Morgunblaðið - 12.10.1961, Page 20
20
MORCUNBLAÐlb
Fimmtudagur 12. okt. 1961
Dorothy Quentin:
Þöglaey
^ Skdldsaga
Já, ég held ég geri það.
Hún lagði svo af stað - þessa
rannsóknarferð, ofurlítið vonsvik
in og dálítið gröm við André fyr
ir að hafa ekki komið með henni.
Það var greinilegt, að endá þótt
hann ætlaði að hjálpa henni með
jarðeignina, þá ætlaði hann ekki
að hreyfa hönd né fót, þegar
kvikmyndafólkið var annarsveg
ar.
Stóra austurálman af húsinu
hafði ekki verið opnuð árum
saman. Þarna var fúkkalykt og
gömlu húsgögnin voru orðin upp
lituð. Þegar hún snerti hendi við
gluggatjöldunum duttu þau nið-
ur í rykugum druslum. Eftir því
sem hún var lengur að opna
glugga og hlera og fleygja ónýt-
um gluggatjöldum á gólfið, óx
gremja hennar í garð Andrés,
eins og þetta væri honum að
kenna. Hann var það mikill
valdamaður á eynni, að hann
hefði nú getað látið þrífa húsið,
þegar von var á henni heim.
Þegar hún kom aftur til hans
til tedrykkjunnar, var hún heit,
rykug og í vondu skapi. Henni
fannst það nsestum eins og háð,
hve kyrrðin og svalinn á garð-
svölunum minnti hana á hina
góðu liðnu daga í Lauxier. Rose,
laglega svarta stúlkan, sem gekk
um beina, hafði ekki augun af
’herra greifanum.
Ég sagði þér, hvernig þetta
yrði, góða mín. Ef nokkuð var,
þá hafði André bara gaman af
útlitinu hennar og rykinu sem
hún hafði fengið á sig. Þú ættir
að muna, að hér er ekkert hand
tak gert kring um hádegið.
Ég sé ekki, að hádegið standi
í sjö mánuði, svaraði hún grem-ju
lega. Þegar mamma var hérna,
voru öll þessi ónotuðu herbergi
hreinsuð og í fullu standi.. og
mér finnst skammarlegt að fara
svona með almennileg húsgögn.
Hann fékk sér nýja brauðsneið
og teigði sig letilega í strástóln-
um, án þess að bregða svip.
Frankie langaði mest til að taka
hann og hrista hann. Hann, sem
var með alla þessa umhyggju
sína, þegar sjúkrahúsið átti í
hlut, gat látið heimilið hennar
drabbast svona niður. Svo svar
aði hann rólega: Þetta er náttúr
lega leiðinlegt, en það er nú til
annað mikilvægara en húsgögn,
finnst þér ekki? Veslings karlinn
hann Edvard frændi þinn var bú
inn að missa allan áhuga á þessu.
Og Við gátum ekki farið að
skipta okkur af því. Og eftir að
hann dó....
Já, eftir að hann dó hefðirðu
getað látið gera húsið 1 stand,
svaraði hún gremjulega. Sem að
almaðurinn hérna, ættirðu að
geta látið koma öðru eins í verk.
Já, en ég get bara ekki látið
peninga vaxa hérna á runnun-
um, svaraði hann rólega.
Þeir vaxa að minnsta kosti á
sykurreyrnum. Það hljóta þó að
vera sykurpeningar í bankanum,
André?
Svo mikið mundi hún um fjár-
málin þarna á eynni. Á hverju
ári var sykurinn skorinn upp,
unninn og seldur, og einmitt um
þetta leyti árs fóru -jarðeigend-
umir að fá einhverja peninga.
Þegar sykurpeningarnir voru
komnir í bankann, voru menn
múraðir, að minnsta kosti í bili.
Og þá var éinmitt gert það sem
gera þurfti — lagfæringar og
annað. En í dag hafði það komið
henni á óvart, þegar þau mæðg
in voru sí og æ að tala um fá-
tækt Lauriereignarinnar.
André útskýrði fyrir henni þol
inmóðlega, að fyrst og fremst
hefði frændi hennar vanrækt
eignina árum saman, en svo
hefðu sykurakrarnir spillzt síð-
ustu tvö árin af blettasýki.
