Morgunblaðið - 16.11.1961, Blaðsíða 2
2
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 16. nóv. 1961
Ekki búizt við frekari að-
gerðum gegn Finnum
| To//ð, oð orðsending Rússa hafi J
j fyrst og fremst átt að vefa áminn- j
j ing um oð fara ekki út af hlut- j
j leysislinunni [
Helsingfors, Stokkhólmi og
Kaupmannahöfnj 15. nóv.
— (NTB) —
TILKYNNING finnsku rík-
isstjórnarinnar í gær um við-
ræður þeirra Karjalainens og
Gromykos í Moskvu á dög-
unum — og sú ákvörðun
Kekkonens forseta að rjúfa
nú finnska þingið og efna
til nýrra kosninga þegar í
febrúar var mjög til umræðu
á opinberum vettvangi og
meðal almennings í böfuð-
borgum Norðurlanda í dag.
— í Stokkhólmi virðist á-
kvörðun Kekkonens hafa
komið stjórnmálamönnum
nokkuð á óvart — og var
þessi frétt aðalefni flestra
sænskra blaða í morgun. Er-
lander forsætisráðherra hefir
ekki viljað segja neitt um
hin nýju sjónarmið, sem
þannig hafa skapazt.
Rósemi Finna
Stjórnmalamenin í FinnTandi
sjálfu virðast ekki gera ráð fyrir
neinum meiri háttar viðburðum
í þessum niálum á næstunni. Full
trúar þingflokkanna ræddu mik-
ið saman í dag, og ríkisstjómin
kom saman til síns venjulega mið
vikudagsfunidar — sem gengur
undir nafninu „kvöldskólinn". A
föstudaginn verður þingfundur.
Viggó Kampmann, forsætisráð-
herra Danmerkur, sagði í dag, að
Danir hefðu með ánægju fyígzt
með því, hve Finnar hefðu sýnt
mikla rósemi og heilbrigða skyn-
semi í hinum erfiðu aðstæðum,
sem þeir eigi nú við að búa. —
Allir Norðuriandamenn vona, að
niðurstöður væntanlegra samn-
ingaumleitana verði með þeim
hætti, að norrænt samstarf, sem
verður nú æ nánara, megi óhindr-
að þróast áfram, sagði Kamp-
mann.
Fyrst og fremst aðvörun
Vestrænir menn í Moskvu, sem
fylgzt hafa með gangi mála, síðan
sovétstjórnin sendi orðsending-
una margumtöluðu til Finna í
lok siðasta mánaðar, telja tilgang
sovézkra valdhafa fremur þann
að aðvara Finna við því að breyta
um stefnu í utanríkismálum en
að þeir hafi raunverulega haft í
huga að skapa sér hernaðarlega
aðstöðu 1 Finnlandi. Er það al-
menn skoöun, að sövétstjórninni
sé fyrst og fremst í mun að
tryggja það, að Finnland fylgi
utanríkisstefnu Kekkonens for-
seta — það er að segja, hlutleysis
stefnu, sem markast af nágrenn-
inu við Sovétríkin — og því sé
ástæða til að líta á „leik“ sovét-
stjórnarinnar sem tilraun til að
tryggja endurkosningu Kekkon-
ens til forseta.
Rússnesk blöð hafa ekkert skrif
að í ritstjórnargreinum um orð-
sendinguna til Finna, né heldur
þá ákvörðun Kekkonens að rjúfa
Miklar byggingarfram-
kvæmdir austan fjalls
BLAÐIÐ átti í gær tal við Mar
tein Björnsson byggingarfull
trúa á Suðurlandsundirlendi,
en umdæmi hans nær yfir Ár-
nes- Rangárvalla- og V-Skafita
fellssýslur.
Marteinn segir að í ár hafi
verið byggt óvenju mikið á
Suðurlandi, miklum mun
meira en s.l. ár og talsvert
meira en var 1959, en það
var þó óvenju mikið bygginga
ár. Stafaði það af því að menn
bjuggust við hækkunum á
byggingakostnaði og lögðu
því í mun meiri framkvæmd
ir en ella- Þetta kom svo nið-
ur á framkvæmdum í fyrra en
í ár hefir komizt skriður á að
nýju.
