Morgunblaðið - 09.11.1961, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 9. nóv. 1961
Tryggja þarf frekari
samningaumEeitanir
áður en til verkfalla kemur
Á F U N D I sameinaðs þings í
gær var 1. umræð'a um þings-
ályktunartillögu Jóns Þorsteins-
sonar um, að rannsaka skuli
tjón af völdum vinnustöðvana,
haldið áfram, en henni hafði
verið frestað í miðri ræðu Ein-
ars Olgeirssonar, er venjulegur
fundartími rann út.
Kaupgjaldsbaráttan
framvinduafl
Einar Olgeirsson (K) lagði á-
herzlu á það í ræðu sinni, að
oft væri of mikil áherzla lögð
á það tjón, er leiddi af verk-
föllum. — Sann-
leikurinn v æ r i
s á , a ð kaup-
gjaldsbaráttan
væri eitt helzta
framvinduafl
auð valdsþ j óðf é-
lagsins. Um leið
o g verkamenn
fengju hærra
kaup, yrðu at-
vinnurekendurn
ir að finna leið, til að mæta
auknum rekstrarkostnaði af
þeim sökum. Yrðu kauphækk-
anirnar þannig til að flýta fyrir
aukinni tækni og vinnuhagræð-
ingu.
Ekki SÍS — heldur VSf
Þá tók Þórarinn Þórarinsson
(F) til máls. Sagði hann það
hugarburð eidan hjá Jóni Þor-
steinssyni, að samvinnufélögin á
Norðurlandi
hefðu ekki sam-
ið sem frjáls að-
ili í sumar. Þau
h e f ð u þvert á
móti gengið a ð
hóflegum samn- jj|||
ingum, sern at-
vinnuvegirnir
sannanlega gátu
staðið undir. —
Hins vegar
hefði stjóm Vinnuveitendasam-
bandsins verið þvinguð af ríkis-
stjóminni. Hún hefði hvíslað að
hinum gömlu mönnum, er þar
stjómuðu, að nú skyídu þeir
ekki semja strax, heldur brjóta
verkalýðsfélögin á bak aftur.
Hver er stefna Alþýðuflokksins?
Gunnar Jóhannsson (K) rifj-
aði upp, að Jón Þorsteinsson
hefði í útvarpsumræðum haft
orð á, að lögfesta hefði átt til-
lögu sáttasemj-
ara o g hraust-
legar y r ð i a ð
taka á móti
næst. — E k k i
| v æ r i hægt a ð
skilja þetta öðru
vísi en svo, að
hann vildi svipta
verkalýðinn
helgustu réttind-
um sínum, verk-
fallsréttinum, og samningarétt-
inum. Dró ræðumaður mjög í
ifa, að stefna Jóns væri stefna
Uþýðuflokksins, en sagði að
Einar Ásmundsson
hæstaréttarlögmaður
Lögfræðistörf — Fasteignasala
Austurstræii 12 III. h. Sími 15407
um það yrðu foringjar flokks-
ins að gefa skýr svör, fyrr eða
síðar. Hjá því kæmust þeir ekki.
Stórauka þarf sáttastörf
Jón Þorsteinsson (A) sagði
það fjarstæðu, að hann vildi
banna verkföll, þótt undir viss-
um kringumstæðum sé réttlæt-
anlegt a ð lög-
b i n d a sáttatil-
lögu, h v a ð þ á
að hann v i 1 d i
skerða samnings
rétt verkalýðs-
félaganna. Hins
vegar vilji hann
stórauka sátta-
s t ö r f í kaup-
gjaldsdeilum og
breyta vinnjalög-
gjöfinni svo, að stærri hópa, en
nú er, þurfi til að taka ákvörð-
un um verkfall. Ekki sagðist
ræðumaður skilja ást kommún-
ista á vinnulöggjöfinni, sem
þeir hefðu kallað hin mestu
þrælalög, er hún var sett. Þórar
in Þórarinsson taldi hann, að
lítið hefði komið inn á tillög-
una, og hefði ræða hans fyrst
og fremst verið svar við ræðu
sinni í útvarpsumræðum, ekki
væri því ástæða til að svara
henni nú. Hins vegar beinti
hann á, að ekkert sannaði um,
hvort atvinnuvegirnir hefðu þol-
að kauphækkanirnar í sumar,
þótt finna mætti einn og einn,
er hefði staðizt þær. — Taka
yrði afkomu atvinnuveganna í
heild.