Við urðum að brenna allan
gamla reyrinn, til þess að hreinsa
akrana og svo urðum við að fá
ósmitaðan stofn frá Trinidad og
Jamaica. í mánuðinum sem leið
fengum við fyrstu almennilegu
uppskeruna í þrjú ár. Víst eru
sykurpeningar í bankanum, en
það verður bara að halda vel á
þeim, ef Laurier á að standa und
ir sér framvegis, og meðan ég er
fjárhaldsmaður þinn, ætla ég að
minnsta kosti að sjá svo til, að
þeim verði ekki eytt 1 þetta
Hollywoodfólk, sem þú hefur
ekki þekkt nema í nokkra daga.
Hún varð hissa á þessum frétt
um. Að vísu hafði Laurier aldrei
verið eins stór eign og Tourville,
en engu að síður hafði hún borg
að sig vel. Og eftir því, sem
Ameríkumenn héldu konur sínar
með peninga, kom það henni á
óvart að André skyldi ætla að
fara að segja henni fyrir um,
hvað hún mætti gera eða ekki
gera við sykurpeningana sína.
Hún sagði honum nú, að kvik-
myndafólkið mundi sjálft borga
allan mat, sem það fengi hjá
henni, og þá brosti hann ofurlít
ið.
Til hamingju. Ég var búinn að
gleyma verzlunarlærdómnum þín
um. En sú staðreynd stendur, að
ég verð að peðra í þig einhverju
litilræði mánaðarlega, Francoise.
Hitt verður að fara í vinnulaun
og annan rekstrarkostnað eignar
innar.
Já, þangað til ég er orðin lög-
legur eigandi.
Já, auðvitað, samþykkti hann
hóglega, en þegar það er orðið,
geturðu fleygt peningunum þín
um í sjóinn eða eytt þeim í
hvað sem er — eða stofnað gisti-
hús fyrir vini þína.... yfirleitt
hvað sem þú vilt sjálf.
Þau horfðu hvort á annað
skjálfandi af reiði, þangað til
Kose kom og tók af borðinu. En
þá gengu þau, með þegjandi sam
komulagi að húsabaki til þess að
taka sig saman í rifrildi sem eitt
hvað munaði um.
Það var rétt komið að Frankie-
að segja honum frá tuttugu þús-
und dölunum, sem Ted hafði gef
ið henni að skilnaði. En svo sá
hún allt í einu, að þáð væri
smekklaust að fara að veifa
amerískum dölum hér í Laurier.
Því að það var einmitt það, sem
fólkið hérna bjóst við af henni
—• einmitt það, sem mundi
hneyksla André sem ráðsmann
hennar og gleðja móður hans.
Þau mundu alls ekki trúa því,
að þetta væru fyrstu aurarnir,
sem hún hafði þegið af stjúpa
sínum síðan hún fór úr skólan-
um.. og því skyldu þau það, sem
höfðu enga hugmynd um ævi
hennar? Og hún hafði því aðeins
tekið við þessum peningum, að
Ted hafði skotið þeim að henni
á flugvellinum. Þar hafði enginn
staður eða stund verið til að
hreyfa mótmælum, með systkini
hennar frá sér af æsingi, og Ted
hafði kysst hana innilega, og
sagt. Gleymdu því alveg.. það
getur verið gott fyrir þig að hafa
það, ef þú þarft að fá nýtt bað-
herbergi eða halda veizlu þegar
þú kemur heim. Mundu, að það
getur alltaf verið gott að eiga
fáeina dali í vasanum, hvað sem
fyrir kann að koma.
Hún hafði ekki litið á pening-
ana fyrr en hún fór með ávísun-
ina í bankann í Trinidad. Tutt-
ugu þúsund var góður vasaskild
ingur að eiga, jafnvel þó að það
kæmi frá Ted. Það veitti henni
öryggistilfinningu.
En ef hún ætlaði að nota pen-
igana til þess að gera Laurier í
stand aftur, varð hún að fara var
lega. Hún vildi ekki verða algjör
lega óháð André því að þá var
rofið síðasta tengslið milli þeirra,
þar sem var fjárhaldsmennska
hans. En svo langaði hana jafn-
framt að lækka svolítið í honum
hrokann.
í reiði sinni minntist hún Mend
oza-bræðranna, þessara kurteisu
manna, sem áttu viðhafnarhótel
ið, þar sem hún hafði gist í Trini
dad.
Já, það gæti verið hugmynd að
gera gistihús úr því, André. Hún
hló og hallaði sér aftur í sætinu.
Hann hló líka, eins og að hverj
um öðrum krakka-duttlungum.