Framkvæmdirnar dreifast á
allar gerðir bygginga. Byrjað
hefir verið á 16—18 íbúðar-
húsum í þessum sýslum og er
það meira en var hvert áranna
1958—59 og 60, en á því tíma
bili hefir Marteinn verið
byggingarfulltrúi fyrir austan.
Ekki er óðlilegt að ætla að
byggingar íbúðarhúsa í sveit-
um séu 40—60 árlega, en tæp
lega 5. hluti íbúa sveitanna
í landinu er á byggingarsvæði
Marteins. Af þessu má sjá að
fjölgun ibúðarhúsa á þessu
svæði er í góðu meðallagi.
Markaðir ráða talsverðu um
byggingu íbúðarhúsa. Bygging
ar fjósa eru t.d- vaxandi fyrir
austan Mýrdalssand, en þar
leggja bændur í meiri mjólk
urframleiðslu, enda kýr lík-
legasta búfjáraukningin eink
um í niðursveitum þar sem
landlítið er en ræktunSbskil-
yrði sæmileg. Austan Mýrdais
sands hefir óvenjulega mikil
íbúðarhúsabygging verið á ár-
inu. Byrjað var á fjórum hús
um og hefir gengið rösklega
í sumar.
Bygging votheysgeymsla fer
vaxandi svo að bygging hlaða
úr tré og járni í stað stein-
hlaðanna áður. Er talið að tré-
járn-hlöðurnar séu betri með
tilliti til verkunar heysins. í
þeim verði minni rekjur og
minni hætta á hita.
Aukning vélvæðingarinnar i
landbúnaðinum kallar á bygg
ingiu fleiri vélaverkstæða og í
sumar var verið að byggja
stórt verkstæði í Þykkvabæn
um.
— Ekki verður annað séð en
að hinar tíðu verðsveiflur
verki hvetjandi á menn til
framkvæmda, sagði Marteiim
að lokum.
nú þing. Biöðin hafa birt fréttirn-
ar, án atnugasemda og án þess
að tengja þær saman á nokkurn
nátt. — Er litið svo á í Moskvu,
að sovétstjórnin sé ánægð með
það skref, sem Kekkonen hefir
nú tekið, jiar sem það sé nægileg
sönnun þess, að leiðtogar Finna
muni taka tillit til sjónarmiða
Sovctríkjanna.
K Aminning — „í bakgrunni"
Þess vegna er gengið út frá því
meðal vesturlandamanna í
Moskvu, að ekki verði krafizt
frekar viðræðna við Finna um
varnarmálin, heldur verði beiðn-
in um slíkar viðræður látin
standa „í bakgrunninum“ sem
áminning til Finna um að tengj-
ast ekki að marki Vestur-
Evrópulöndunum, sem í augum
soyétstjórnarinnar eru nánast hið
sama og Allantshafsbandalagið,
að því er varðar stefnuna í mark-
aðs- Og efnahagsmálum.
Vna /5 hnúiar\
y/ SV50hnútar
X Snjókomo > úói m \7 Skúrír K Þrumur mas KuUoskil ^ Hiftskif
H Hat
L
LagÍ
Mikið háþrýstisvæði suður
af Islandi og um Bretlandseyj
ar. Fylgir því jafnan umhleyp
ingar. Sama veðrátta hér á
landi og oftast næ.r mild. Norð
ur af Vestfjörðum er simá
lægð, sem hreyfist austur eftix
og dýpkar noikkuð. Veldur hún
SV-'hvassviðri nyrzt á Vest-
fjörðum og mun víða valda
allhvassri SV-átt, meðan hún
er að fara fram hjá landino.
Hiti er yfirleitt 5—7 st. hér
á landi og svipað hitastig er
á Norðurlöndum en nokkru
hlýrra á Bretlandseyjuim.
Veðurspáin kl. 10 í gærkvöldi
SV-land og miðin: Vestan
stinningskaldi í nótt en NV
kaldi á morgun, bjartviðri.
