Morgunblaðið - 12.10.1961, Blaðsíða 1

24 áíður
48 árgangur
t*
Fjárlagafrumvarp lagt fram á Alþingi:
Fjárlög 1962 - án nýrra skatta
KAGNHILDUR HELGADÓTTIR sést hér í forsetastóli Neðri
deildar Alþingis en hún var kjörin til þeirrar virðingarstöðu
— fyrst íslenzkra kvenna — á fundi deildarinnar í gær. —
Kauphækkanirnar í sumar valda
hækkun rekstrarútgjalda
Áfram haldið til aukinnar hag-
kvæmni i rekstri ríkisins
og stofnana þess
J
FYRSTA MÁL, sem lagt var fyrir Alþingi, er frumvarp til
fjárlaga fyrir árið 1962, en því var útbýtt á fundi Samein-
aðs þings í gær. Vegna kauphækkananna á síðastliðnu
sumri og gengisbreytingarinnar, munu útgjöld ríkissjóðs á
næsta ári verða hærri en áður — en engu að síður hefur
tekizt að koma fjárlögunum saman, án þess að leggja á
nokkra nýja skatta. Er áfram haldið því starfi, sem hófst
á sl. ári, til að auka hagkvæmni í rekstri ríkis og ríkis-
stofnana, en það hefur þegar borið verulegan árangur. —
Fjármálaráðherra, Gunnar Thoroddsen, mun flytja fjár-
lagaræðu sína eftir helgina og þá gera þingi og þjóð ítar-
lega grein fyrir hinu nýja frumvarpi.
Kauphækkanirnar
og gengisbreytingin
valda hækkunum
Á sjóðsyfirliti fjárlagafrum-
varpsins eru niðurstöðutölur að
þessu sinni 1721 milljón króna
eða tæplega 170 milljónum
hærri en í fjárlögum yfirstand-
andi árs; niðurstöðutölur á
rekstraryfirliti eru aftur á móti
1.718.075.000 kr. en voru síðast
1.549.768.000 kr. — Er áætlað
að kauphækkanirnar í sumar
Kona kjörin þingforseti
í fyrsta skipti
Deilt um aldursforseta í Sameinuðu þingi
21 mal þegar komið fram á þingi
SAMEINAÐ Alþingi hélt
áfram störfum laust eftir há-
degi í gær og var Friðjón
Skarphéðinsson þá kjörinn
forseti þess. Á fundum þing-
deilda síðar í gær fóru einn-
ig fram forsetakjör og var
Ragnhildur Helgadóttir kos-
in forseti Neðri deildar og
Sigurður ÓIi Ólafsson for-
seti Efri deildar. — Hefur
það ekki gerzt fyrr í sögu
þingsins, að kona væri kjör-
inn þingforseti.
Eftir að Gísli Jónsson hafði
sett fund í Sameinuðu þingi,
xnælti hann á þessa leið: Út af
fyrirvara háttv. 1. þingmanns
Vestur-Norðlendinga Skúla Guð-
mundssyni hér á þinginu í gær
m.i það, hvort ekki bæri að fela
háttvirtum alþingismanni, Jóni
Pálmasyni. sem nxættur er sem
varaþingmaður háttvirts 2. þing-
manng V-Norðlendinga, Gunnars
Gxslasonar, aldursstörf forseta,
aldursforsetastörfin, þar sem get
ið er, að hann er elztur þeirra
þingmanna, er nú eiga sæti á
Alþingi og vegna urnmæla dag-
blaða um þetta atriði, skal tekið
franx eftirfarandi:
Samkvæmt tilmælum forseta
Eftir að forseti íslands hafði
í gær sett Alþingi, óskaði hann
eftir því, að aldursforseti þings-
ins, 1. þm. Vestf. Gísli Jónsson,
tæki nú við fundarstjórn, þar til
kosinn hefði verið forseti Sam-
einaðs þings, allt sanxkvæmt
fyrirmælum 1. mgr. 1 gr. þing-
skapa.
Gegn þessum fyrirmælum for-
seta íslandg var engum mótmæl-
um hreyft, enda Alþingi þá ó-
Framhald á bls. 8.
leiði af sér útgjaldaaukningu, er
nemur 122 millj. kr., og gengis-
breytingin 16 millj. kr. til við-
bótar, þannig að rekstrarútgjöld
aukist fyrir þetta tvennt um
138 milljónir. Af eðlilegum
ástæðum verður svo einnig
nokkur hækkun á kostnaði við
kennslumál og dómsmál, svo
sem venjan hefur verið. Aftur
á móti er gert ráð fyrir lækk-
un, vegna væntanlegra breyt-
inga á niðurgreiðslum og af
öðrum ástæðum. — Niðurstað-
an verður því sú, að hækkun
rekstrarútgjaldanna mun í heild
naumast verða meiri en 131
millj. kr.
