Morgunblaðið - 21.11.1961, Qupperneq 3

Þriðjudagur 21. nóv. 1961
MORGVTSBL AÐIÐ
3
Kekkonen til Moskvu
á miðvikudaginn
Helsingfors, 20. nóvember.
—- (NTB-FNB) —
Á K V E Ð IÐ hefur verið að
Kekkonen, Finnlandsforseti,
haldi frá Helsingfors á mið-
vikudagsmorgun til fundar
við Krúsjeff, forsætisráðherra
Sovétríkjanna, í Novosibrisk.
Forsetinn fer með járnbrautar
lest til Moskvu en þaðan flug-
leiðis. 1 för með honum verða
á innreið
m.a. Ahti Karjalainen, utanríkis-
ráðherra, og Eero Wuori, sendi-
herra Finnlands í Moskvu.
Kekkonen, flutti ræðu á stjórn
málafundi í gær og skoraði þá
á finnsku þjóðina að veita hlut-
leysisstefnu stjórnarinnar ein-
róma stuðning. Hann sagði, að
Finnland væri nú í hættulegum
skugga alþjóðastjómmála, en
hann væri sannfærður um að
finnska þjóðin gæti haldið hlut-
leysi sínu. Hann rakti viðskipti
Finna og Rússa frá því hinir
síðarnefndu sendu orðsendingu
sína 30. október sl. og sagði, að
stjórnin hefði ákveðið að rjúfa
þing og efna til nýrra kosninga
í febrúar, til þess að þjóðin
gæti látið í ljósi ótvírætt hvort
hún vildi viðhalda vináttusam-
bandinu við Sovétríkin.
Haustsólin lágt á lofti yfir Eindrang.
Vetur konungur
SIAKSIEINAR
Meiri múrar
Sjálfsagt gleður það unnendur
ofbeldisins um allan heim, a3
félagar þeirra í Austur-Berlín
skuli halda áfram að styrkja
fangelsismúrana umhverfis borg
arhluta þann, sem þeir ráða. í
Moskvumálgagninu á íslandi var'
á sínum tima minnzt á það, að
girðingarnar væru sjálfsagðar tll
að hindra, að „vinnuaflið" hyrfi
vestur á bóginn, því að „áætlan-
irnar“ yrðu að standast, en þær
gerðu það ekki, ef fólki fækkaði
stöðugt fyrir austan tjaldið. Nú
ætti þetta takmark að fara að
nást, þegar múrarnir eru styrkt-
ir dag frá degi, og voru þeir þó
orðnir rammefldir fyrir.

Vestmannaeyjum, 20. nóv.
NU HEFUR vetur konungur
hafið innreið sína og fer því
að verða einráður í rífci nátt-
úrunnar. Sólin lækkar enn á
lofti, blóm og tré hafa fellt
blöð sín, og segja má að flest-
ur gróður sé sofnaður vetrar-
svefni .
Þó er a. m. k. ein tegund
gróðurs, sem heldur velli,
þaragróðurinn. Hann er oft
mjög tilkoanumikill um þetta
leyti. Því til sönnunar sendi
ég þessar sérstæðu þara- og
sólsetursmyndir. Þessar mynd
ir eru teknar kl. 4 að degi til,
svo sja má að ekki er risið
'hátt á blessaðri sólinni á þess-
um haustdögum. Þær eru
teknar vestur af Vestmanna-
eyjum á heimleið frá Þrí-
dröngum eftir að hafa skipt
um gas í vitanum þar, en
hann mun leysa sólina af
hólmi að nokkru leyti, a. m. k.
vera sjófarendum til hjálpar
í svartasta skammdeginu,
þegar þörfin er hvað mest.
— Sigurgeir Jónass.
tók myndirnar.
Ileiir.aklettur (hluti), Eystriklettur (Klettsnef)
og Bjarnarey, Séð út yfir höfnina í Eyjum.
Ensk þýðing á
GRÁGÁS
væntanleg
UNDANFARIÐ hefur dvalizt hér
á landi vestur-íslenzkur lögmað-
ur, Poul Sveinbjörn Johnson,
vararæðismaður íslands í Chica-
go. Erindi hans hingað var m.a.
að kanna, hvort eitthvert íslenzkt
útgáfufyrirtæki hefði hug á að
gefa út enska þýðingu á hinni
fornu lögbók íslendinga, Grá'gás,
sem faðir hans gerði.
i Faðir hans, Sveinbjörn John-
son, prófessor og ráðherra, var
einn hinna kunnustu Vestur-ls-
lendinga. Hann var fæddur á
Hólum í Hjaltadal árið 1883 og
fluttist vestur um haf 1887 með
móður sinni og stjúpföður og
settust þau að í Norður-Dakota.
Sveinbjörn lauk prófum við rífc-
isháskólann þar og starfaði síð-
an sem lögfræðingur og bóka-
vörður. Hlaut hann óvenjuskjót-
an • og glæsilegan frama, varð
dómsmálaráðherra N-Dakota
1921 og hæstaréttardómari 1922.
