þégar ég
var á ferð. Við fórum nokkrar
ferðir saman, þar á meðal fyrstu
ferð mína til Miami. Meðan við
vorum á ferð í Kanada reiddist
ég Sharp. Við áttum að fljúga
beint til Detroit, ég átti að
koma fram í Club Juana,
þegar ég rak hann á
flugvellinum.
En þá var enginn, sem ég gat
fengið til að sjá um öll þau ótal
smáatriði, sem eru samfara
svona ferðalögum. Þessvegna
fékk ég vinkonu mína, Maely,
sem seinna giftist Bill Dufty, til
að koma með mér til Detroit.
Hún kom með mér á farmiða
Billy Sharps. Hún þekkti þetta
starf vel hafði verið fararstjóri
margra tónlistarmanna, þar á
meðal Charlie Parkers.
í Club Juana í Detroit hitti ég
Louis McKay aftur. Ég hafði
ekki séð hann síðan ég var sex-
tán ára og hann ekki mikið eldri,
þegar ég söng á Hotcha í Harlem.
Eitt kvöldið kom Louis í seinna
lagi á Juana og ég grét eins og
barn. Þá vissi ég, að allar áætl-
anir mínar í sambandi við karl-
menn voru gengnar fyrir ætt-
ernisstapann.
Þannig fór, að í hvert skipti,
sem ég örvænti og fór að gráta,
kom hann. Loks hætti ég að
berjast móti þessu, fékk skilnað
og við giftum okkur.
Sarah Vaughan var' svo óhepp-
in að vera stödd í leynilegum
næturklúbb, sem var hreinsaður
út af lögreglunni þessa viku, sem
ég vann í Detroit. Þetta hefði
ekki skipt neinu máli fyrir
hvern annan, sem var. Þegar
klúbburinn er orðinn seinn með
að borga fyrir öryggi sitt, getur
þetta komið fyrir alla.
Fari aftur svo; að löggurnar
finni einhverja fræga persónu
þar inni er það komið á forsíður
dagblaðanna um leið. Svo vildi
til, að ég hitti Jimmy Fletcher,
spæjara hjá skattstjóminni, um
leið og ég heyrði fréttirnar. Ég
grátbað hann um hjáp
„Þú ert svo mikill maður“,
sagði ég, „þú þekkir alla, gerðu
nú eitthvað fyrir aumingja
stelpuna. Hún er saklaus og hef-
ur aldrei áður komið nálægt
fangelsi. Þú hefur heldur aldrei
setið inni, og þú veizt ekki hvern
ig það er. Það er föstudagur í
dag og hún verður að sitja inni
yfir helgina til að bíða eftir
dómaranum ef þú gerir ekkert
fyrir hana.“
Jimmy fór loksins og náði
henni út klukkan níu um morg-
uninn. Ég fékk Maely til að
hringja í George Treadwell, eig-
inmann og ferðastjóra Söru, og
spyrja hvort hún hefði komizt
út. Ég vildi aðeins fá að vita að
ekkert væri að henni.
„Segðu Billie að hafa engar
áhyggjur af henni,“ sagði Ge-
orge.
Ekkert er auðveldara en að
segja: „Hver er sjálfúm sér næst
ur.“ Sú speki hefur haldið sum-
um í skugganum í meira en
hundrað ár.
Við Louis komum aftur til
New York saman. Við höfum
haldið saman síðan. Ég ætla ekki
að reyna að halda því fram að
við höfum bara rölt inn í sólar-
lagið, eins og kvikmyndabrúð-
hjón eru látin gera. Um tíma
bjuggum við á hóteli. Seinna
eignuðumst við okkar eigið heim
ili í Flushing, og þar höfum við
átt heima síðan og rifizt eins og
önnur hjón.
Vegna umboðsmannanna og
auglýsingastjóranna hefði vel
mátt skjóta mig fyrir löngu, en
ég hef alltaf verið heppin hvað
áheyendur snerti.
Ennþá vinn ég á veitingahús-
um og held hljómleika — þó að
þú vitir það ef til vil ekki, ef
þú átt heima í New York. Þegar
þetta er ritað hef ég nefnilega
ekki enn fengið leyfi til að
syngja í klúbbunum í New
York. Sjaldnast skilur fólk þetta,
°g þegar það heyrir sagt frá því,
vill það ekki trúa sínum eigin
eyrum, en þegar það hefur kom-
izt í skilning um hvernig í öllu
liggur, rekur það upp reiðiöskur.
Svo margir góðir menn eru nú
búnir að hneykslast á þessu það
lengi, að ég hlýt að fá leyfið á
endanum. Kannski verður það í
ár. Ég vona, að svo verði.
