Morgunblaðið - 18.11.1961, Blaðsíða 8

8
>
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 115 nóv. 1961
Frá umræðum í neðri deild um
lækkun aöflutningsgjalda
Lúðvík og Eysteinn kváðust styðja frumvarpið
gjaldeyrissóun að ræða, vegna
þess, að töluvert af þessum smygl
aða varningi er erlendis keyptur
í smásölu, og því að óþörfu
greidd smásöluálagning, sem í
mörgum löndum er mjög há.
Nokkur kjarabót.
Til þess að reyna að ráða bót
á eða a.m.k- að draga verulega
úr ólöglegum innflutningi held
ég, að verði að fara tvær leiðir
samtimis, hélt ráðherrann áfram
Önnur er sú að lsekka aðflutn-
ingsgjöld á ýmsum vörum, sem
vitað er, að flytjast í stórum stíl
ólöglega til landsins — og sam-
tímis þessu að herða tollgæzlu
og tolleftirlit.
Þá benti ráðherrann á, að frum
varp þetta yrði nokkur kjarabót
fyrir almenning, þar eð tolla-
lækkanirnar mundu að sjálf-
sögðu leiða til lækkaðs vöru-
ve'rðs. Einnig væri það ætlan rík
isstjórnarinnar að tollalækkan-
irnar mundu verða til þess, að
svo dragi úr smygli, að aukinn
löglegur innflutningur af þeim
sökum mundi verða til þess, að
tollalækkunin þýði ekkj tekju-
tap fyrir ríkissjóð.
Frekari tollal.ekkun.
Eysteinn Jónsson <"F) hóf mál
sitt á því, að margir hefðu furð-
að sig á því, er gengisfellingin
1960 var gerð,
að ekki skyldi
hafa siglt í kjöl
far hennar lækk
un á innflutn-
ingsgjöldum þar
eð öllum uppbót
um hafi verið
sleppt, sem mjög
áttu þátt í að
hækka innflutn-
ingsgjöld. Þá taldi hann hættulegt
fyrir ráðherra að treysta því
að smygl minnki svo mjög
við þessar ráðsiafanir, enda
hefði hann lýst því yfir, að í
ráði sé að auka tóllgæzluna. í»á
taldi ræðumaður, að frumvarpið
ætti að ná til fleiri vörutegunda,
fyrst á annað borð væri verið
að lækka tolla, og sagðist mundu
bera fram breytingartillögur um
það. Að öðru leyti kvaðst hann
mundu styðja frumvarpið-
V erðlagsákvæði.
Lúðvík Jósefsson fK) taldi, að
innflutningur hefði fyrst dregizt
saman á þeim vörutegundum,
sem um ræðir, er viðreisnin kom
til sögunnar. I>á sagðist hann
draga í efa, að þessar ráðstafanir
drægju úr smygli, þótt hins veg
ar mætti segja að smygl aukizt
vegna hárra innflutningsgjalda.
Þá taldi hann það höfuðatriði
þessa máls, að allar þær vörur,
sem tollalækkanirnar ná til, lúti
verðlagsákvæðum. Sagðist hann
ekki hafa mikið traust á sam-
vinnufélögunum, smákaupmönn-
um og stórkaupmönnum hvað
það snerti, að gæta hófs i álagn-
ingu. En í aðalatriðum kvaðst
hann sammála frumvarpinu.
Einkennilcgur misskilningur.
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra tók aftur til máls. Þakk
aði hann þeim Lúðvíki og Ey-
steini góð fyrirheit um stuðning
við frumvarpið. Því næst drap
hann á þá fullyrðingu Eysteins,
að engin innfiutningsgj. hefðu
verið tekin af eða lækkuð, er
genginu var breytt í febrúar
1960. Kvað hann þetta einkenni-
legan misskilning hjá Eysteini,
hið sanna væri, að 55% yfir-
færslugjald var fellt niður- Þá
voru innflutningsgjöld, sem í tíð
vinstrí stjórnarinnar voru hækk
uð upp í 62% lækkað í 40%, það
sem var 40% lækkað í 30% og
það, sem var 22% lækkað í 15%.
Kvaðst ráðherrann ekki skilja,
hvernig þetta gat farið fram hjá
Eysteini Jónssyni.
Þá minntist ráðherrann á þá
skoðun Lúðvíks Jósefssonar, að
samdrátturinn í innflutningnum
væri að kenna gengisbreytingun-
um. Sagðist ráðherrann þvert á
móti ætla, að það væri mál kunn
ugra að aðgerðir vinstri stjórnar
innar, er hún hækkaði aðflutn-
ingsgjöld með jólagjöfinni frægu
og hækkaöi innflutningsgjald úr
22% í 62%, sem mestu hefði ráð
ið um. Ekki þurfti annað en
skoða verzlunarskýrslur til að
sjá, hvernig innflutningur minnk
aði eftir þær aðgerðir fram að
gengisfellingunni.