Faxaflói, Breiðafjörður og
miðin: Vestan stinningskaldi
fram eftir nóttu en NV á morg
un, bjartviðri.
Vestfirðir og miðin: NV
stinningskaldi, dálítil él fram
eftir degi.
Norðurland og miðin: NV
stinningskaldi, sums staðar
smáél.
NA-land og miðin: NV stinn
ingskaldi og bjart í innsvéit-
um, allihvasst og él á miðun-
um.
Austfirðir,*SA-lamd og mið-
in: NV kaldi, léttskýjað.
Ásakanir á báða bóga
NEW YORK, 15. nóv. — FyrsU
fundur stjómmálanefndar Alls-
herjarþings SÞ um afvopnunar
málin varð lítið annað en ásakan
ir Sovétríkjanna og Bandaríkj-
anna, hvors í annars garffs. Zorin
fulltrúi Sovétríkjanna, sem var
fyrsti ræðumaður. réðst þegar á
Bandaríkin, sem hann kvað eiga
alla sök á því, hve slæmt ástand-
ið í alþjóðamálum væri nú- Hann
skammaði Bandaríkin og fyrir
að hafa greitt atkvæði gegn á-
lyktuninni, sem samþykkt var í
gær, þess efnis, að banna beri
kjarnavopn, þar sem notkun
þeirra sé „glæpur gagnvart mann
kyninu“. Stevenson, fulltrúi
Bandaríkjanna, svaraði því til,
að þessi ummæli Zorins bæru
vott um meiri hræsni en hann
vissi dæmi til — og vitnaði til
sprengjutilrauna Rússa að undan
förnu og svika þeirra á Genfar-
ráðstefnunni um bann við kjarna
vopnatilraunui.1.
— ★ —
Stevenson kvaðst vilja beina
tveim spurningum til Sovétríkj-
anna: — Viljið þið afvopnum —
eða ekki? og — viljið þið stöðva
tilraunir með kjarnorkuvopn —
eða ekki? Hingað til hefði af-
Fundi Norður-
landaráðs frestað?
KACPMANNAHÖFN, 15.
nóv. (NTB) — Norðurlanda-
ráð frestar að líkindum 10.
fundi sínum, sem átti að hefj
ast í Helsinki, höfuðborg
Finnlands, 17. febrúar nk.
Þykir nú vænlegra að fresta
fundinum, jafnvel nokkrar
vikur, vegna finnsku kosn-
inganna, sem fram fara í
byrjun febrúar, svo að hið
nýkjörna þing fái tíma til
þess að skipa málum, áður
en ráðið kemur saman.
Kongó fyrir
Öryggisráðinu
NEW York, — 15. nóv. — Or-
yggisráð SÞ tók í kvöld að ræða
Kongómálið, en fyrir því liggur
tillaga frá Líberíu, Ceylon og Ara
bíM'-.a sambandslýðvcldinu, þar
sem skorað er á stjórn SÞ að
hef jast handa um að f jarlægja —
með valdi ef þörf krefur — alla
erlenda málaliða í Katangafylki.
staða sovétfulltrúanna verið hjúp
uð orðavaðli um „almenna og al-
gera afvopnun" — eins og það
væri mál, sem hægt væri að af-
greiða með einu pennastriki.
Vesturveldin væru hins vegar
orðin kunnug undanbrögðum
Sovétríkjanna og sviksemi við
samningaborð og treystu því lítt
almennum glamuryrðum þeirra
og fagurgala í afvopnunarmálun-
um. —• Stevenson kvaðst þó leyfa
sér að vona, að hið almenna sam
komulag stórveldanna um það,
að hverju beri að stefna í af-
vopnunarsamningum. mætti með
einhverjum hætti verða fyrsta
skrefið til þess að „skapa heim
án vopna“.
