Morgunblaðið - 04.10.1961, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 4. okt. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
3

Nyr
fiskur
SÆNSK-íslenzka frysti-
húsið hefur á síðastl. ári
gert ýmsar tilraunir við-
komandi nýtingu fersk-
fisks. í gærmorgun sendu
þeir í tilraunaskyni fimm
tonn af ísuðum fiski í al- Frystibíllinn ekur af stað austur í sveitir.
uminíumkössum með kæli
bíl austur í sveitir, og er
þetta í fyrsta skipti sem
tilraun er gerð til að koma
glænýjum fiski til sveita-
fólksins.
(Ljósm. Ól.K.M.)
til sveitafólksins
Blaðamaður Morgunblaðs-
ins átti í gær tal við for-
stjóra Sænsk-íslenzka frysti-
hússins, Björn G. Björnsson,
og Einar Bergmann, verk-
stjóra, sem hafa haft veg
og vanda að þessum tilraun-
um. Sögðu þeir, að reynslan
hefði sýnt, að nýting fisks-
ins yrði miklu betri, þegar
hann væri ísaður í aluminí-
umkassa og fluttur þannig í
fiskmóttöku en með núver-
andi aðferðum, þ.e.a.s. að
ískössunum hlaðið inn í bílinn
Nemendum fjölgar me'sr
en nokkru sinni í MA
AKUREYRI, 3. okt. — Mennta-
skólinn á Akureyri var settur í
dag. t vetur munu verða í skólan
um um 450 nemendur og er það
um 50 fleira en í fyrra.Þetta er
mesta aukning sem orðið hefur á
einu ári, því mest hafði hún áður
orðið 35 nemendur á ári. Mest
er aðsóknin að þriðja bekk eða
bekknum eftir landsprófsdeild-
ina og verður hann nú í vetur í
5 deildum í stað þriggja áður.
1 heimavist búa um 170 nem-
endur, þar af munu vera um 60
etúlkur. 220 borða í heimavist-
inni og er hún fullsetin og varð
að neita nokkrum nemendum um
fæði í vetur. Breytingar á kenn-
araliði skólans verða þær helzt-
ar, að fastráðinn er nýr kennari,
Hólmfríður Jónsdóttir magister
og mun hún kenna ensku. Þá er
Friðrik Þorvaldsson kominn til
starfa eftir ársdvöl í Þýzkalandi.
Þessir stundakennarar hætta
störfum: sr. Hákon Loftsson, Jón
Margeirsson, sr. Björn O. Björns
son, Halldór Blöndal og Aðal-
steinn Jónsson. Þá hafa bætzt
við nýir stundakennarar: Helgi
Haligrímsson, Bjarni Sigurbjörns
son og Ármann Dalmannsson. —
Stefán.
flytja hann á opnum vöru-
bifreiðum og ísmolum hrauk-
að ofan á. Því hefði þeim
dottið í hug að flytja kass-
aðan ísfisk út í sveitir lands-
ins og fyrsta sendingin hefði
farið fyrir nokkrum klukku-
stundum.
— Hve mikið magn af fiski
er í hverjum kassa?
—■ Það eru 50 kg. og sam-
tals voru 5 tonn af ýsu í
þessari sendingu. Ferskfisk-
eftirlitið útvegaði okkur kass
ana, sem eru mjög hentugir
til slíkra flutninga. Þegar
þeim er hlaðið upp, hvílir
efri kassinn á handföngum
þess neðra en ekki á sjálfum
fiskinum.
Við fengum lánaðan kæli-
bíl, sem er í eigu Jóa h.f. í
Njarðvík og er sá eini sinn-
ar tegundar hér á landi. Það
er skoðun okkar, að fleiri
sams konar bílar þurfi að
koma til landsins, og flytja
fisk milli fiskvinnslustöðva.
Með þeim mætti breyta öllu
skipulagi fiskmóttöku hér á
landi. Hefur mikið verið rætt
um þau mál í okkar stétt
og ýmsar hugmyndir komið
fram, sem ekki er tímabært
að skýra frá að sinni. En það
er skoðun okkar, að í fram-
tíðinni verði fiskurinn lagð-
ur í kassa um leið og þeir
koma upp úr skipunum, og
kassarnir fluttir í kælibif-
reiðum í fiskmóttökuna,
hvernig svo sem öðru fyrir-
komulagi verður háttað.
