Morgunblaðið - 21.10.1961, Side 9

L.augardagur 21. okt. 1961
M O R G V /V B 1- 4 Ð I O
9
B • * J? m_
djupTryst
Kormákur Bragason:
djúpfryst ljóð. 47 bls.
Vestmanmaeyjum 1961.
KORMAKUR Bragason er maður
nefndur og hefur gefið út tvær
Ijóðabækur. önnur deili veit ég
ekki á honum, nema hann lítur
út fyrir að vera á bezta aldri, ef
marka má af meðfylgjandi mynd.
Fyrri bók hans, „Spíruskip
(1960), hef ég ekki séð, en seinni
ibókina, „djúpfryst ljóð“, hefur
hann sent mér og 52 öðrum lönd-
um sínum, sem hann telur sig
eiga sérstakt erindi við. Bókin er
Kormákur Bragason
gefin út i aðeins 75 eintökum,
og eru 12 þeirra handa bóka-
söfnum, og svö eru 10 tölusett
eintök, sem skáldið hefur senni-
lega ráðstafað með einhverju
— Raunvlsindi
Framh. af bls. 3.
menn, en gallinn á þeim' er sá,
að þekking þeirra á sjávarútvegs
xnálum er mjög takmörkuð, og
yfirleitt eru þeir mjög svartsýn-
ir á getu og framtíð sjávarút-
vegsins.
Þótt athafnafrelsi eigi að heita
í landinu, eru möguleikar á inn-
flutningi fiskiskipa og búnaði
þeirra takmarkaðir harkalega.
Innflutningur bifreiða er frjáls,
en bankakerfið setur miklar höml
ur á innflutning skipa.
Þess er krafist, að menn útvegi
7 ára lán við kaup á skipum
erlendis frá, en lánsmöguleikar
við kaup á bátum byggðum hér-
lendis eru sízt betri.
Tæki og útbúnaður til báta eru
dýr, og útvegun lánsfjár innan-
lands mjög erfið.
Þröngar skorður eru settar er-
lendum lántökum, og allt gerir
þetta að verkum, að frelsi til
endurnýjunar Og umbóta á fiski-
flotanum eru takmarkaðri en telj
ast má verjandi hjá þjóð, sem
byggir afkomu sína á fiskveiðum.
Reykjavík, 15. Okt. 1961
Finnbogi Guðmundsson
frumlegra móti en að framan
grtmir.
Og snúum okkur þá að efni
bókarinnar. Er þar skemmst af að
segja, að Kormákur hefur tileink-
að sér einkar skemmtilegan tón,
þegar hann er ekki að bauka
við stælingar á öðrum ljóðskáld-
um. Nokkur ljóðanna bera hvim-
leioan keim af yrkingarmáta Jóns
Oskars og fer það þeim bölvan-
lega, t. d. í ,,haustljóð“, „'nótt þín“
„ljóðið sem dó“. Önnur minna dá-
lítið á „götuljóð" Matthíasar Jo-
hannessens, t.d. „síhlæjandi
æska“, „óður til götunnar" og
„ljóð“ (bls. 45). Þá er ekki frítt
við að greina megi skugga Jón-
asar Svafárs bak við ljóð eins og
„þjóðhátíðarljóð" og „ljóð“ (bls.
37).
Það sem gerir þessa bók læsi-
lega og með köflum þó nokkuð
skemmtilega er tónninn í henni.
Hann er kæringarlaus, léttur, ein-
faldur og líka stundum barna-
legur. Höfundurinn gerir auðsæi-
lega markvissa tilraun til að losa
sig við allan hátíðleik og upp-
þembing. Hann rabbar blátt
áfram og af næstum barnslegri
einlægni við lesandann um hugð-
arefni sín, sem að vísu eru ekki
alltaf sérstaklega rismikil, um
það sem honum finnst mikilsvert,
hégómalegt, hlægilegt, alvarlegt,
ískyggilegt eða sárgrætilegt.
Stundum er hann sárgramur og
bregður líka fyrir sig vandlæt-
ingu.
Stíll ljóðanna er mjög losara-
legur, eins konar léttur rabbstíll,
þar sem lítt er hugað að hrynj-
andi eða byggingu yfirleitt. Orð-
in streyma bara fram meira eða
minna óhamin, og verða oft helzti
létt í sér. Stundum er þeim rað-
að í mislangar ljóðlínur, en öðr-
um stundum koma þau í belg og
biðu.