Þórarinn Þórarinsson (F) tók
aftur til máls og endurtók það,
sem hann hafði sagt í fyrri
ræðu sinni.
Kjarasamningar aukaatriði
Guðlaugur Gíslason (S) sagði,
að sér fyndist ástæða til að
vekja athygli á tveim atriðum
í sambandi við frumvarpið. —
Svo hefði lengi
v e r i ð í kaup-
g j aldsbaráttunni
fyrr á árum, að
áður en lagt
hefði verið út í
verkfall, v o r u
allar leiðir
þrautreyndar til
þess að komast
að samkomulagi.
Nú virtist þ a ð
hins vegar aukaatriði. 1 kjölfar
kröfu verkalýðsfélaganna hefði
oft verið tilkynnt um verkfall,
áður en nokkuð að ráði hafi áð-
ur verið reynt til að komast að
samkomulagi. Þetta væri vegna
þess, að pólitík hefði verið inn-
leidd í verkalýðsfélögin.
Þá sagði hann, að eftir vinnu-
löggjöfinni mætti boða til verk-
falls með þrennu móti: með al-
mennri leynilegri atvkæða-
greiðslu, með samþykki félags-
fundar eða trúnaðarráðs. Fátítt
væri, að stéttarfélag hefði al-
menna atkvæðagreiðslu um,
hvort til verkfalla eigi að koma.
Hitt sé algengara, að almennur
félagsfundur samþykki það, en
eins og allir vita, mæti aðeins
tiltölulega fáir á slíkum fund-
um. Ekki sé því tryggt, að meiri
hluti félagsmanna sé samþykkur
vinnustöðvun hverju sinni. —
Þessa þróun kvað ræðumaður
hafa leitt til þess, að breyta yrði
vinnulöggjöfinni,' hvað þetta
snertir.
Einar Olgeirsson (K) vakti at-
hygli á, að sáttasemjari hefði
samkvæmt vinnulöggjöfinni rétt
til að láta fara fram almenna
atkvæðagreiðslu um sáttatillögu
sína, hvenær sem væri. Með því
móti kæmi í Ijós, hvort almenn-
ur vilji sé fyrir, að verkfalli sé
haldið áfram.
Guðlaugur Gíslason (S) sagði,
að sér væri vel kunnugt um
það. En hitt viti hann einnig
vel, að ævinlega þegar sátta-
semjari komi með miðlunartil-
lögu til almennrar atkvæða-
greiðslu, sé það túlkað svo í
stéttafélögunum, að verið sé að
ganga á rétt þeirra, enda komin
harka í leikinn. Það, sem fyrir
sér vakti væri það, að tryggja
yrði, að allar leiðir til samkomu
lags hefðu verið reyndar, áður
en til verkfalla yrði boðað. En
á því hefði verið misbrestur.
Stefnt að tvöfaldri
akbraut frá Mikla-
torgi til Alftanesvegar
A FUNDI sameinaðs þings í gær
var tekin fyrir fyrirspurn frá
Sveini Einarssyni um, hvað liði
framkvæmd þingsályktunar um
aukið umierðaröryggi á leiðinni
Reykjavík — Hafnarfjörður.