Ég hef verið heppin þessi ár,
sem ég hef verið í útlegð frá
New York. Þar hef ég hvergi
getað komið fram, nema í Ap-
ollo og Carnegie Hall. Ég hef
sungið allt að sex sinnum á ári
í borgum eins og Philadelphia
og Chicago í tveim eða þrem
veitingahúsum. Mér er sagt, að
þetta sé einsdæmi í skemmtana-
lífinu. Og það er ekkj af því að
forstjórum og veitingahúsaeig-
endum sé neitt betur við mig
en aðra. Þeir myndu ekki fara
að borga mér, nema af því að
húsin fyllast hjá þeim af aðdá-
endum mínum. Ég hef alltaf
verið þakklát fyrir það.
Vinir mínir segja oft við mig:
„Þú ættir að vera rík Billie, ég
er nýbúinn að borga fjögur
hundruð kall fyrir tvær af hæg-
gengu plötunum með þér.“
fyrir að þeim skuli geðjast að
Ég segi alltaf, að ég sé þakklát
lögunum mínum, jafnvel tuttugu
ára gömlum. Hinsvegar neyðist
ég til að segja þeim, að ég fái
ekki krónu fyrir þau. Ég söng
inn á meira en tvö hundruð síð-
ur milli 1933 og 1944, en ég fæ
engar prósentur af þeim. Ég
fékk þetta frá tólf hundruð og
upp í þrjú þúsund fyrir að
syngja inn á þær, og var meira
að segja fegin. En emu prósent-
urnar, sem ég fæ eru af plötum,
sem ég söng inn, eftir að ég
samdi við Decca
★
Mér er sagt, að enginn geti
sungið orðin „hungur" og „ást“
eins og ég.
Kannski er það af því, að ég
veit hvað þessi orð þýða. Kann-
ski er ég nógu stolt til að vilja
muna eftir Baltimore og Vel-
ferðareyju, uppeldisheimilinu og
réttinum í Jefferson Market, lög
reglunni fyrir framan dyrnar
hjá okkur í Harlem og öllum borg
unum, þar sem ég hef þjáðst
eða sigrað.
Allir heimsins minkapelsar og
kádiljákar — og ég hef af hvor-
ugu farið varhluta — geta ekki
fengið mig til að gleyma né
grætt gömul sár. Allt, sem ég
hef lært á þessum mörgu stöðum,
má draga saman í þessi tvö orð.
Lífið verður að innihalda ögn af
kærleika og fæðu, ef maður á
að geta borið höfuðið hátt, og
veri sjálfstæð persóna.
Allt, sem ég er, og allt sem ég
þrái, á upptök sín í þessum stað-
reyndum.
Tökum til dæmís heitustu ósk
mína. Hún hefur lengi verið sú,
að eiga býli einhvers staðar upp
til sveita, þar sem ég gæti hlúð
að flækingshundum og munaðar
lausum börnum, börnum, sem
komu óboðin í heiminn og báðu
hvorki um að vera svört, blá,
græn eða með neinn annan lit.
Ég myndi aðeins vilja vera
viss um eitt. að engin lifandi
sála vildi skipta sér af þessum
börnum Þá skyldi ég taka þau
að mér. Þau yrðu að vera óskil-
getin og eiga hvorki föður né
móður.
Ég myndi hafa rúm fyrir tutt-
ugu og fimm til þrjátíu, og þrjár
eða fjórar feitar og ástríkar kon-
ur, rétt eins og mömmu, til að
hugsa um þau, gefa þeim að
borða, senda þau í skólann refsa
þeim, þegar þau væru slæm, en
þeim yrði að þykja vænt um
þau, hvernig, sem þau væru.
Við myndum hafa risastórt
eldhús með grænni eldavél og
samlitum kæliskáp, og ég skyldi
stjórna allri matseldinni. Ef til
vill þyrfti líka að hafa lækni og
©PIB
Sjáðu þessa furðulegu skepnu!
BERT GROVE SAID WE'D
BE GLAD TC> WELP \©l>
GUARD TWE ANIMALS,
MARK...WWV DON'T VOU
. CALL HIM ? .
HE CAN HELP MORE BV KEEPING ,
' WATCH PROM THE CIRE TOWER...
ANVHOW MV CHANCES OC SURPRISING
THE PROWLER ARE MUCH »
BETTER ALONE/
IT'S GETTING
DARK, CHERRY,
I'D BETTER GET
OUT TO THE ,
CARIBOU PENS. /
hringir þú ekki til hans?
— Hann gerir meira gagn með
því að fylgjast með frá bruna-
stöðinni .... S.vo eru meiri
líkur fyrir því að ég komi þjóf-
inum að óvörum ef ég er einn!
Það er tekið að dimma Sirri, það
er bezt að ég fari út að hrein-
dýragirðingunum!