Hver heldurðu, að vildi eyða pen
ingum í slíkt fyrirtæki hér á
eynni? spurði hann og honum
var raunverulega skemmt. Við
erum of lítil og afskekkt og höf
um ekkj einusinni flugvöll. Svo
er guði fyrir að þakka, að
skemmtiferðamennirnir eru enn
ekki búnir að finna okkur.
Já, en það geta þeir gert
seinna. Nú hljóp í hana enhver
vonzka og hana langaðj aðeins
til að særa hann. Þú veizt ekki
nema þeir hafi þegar fengið auga
stað á okkur. Og nú sjá þúsund-
ir manna þessa nýju mynd, sem
á að taka hérna.
Við höfum engan flugvöll upp
úr því, sagði André kæruleysis-
lega og bandaði hendi.
Það er ekki sagt, að allir ferða
menn þurfi flugvöll. Sumir
þeirra vilja víst gjarnan flýja sið
menninguna. Hefurðu heyrt
nefnt Mendoza Hótelfélagið?
Hann leit á hana spurnaraug-
um og undrunar, svo að hún
flýtti sér að bæta við: Ég hitti
Juan Mendoza og Garcia son hans
í Trinidad. Og þeir kunna sann-
arlega að reka gistihús. Og þeir
voru fullir áhuga, þegar ég sagði
þeim af Laurier.
Veizt þú, sagði Aandré, hvers
konar menn þessir Mendozafeðg
ar eru? Þeir reka þessi finu gisti
hús sín sem einkonar grímu, en
aðalatvinnuvegur þeirra er að
reka spilavíti, hóruhús og eitur-
Iyfjasölu. Yfirleitt sjá þeir um
þarfir þeirra, sem hafa ofmikla
peninga og vita ekki, hvað þeir
eiga að gera við þá. Ég hef heyrt
að bráðum eigi að loka hótelinu
þeirra í Trinidad — og þessvegna
hafa þeir áhuga á þessari af-
skekktu eyju! Lögreglan biður
bara eftir að fá nægileg sönnun
argögn í hendur.
Nú hefurðu verið að hlusta á
kjaftasögur, André! Nú gat hún
ekki stillt sig lengur, og tilfinn-
ingar hennar báru hana ofurliði.
Mér fannst Garcia Mendoza sér
lega viðkunnanlegur aður, og
hann sagðist sjálfur ætla að
koma hingað og líta á Laurier!
André greip í báðar axlir henn
ar, eins og með stálkrumlum, og
andlitið var náfölt af reiði. Ef
þr. kemur með Mendoza hingað
til eyjarinnar skal ég aldrei fyr
irgefa þér það! sagði hann og það
hljómaði eins og formæling. Svo
snerist hann á hælj og yfirgaf
hana, og hún stóð eftir í sínum
eigin garði, án annars félagsskap
ar en gjálpsins í lindinni, sem
þarna var. Og svo settist hún
niður á steinbekk og grét í næði
yfir sinni eigin heimsku.
VI.
Frankie vaknaði fyrir sólarupp
rás og fann til vellíðunar og sælu
Hún var komin heim. Hún var í
— Þér fáið hann við gjafverði — og svo er útvarp í honum
— nauðsynlegt til dægrastyttingar þegar maður stanzar úti
á þjóðvegunum!
— Guði sé lof að ég náði ykk-[stígnum. .. Það eru Berti og En Sirrí er ekki með þeim! Þau'í turninum. .. Eltu þau Andy ..
ur, Andy. .. Hvað sérðu vin- Rut með hreindýrið okkar! .. .hljóia að hafa skilið hana eftir, meðan ég leita að Sirrí!
ur? Það er einhver þarna áí
gamla svefnherberginu sínu 1
Laurier, þar sem voru hvítu hús
gögnin, sem hún hafði átt, þegar
hún var barn. í gærkvöldi hafði
hún fengið Claudette til að flytja
þau hingað úr stóra svefnherberg
inu sem henni hafði verið búið.
inn í þetta herbergi, sem hafði
útsýni yfir svalirnar að húsa-
baki og ána með trébrúnni, sem
lá til Pálmahallar. Með því að
líta ofurlítið til hliðar, gat hún
séð turninn, þar sem herbergi
Andrés hafði verið. Hann hafði
kennt henni Morse-letur og þau
höfðu skipzt á merkjum.. með
speglum á daginn og lömpum á
kvöldin. Frankie hallaði sér aft
ur og fór að geta sér til um, til
h\ers þetta herbergi væri nú not
að þegar Pálmahöllin var orðin
sjúkrahús.. kannske fyrir
geymslu.. kannske skrifstofu.
