Morgunblaðið - 12.10.1961, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Fímmtudagur 12. okt. 1961
Þegar ég kem heim, mun
ég segja f rá þessu
Viðtal vid dr. Holm-Olsen, rektor
Fréttamaður Morgunblaðsins'
fcitti rektor Háskólans í Bergen,
dr. Holm-Olsen, að máli í gær,
en hann var, sem kunnugt er,
einn hinna góðu, erlendu gesta
á Háskólahátíðinni. Rektor
Holm-Olsen er málfræðingur að
mennt og hefur getið sér góaðn
orðstír fyrir rannsóknir á nor-
rænum fræðum. Öoktorsritgerð
sína reit hann um bandrit Kon-
ungsskuggsjár, en hana hefur
hann tvívegis gefið út, fyrst ár-
ið 1946. Þá annaðist hann ljós-
prentun hennar ásamt prófessor
Didrik Arup Seip, er Oslóarhá-
skóli færði hana Hákoni Noregs-
konungi að gjöf á 75 ára afmæli
hans. Einnig hefur hann rann-
sakað Sverrissögu mjög mikið
m. a. skrifaði hann merka rit-'
gerð um Grýlu, en svo nefnist
sá hluti, sem Karl ábóti reit eft- j
ir fyrirsögn Sverris sjálfs. Þá
má geta þess, að hann hefur íj
undirbúningi útgáfu Hákonar-, j
Böglunga- og Sverrissögu, en
handrit þeirra hefur verið Ijós-j
prentað í hans umsjá hjá Early
lcelandic Manuscripts.
— Það er ekki ýkja langt sið-
an þér urðuð rektor Björgvinjar
háskóla, dr. Holm-Olsen?
— Nei, hálft annað ár.
— Og háskólinn er heldur
ekki mjög gamall ?
— Nei, hann tók til starfa ár-
ið 1948, en hann rekur áfram
Bergens Museum, sem einnig var
visindaleg stofnun, og störfuðu
10 prófessorar við hana.
Hve stór ætli Björgvinjarhá-
skóli sé?
— Ja, — f honum eru þrjár
deildir, heimspeki, lækna og
náttúrufræðideild, og nemend-
ur skólans eru 12 til 13 hundruð.
— Og flestir náttúrulega í
heimspeki?
— Nei, þeir skiptast nokkuð
jafnt milli deildanna.
— Byggingu Háskólans er ekki
lokið?
— Nei. Nýlega flutti bóka-
safnið, t. d. í ný húsakynni, mik-
11 og vönduð ,sem útgerðarmað-
ur nokkur í Bergen færði Há-
skólanum að gjöf. Þá stendur til
að auka svo við byggingar Há-
skólans, að hann muni fær um
að taka á móti 3 til 4 þúsund
stúdentum árið 1970. Mun þá
m. a. rísa sérstakt hús fyrir efna
fræði, fyrir eðlisfræði og fyrir
heimspekideild. Þá má geta þess,
að í Háskólahverfinu miðju verð
ur sérstakt hús, þar sem stúdent
um verður búiij matstofa. Einnig
verða þar lesstofur og skrifstof-
ur félagssamtaka þeirra.
— Ætli vel sé að prófessorun-
um búið?
— Við getum ekki gert allt.
Kammermúsikhlúbuiinn
og hefur hún verið borin fram
á norsku. Nú hefur mér skilizt,
að taka eigi upp kennslu í ís-
lenzku í staðinn og er þá ætl-
unin að lesa einnig eitthvað af
íslenzkum bókmenntum. En
þetta kemur ekki á svipstundu,
þar sem skortur er á hæfum
kennurum, til þess að svo megi
verða.
— Gætuð þér að lokum sagt
mér eitthvað um dvöl yðar á ís-
landi fyrr og nú?
— Þetta er í þriðja skipti, sem
ég kem til íslands. Fyrst kom
ég hingað 1936, þá nýorðinn
stúdent. Sat ég þá námskeið í
íslenzku, sem prófessor Sigurð-
ur Nordal veitti forstöðu, ásamt
fleiri erlendum mönnum eins og
t. d. Peter Hallberg og Sven
Janson, sem allir hafa síðan ver-
ið miklir vinir fslands. Einnig
kynntist ég þarna mörgum fs-
lendingum, og hefur vinátta okk
ar haldizt síðan.
— Eins og t. d. hverjum?
— Það er hættulegt að nefna
nöfn, þar voru svo margir.
— En önnur ferð yðar hingað?
— Hún var árið 1954. Þá dvald
ist ég hér 9 vikur til þess að
læra íslenzku. Var ég þá á ýms-
um stöðum svo sem á Hvammi
í Dölum og á Saurbæ á Hval-
fjarðarströnd.
— Og nú voruð þér fulltrúi
Háskólans í Bergen á afmælis-
hátíð Háákólans hér. hvað vild-
uð þér segja um hana?