— Berti sagðist feginn vilja
eðstoða þig við að líta eftir dýr-
junum, Markús , , . Af hverju
hj úkrunarkonu og tvo-þrjá kenn
ara. Sjálf skyldi ég alltaf vera til
staðar að kenna þeim minn vís-
dóm ekki að segja þeim, hvernig
þau eiga að skrifa Mississippi,
heldur að gleðjast yfir að vera
til.
Þegar þau væru orðin nógu
stór til að sjá fyrir sér sjálf með
barnagæzlu og öðrum smá störf-
um yrðu þau send að heiman.
Og alltaf væru nóg til að koma
í þeirra stað.
Fullorðnir geta alltaf bjargað
sér á einn eða annan hátt. Ef
til vill hafa þeir meira eða
minna í sig og á, en nábúi þeirra,
— ef til vill er kærleikanum líka
misSkipt — en það verður eng-
um að aldurtila.
En börnin? Tökum mig sem
dæmi. Ég bað Clarence Holiday
og Sadie Fagan ekki um að geta
mig inni í skuggasundi í Balti-
more, og þurfa síðan að skilja mig
eina eftir til að berjast áfram.
Að vísu reyndi mamma gamla
að hugsa um mig eins vel og
hún gat, og hún var sannur eng-
ill. Hún var þó aðeins barn sjálf.
Hennar vandi var verri en minn.
Hún var aðeins krakkaflón, sem
var að reyna að ala annað barn
upp.
Mig dreymir að minnsta kosti
svona, en ég á mér aðra ósk.
Alla ævi hefur mig langað til
að eiga lítið veitingahús sjálf.
Lítinn klúbb, þar sem ég gæti
alltaf gengið inn og gengið að
trommu- píanó og fjörugum gít-
arleikara vísúm. >
Þarna ætti ekki að vera meira
rúm en svo, að hundrað og fimm
tíu manns gerðu húsið troðfullt.
SHtltvarpiö
Föstudagur 22. september
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. ^ 8:30 Fréttir. — 8:35
Tónleikar. — 10:10 Veðurfr.).
12:00 Hádegisútvarp. (Tónl. — 12:25
Fréttir, tilk. og tónl.).
13:15 Lesin dagskrá næstu viku.
13:25 ,,Við vinnuna": Tónleikar.
15:00 Miðdegisútvarp (Fréttir, •— 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og
tilk. — 16:05 Tónleikar. — 16:30
Veðurfregnir).
18:30 Tónleikar: Þjóðlög frá ýmsum
löndum.
18:50 Tilkynningar.
19:20 Veðurfregnir.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Píanósónata nr. 2 eft-
ir Ned Rorem (Julius Katchen
leikur).
20:15 Efst á baugi (Björgvin Guð-
mundsson og Tómas Karlsson).
20:45 Tónleikar: Lög úr óperettunni
„Friederike" eftir Lehár (Erik
Köth og Rudolf Schock syngja),
21:00 Upplestur: Ásmundur Jónsson
frá Skúfsstöðum les kvæðið —
„Stórasand** eftir Einar Bene-
diktsson.
21:15 Tónleikar: „Leonora**, forleikur
nr. 3 eftir Beethoven (Hljóm-
sveitin Philharmonia í Lundún-
um leikur; Herbert von Karajan
stjómar).
21:30 Útvarpssagan: „Gyðjan og ux-
inn“ eftir Kristmann Guðmund*
son; XIII. (Höfundur les),
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: „Smyglarinn** efttr
Arthur Omre; XII. (Ingólfur
Kristjánsson rithöfundur).
22:30 I léttum tón: Eric Winstone og
hljómsveit hans leika.
23:00 Dagskrárlok.
Laugardagur 23. september
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir. — 8:35 Tón
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar - 12:25
12:55 Öskalög sjúklnga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
14:30 Laugardagslögin. — (Fréttir kl.
15:00 og 16:00).
16:30 Veðurfregnir.
18:30 Tómstundaþáttur bama og ung-
linga (Jón Pálsson).
18:55 Tilkynningar.
19:20 Veðurfregnir.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Búrleska í d-moll fyr
ir píanó og hljómsveit eftir Ric-
hard Strauss (Margit Weber og
Sinfóníuhljómsveit Berlínarút-
varpsins leika; Ferenc Fricsay
stjórnar).
20:20 Upplestur: ,3káldið Lín Pe og
tömdu trönumar hans“, smásaga
eftir William Heinesen, þýdd af
Hannesi Sigfússyni (Kairl Guð-
mundsson leikari).
20:50 Kvöldtónleikar:
a) Giuseppe Valdengo spyngur lög
eftir Tosti.
b) Algeirsk svíta op. 60 eftir
Saint-Saens (Lamoureuxhljóm
sveitin leikur; Jean Foumet
stjómar).
21:25 Leikrit: „Konur** eftir Eyvind.
— Leikstjóri: Helgi Skúlason.
22:00 Fréttir og veðuriregnir.
22:10 Danslög.
24:00 Dagskrárlok.