Óku á girðingu
AKRANESI, 15. nóv. — Allt
komst í uppnám hjá lögreglu bæj
arips um k* 1 2 3 4 5 6 2 í nótt. Siminn gall
og hringdi á lögregluvarðstofunni
þvi að hjónin á Vesturgötu 143
höfðu hrokkið upp með andfæl-
um við brak og bresti. í>au höfðu -
þotið út að glugganum og sáu
heldur en ekki vegsummerki,
girðingin meðfram götunni var
þverbrotin á 13,5 m. löngum kafla
og þar stóð bíll hálfur á götunni
og hálfur inni á bletti með full-
um ljósum, en hvergi var mann
að sjá. Lögreglan hraðaði sér
á vettvang. Fólk í næstu húsum
hafði vaknað við gauraganginn
Og hófst nú leit að þeim, sem
höfðu veríð hér að verki. Aður
en langt laið fann lögreglan öku
mann og mann, sem hafði verið
farþegi hans í þessari reisu.
Höfðu þeir leitað í skjól við verk-
stæði á Ægisgötu 1. Þannig lauk
þessu næturævintýri. — Oddur.
Alþjóðasamkeppni um
dýraverndarauglýsingu
STJORN Alþjóðasambands Dýra-
verndunaríélaga (World Federa-
tion For The Protection Of Ani-
mals) hefur ákveðið að efna til
samkeppni meðal þjóða sambands
félaga sinna um. auglýsingar, til
eflingar skilnings á dýravernd.
Keppnin skal vera innan tveggja
aldursflokka. I öðrum flokknum
skuiu vera þeir, sem eru 16 ára
og yngri, en í hinum ?eir, sem
eru eldri en 16 ára. Næstkom-
andi sumar. dagana 11.—17. júní,
efnir Alþjóðasambandið (WFPA)
til alþjóðaþings um dýravernd-
unarmálefni í Austurríki. A þessu
þingi á að dæma um þær tillögur
að auglýsingum, sem borizt hafa.
Sambandið ætlar að gefa út þær
auglýsingar, sem valdar verða,
og dreifa þeim um allan heim.
Aletranir auglýsinganna verða
þýddar á ensku, frönsku, þýzku
og spönsku.
Reglur keppninnar eru sem
hér segir:
1. Enginn getur tekið þátt í
keppninni, nema gegnum sam-
band dýraverndunarfélaga þjóð-
ar sinnar.
2. Sambónd dýraverndunarfé-
laga verða að hafa sent tillögur
að auglýsingum fyrir 31. marz
1962.
3. Hver tillaga að auglýsingu á
að vera vandlega merkt nafni,
heimilisfangj keppanda. Sam-
bandið, sem sendir tillöguna,
merki hana einnig sínu nafni.
4. Hámarksstærð auglýsinga
skal vera 50 x 30 cm.
5. Hámarksfjöldi orða ó aug-
lýsingunní 5.
6. Keppandi getur valið á milli
tveggja viðfangsefna við lausn
verkefnisins:
1) Valferð dýra þarfnast al-
þjóðasamvinnu eða
2' Skyldur mannsins gagnvart
dýrum.
Þrenn verðlaun verða veitt I
hvorum flokki sem hér segir:
1. verðl. £5, 2. verðl £3,
3. verðl. £2.
Stjórn Sambands Dýravernd-
undnrfél. Isiands hefur ákveðið
að kynna keppni þessa meðal
ísl. skólanemenda með því að
leita samvinnu við skólastjóra
um að þeir feli teiknikennurum
skóla sinna að leggja fyrir nem-
endur verkefni keppninnar og
eins með þvi að leita til blaðanna
um að kynna keppnina almenn-
ingi.
Stjórn SDI hefur ákveðið að
veita sérsiök verðlaun þeim þrém
íslenzkum einstaklingum innan
hvors flokksir.s, sem stjórnin tel
ur hafa bezt leyst verkefnið.
Þorsteixm Einarsson
ritari SDI.
Bœndur við^
fiskverkun
HÓLMAVÍK, 15. nóv- — Héð-
an róa með línu 6 þilfarsbátar
og 4 opnir vélbátar. Góður áfli
hefir verið að undanförnu
nema tvo síðustu daga að land
lega hefir verið vegna veðurs.
Atvinna hefir verið geysi-
mikil hér í kauptúninu og hef
ir þurft að fá menn úr næstu
sveit og hafa komið bændur
frá nær öllum bæjar.
Fiskurinn er frystur og hert
ur. K. J.
JC