— Þetta var falleg hátíð, stór-
kostleg hátíð og mjög vel und-
irbúin. Sérstaklega er mér ferð-
in til Þingvalla minnisstæð, veðr
ið var svo fallegt, eins var kom-
an á Bessastaði mikill atburður.
En hrifnastur er ég samt af
hinu góða sambandi Háskólans
við •Reykjavíkurbæ. Þegar ég
kem heim mun ég segja frá því.
Rektor Holm-Olsen hefur hér
stutta viðdvöl að þessu sinni.
Hann kom hingað 30. september
s.l. en mun halda heimleiðis i
dag.
Búnaðarbankinn á
Egilsstöðum í nýjum
húsakynnum
K AMMERMÚ SIKKLÚBBURINN
hélt fyrstu tónleika sina á vetr-
inum 27. sept. í Melaskóla. Voru
tónieikar þessir mjög skemmti-
legir og- uppbyggilegir. Þarna
kynntust hlustendur verkum eftir
ítalska meistarann Antonio
Vivaldi (1675 — 1741) sem fáir
þekkja. Verk þetta kallar tón-
skáldið „Árstíðirnar" og er hér
um að ræða fjóra sjálfstæða „kon
serta“, hvern í þrem þáttum, sem
samdir eru fyrir strengjasveit og
einleiksfiðlur og einleiks-cello. Á
einleiksfiðlurnar léku Björn Ól-
afsson, Jón Sen og Felzmann, á
cello Einar Vigfússön. Aðal sóló-
hlutverkið lék þó Björn Ólafsson,
og hvíldi allur flutningur verk-
anna að mestu á hans traustu
herðum. Ásgeir Beinteinsson
annaðist Cembal-hlutverkið af
prýði. Þessir „konsertar", vorið,
sumarið, haustið Og veturinn,
tókust yfirleitt mjög vel í flutn-
ingi þeirra félaga allra, sem
þarna voru að verki. Maestro
Björn Ólafsson stjórnaði af
myndugleik og smekkvísi og ann
aðist, sem fyrr segir, hin erfiðu
sóló-hlutverk, sem sannast að
segja, eru níðþung og aðeins fyr-
ir „virtuosa" að leika. Ef ég
mætti að einhverju finna, þá er
það helzt það, að mér fannst
„tempóin“ stundum of hröð. En
þessi músik er því áhrifameiri
sem „tempóum" er meira í hóf
stillt. Þessi verk eru á köflum
ótrúlega djörf og vekjandi, og
munu þau lengi lifa góðu lífi.
Bach dáði Vivaldi einna mest
allra sinna samtíðarmanna og end
ursamdi marga af „konsertum"
hans fyrir orgel. Þetta talar sínu
máJi. Hafi þeir Björn Ólafsson
Og félagar hans þökk fyrir að
kynna okkur þessi verk.
P. f.
• Hættulegur vegur
Velvakanda hefur borizt
þetta bréf:
Það er alkunna, að vegur-
inn milli Hafnarfjarðar og
Reykjavíkur er einhver fjöl-
farnasti vegur landsins. Sá,
sem þetta ritar, fylgist dag-
lega með þessari umferð á
Kópavogskaflanum og hefur
hvergi séð að jafnaði svo
gapalegan og hraðan akst-
ur. Þessi vegur — Hafnar-
fjarðarvegur, Suðumesjaveg-
ur, Reykjanesbraut eða hvað
sem hann kallast — skiptir
Kópavogskaupstað í raun
réttri í tvo bæjarhluta, aust-
Rektor Holm-Olsen.
sem við viljum gera, en við
leggjum áherzlu á, að allir pró-
fessoramir hafi vinnuskilyrði í
Háskólanum og þegar hafa flest-
ir sína skrifstofu. Jafnframt veit
um við þeim ýmsa aðstoð aðra,
t. d. með því að útvega þeim
skrifstofustúlkur og aðstoðar-
menn til vísindalegra rannsókna.
— Er mikið um, að íslenzkir
stúdentar séu við nám í Bergen?
— Nei, það er ekki mikið. Eg
hygg, að þeir sæki fremur til
Oslóar eða Þrándheims.
— Það hefur borizt til fslands,
að breyta eigi íslenzkukennslu
í Noregi?
— Ekki veit ég gjörla um'það.
Eg var farinn til íslands, þegar
það bar á góma, og las fyrst um
það í íslenzkum blöðum. En eins
og nú standa sakir, er íslenzkur
sendikennari í Bergen, sem jafn
framt er við Oslóarháskóla, og
kennir hann stúdentum nútima-
íslenzku. í menntaskólunum
hins vegar hefur verið kennt það,
sem við köllum „gammelnorsk“,
ur- og vesturbæ. Áður fyrr
var aðeins einn barnaskóli í
Kópavogi, og þurftu þá öll
börn í vesturbænum að sækja
skóla í austurbæinn og fara
daglega fleiri og færri ferðir
yfir þessa hættulegu umferð-
argötu. Höfðu foreldrar mikl
ar áhyggjur af þeim ferðum.
