Morgunblaðið - 13.10.1961, Qupperneq 11

Föstudagur 13. okt. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
11
Árni Óla.
Sala raftækja sé í höndum þeirra,
sem færir eru um að annast
uppsetningu þeirra og viðhald
Frá aðalfundi Landssambands ísL rafvirkjameistara
AÐALFUNDUR Landssambands
íslenzkra rafvirkjameistara var
haldinn hér í Reykjavík dagana
8. til 10. september s. 1. Fund-
inn sóttu fulltrúar víðsvegar að
á landinu. Margar tillögur, er
varða hagsmunamál stéttarinnar
<*>-
Skuggsjá Reykjavíkur
ný bók eftir Árna Ola
KOMIN er út þriðja bók Árna' eru þessi: Þegar Reykjavík fékki Fundurinn telur, að stefna beri
komu fram á fundinum og skal
hér getið þeirra helztu. er sam-
þykktar voru:
Fræðslunefnd
I. Aðalfundur L.Í.R., telur að!
mikil þörf sé á að bæta og auka
iðnfræðslu rafvirkjanema. Vill
fundurinn í því sambandi lýsa
ánægju sinni yfir þeim vísi, sem
þegar er kominn að verklegri
kénnslu við Iðnskólann í Reykja
vík.
Jafnframt telur fundurinn
nauðsynlegt að auka bóklegu
fræðsluna og gera strangari kröf
ur um bóklegt undirbúningsnám,
áður en námssamningar eru gerð
ir.
Óla ritstjóra um fortíð Reykja-
víkur, er hann nefnir „Skuggsjá
Reykjavíkur", en svo nefnist
einnig fyrsti kafli bókarinnar eða
íormáli hennar.
Hann hefst með þessum orð-
um:
„Ég gerðist blaðamaður hjá
Morgunblaðinu, er það hóf göngu
sína 1913. >á var Reykjavík á
gelgjuskeiði og ólík því, sem hún
er nú. Hún var að byrja að vaxa.
Bæjarbúum hafði fjölgað um
nær helming frá aldamótum og
voru nú um 12000. Hafði byggðin
einkum teygst austur á bóginn.
Laugavegur var orðinn mesta
gata borgarinnar. Fyrir neðan
hann voru komnar Hvérfisgata
og Lindargata, en fyrir ofan
Grettisgata og Njálsgata. Skóla-
vörðustígurinn var svipaður og
hann hafði verið lengi, nema
sjálfsstjórh, Reykjavíkurhöfn, ag stærri og fullkomnari iðnskól- j
Fyrsta sjúkrahús í Reykjavík, I um< einkum að því er varðar'
Vindmylnurnar í Reykjavík. Bágj ýmiss konar kennslutæki í tækni'
lega tókst með fyrstu þingmenn j legum efnum, enda þótt þeim
Reykjavíkur, í heljargreipum fækkaði frá því sem nú er.
hernaðarins, Fánáður Reykvík-
ingur kaghýddur á Kópavogs-
þingi, íslendingabragur og mála-
ferlin út af honuin, „Niður með
landshöfðingjann", Við bæjar-
lækinn, Frá fyrstu árum bæjar-
fógeta í Reykjavík, Hákon
Noregskonungur kom til íslands,
Danskar guðsþjónustur í Reykja
vík, Gestur Pálsson skáld á harða
spretti í Austurstræti, Stórviðri
og sjávarflóð varð næturvörðum
að falli, „Forljótt mál“, Þegar
beituskrínan hvarf Kelsallsgröf,
Fyrsta flug á íslandi, Fyrsta flug
slys á íslandi, Laxinn í Elliðaán-
um, Elzta verzlunarhús í Reykja-
vík Uppruni Þjóðminjasafns,
hvað húsum hafði fjölgað norðan ' Fyrsti fanginn í Hegningarhús-
hans. Óðinsgata var efsta gatan j ^nu> Sæfinnur með ^ sextán skó
og Nafngiftir gatna í Reykjavík.
Bókin er 344 bls. að stærð,
í Þingholtunum, sem svo voru
kölluð. Fyrir ofan hann var stórt
tún, sem fylgdi Holti og aðrir
túnblettir þar fyrir ofan. Var
grjótgarður mikill um það bil,
, sem nú er Þórsgata, alla leið frá
Óðinsgötu upp á móts við Skóla-
vörðu. Þar fyrir sunnan og vest-
an var samfelld grjóturð að kenn
araskólanum og Grænuborg. En
allt svæðið frá Njálsgötu suður
að Eskihlíð var óbyggt, nema ÞANN 5. ágúst síðastliðinn var
hvar þar var eitt tún, sem Hans jarðsunginn frá Fáskrúðarbakka
II. Aðalfundur L.Í.R beinir
þeirri áskorun til menntamála-
ráðherra, að sem fyrst verði kom
ið á fót tækniskóla fyrir raf-
virkja.
í því sambandi vill fundurinn
benda á sem bráðabirgðalausn að
rafmagnsdeildin við Vélskólann
verði efld, svo að hún geti þjón-
að því hlutverki að brautskrá
tæknifræðinga.