í þessu sambandi má benda
á, að Danir flytja ferskan
fisk innanlands um langan
veg, eða alla leið frá Esbjerg
til Frederikshavn, með járn-
brautarvögnum, sem útbúnir
eru kæliklefum.
Liggja einhverjar tölur fyr
ir um það, hversu fiskurinn
nýtist betur með því að kassa
hann?
— Við höfum tölulegt yfir-
lit yfir tilraunir okkar, en
þar sem þær eru enn á byrj-
unarstigi teljum við ekki
tímabært að birta þær.
Hg.
Úrval í nýjum búningi
Um 200 síður á mánuði
A MORGUN kemur tímaritið
Úrval í verzlanir í nýjum bún-
ingi og mun stærra en áður.
Verður það rúmlega 200 síður
og kemur út mánaðarlega. Rit-
stjóri Úrvals er Sigvaldi Hjálm-
arsson, en hann hefur sér til
aðstoðar útgáfuráð, sem skipað
er fjórum mönnum og einnig
ráðunauta um greinar, sem þýdd
ar eru úr frönsku, ítölsku og
þýzku. Munu ráðunautar um
greinar á erlendum tungumálum
verða fleiri er fram í sækir. —
Teiknari tímaritsins er Asgeir
Júlíusson og sér hann einnig
um uppsetningu auglýsinga, en
auglýsingastjóri er Jón B. Gunn
laugsson. Auglýsingarnar í rit-
inu eru prentaðar á myndapapp-
ír, sumar í fjórum litum. Útgef-
andi og framkvæmdastjóri tíma
ritsins er Hilmar A. Kristjáns-
son.
★
Forráðamenn Úrvals héldu
fund með fréttamönnum í gær
og skýrðu frá tilgangi ritsins
og efni þess.
Tilgangurinn er fyrst og
fremst sá að gefa íslenzkum
lesendum kost á að fylgjast með
úrvalinu úr tímarita- og blaða-
greinum frá öllum heimsálfum.
Ritið er því i sama flokki og
„Reader’s Digest“, en slík rit
eru hvarvetna mjög óbreytt.
25—35 greinar verða í ritinu
mánaðarlega. Er þær styttar og
samanþjappaðar, svo að lesend-
ur geti notið sem mests efnis á
sem styztum tíma og einnig er
ein samanþjöppuð bók í hverju
riti. 1 fyrsta ritinu er bók Lúð-
víks Kristjánssonar, Á slóðum
Jóns Sigurðssonar tekin til með-
ferðar.
★
Þegar efni ritsins er ákveðið,
fara ritstjóri, útgáfuráð og ráðu
nautar yfir þúsundir blaðsíðna
á mörgum tungumálum. Og ætl-
unin er að Úrval miðli íslenzk-
um lesendum þess merkasta,
sem fjallað er um í blöðum og
tímaritum heimsins. Eftir þá
stækkun, sem hefur nú verið
gerð, er Úrval orðið eitt stærsta
rit sinnar tegundar í heiminum,
alls 2500 blaðsíður á ári.
Auk erlendra greina verða í
ritinu valdar greinar úr íslenzk-
um blöðum og tímaritum.
Meðal fastra þátta í Úrval
verður í hverjum mánuði grein
„Ógleymanlegur maður“, er ýms
ir íslenzkir menn rita um at-
hyglisverðasta og ógleymanleg-
asta persónuleika, sem þeir hafa
kynnzt, „Svona er lífið“, gam-
an um islenzka menn og atvik,
„Vandaðu mál þitt“, leiðbeining-
ar um auðgun og fegrun daglegs
máls og „Má ég kynna?“ þátt-
ur um íslenzka samtímarmenn.
1 verzlunum kostar ritið 20
kr. á mánuði. en ársgjaldið er
200 kr.