Margt í bókinni er hressilegt,
af því það er svo blessunarlega
laust við hátíðleik eða hefðbund-
inn „skáldlegan" hugsunarhátt,
t. d. „ljóð um amstur lífsins*. Það
er svona:
Þegar heiður himinn færist
yfir líf mitt og inn í líf mitt
þegar ég finn að ég er bara
góður strákur eitthvað sem
lcviknaði á fyrrihluta tuttug-
ustu aldar og slokknar innan
tíðar þá gleðst ég yfir hlut-
skipti mínu að eiga stóran
djúpan stól og nóg að borða
og drekka og eiga í vændum
svefn og áhyggjuleysi út af
axasköftum komandi kyn-
sióða ekki þarf ég að naga
mig í handabökin út af því
að hafa æst konu mína upp
í pólitík svo hún feingi maga-
sár af föðurlandsást eða sent
börn mín út á strætin til að
selja happdrættismiða til
framgángs réttlætinu . þegar
heiður himinn færist yfir líf
rnitt finn ég hinn stóra til-
gáng í amstri lífsins í gleð-
innií öllu nema myrkri lífsins
Margt í bókinni er í svipuðum
dúr, en þár er slegið á fleiri
strengi. Skáldið er sér líka með-
vitandi um hin stóru vandamál
heimsins eins og kemur fram í
ijóðinu „offjölgun mannkynsins“:
eins og flóðbylgja rís
fyrir augum okkar og eyrum
offjölgun mannkynsins
eins og nótt um miðjan dag
vóknum til einnar hugsunar
við sem höfum byggt
hús yfir höfuð okkar
til fimmhundruð ára
Þá bryddir víða á vandlætingu
og jafnvel baráttu, t.d. í ljóðun-
um „hví skyldum vér dá“, „til
hinna súru góðskálda", „tauga-
veiklaðar hendur“ og „þegar
hinir undirokuðu hrista af sér
hlekkina", sem er langt ljóð og
dálítið sundurlaust, ort í anda
spámanna Gamla testamentis.
Annars virðist kaldhæðnin og
hálfkæringurinn láta Kormáki
bezt. Dæmi um það eru ljóðin
,,puff“, „frelsisljóð", „tvö skáld
og einn búfræðikandídat“, „talað
út í nóttina“, „riddarakross með
stjörnu" og „þeir hlóu í kína“.
Síðasta ljóðið er svona:
þegar frægasti maður
á fellsströnd dó
þá flögguðu þeir
á skarðsströnd
en þegar frægasti maður
á íslandi dó
þá hlóu þeir
í kína
því þeir vissu ekki
að þetta land
var til
Eitt ljóðanna er eins konar
barnagæla í anda súrrealismans
eða dadaismans, ég veit ekki
hvort heldur er. Það er kallað
„vögguljóð til íslands", kostuleg
smíð, en ekki laus við kímni.
önnur ljóð í bókinni eru meira
og minna misheppnuð, nema
helzt „barn sem deyr“, en þar
kemur fram tær og sár söknuður
skáldsins yfir látnu barni. Þó
skemmir samlíkingin við perluna
ljóðið í heild, því mér vitanlega
deyja perlur ekki.
Að öllu samanlögðu er þessi
ljóðabók á ýmsan hátt nýstárleg,
þó hún sé mjög misgóð og víða
fljótfærnislega unnin. Heiti henn-
ar virðist ekki vera í neinu sam-
hengi við efnið, nema höfundur-
inn ætlist til þess að „frystingin"
forði ljóðunum frá gleymsku eða
glötun. Hann mundi vera einn
um þá trú. Prófarkalestur á bók-
inni er afleitur.
Sigurður A. Magnússou
99
CONTINENTAL“
Þetta er nýjasta sófasettið frá Skeifunni sem nú er komið á markaðinn. Settið er
eins og myndin sýnir í hinum nýja stíl sem allstaðar hefur rutt sér til rúms síðustu
mánuðina. Continental settið er unnið úr fyrsta flokks efni og af vandvirkum fag-
mönnum. LÍTIÐ í MÁLARAGLUGGANN.Verð með 4ra sæta sófa aðeins kr. 14.850.—
— 99 mismunandi litir af áklæðum.
ÍSKEIFAN^
Kjörgarði, Laugavegi 57
Sími 16975
Skólavörðustíg 10. Sími 15474
Þiljuvöllum 14, Neskaupstað
Akureyri, Húsgagnav. Einir.
BÁTAEIGENDUR
Ef yður vantar góða dieselvél í bátinn, þá getum vér boðið yður
BOLINDER MUNKTELL í eftirtöldum stærðum:
11,5 hö 1 cyl
23 hö 2 cyl
46 hö 4 cyl
51,5 hö 3 cyl
68-5 hö 4 cyl
BOI.INDER MUNKTELL-diesel er vélin sem vandlátir velja vegna
þess að hún er bæði traust og sparneytin og er búin öllum nýj-
ungum sem gera rekstur bátsins hagkvæmari og ódýrari.
Leitið upplýsinga hjá umbóðinu sem veitir yðpr fullkomna að-
stoð við val á skrúfustærð og aðra tæknilega þjónustu.
Einkaumboð:
*
Gunnar Asgeársson h.f.
Suðurlandsbraut 16. Reykjavík - Sími 35200