Varðandi þann efa Lúðvíks, að
tollalækkanirnar mundu ekki ná
til almennings, benti ráðherrann
Lúðvík á, að ekki hefði enn bor-
ið á því, að kaupmenn hefðu mis
notað sér það álagningarfrelsi,
sem þeim var veitt 1. september
síðast liðinn. Ekki þurfi hins veg
að að efa, að hafi það verið til-
fellið, hefði einhvers staðar
heyrzt hljóð úr horni. Þá. benti
ráðherrann á, að undanþágan
næði aðeins til 1. september næst
komandi, þar að, auki fylgdist
verðlagsnefnd með álagningunni
og gæti, hvenær sem er, tekið
verðlagsákvæðin upp að nýju. ef
ekki verður lagt hófsamlega á
vörurnar- Áður hafði ráðherrann
látið þess getið, að hann hefði
komizt að raun um af viðtölum
við kaupmannasamtökin, að þau
hefðu í hyggju að lækka álagn-
ingu 1 krónutölu á öllum þeim
vörutegundum, sem tollalækkun
in nær til.
Lúðvík Jósefsson fK) tók aft-
ur til máls og endurtók fyrri stað
hæfingar sínar. Að því loknu var
gengið til atkvæða og samþykkt
samhljóða að vísa frumvarpinu
til 2. umræðu og fjárhagsrtefnd-
ar.
Á FUNDI neðri deildar í gær var
tekið til 1. umræðu frumvarp
ríkisstjórnarinnar um að lækka
útflutningsgjöld ýmissa vöruteg-
unda. Samþykkt var að vísa frum
varpinu tii 2- umræðu og fjár-
hagsnefndar. Áður höfðu þó for-
menn þingflokka Framsóknar-
flokks og Alþýðuflokks lýst
stuðningi sínum við frumvarpið,
þótt þeir að sjálfsögðu væru ekki
sammála því í öllum atriðum.
Tugmilljóna tap ríkissjóðs.
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra gat þess í framsögu-
ræðu sinni, að farið hefði fram
rannsókn á því, hvort og hve
mikið væri um ólöglegan inn-
flutning. Erfitt væri að kryfja
þetta mál til mergjar, en með
því að athuga innflutning sam-
kvæmt "verzlunarskýrslum og
bera saman við
það, sem telja
mætti eðlilega
vörunotkun
landsmanna,
hefði komið í
Ijós, að hinn lög
legi innflutning
ur hefur dregizt
stórlega saman á
vissum vöruteg-
undum, þótt vitað væri að notk-
un þeirra vörutegunda væri sízt
minni en áður. Það var því ljóst
af þessari athugun, sagði ráðherr
ann, að hér var um að ræða tug
milljónatap fyrir ríkissjóð á ári
hverju, ef miðað er við að allur
innflutningur hefði verið lögleg-
ur. Þar að auki er um töluverða
Iótinn
WASHINGTON. 16. nóv. — Einn
af þekktustu stjórnmálamömium
Bandarikjanna, Sam Rayburn,
forseti fulltrúadeildar Banda-
ríkjanna um tvo áratugi og einn
af áhrifamestu foringjum Demó-
krataflokksins. lézt í morgun í
sjúkrahúsinu í Bonham í Texas,
heimaborg hans. Heyburn var 79
ára gamall.
Raybum hafði legið í sjúkra-
húsi síðan í surnar, er hann tók
að kvarta um mjög slæma verki
í baki. Vitað var, að hamn bafði
verið sárþjáður um skeið — en
það var ekki vani bans að kvarta
og kveina. Starfið var honum
aBt, og því lét hann ekki undan
fyrr en í fulla hnefana. Við lækn-
isrannsókn kom í ljós, að Ray-
burn þjáðisf af ólæknandi krabba
meini. Hann var þó löngum mál-
hress veþ þar til nú allra síðustu
dagana, að honum hrakaði mjög
ört.
Sam Rayburn var nánast eins
konar lifandi þjóðsaga í Banda-
ríkjunum — allir þekktu hann að
einhverju, og gekk hann ýmist
undir nafninu „mr. Sam“ eða
„mr. Democrat". Hann var kjör-
inn til fulítrúadeildar þingsins
árið 1913 og átti þar sæti síðan.
Forseti deildarinnar varð bann
1941.
„Mr. Democrat1'
Sam Rayburn,
Gleðisöngleikurinn Allra
meina bót, verður sýndur í
Iðnó í næst síðasta sinn í dag
kl. 5. — Þessi bráðskemmti-
legi gaman söngleikur, sem
sýndur var hvað eftir annað í
Austurbæjarbíói s.l. vor fyrir
fullu húsi og nú í haust í Iðnó,
hefur vakið almenna kátínu
áborfenda. Jón Múli Arnason
hefur samið öll lögin, en flest-
ir minnast Delerium Bubonis ,
og laganna hans þar, sem urðu
landsfræg á sínum tíma. En
eitt er þó, sem allir tala um ;
eftir sýninguna og það er leik
ur Brynjólfs Jóhannessonar í ,
hlutverki Andrésar gamla,
sem er stórkostlega skemmti-
legur. — Myndin sýnir Andrés ,
gamla, sem er að skera nef-
tóbak fyrir doktor Svendsen.