Um rekstrartekjurnar er þafJ
að segja, að þær munu, sam-
kvæmt áætluninni, aukast um
svipaða upphæð og rekstrarút-
gjöldin. Er sú aukning aðallega
sprottin af hækkun aðflutnings-
gjalda vegna gengisbreytingar-
innar. — Rekstrarafgangur er
áætlaður 110.349.281 kr. og
greiðslujöfnuður 6.640.109 kr.
Framhald á bls. 8.
Uppþotí
Póllandi
Varsjá, 11. október.
YFIR þúsund manns réðust á
lögregluna í smábænum Torn í
Norður-Póllandi í gær til þess að
hindra yfirvöldin í að loka ka-
þólskum kirkjugarði þorpsins. —•
Lögreglunni barst fljótlega liðs-
auki og gat hún yfirbugað þorps-
búa. Tíu menn voru handteknir.
Tilkynnt hafði verið, að kirkju-
garðinum skyldi lokað. Fulltrúar
stjórnarvaldanna komu til þess
að innsigla kirkjugarðshliðið, en
verkamenn, sem voru að kirkju-
byggingu rétt hjá, kömu á vett-
vang og hindruðu að kirkjugarðs
hliðið yrði lokað. Var kirkju-
klukkum hringt í ákafa og dreif
að múgur og margmenni til að
verja kirkjugarðinn. Yfir þús-
und manns söfnuðust þarna sam
an og réði lögreglan ekki við
neitt fyrr en henni barst öflugur
styrkur.
11 sveitir orrustu-
þota til Evrópu
WASHINGTON, 11. okt. — f
dag kom 1.500 maima liðsauki
Bandaríkjahers til megin-
lands Evrópu og samtímis var
tilkynnt í Washington, að á
næstunni yrði ein brynvarin
herdeild og 11 sveitir orrustu
þota sendar til Evrópu. Er
þetta samkvæmt áætlunum
Bandaríkjastjórnar um að
styrkja varnir Evrópu með 40
þús. manna viðbótarstyrk.
f brynvörðu deildinni og
flokkum, sem henni verða til
aðstoðar eru um 5 þús. manns,
en í flugsveitunum, sem send
ar verða austur yfir haf, eru
275 flugvélar.
Lifum á mestu hættutímum mannkyns
— sagði Kennedy
WASHINGTON, ll.'okt. — Það
er ekki ástæðulaust að óttast
styrjöld. Við lifum á mestul
hættutímum mannkynsins, sagði
Kennedy, forseti, á fundi með
fréttamönnum í dag. Vesturveld
in og Rússa greinir á. Fundur-
inn með Gromyko var gagnleg-|
ur, en þar kom ekkert fram,
sem gefur von um samkomulag.
Og við munum ekki hopa, en
leita leiða til friðsamlegrar
lausnar.
Forsetinn kom víða við, því
spurningarnar, sem fréttamenn
lögðu fyrir hann, voru margvís-
legar.
Endanleg ákvörðun um það,
hvort Bandaríkjamenn senda
her til S-Vietnam verður ekki
tekin fyrr en sérlegur sendimað-
ur forsetans, Maxwell Taylor,
kemur heim úr förinni til S-
Vietnam.
Fulltrúar Vesturveldanna hitt
ast í Washington í næstu viku
til þess að ræða málin í ljósi
þess, sem fram kom í viðræðun-
um við Gromyko — og forset-
inn væntir þess, að fulltrúi v-
þýzku stjómarinnar verði þar
viðstaddur. /
Um kínverska kommúnista
sagði Kennedy, að enn væru
þess engin merki, að þeir vildu
lifa í samfélagi við Bandaríkja-
meixn, sem vildu eiga friðsam-
leg viðskipti við allar þjóðir.
Loks sagði forsetinn. að hann
væri reiðúbúirxn að ræða um
stöðvun kjarnorkutilrauna, þeg-
ar Rússar hefðu lokið sínum til-
raunum. Hinsvegar teldu Banda
ríkjamenn sig á engan hátt skuld
bundna til þess að hætta tilraun-
I um þegar Rússar hætta. Og hvort
Bandaríkjamenn mundu
sprengja í gufuhvolfinu: Sú
, ákvörðun verður tekin síðar.