Umferðaröngþveiti yfirvofandi
Flutningsmaður Sveinn Einars-
son (S) vakti athygli á, að sam-
kvæmt skýrsium, sem fyrir lægju,
yrði innan fárra ára komið full-
komið umferðaröngþveiti á leið-
inni Hafnarfjörður — Reykjavík,
ef ekkert verður
að gert, vegna
vaxandi umferð-
ar. Reiknað sé
með, að vegur
með einni ak-
braut, geti ekki
annað meir en
9—10 þús. bílum
á dag og umferð-
in fari senn eða
sé komin fram
úr því marki. Sér sé ljóst, að
undirbúningur framkvæmda í
þessu skyni taki tíma, en miklir
hagsmunir reki á eftir, að því sé
hraðað sem unnt sé.
Dregið úr slysahættu
Vegamáiaréðherra, Ingólfur
Jónsson, gat þess, að tími til
rannsóknanna hefði verið naum-
ur og verkfræðingar fáir, þess
vegna sé rann-
sókninni ekki
lokið. Hins veg-
ar væri ráðgert,
að framkvæmd-
um að tvöfaldri
akbraut frá
Miklatorgi að
Kópavogslæk
yrði lokið árið
1965 ög þaðan.að
Alftanesi árið
1970. Hins vegar sé enn ekki unnt
að hefja framkvæmdir að tvö-
faldri akbraut, þar sem það sé
nauðsynlegt, vegna þess, að ekki
er enn búið að ganga frá skipu-
lagi þess svæðis. Hins vegar muni
verða unnið að auknu öryggi i
umferðinni, sérstaklega hvað
gangandi fólk og slysahættu
snerti, annaðhvort með umferða-
ljósum eða jarðgöngum þar sem
þörfin sá brýnust, og með því að
breikka brýr og gjöra ráð fyrir
gangabraut fyrir gangandi fólk.
Umferðaeyjur æskilegar
Sveinn Einarsson (S) tók aft-
ur til máis og þakkaði ráðherra
skýr svör. Sér væri ljóst, að
ýmsir praktiskir örðugleikar
væru á, að endanlegri lausn yrði
náð. Kvaðst hann fagna því, að
megináherzla yrði lögð á að
minnka þá slysahættu, sem sé á
vissum stöðu.m á veginum. Bentl
hann á i því sambandi, að veru-
legum árangri mætti ná í því efni
með umferðareyjum, t. d. við
bióskýlið á Kópavogshálsi.
Drengnum
líður vel
GRUNDARFIRÐI, 8. nóv. — Ás-
mundi Karlssyni, drengnum sem
varð fyrir raflosti hér í gær,
líður nú vel og horfir allt vel
með heilsu hans, sögðu foreldrar
hans’ er ég átti við þau tal í dag.
Eins og skýrt var frá í Mbl. í
gær fékk Ásgeir raflost er hann
kom við rafmagnsvír sem lá upp
staur. Missti hann meðvitund og
stakkst á höfuðið ofan í skurð.
Kom hann til sjálfs sín við lífg-
unartilraunir. — Emil.
• Hvrnumjólk (Tetra
— ■■■■!■ mmammmm win i - M
Pak) — Flöskumjólk
Mjólkursamsalan hefur beð-
ið fyrú' eftirfarandi:
Velvakandi hefur nokkuð
rætt urn mjólkursölu í Kefla-
vík og mjólkurhyrnur í pistl-
um sínum undanfarið.
I þessum skrifum gætir svo
margskonar misskilnings að
Mjólkursamsalan biður Vel-
vakanda fyrir eftirfarandi upp
lýsingar:
Mjólkursamsalan rekur
enga mjóikurbúð í Keflavík,
né skarnmtar eigendum þeirra
vörur. Þeii sem reka þar
mjólkurbúðir panta daglega
mjólx og aðrar mjólkurvörur,
eftir því, sem þeir telja að
mum seljast, flestir selja
bæði hyrnur og flöskur. Mjólk
urvörusala er nokkuð misjöfn
frá degi tii dags, mjólkin er
send að morgni til Keflavíkur
og þv: erfitt að bæta úr skorti
ef mikiu meira selst einn dag
en annan. Verið er að ráða bót
á þessu rneð því að byggja
kælik'eía við þær búðir, sem
ekki höfðu aðstöðu til kæl-
ingar, og verður því væntan-
lega iokið fyrir áramót.