Verðlagsnefird
III. Aðalfundur L.Í.R. telur,
að afskipti hins opinbera af verð
lagi útseldrar vinnu og þjónustu,
þjóni síður en svo þeim tilgangi
að halda niðri verðlagi. Slík
ákvæði verði hins vegar ávallt
til þess að hindra góða þjónustu
og virki gegn heilbrigðri upp-
prýdd fjölda mynda. Útgefandi byggngu og tækniþróun atvinnu-
er ísafoldarprentsmiðja h. f. I fyrirtækjanna.
Jóhann S. Lárusson
Minningarorð
póstur átti og áhaldahús, sem
bærinn átti eða eignaðist síðar.“
Síðar í fyrsta kaflanum segir
Árni Óla m. a.:
„.... Varð mér þó Ijóst, að
með ári hverju gerðist þess æ
hrýnni þörf að fræða Reykvík-
inga um sögu sína. Aðstreymi
fólks til bæjarins fór hraðvax-
andi Og hinir gömlu Reykvíking-
ar urðu i minni hluta. Borgin var
eð verða sem landnámsbær, fólk
ið var sitt úr hverri áttinni og,
átti engar rætur hér. Þess vegna
varð borgarlífið sem í molum.
Þorri bæjarmanna taldi sig ekki
Reykvíkinga. Langur tími hlaut
eð líða áður en þessi sundurleiti
hópur bráðnaði saman. En fyrir
þeirri sambræðslu gat það flýtt
að bregða upp myndum úr sögu
bæjarins. Slík kynning gat flýtt
fyrir því að menn festi hér ræt-
ur.“
Efni bókarinnar má að nokkru
ráða af kaflaheitunum. en þau
kirkju Jóhann S. Lárusson, bóndi
að Litlu-Þúfu, 76 ára.
ISTEIHPÚR
Jóhannes Lárusson
héraðsdómslögmaður
lögfræðiskrifstofa-.fasteignasala
Kirkjuhvoli — Simi 13842.
EGGERT CLAESSEN og
GÚSTAV A. SVEINSSON
hæstar éttarlögm en
Þórshamri. — Sími 11171.
Ég hafði setið með honum í
þessari sömu kirkju við guðs-
þjónustu fáum sumrum áður, og
við báðir sungið saman af sömu
bók.
Ég kynntist honum sem full-
orðnum manni, sjötugum, og
fékk á honum því meiri mætur,
sem kynnin urðu lengri. Ég hef
fóa roskna hitt svo fjaðurmagn-
aða til líkama og sálar. Mér þótti
hann hlaupa við fé sitt á við
unglingspilt og í samræðum var
hann bæði mælskur og leiftr-
andi, og átti af að miðla miklum
sjóði fróðleiks bæði um menn
og málefni.
Jóhann Bárusson var að eðli
maður glaður í hjarta — og hon
um var það einkar lagið hvar
sem hann kom á meðal kunn-
ugra að fjörga upp í kringum
sig, með hlýleika sínum og
græskulausri gamansemi.
Ég hygg að sveitungarnir
sakni hér vinar í stað, svo lengi
hafði hann með þeim verið. þessi
góðviljaði og að mörgu leyti sér-
stæði maður.
Jóhann Lárusson var kvæntur
Kristjönu Björnsdóttur ljósmóð-
ur frá Þverfelli, sem dáin er fyr
ir mörgum árum. Eru börn
þeirra hjóna fjögur, Björn og
Kristján, báðir verkstjórar hjá
Vegagerð Ríkisins og dætúrnar
Ingveldur, sem var fyrir búi
með föður sínum og Ásta Lára,
símastúlka hér í Reykavík. Öll
tápmikið og dugandi fólk.
Jóhann Lárusson var mér i-
mynd margs hins bezta í fari
þjóðar minnar. Hann var far-
sæll og natinn í búskap sínum,
þótt hann byggi aldrei stóru
búi, mætti hverjum vanda á lífs-
leiðinni með karlmennsku og
festu, vildi öllum vel og hvers
manns vanda leysa. Og ein var
sú eigind, er reyndist honum
styrkur stafur, og mjög reyndi á
í hörðu og löngu banastríði, það
var þrautseigjan sú, er signt
hefur kynslóðir þessa lands um
aldanna raðir.
Hér var lausnin líkn.
Ég þakka af hjarta vináttu
Jóhanns Lárussonar og velgjörð
ir, og bið börnum hans og ást-
vinum blessunar Guðs.
Garðar Svavarsson
Skorar fundurinn á stjórnar-
völd þjóðarinnar að afnema nú-
verandi verðlagsákvæði.
IV. Aðalfundur L.Í.R. lagnar
auknu frelsi varðandi innflutn-
ing raflagnaefnis.
Jafnframt vill fundurinn vara
við innflutningi þeirra ljósapera,
sem hafa verið á markaðinum
undanfarið vegna vöruskipta-
verzlunar og skorar á innflutn-
ingsyfirvöldin að leyfa frjálsan
innflutning þessarar vöru frá
þeim löndum, sem framleiða
hættulausar og endingargóðar
ljósaperur.