í bæði þessi embætti var hann
kosinn í almennum kosningum,
og er sjaldgæft, að menn séu
kjörnir til svo mikilvæigra em-
bætta svo að segja samtímis.
Hann lét af ráðherraembætti á
árinu 1922i, og af dómaraembætti
sínu árið 1926, þegar kjörtímabil
hans var hálfnað, til þess að ger-
ast prófessor í lögum við ríkis-
Iháskólann í Illinois. Því starfi
gegndi hann til æviloka, en hann
lézt árið 1946. Sveinbjörn John-
eon var einn fulltrúa Vestur-ls-
lendinga á Aliþingishátíðinni 1930
©g var þá gerður að heiðursdokt-
or í lögum við Háskóla íslands.
Sveinbjörn Johnson fékkst tals
vert við ritstörf, og liggja eftir
hann fjölmargar greinar um lög-
fræðileg efni í bandarískum laga
tímaritum. Þá skrifaði hann bók
um menningu Islendinga á lýð-
veldisöld, „Pioneers of Freedom.
An account of the Icelanders and
the Ioelandic Free State 874—
1262“.
Þá þýddi Sveinbjörn Grágás
á ensku, svo sem fyrr segir. Mun
hann hafa lokið því verki um
1944, en féll frá, áður en hann
hefði komið þýðingunni út. Son-
ur hans hefur mifcinn hug á að
koma þýðingunni út. Sagðist
hann vera í sambandi við banda-
riskt útgáfufyrirtæki, sem gjarn-
an vildi annast útgáfuna, en
óráðið væri allt um það enh.
Grágás er mikilvægt verk fyrir
réttarsögufræðinga, og þar sem
enskur réttur er að miklu leyti
af norrænum stofni, mun engil-
saxneskum fræðimönnum þykja
mifcill fengur í þýðingunni. Grá-
gás hefur ekfci verið þýdd áður
á ensku, en hins vegar er til
þýzk þýðing á henni.
P. Sv. Johnson sagðist telja
mun æskilegra að gefa bókina út
á Islandi en í Bandaríkjunum
eða Kanada. Teldi hann það bæði
skemmtilegra og að ýmsu leyti
auðveldara viðfangs. Hér væri
hægt að hafa samvinnu við ís-
lenzka fræðimenn um útgáfuna,
og eins væru erlendir útgefend-
ur ekki sérlega áhugasamir um
að gefa út ásamt þýðingunni
fræðilegar skýringar og athuga-
semdir, sem nauðsynlega þyrftu
að fylgja, ef bókin ætti að hafa
eitthvert vísindagildi. Því vildi
hann fyrst þreifa fyrir sér meðal
útgáfufyrirtækja á Islandi. —
Kvaðst hann vongóður um, að
af útgáfu hérlendis gæti orðið.
Rektor Háskóla Islands, Ar-
mann Snævarr, prófessor, var
staddur hjá P. Sv. Johnson, þeg-
ar fréttamaður blaðsins átti tal
við hann. Kvað hann það mjög
mikilvægt, að þýðingin kæmi út
hið fyrsta, bæði vegna erlendra
fræðimanna og kynningarigildis
lögbókarinnar.
Bonn, 20. nóv- (NTB-AP).
HANS Kroll sendiherra fór frá
Bonn í dag til Mosikvu, þar sem
hann gegnir áfram embætti sendi
herra V-Þýzkalands.
Adenauer kanzlari hafði sem
fyrr í þessum mánuði vegna sam-
tals, sem hann áfcti við Krúsjeff
forsætisráðherra 9. nóvember sl.
Við þær viðræður hafði Kroll
látið í ljósi — að ósk Krúsjeffs —
persónulega skoðun sína á því,
hvernig leysa bæri Berlínarmál-
Lýst yfir ánægju
Helsingfors, 20. nóv.—-
I DAG lauk í Helsingfors ráð-
stefnu kommúnistaforingja á
Norðurlöndum og var að henni
lokinni gefin út opinber tilkynn-
ing. Þar segir m .a. að höfuð-
markmið þjóðanna á Norður-
löndum sé, að hindra að Þýzk
hernaðarslefna nái á þeim tang-
arhaldi.
Ráðstefnan hvefcur til þess að
Danmörk og Noregur segi sig úr
NATO og Finnar hefji samninga
við Sovétstjómina um öryggi
Finnlands og Rússlands.
Þá sendi ráðstefnan Kennedy
Bandaríkjaforseta mótmæli
vegna „ofsókna á hendur kom-
múnistaf lokfci Bandarífcj anna“
og de Gaulle Fr akki andsforseta
sendi ráðstefnan mótmæli vegna
stefnu hans í Alsírmálinu. Þá er
mófcmælt inngöngu í efnahags-
bandalagið og loks lýst yfir
ánægju vegna hinna sögulegu
ákvarðana sem teknar voru á 22.
þingi kommúnistaflokksins í
Moskvu.
