Morgunblaðið - 12.11.1961, Blaðsíða 6
ð
MORGVNBLABIB
Sunnudagur 12. nóv. 1961
1934 — Molotov (til vinstri) ber Kirov til grafar áisamt
Stalin. Krúsjeff hefur nú upplýst, að Stalin hafi látið drepa
Kirov.
ÞAÐ ER EKKERT undarlegt þó menn spyrji: Hver verða örlög Molotovs? Krúsjeff
og félagar hans hafa nú endanlega varpað Stalin fyrir borð og allt bendir til þess að
nú eigi einnig að gera Molotov „áhrifalausan“, manninn, sem lengst af var nánasti
samstarfsmaður og hægri hönd Stalins. Það var ógæfa Molotovs, að hann lifði meist-
ara sinn. Það leyndi sér ekki á flokksþinginu á dögunum, að Krúsjeff og félögum
stendur enn stuggur af þessum gamla byltingarmanni. Ætla þeir nú að „fjarlægja“
hann í eitt skipti fyrir öll? ur verið sendur heim úr Wjatsceslav Michailowitch
Hvernig verður það gert? útlegðinni — sendur heim tók sér nafnið MoIotov (Ham
. . arinn) um svipað leyti og
Svanð fæst væntanlega ems og svo marg.r a und- hann gekk - flokk Bolsjevika
bráðlega, því Molotov hef- an honum. Lenins, þá 16 ára að aldri.
Þótt ekki væri hann hár í
loftinu eða mikill fyrir mann
að sjá, þá var hann alltaf ó-
hræddur og dugandi baráttu-
maður — og ekki leið á löngu
þar til hann var í hópi á-
hrifamestu manna í flokki
Bolsjevika.
Þeir Stalin fundu fyrst
hvorn annan, þegar þeir
þurftu að losna við Trotsky.
Síðan voru þeir óaðskiljan-
legir, Molotov var eins og
skuggi Stalins og þeir báru
til grafar alla helztu félág-
ana, sem féllu í valinn. Það
fór ekki meiriháttar jarðar-
för fram í landi kommúnista
án þess að Stalin og Molotov
væru þar mættir til þess að
lyfta undir jarðneskar leifar
ástkærra félaga síðasta spöl-
inn að gröfinni.
Nú hefur Krúsjeff upplýst,
að margir þessara félaga, sem
þeir Stalin og Molotov báru
til grafar með sorgarsvip og
tár á hvörmum, hafi í raun-
inni verið drepnir að undir-
lagi Stalins. Og þá þarf eng-
inn að efast um hver þáttur
Molotovs hefur verið — og
jafnframt þarf enginn að
undrast þó Molotov hafi gert
sitt ýtrasta til þess að af-
stýra voðanum, afstýra því,
að glæpir Stalins yrðu af-
hjúpaðir. Molotov gat búizt
við því að næst kæmi röðin
að honum, enda virðist það
ætla að koma á daginn. —
Molotov mistókst að bjarga
meistara sínum. — Krúsjeff
hafði undirtökin.
Molotov er nú 71 árs gam-
all og ef marka má frásagn-
ir Krúsjeffs af hryðjuverk-
um Stalins, þá kann Molotov
frá mörgu að segja. En hann
kaus, að enginn segði þá
sögu. Hann gerði sitt til þess
að Krúsjeff yrði ekki til frá-
sagnar. Um áratugá skeið
stóð Molotov í eldlínunni —
Það var ekki haldinn sá al-
þjóðafundur, sem Rússar
sóttu á annað borð, að Molo-
tov væri ekki þar mættur.
Og hve oft skyldi „Hamar-
inn“ hafa slegið í borðið,
hve oft ætli hann hafi látið
höggið ríða — á bak við
múrana í Kreml — og utan
þeirra?
Ferill hans er furðulegur.
Sem utanríkisráðherra samdi
hann við Hitler um skipt-
ingu Evrópu árið 1940. 15 ár-
um síðar sat hann viðræður
við Adenauer og stjórnar-
menn hans. En þá var Molo-
tov að falia í skuggann, þá
1946 — Molotov (til vinstri) og Stalin bera'Kalinin til grafar.
1953 — Molotov (annar frá vinstri) ber Stalin til grafar
ásamt hinum „erfingjunum". Þessir menn eru allir „fallnir“
og Beria (lengst t. h.) var tekinn af lífi.
Olga og Molotov á kvöldgöngu í Vínarborg — og Krúsjeff
óttaðist hann enn.
stóð hann að baki Krúsjeffs
og Bulganins. Hann var ekki
lengur í fremstu röð, því
Stalin var þá fallinn. Erf-
ingjar Stalins voru farnir að
berjast um arfinn.
Reiðarslagið kom, þegar
Krúsjeff afhjúpaði Stalin ár-
ið 1956. Molotov sá sína sæng
upp reidda, ef honum tækist
ekki að koma Krúsjeff fyrir
kattarnef í tíma. En þar,
sem lög skógarins ríkja,
verða allir að lúta þeim, sem
aflmeiri er. Molotov og fé-
lagar hans ætluðu að útskúfa
Krúsjeff sem glæpamanni, en
reyndin varð sú, að Krúsjeff
og félágar útskúfuðu Molotov
og félögum hans, sem glæpa-
mönnum.
Og nú var Molotov, mað-
urinn með Lenin-orðuna,
gullorðu „hamars og sigðar"
og fyrrum útnefndur „Hetja
sósíalismans“, sendur í út-
legð til Ytri-Mongólíu, gerð-
ur að sendiherra meðan
Krúsjeff og menn hans voru
að koma sér enn betur fyrir
innan múranna í Kreml. Og
Krúsjeff veitti sjálfum sér
Lenin-orður að launum. —
Það gerði Stalin líka áður
fyrr, hann bar margar orður,
enda bar hann sig vel viS
allar jarðarfarir,
Ekki alls fyrir löngu var
„Hetja sósíalismans“ flutt úr
útlegðinni í Ytri-Mongólíu,
flutt í aðra útlegð, vestur
fyrir járntjald, til Vínarborg-
ar. Hann var skipaður full-
trúi Rússa hjá Alþjóðakjarn-
orkumálastofnuninni, bjó á
fjórðu hæð í sambýlishúsi i
miðri borginni — og þar var
hljótt um vin Stalins.
Fáir veittu honum athygll,
þegar hann fékk sér kvöld-
göngu með konu sinni, Olgu,
um næsta nágrenni. Fólkið,
sem mætti honum á götunni,
áttaði sig ekki allt á þvi
hver þarna fór. Hann virtist
bara vera ósköp venjulegur
roskinn maður, lágvaxinn,
með þunnar varir og lítil
augu. Þau voru aðeins tvö i
íbúðinni, hann og Olga. —
Þetta var í rauninni ekki í-
búð, sem sæmdi Sovéthetju.
En Molotov var þó enn lif-
andi — og það var meira en
hægt var að segja með vissu
um ýmsa af hans nánustuu
Hvar var t.d, tengdasonur
hans, Vassili Stalinssonur?
Enda þótt ekki vlrtist fara
mikið fyrir þessum öldruðu