STAK8TEIIVAR
Lýðræðissamstarf
í utanríkismálum
Því ber mjög að fagna, að ung*
ir áhugamenn úr öllum hinum
lýðræðislegu stjórnmálaflokkum
skuli hafa tekið höndum saman
um að styrkja lýðræðislegt sam-
starf um varnar-1
mál og afstöðuna
til Atlantshafs-
bandalagsins. f
gærkvöld hélt fé
lag þeirra, Varð
berg, fund, þar
sem töluðu þrír
af forystumönn-
um lýðræðis-
flokkanna, ráð-
herrarnir Jóhann Hafstein og
Emil Jónsson og Ólafur Jóhann-
esson prófessor. Með tilliti til þess
hve afstaða Framsóknarflokksins
til Atlantshafsbandalagsins hefur
verið óákveðin að undanförnu,
er ánægjulegt að einn af helztu
forystumönnum flokksins og sá
sem nýtur þar vaxandi trausts,
Ólafur Jóhannesson prófessor,
skuli hafa talað á fundi með hin-
um ungu áhugamönnum. Tæki-
færissinnarnir í Framsóknar-
flokknum eru þar sýnilega á und-
anhaldi og vissulega ber að vona
að heilbrigt samstarf geti á ný
tekizt á milli allra lýðræðisflokk-
anna í utanrikis- og varnarmál-
um, hvað sem líður ágreiningi um
innanlandsmál.
Hvað mundi gerast?
Alþýðublaðið ræðir í gær um
hina kynlegu afstöðu systurblaff-
anna, Þjóffviljans og Tímans, til
kaupgjaldsmála og segir orffrétt
í ritstjórnargrein:
„Hvað mundi gerast ef Fram-
sókn kæmist skyndilega til
valda? Samkvæmt skrifum Tím-
ans má ætla, að læknar fengju
100% hækkunina og sjúkrasam-
lögum yrði bjargaff meff stór-
felldri hækkun sjúkrasamlags-
gjalda. Verkfræffingar fengju
sínum kröfum framfylgt, 15—30
þúsund krónur á mánuði, og þar
sem sýndur mundi „skilningur á
kjörum láglaunafólks" hlytu affr-
ar stéttir aff fylgja í kjölfariff meff
allt aff 100% hækkun. Landbún-
affarvörur mundu stórhækka —
en auðvita'ff yrffu engar hækkanir
á framfærslukostnaði almenn-
ings. Þaff var affeins hjá viðreisn-
inni!
Stjórnarandstaðan er sem sé bú-
in að finna hina fullkomnu
stefnu: hún er með allt að 100%
kauphækkun fyrir alla en á móti
öllum hækkunum á vörum og
þjónustu.“
Ósamræmd skrif
Þótt Tíminn og Þjóöviljinn hafi
undanfarna mánuði kappkostað
mjög rækilega aff samræma skrif
sín, svo aff naumast hefur mátt
á milli sjá, þá veldur þó hækkun
landbúnaðarafurffa nokkrum erf-
iðleikum í því sambandi. Kaup-
staffabúar eru aff vonum óánægff-
ir meff þá hækkun verffs landbún-
affarafurða, sem óhjákvæmilega
hlaut aff fylgja í kjölfar kaup-
hækkananna í sumar. Þjóffvilj-
inn hamrar því á því dag eftir
dag, aff verff afurðanna sé alltof
hátt og kennir aff sjálfsögðu rík-
isstjórninni um. Aftur á móti
segir Tíminn verðið til bænda
vera svo stórlega of lágt, aff enn
er þaff boffað aff landauðn muni
verða í sveitum íslands. Nú vita
menn hvert mismunurinn á verði
því, sem bændur fá og því, sem
neytendur greiða, rennur. Aff
vísu er líklegt aff þar mætti nokk
uð spara og betur á halda ea
varla geta Framsóknarmenn ásak
aff ríkisstjórnina fyrir þann liff.
Aftur á móti er þaff, aff þeirra
dómi, stjórnarvöldum að kenna
að bændur fái ekki nógu hátt
verð. Niðurstaðan af hinum sam
eiginlegu skrifum fóstbræffranna
er því í stuttu máli sú, aff verff
landbúnaðarvara sé bæði alltof
hátt og alltof lágt.