Sonur Trujillos
flúði land
Washington, 20. nóv. AP-NTB —
Ákveðið var í dag að senda
nefnd frá samtökum Ameríku-
ríkja til Dóminikanska lýðveldis
ins til þess að kanna ástandið í
Iandinu — en um helgina voru
þar nokkrar pólitiskar viðsjár.
Sonur hins látna einræðisherra,
Trujillos sagði af sér embætti og
fór úr landi á laugardagskvöld.
Hermdu óstaðfestar fregnir, að
hann hefði fyrst gert misheppn-
aða tilraun til að leiða herinn út
í byltingu — en hann var her-
ráðsforingi. Sama dag komu til
lýðveldisins tveir bræður ein-
ræðisherrans fyrrverandi og var
óttazt að þeir ætluðu að reyna
að ná völdum í landinu. Þeir
bræður eru nú komnir til Flor-
ida, og segir forseti lýðveldisins,
að allt skuli gert til að varðveita
þann vísi að lýðræði sem komizt
hefur á síðustu mánuðina í land-
inu.
Leiðrétting
1 frásögn af aðalfundi Sjálf-
stæðiskvennafélagsins Hvatar,
hér í blaðinu, féll niður af vangá
nafn einnar stjórnarkonunnar,
frú Astu Guðjónsdóttur. Enn
fremur misritaðist föðurnafn frú
Helgu Marteinsdóttur.
ið, án þess hann hefði til þess
leyfi utanríkisráðuneytis lands
síns.
Kroll hefur gefið Adenauer
kanzlara skýrslu um samtal
þeirra Krúsjeffs og kanzlarinn
látið í ljósi ánægju sína og sagt,
að ekkert sé því til fyrirstöðu að
Kroll haldi nú aftur til Moskvu-
Meðan Kroll var í Bonn tók hann
þátt í fundum ýmissa ráðgjafa
kanslarans sem undirbjuggu ferð
hans til Bandaríkjanna.
„Stríðsgróðaf asistarnir
í Framsókn“
í fyrri viku birtist í Moskvu-
málgagninu grein eftir Benedikt
frá Hofteigi, sem naumast hefði
af öðru blaði verið talin birting-
aihæf- Þar segir m. a.:
„En stríðsgróðafasistarnir í
Fran.sókn, eins og þú og Co, loka
stefnuna inni og hafa ekki annað
þarfara að gera en að æpa að
Rússum, sem þjóða fyrst losuðu
sig við alla brask-auðkónga.“
Fyrir utan stóryrðaglamrið, er
eitt athyglisvert við þessa grein,
sem Moskvumálgagnið hefur vel-
þóknun á. Hugsun hennar er í
meginefnum sú, að íslendingar
megi ekki styggja Rússa, vegna
þess að þeir þurfi að selja þeim
fisk. Við megum ekki vera and-
stæðingar kommúnisma af við-
skiptalegum ástæðum. Einhvern
tíma mundi nú slikur hugsunar-
háttur hafa verið tengdur við
landssölu- Orðrétt eru röksemd-
irnar á þessa leið:
„Síldarútvegurinn á fslandi
byggist að stórum hluta til á
markaði i Rússlandi. Hvað mun-
ar ykkur um að eyðileggja svo-
leiðis smámuni fyrir þjóðinni, ef
þið getið látið skína í vígtenn-
urnar heilan dag á Alþingi....
Heldurðu að það sé til nokkurs
að senda þig í viðskiptasendi-
nefnd til Rússlands í sumar. Ég
held varla.... Hvers konar
stjórnmál eru eiginlega rekin í
Iandinu?“
Tollalækkanirnar
kjarabætur
„Með tollalækkunum þeim, er
ríkisstjórnin hér leggur til að
gerðar verði, er verið að leika
sýndarleik.“
Þannig hófst fregn Þjóðviljans
af tollalækkunaráformum ríkis-
stjórnarinnar.
„Sú kaldhæðnislega slaðreynd,
að eina smávægilega kjarabótin,
sem gerð er að frumkvæði stjóm
arvaldanna, skuli óbeint vera
smyglurum að þakka, sýnir ef
til vill betur en nokkuð annað,
á hvaða leið islenzkt þjóðfélag
er statt.“
Þannig lýkur Tíminn umræð-
um um tollalækkanirnar sJ-
sunnudag. Það er segin saga, að
hvenær sem launþegum bjóðast
raunhæfar kjarabætur, þá fara
stjórnarandstæðingar í fýlu.
Þeirra draumur er að hér sé
kreppa, samdráttur og Móðu-
harðindi, eða hvað þeir nú kalla
það. Síðan vilja þeir efna til
pólitískra vinnudeilna en hindra
heilbrigða þróun efnahagslífsins
og Jafnar árlegar kjarabætur.
Skýringin á þessari áráttu er
auðvitað engin önnur en sú, að
þeir vilja komast til valda í þjóð
félaginu með hverjum þeim ráð-
um, sem tiltæk eru. 1 þeirri bar-
áttu Iáta þeir sig hag almennings
engu skipta. Það er pólitísk upp-
hefð þeirra, sem öllum gerðum
ræöu..
Kroll aftur til IVfoskvu