En þetta herbergi hennar vaf
að minnsta kosti nákvæmlega
eins og hún hafði hugsað sér það
í fjarveru sinni og einmanaleik.
Hún horfði nú á sólina gægjast
upp fyrir fjöllin. streyma yfir
dalinn og gylla hafflötinn í Lús-
íuflóanum. Hún sogaði að sér
hreint morgunloftið, eins og hún
hafði gert í gær. En gærmorgun
inn fannst henni miklu lengra
burtu en einn sólarhringur. .svo
margt hafði gerzt síðan.
sfllltvarpiö
Fimmtudagur 12. október
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir — 8:35 Tón
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar.
12:25 Fréttir og tilkynningar).
12:55 ,,A frívaktinni", sjómannaþáttur
(Sigríður Hagalín).
15:00 Miðdegisútvarp. — (Fréttir.
15:05 Tónleikar. — 16:00 Fréttir
og tilk. — 16:00 Tónleikar — 16:30
Veðurfregnir).
18:30 Þingfréttir. — Tónleikar.
18:50 Tlikynningar — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Concert Arts hljóm-
sveitin leikur verk eftir tvö
bandarísk nútímatónskáld; Vladi
mir Golschmann stjórnar:
a) „Hljóðlát borg“ eftir Aaron
Copland.
b) Tveir „kórískir“ dansar eftir
Paul Creston.
20:20 Erindi: Þvert yfir Irland; fyrri
hluti (Dr. Björn Sigfússon há-
skólabókavörður).
20:45 Einsöngur: Jussi Björling syngur
sænsk lög.
21:00 Frá tónleikum Sinfóníuhljóm*
sveitar Islands í Háskólabíói; —•
fyrri hluti. Stjórnandi: Jindrich
Rohan. Einleikari: Michael Ra-
bin fiðluleikari frá Bandaríkj-
unum.
a) Karneval eftir Dvorák.
b) Fiðlukonsert 1 e-moll eftir
Mendelssohn.
21:45 Kórsöngur: Norman Luboff-kór
inn syngur kvöldljóð.
22:10 Kvöldsagan: „Smyglarinn'* eftir
Arthur Omre; XX. — sögulok.
(Ingólfur Kristjánsson rith.).
22:30 Sinfónískir tónleikar:
Sinfónía nr. 6 í es-moll op. 111
eftir Prokofjeff (Fílharmoníu-
sveitin í Leningrad leikur; Ev-
genij Mravinskij stjórnar).
23:10 Dagskrárlok.
Föstudagur 13. október
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir — 8:35 Tón
leikar. «— 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12:25 Fréttir og tilkynningar).
13:15 Lesindagskrá næstu viku.
13:25 „Við vinnuna“: Tónleikar.
15:00 Miðdegisútvarp. — (Fréttir. —
15:05 Tónleikar. — 16:00 Fréttir
og tilk. — 16:00 Tónleikar — 16:30
Veðurfregnir).
18:30 Þingfréttir. — Tónleikar.
18:50 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr,
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Konsert í G-dúr fyrir
víólu og strengjasveit eftir Tele
mann (Heinz Kirchner og Kamm
erhljómsveitin í Stuttgart leika;
Karl Miinchinger stjórnar). •
20:15 Efst á baugi (Tómas Karlsson
og Björgvin Guðmundsson).
20:45 Tónleikar: Lög eftir Will Meisel
úr óperettum og kvikmyndum.
(Þýzkir liðtamenn syngja og
leika).
21:00 Upplestur: Karl Halldórsson toll
vörður les frumort kvæði.
21:10 Píanómúsík eftir Mendelssohnj
Cor de Groot leikur Andante og
Rondo Capriccioso í E-dúr op.
14 og varations sérieuses í d«
moll op. 54.
21:30 Utvarpssagan: .Gyðjan og uxinn*
eftir Kristmann Guðmundsson;
XVIII. (Höf. les).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Þjóðsögur úr Sléttuhreppi (Einar
Guðmundsson kennari hefur fært
í letur og flytur þær).
22:30 Islenzkir dægurlagasöngvarar:
Heléna Eyjólfsdóttir og Oðinn
Valdimarsson.
23:00 Dagskrárlok.