Velvakandi finnur hyrnun-
um í’est til foráttu. Hann telur
þær of dýrar, illa lagaðar og
muni r.ú livergi tíðkast nema
hér.
Þegar velja skal umbúðir
um vóru er margs að gæta.
Gamlur gerðir eru endurbætt-
ar og nýjnr koma á markaðinn.
Góðar umbúðir þurfa að
vernda vöru gegn skemmdum,
verja hana í meðförum, vera
léttar í flutningi, taka lítið
rúm o. s. frv.
Ef nýjar umbúðir eru dýr-
. ari en þær gömlu verða þær
að hafa aðra kosti, sem vega
meira en kostnaðaraukinn.
Þegar atmennar óskir komu
fram um pappaumbúðir um
mjólk, aflaði Mjólkursamsal-
an uppiýsinga um þær gerðir,
sem algengastar eru erlendis
og að þeirri athugun lokinni
urðu hyrvjurnar fyrir valinu.
Þær höfðu alla kosti pappa-
umbuða nema lögunina, en eru
lang ódýrástar.
* Meiri eftirspurn
eftir hyrnum
Eftir 2 ára reynslu hér er
52% allrar mjólkur, sem seld
er í búðurn, í hyrnum, um 40%
á flöskum og um 8% í lausu
máli Þó er eftirspurn eftir,
hyrnuii hvergi nærri fullnægt
og víðast rnunu þær uppseldar
fyrir hádegi.
Eins og flöskumjólkin út-
rýmdi mjólk á brúsum þótt
hún sé ódýrari þá virðast
hyrnurnar ætla að útrýma
flöskumjólk, aðeins á skemmri
tíma.
Hyi-nur komu fyrst á mark-
aðinn í Svíþjóð árið 1953, en
árið 1960 eru þær notaðar í 39
löndum víðsvegar um heim.
Þá er það rangt að gamlar
og úréltar Tetra Pak vélar hafi
verið k.evptar í Svíþjóð til að
móta og fylla hyrnur. Allar
vélar hafa verið fengnar nýj-
ar, þær fyrstu í september
1959 en sú siðasta í september
s.l.
Siðvstliðið sumar var skýrt
frá tiiraunum, sem gerðar
voru í Sviss og Svíþjóð, og
styðja þá ráðstöfun að velja
hyrnur sem mjólkurumbúðir
hér Um nokkur ár hefur
þekkst aðferð til að geril-
sneySa mjólk með því að
snögghita hana við miklu
hærra Mtastig en áður var
gert. Við þessa meðferð spill-
ist mjolkin ekkert en geymist
óskemmd allt að mánuð ef hún
er í dauðhreinsuðum umbúð-
um. En þar til í sumar fundust
ekki umbúðir, sem auðvelt var
að dauðhreinsa. Þá var byrjað
að nota Tetra Pak vélar, sem
reynaust svo vel að ekki varð
greiii’: rniili mjólkur, sem var
dagsgömui og mjólkur, sem
geymd var í fjórar vikur.
Þessi aðfeið er þó á tilrauna-
stigi og of dýr enn, miðað við
þá meðferð mjólkur, sem nú
tíðkast, en sýnir að hyrnurnar
eru í fremstu röð sem mjólkur
umbúðir og hvers má e. t. v.
vænta í f.vamtíðinni.
'• ÖsJaði jsrnoðin
Vegna visu, er birt var í
blaðinu sl þriðjudag, var eftir
farandi ieiðréttingu komið á
framfæn:
Þriðja hending þessarar vísu
er röng, og er það ekki ný
bóla. Þar á ekki að vera
„stýrið gelti“ heldur „Stýris-
gelti“. Það er kenning og þýð-
ir skip. En vegna þess hvað
fólk er orðið skilningssljótt á
kenningar hefir því þótt hlýða
að breyta þar og láta stýrið
á bátnum gelta, þótt enginn
lifandi maður hafi heyrt slíkt
gelt.
■»