Skýrsía Fiskifélags Islands
sannaði mál Gylfa
— afsannaði fullyrðingar
Luðvíks
EINS og kunnugt er urðu all
miklar deilur milli Lúðvíks
Jósefssonar og Gylfa Þ. Gísla
sonar viðskiptamálaráðherra,
er frumvarp um Seðlabanka
íslands var til umræðu í
neðri deild. Snerust deilurnar
, aðallega um, bvernig verð-
lagi á sjávarafurðum hefði
verði háttað á árunum 1959,
1960 og 1961. Hafði Lúðvík
gert lítið úr verðlækkunum
á árinu 1960 og talið, að þær
hefðu orðið á árinu 1959 og því
verið teknar til greina, er við
reisnin var undirbúin. En
Gylfi hélt frarn, að þær hefðu
haldið áfram á árinu 1960. Til
þess að komast að hinu
sanna í málinu bauð Gylfi
Lúðvík að þeir skyldu skrifa
Fiskifélagi íslands eftirfar-
andi bréf:
„Þess er hér íheð óskað, að
Fiskifélag íslands semji
skýrslu um þróun verðlags
á fiskimjöli og lýsi á árun-
um 1959, 1960 og ’61 og geri
ennfremur samanburð á verð
lagi íslenzkra sjávarafurða
um áramótin 1959-—1960 og í
ágúst s.l.“.
Lúðvík vildi ekki fallast á
að standa að slíkri beiðni, en
Gylfi sendi það eigi að síður.
Í gær hafði honum svo borizt
svar frá Fiskifélaginu, kvaddi
hann sér því hljóðs utan dag
skrár í upphafi fundar neðri
deildar í gær og skýrði frá
niðurstöðum Fiskifélags Ís-
lands.
Niðurlag bréfsins er á þessa
leið:
Vér höfum reynt að meta
þær verðbreytingar, sem orð
ið hafa á tim-abilihu og er
niðursíöðu þeirra atbugana
að finna í eftirfarandi töflu,
sem sýnir breytingar á verð-
lagi einstakra afurða á þessu
tímabili og jafnframt eru met
in heildaráhrif breytinganna
á framleiðsluverðmæti sjáv-
arafurðanna. Er niðurstaðan
sú, að heildarverkun verð-
breytinganna hafi orsakað
lækkun á framleiðsluverð-
mætinu um sem svarar 3,2%.
Verðbreytingarnar hafa ver
ið sem hér segir:
ísvarinn fiskur -f 3.8%
Skreið + 4.0%
Saltfiskur, verkaður + 11.0%
— óverkaður + 5.0%
+ 4.0%
-f- 25.8%
-v- 32.0%
0
-i- 23.0%
-í- 31.2%
)+ 7.2%
-í- 9.5%
Samtals -i- 3.2
Virðingarfyllst,
Davíð Ólafsson.
Um þessar niðurstöður fór-
ust viðskiptamálaráðherra svo
orð:
Þessar upplýsingar Fiskifé-
lagsins taka af öll tvímæli um
það hvað rétt er í þeim efn-
um, sem okkur Lúðvík Jóseps
syni, hefur greint á um. Fiski-
félagið segir verðlækkun á
fiskimjöli á árinu 1960 hafa
verið 43—47%, en ég hafi
sagt hana nema 45%. Lúðviík
Jósefsson hefur hins vegar
hvað eftir annað staðhæft að
á árinu 1960 hafi engin verð-
lækkun orðið á fiskimjöli.
Fiskifélag íslands telur, að á
árinu 1960 hafi orðið verð-
lækkun á lýsi, sem sé nær 20%
en 30%, en ég hafði talið
verðfallið á lýsinu 25%. Lúð-
vik Jósepsson, hafði staðhæft,
að árið 1960
hafði engin
verðlæikkun
orðið á lýsi.
Þá segir
Fiskifélag Is-
lands, að með
alverðbreyt-
ing á sjávar-
afurðum frá
áramótum
1959—’60 og
þangað til í ágúst 1961 sé
þannig, að um 3,2% verð-
lækkun sé, að ræða. Eg hafði
í framsöguræðu minni talið
verðlækkunina 3,8% en Lúð-
vík Jósepsson, hafði talið, að
um alls enga verðlækkun hefði
verið að ræða, heldur þvert
á móti verðhæbkun. Þær töl-
ur í skýrslu Fiskifélagsins,
sem ég las, eru allar nákvæm
lega eins og þær tölur, sem
ég las í síðari ræðu minni,
að frátöldum tölunum um
verðlækkun á þorsbalýsi
nokkru minni en gert var í
skýrslu minni vegna þess, að
Fiskifélagið tekur meira til-
lit til verðlagsins á kald-
hreinsuðu lýsi en gert hafði
verið í minni skýrslu. Tölur
Fiskifélagsins um verðlæklk-
un á síldarmjöli eru einnig
nokkru lægri en tölur þær,
sem ég byggði á í minni ræðu,
vegna þess að nú telur Fiski-
Framh. á bls. 23.
Freðfiskur
Fiskmjöl
Þorskalýsi
Hrogn söltuð
Karfamjöl
Karfalýsi
Ýmisl. (frá þorSkv
Síldarafurðir