Nú er að vísu kominn barna-
skóli í vesturbæinn, en þó
þurfa öll börn þar að sækja
leikfimi í austurbæjarskól-
ann. Gagnfræðaskólinn er í
austurbænum, einnig félags-
heimilið, bíóið o. fl. A því
fjöldinn allur af ungum og
gömlum daglega margar ferð
ir yfir veginn.
Egilsstöðum, 2. okt.
LAUGARDAGINN 30. sept. flutti
útibú Búnaðarbankans í Egils-
staðakauptúni í ný húsakynni.
Sunnudaginn 1. okt. bauð Banka-
stjórinn, Halldór Ásgrímsson
nokkrum mönnum að skoða hið
nýja hús Og síðan til kaffidrykkju
í Ásbíói.
Halldór Ásgrímsson ræddi nokk
uð um aðdraganda þess að útibú
frá Búnaðarbankanum var sett
hér í Egilsstaðakauptúni. Sagði
hann að vera myndu um 20 ár síð
an farið var að hreyfa því máli
á fjórðungsþingum og öðrum
mannfundum. Þá ræddi banka-
stjórinn um gagnsemi banka fyr-
ir það umhverfi sem þeir eru stað
settir í og þá þjónustu sem þeir
veittu. Til fróðleiks gat hann þess
að velta búnaðarbankans hér
fyrstu 8 mánuði þessa árs, hefði
numið um 100 millj. króna Og
• Gangbraut
undir veginn
Sá, sem þetta ritar, hefur
stundum velt því fyrir sér,
hvernig hægt væri að veita
hinum ungu vegfarendum
eitthvert öryggi, sem nú og í
framtíðinni eiga óteljandi
ferðir yfir þessa stórhættu-
legu götu. Niðurstaðan er sú,
að í rauninni sé ekki til
nema ein leið, sú að gera
gangbraut undir veginn ein-
hvers staðar í námunda við
félagsheimilið. Þá braut gætu
allir notað, sem leið ættu á
milli bæjarhlutanna.
sagði hann að þessar tölur sýndu,
hversu mikla þýðingu útibú Bún-
aðarbankans hefði fyrir Fljóts-
dalshérað Og nærliggjandi sveit-
ir.
Afgreiðslusalur bankans er íull
gerður, rúmgóður og bjartur, um
70 ferm. að flatarmáli og einnig
skrifstofa bankastjóra. í kjallara
verða skjalageymslur og peninga
geymslur. Á efri hæð hússins
verður íbúð bankastjóra, en hún
verður ekki fullgerð fyrr en I
apríl 1962. Byggingarfélagið
Brúnás í Egilstaðakauptúni sá um
byggingu hússins, Einar Ólafsson
rafvirki um raflagnir, Sölvi Að-
albjarnarson vélsmiður um pípu-
lagnir. Þórir Baldvinsson arki-
tekt gerði teikningar. Svavar Jó-
hannsson fulltrúi Búnaðarbank-
ans í Reykjavík var staddur
þarna og einnig Þórir Baldvins-
sön arkitekt. — A.B.
• Lítilljkostnaður^
Fljótt á litið virðist að-
staðan til að búa slík jarð-
göng til vera hin ákjósanleg-
asta, því að ekki þarf einu
sinni að sprengja fyrir þeim.
Kostnaðurinn myndi smá-
vægilegur, en göngin gætu
komið í veg fyrir mörg slya
þarna í framtíðinni og spar-
að foreldrum hugraun við að
vita af börnum sínum á leið
yfir brautina í hvers konar
veðri, e.t.v. í dimmu skamm-
degisins, roki og hríð.
• Hver á að borga?
Bréfshöfundur, sem nefnir
sig Úlf Dagsson, lýkur bréfi
sínu á því, að vitanlega eigi
ríkið að kosta mannvirkið, af
því að Suðurnesjavegur sé
þjóðvegur, en hins vegar væri
sanngjarnt, að kaupstaðurinn
sæi um viðhald og eftirlit.
Skorar hann á yfirvöld Kópa
vogskaupstaðar að taka þetta
til athugunar og hrinda mál-
inu í framkvæmd nú þegar.
Velvakandi Veit ekki, hvort
sanngjarnt er, að ríkið kosti
gangagerðina, því að Kópa-
vogsbúar kæmu einir til með
að njóta góðs af henni. Hina
vegar er ekki slík reynsla
af framtaki yfirvalda í Kópa
vogi í vegamálum, að búast
megi við að þau láti málið
nokkru sinni til sín taka —
nema vel sé á eftir rekið og
ríkið borgi bróðurpartinn.