V. Aðalfundur L.Í.R. haldinn
í Reykjavík dagana 8. og 9. sept.
1961 lýsir ánægju sinni yfir því,
að skriður virðist nú að koma
á setningu nýrrar reglugerðar
um raforkuvirki og felur stjóm
sambandsins, að fylgjast vel með
framgangi þess máls, þar sem
núverandi ástand er algjörlega
óviðunandi.
Jafnfrámt felur fundurinn
stjórn sambandsins, að reyna að
herða á skjótri breytingu á regl-
um um löggildingu rafvirkja.
VI. Aðalfundur Landssam-
bands ísl. rafvirkjameistara hald-
inn í Reykjavík 8.—9. september
1961 beinir þeim tilmælum til
framleiðanda og innflytjenda raf
tækja, að þeir láti rafvirkjameist
ara sitja fyrir um dreifingu og
sölu slíkra tækja og varahluta tl
þeirra.
Með stöðugt aukinni notkun
raftækja á heimilum og verk-
smiðjum vex stöðugt þörfin fyrir
aukna viðgerðarþjónustu, en
nær undantekningarlaust er leit-
að til rafvirkjameistára um þessa
þjónustu. Það er því mjög áríð-
andi að sem bezt samvinna takist
milli framleiðanda og innflyVÍ-
anda annarsvegar og rafvirkja-
meistara hins vegar en á það hef-
ir nokkuð skort, að þessi sam-
vinna hafi verið sem skyldi.
Erfitt hefir verið um útvegun
varahluta tl ofannefndra tækja
og verzlun með þá oft mjög óhag
stæð vegna lágrar álagningar.
Þá virðist mjög óeðlilegt að
sala raftækja sé í höndum ann-
arra en þeirra sem færir eru um
að annast uppsetningu þeirra og
viðhald og hafa hlotið til þess
löggildingu.
Hins vegar er ekki óalgengt að
margnefnd tæki séu seld í mat-
vöruverzlunum, bókabúðum og
vefnaðarvöruverzlunum og verð-
ur það að teljast vafasöm þjón-
usta við kaupendur.
Með tilliti til ofanritaðs skorar
fundurinn á áðurnefnda aðila
svo og á Rafmagnseftirlit ríkis-
ins, Raffangaprófun ríkisins og
Rafveitur ríkisins. að þeir hlutist
til um að bætt verði úr því
ástandi, sem nú ríkir í þessum
málum.
Einnig voru samþykktar sam-
starfsreglur rafvirkjameistara.
Fundarmenn heimsóttu Raf-
J tækjaverksmiðjuna h. f., Hafnar-
| firði.
Úr stjórn sambandsins áttu að
I ganga Gísli Jóh. Sigurðsson, for-
maður, en var endurkjörinn.
Aðrir í stjórn eru:
Gissur Pálsson, Ríkharður Sig-
mundsson, Aðalsteinn Gíslason
og Viktor Kristjánsson.
Skólar settir á
Akranesi
AKRÁNESI, 10. okt. — Barna-
skóli Akraness var settur í
kirkjunni miðvikud. 4. þ. mán.
Skólastjórinn, Njáll Guðmunds-
son, flutti ágæta ræðu við þetta
tækifæri. 17 kennarar starfa við
barnaskólann í vetur auk skóla-
st-jóra. Nemendur á þessu skóla-
ári eru 572. Nýir kennarar koma
nú að skólanum, frú Unnur
Rögnvaldsdóttir, ungfrú Hrönn
Jónsdóttir og Hallur Gunnlaugs-
son.
Gagnfræðaskóli Akraness var
settur hér í kirkjunni 5. þ. mán.
Fjórir bekkir í ellefu deildum
verða í skólanum í vetur. Þetta
verður þriðji veturinn, sem
kennt verður í hinu nýja og
glæsilega skólahúsi við Vallholt.
Fastir kennarar ásamt stunda-
kennurum eru 13. 250 nemendur
stunda þar nám. Skólastjóri er
Ólafur Haukur Árnason, — O.
Bast- og tágvinna
UM þessar mundir er Tóm-
stundaheimili ungtemplara í
Reykjavík að hefja fimmta
starfsár sitt. Námskeið í
föndri á vegum heimilisins
byrja 16. þ. m. Munu starfa
eins og áður bæði byrjenda-
og framhaldsflokkar. Leið-
beint verður í ýmiss konar
föndurvinnu. Munu flokkar
starfa flest kvöld vikunnar,
en námskeiðið stendur í 8
vikur og er leiðbeint í hverj-
um flokki eitt kvöld í viku.
INNRITUN á námskeiðið
verður að Fríkííkjuvegi 11
fbakhúsi) í kvöld og næstu
kvöld kl. 7—9. Þátttökugjald
er kr. 25,00 og greiðist það
við innritun. Ungu fólki, á
aldrinum 12 til 25 ára er
heimil þátttaka meðan hús-
rúm leyfir.
Verzlunarhúsnœði
er til leigu við Bankastræti.
Þeir, sem hafa áhuga á þessu sendi afgr. Mbl. nöfn
og heimilisföng merkt: „Verzlunarhúsnæði — 163“.